Σαράκι «τρώει» το τέμπλο του Αγ. Αθανασίου Χάλκης

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΚΕΙΜΗΛΙΟΥ ΤΟΥ 1870 - ΠΑΤΗΡ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΣΤΑΝΑΡΑΣ: ΖΗΤΑΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΣΩΘΕΙ

Το σαράκι έχει χτυπήσει και τις εικόνες. Εικόνες που έχουν αγιογραφηθεί το 1865

Του Θανάση Αραμπατζή
Φωτ. Βασίλης Ντάμπλης

Με κατάρρευση κινδυνεύει το τέμπλο του Ιερού Ναού του Αγίου Αθανασίου Χάλκης, ένα έξοχο δείγμα εκκλησιαστικής τέχνης που τοποθετήθηκε στον ναό πριν από 150 χρόνια και συγκεκριμένα το 1870. Σαράκι έχει «πληγώσει» το μεγαλύτερο μέρος του, φθείροντας σημαντικά το πανέμορφο αυτό μνημείο της θρησκευτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς και προκαλώντας προβλήματα στατικότητας. Η «Ε» βρέθηκε στον ιερό ναό και συνομίλησε με τον πατέρα Παύλο Καστανάρα και τα μέλη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής, οι οποίοι μέσω της εφημερίδας κάνουν έκκληση στους φορείς να επέμβουν το συντομότερο δυνατό, ώστε να συντηρηθεί αυτό το ιστορικό και επιβλητικό τέμπλο.

Οι «πληγές» από το ξυλοφάγο έντομο εντοπίζονται σχεδόν σε όλη την επιφάνεια του τέμπλου, ενώ οι προσπάθειες των ανθρώπων που ασχολούνταν τα περασμένα χρόνια με τα του ναού θέματα να συντηρήσουν το τέμπλο περνώντας το με λαδομπογιά, μπορεί να ήταν «σπαρμένες» με καλές προθέσεις, είχαν όμως το αντίθετο από το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Σύμφωνα με την Εφορεία Αρχαιοτήτων, το τέμπλο έχει περαστεί με 7 στρώματα λαδομπογιάς, που πρέπει να απομακρυνθούν ώστε να φανεί και αναδειχθεί το αληθινό του χρώμα, αλλά και οι ακριβείς και πανέμορφες λεπτομέρειες του ξυλόγλυπτου διάκοσμου.
Η Εκκλησιαστική Επιτροπή πήρε τη μελέτη αποκατάστασης όπως τη συνέταξε η Εφορεία Αρχαιοτήτων και συγκεκριμένα η αρχαιολόγος κ. Νάκου και ζήτησε προσφορές. Οι τιμές που άκουσε απαγορευτικές για μια συρρικνωμένη -οικονομικά και πληθυσμιακά- ενορία να συλλέξει το ποσό μόνη της: από 45 χιλιάδες μέχρι 70 χιλιάδες ευρώ. «Πήραμε προσφορά και μας είπαν ότι το κόστος φτάνει από 45 χιλιάδες ευρώ μέχρι 70 χιλιάδες ευρώ, βάρος δυσβάσταχτο για να μπορέσει να το σηκώσει η εκκλησία μας και η μικρή ενορία μας» τόνισαν τα μέλη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής, την οποία αποτελούν οι Ιωάννης Μπαζούλης, Βασίλειος Γκριμπούλης και Παναγιώτης Λουτριώτης.
Στο καμπυλοειδές -ιδιομορφία που ίσως να μην εντοπίζεται σε άλλον ναό της Θεσσαλίας- τέμπλο βρίσκονται και εικόνες, αγιογραφημένες το 1865 από τον αγιογράφο Μαργαρίτη Μακριτζιώτη από τη Μακρινίτσα του Πηλίου, εικόνες που χρειάζονται κι αυτές συντήρηση, αφού τις έχει «χτυπήσει» κι αυτές το σαράκι. «Βγάλαμε τα πουκάμισα των εικόνων που βρίσκονται στο τέμπλο και εμφανίστηκε ένας αγιογραφικός θησαυρός που όμως πρέπει κι αυτός να συντηρηθεί. Τα είδε και ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης και η Εφορεία Αρχαιοτήτων και δεν μας επέτρεψε να τα ξαναβάλουμε πίσω» αναφέρει χαρακτηριστικά ο πατήρ Παύλος, για να συνεχίσει αναφερόμενος στην τεχνοτροπία των εικόνων «οι εικόνες στο τέμπλο είναι λαϊκής τεχνοτροπίας, μεταβυζαντινές, με μορφές που εντοπίζονται και στο Αγιο Ορος. Το έτος δε που αναγράφεται πάνω στις εικόνες, 1865, σε σχέση με το έτος 1870 που αναγράφεται πάνω στο τέμπλο σημαίνει ότι είχε διαστασιολογηθεί πρώτα για να «κουμπώσουν» πάνω του οι εικόνες».
Συντήρηση θα χρειαστούν επίσης και ο Αρχιερατικός Θρόνος και ο Αμβωνας που είναι της ίδιας εποχής και έχουν δεχθεί κι αυτά το χτύπημα του σαρακιού, αλλά ευτυχώς όχι στην έκταση του τέμπλου.
Ένα θρησκευτικό μνημείο-έργο τέχνης κινδυνεύει. Κάθε μέρα που περνάει το σαράκι συνεχίζει το καταστρεπτικό του έργο. Στην εποχή με τα αρτιότερα τεχνολογικά μέσα και την πληρέστερη γνώση αποκατάστασης η διαδικασία διάσωσης αυτού του έξοχου δείγματος εκκλησιαστικής τέχνης είναι αυτονόητη και επιβεβλημένη.