Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 5 Μαΐου 2022 και ώρα 7 μ.μ. στο Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο στην οδό Γ. Γουργιώτη (πάροδο οδού Φαρσάλων). Η διάλεξη θα πλαισιωθεί με μουσικό πρόγραμμα από τη Σχολή Παραδοσιακής Μουσικής του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας (επιμέλεια Γιώργος Δεληγιάννης).
Στην έκδοση αυτή ο Λάμπρος Λιάβας, καθηγητής Εθνομουσικολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ, επιχειρεί μια γενική ιστορική ανασκόπηση με θέμα τα τραγούδια και τις μουσικές του 1821. Πραγματεύεται το βασικό ερώτημα «πώς τραγούδησε η λαϊκή μούσα την Επανάσταση και ποιες υπήρξαν οι πρακτικές, επικοινωνιακές και συμβολικές λειτουργίες της μουσικής στην περίοδο του Αγώνα». Το χρονικό πλαίσιο που καλύπτει η μουσική έρευνα ξεκινά από τα τέλη του 18ου αιώνα, με τα προεπαναστατικά εμβατήρια του Ρήγα Φεραίου, και καταλήγει στο 1862 με το τέλος της «Βαυαροκρατίας», που υπήρξε εξίσου κρίσιμη για την πρόσληψη και διαμόρφωση της μουσικής ταυτότητας των Νεοελλήνων.
Γίνονται ειδικότερες αναφορές στα ιστορικά και κλέφτικα τραγούδια, στα λαϊκά μουσικά όργανα, στους χορούς των κλεφτών, στη μουσική παιδεία, στον «απόηχο» της Επανάστασης στους φιλελληνικούς μουσικούς κύκλους, καθώς και στις μουσικές διαμάχες στην Αθήνα-πρωτεύουσα του νεοσύστατου κράτους.
Μέσα από κείμενα εποχής, ποιητικά αποσπάσματα, πλούσιο εικονογραφικό υλικό και επιλεγμένες ηχογραφήσεις, επιβεβαιώνεται ότι το τραγούδι λειτουργεί διαχρονικά ως ισχυρό σύμβολο τοπικής, εθνικής και κοινωνικής ταυτότητας, «κιβωτός» για τη συλλογική μνήμη, σημείο αναφοράς για την κοσμοθεωρία και την ιδεολογία, λειτουργικά ενταγμένο στις επιτελεστικές πρακτικές των τοπικών κοινοτήτων.
Ο τίτλος του βιβλίου «Φάγαμεν ψωμί, ετραγουδήσαμεν κι εγλεντήσαμεν!..» προέρχεται από μια φράση του Μακρυγιάννη και περικλείει τη διαχρονική λειτουργία του λαϊκού τραγουδιού ως είδος πρώτης ανάγκης, όπως και το ψωμί!
Η έκδοση συνοδεύεται από έναν ψηφιακό δίσκο ακτίνας (cd audio) με «21 τραγούδια για το 1821», που καλύπτουν τις επιμέρους πτυχές του Αγώνα, καθώς και διαφορετικές περιοχές και μουσικά ιδιώματα: Μοριά, Ρούμελη, Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη, Αιγαίο.