το ταξίδι τους στην Κίνα της εποχής του Μάο θα εκτεθούν τον Απρίλη στο αίθριο του πρώτου ορόφου της Δημοτικής Πινακοθήκη Λάρισας. Μπορεί η έκθεση «Υμνος εις την Ελευθερία» να εγκαινιάστηκε μόλις προχθές, αλλά η Διοίκηση της Δημοτικής Πινακοθήκης-Μουσείου Γ.Ι. Κατσίγρα έχει προγραμματίσει ήδη την επόμενη έκθεση που θα φιλοξενηθεί στον χώρο του αίθριου του πρώτου ορόφου και με το πέρας της έκθεσης που φιλοξενείται τώρα. Πρόκειται για την έκθεση «Ζιζή Μακρή - Βάσω Κατράκη: Ταξίδι στην Κίνα του Μάο» κατά την οποία θα εκτεθούν σχέδια και χαρακτικά εμπνευσμένα από το ταξίδι δύο γυναικών από την Κίνα της εποχής του Μάο, ενώ η επιμέλεια-σκεπτικό της έκθεσης ανήκουν στον ιστορικό της Τέχνης Σπύρος Μοσχονάς. Το 1956 η σερβικής καταγωγής χαράκτρια Ζιζή Μακρή (1924-2014), σύζυγος του Έλληνα γλύπτη Μέμου Μακρή, επισκέφτηκε την Κίνα, προκειμένου να εκθέσει έργα της. Έμεινε στη χώρα για τέσσερις μήνες (Ιούλιος-Οκτώβριος) και ταξίδεψε σε διάφορες περιοχές της, καταγράφοντας τις προσπάθειες του Κομμουνιστικού καθεστώτος για βελτίωση των υποδομών της χώρας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της.
Το 1963 η χαράκτρια Βάσω Κατράκη (1914-1988) επισκέφτηκε επίσης την Κίνα και έγινε η πρώτη Ελληνίδα καλλιτέχνης που διοργάνωσε έκθεση έργων της. Έμεινε στη μακρινή αυτή χώρα για δύο μήνες (Δεκέμβριος 1963 - Ιανουάριος 1964), είδε μεγάλες πόλεις και απομακρυσμένες επαρχίες, γνώρισε από κοντά τη χώρα και τον αγώνα της για εκσυγχρονισμό.
Οι δύο γυναίκες κράτησαν αναλυτικό ημερολόγιο του ταξιδιού τους, ενώ επηρεάστηκαν βαθιά από αυτή την εμπειρία. Ειδικά η Μακρή φιλοτέχνησε μετά την επιστροφή της μια σειρά έγχρωμων σχεδίων και χαρακτικών εμπνευσμένων από την εκεί εμπειρία της. Το ημερολόγιο, σχέδια και χαρακτικά από την Κίνα παρουσιάστηκαν σε μια μεγάλη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη το 2010. Αντίθετα, η Κατράκη έκανε στην Κίνα ελάχιστα σχέδια, ενώ το ημερολόγιό της παραμένει μέχρι σήμερα αδημοσίευτο.
Στην έκθεση θα εκτεθούν σχέδια και χαρακτικά των δύο γυναικών από την Κίνα της εποχής του Μάο, αναμνηστικά από το ταξίδι τους, ενώ στον κατάλογο που θα εκδοθεί θα δημοσιευθούν αποσπάσματα από τα ημερολόγια. Είναι η πρώτη φορά που αντιπαραβάλλονται τα δύο κείμενα και καταγράφεται το χρονικό των δύο ταξιδιών. Τέλος, σχολιάζεται ακροθιγώς και το πλαίσιο της προπαγανδιστικής πολιτικής του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος. Γιατί δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς πως αμφότερες οι χαράκτριες είδαν και άκουσαν εκείνα που το καθεστώς επιθυμούσε.
Θανάσης Αραμπατζής
