Ταξίδι στα Χριστούγεννα του χθες...

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΜΕ ΑΡΩΜΑ ΠΑΛΙΑΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΑΠΟ ΝΙΚ. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΙ ΒΑΓΓ. ΒΟΖΑΛΗ

Ενα ταξίδι στην παλιά Λάρισα, που μοσχοβολούσε χριστουγεννιάτικα αρώματα, γεμάτο νοσταλγία και μνήμες του χθες, έκαναν οι παρευρεθέντες στην εκδήλωση «Μνήμες Χριστουγέννων στη Λάρισα» που πραγματοποιήθηκε χθες στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα και που διοργάνωσε η «Φωτοθήκη Λάρισας» του Ομίλου Φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας, η Κίνηση Πολιτών «Λάρισα η πόλη μου» και το Σύγχρονο Ωδείο Λάρισας. Ο «βιογράφος» της Λάρισας Νίκος Παπαθεοδώρου και το μέχρι... πρότινος δραστήριο μέλος της εμπορικής κοινότητας της πόλης μας κ. Ευάγγελος Βοζαλής μέσα από αφηγήσεις, ιστορήσεις και μαρτυρίες και με τη βοήθεια οπτικοακουστικού υλικού σκόρπισαν λιγάκι από τη μαγεία των Χριστουγέννων παλιότερων εποχών.

Ο Νίκος Παπαθεοδώρου μιλώντας για τα κάλαντα του χθες ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «τα κάλαντα ήταν αυτά που θέρμαιναν τη χειμωνιάτικη ατμόσφαιρα και αποτελούσαν το προοίμιο της μεγάλης γιορτής. Από πολύ πρωί μικρές και μεγάλες ομάδες νέων με πρωτόγονα ή αυτοσχέδια όργανα ξεκινούσαν για τα σπίτια της γειτονιάς, των συγγενών και φυσικά τους νονούς. Οι πρωινοί καλαντάρηδες ήταν πάντα ευπρόσδεκτοι, γιατί όλα τα σπίτια δέχονταν σαν το ευφρόσυνο προάγγελμα της μεγάλης γιορτής. Οι μεγαλύτεροι είχαν δυνατότητα να φθάνουν και μέχρι τα καταστήματα της αγοράς. Απ’ αυτούς άλλοι συγκροτούσαν ολόκληρες κομπανίες με πνευστά όργανα και τύμπανα, τα οποία δανείζονταν από τη Φιλαρμονική», ενώ μιλώντας για τις χριστουγεννιάτικες προετοιμασίες σημείωσε ότι «στα παντοπωλεία συνωστίζονταν οι πελάτες για τις αναγκαίες προμήθειες.
Οι νοικοκυρές ή τα μικρά παιδιά πηγαινοερχόμασταν στο μπακάλικο της γειτονιάς για τις απαραίτητες προμήθειες με το δεφτέρι στο χέρι, μέσα στο οποίο ο καταστηματάρχης σημείωνε τον βερεσέ, για να περάσει κάποια στιγμή ο νοικοκύρης του σπιτιού να τον εξοφλήσει.
Προπολεμικά, πέρα από τα συνοικιακά παντοπωλεία, στο κέντρο της Λάρισας λειτουργούσαν καταστήματα με πλούσια ποικιλία, κυρίως σε είδη τροφίμων. Πιο ονομαστά ήταν δύο, του Μενέλαου Καρυώτη και του Νικολάου Πράττου, τα οποία βρίσκονταν αντικριστά στις δύο γωνίες στο σημείο που η οδός Πανός διασταυρώνονταν με την οδό Αλεξάνδρας (σήμερα Κύπρου). Μετά τον σεισμό και την κατοχή τα δύο αυτά ανταγωνιστικά καταστήματα συγχωνεύθηκαν σε ένα, το οποίο στεγαζόταν στο ισόγειο του κτιρίου του ξενοδοχείου «Ολύμπιον», ανάμεσα από το κατάστημα Δημητρόπουλου Καραπέτσα και το πασίγνωστο τότε ζαχαροπλαστείο «Ολύμπιον» του Γκουνταρούλη. Τα παιδιά τους, ο Μιλτιάδης Καρυώτης και ο Μιχάλης Πράττος, το λειτούργησαν συνεταιρικά μέχρι το 1972».
Ο Ευάγγελος Βοζαλής, παλιός έμπορος που δραστηριοποιούνταν επαγγελματικά στην οδό Ερμού, θυμήθηκε πώς γιορτάζονταν παλιά τα Χριστούγεννα στην οδό Ερμού, τον πιο εμπορικό δρόμο της Λάρισας. Θα πει χαρακτηριστικά ο κ. Βοζαλής πως δεν νοούνταν Λαρισαία να αγοράζει καινούργια ρούχα και να μην περνάει από την οδό Ερμού για να τα δείξει.
Θυμήθηκε επίσης το «έθιμο» του χαρτοπόλεμου, των τυχερών παιχνιδιών και των οργάνων, με τα οποία οι εμποροϋπάλληλοι προσπαθούσαν να βγάλουν μερικά χρήματα παραπάνω τις γιορτινές ημέρες. Για τον χαρτοπόλεμο χαρακτηριστικά σημείωσε ότι ήταν τόσος πολύς που το πεζοδρόμιο της Ερμού και η οδός Μακεδονίας (Βενιζέλου σήμερα) έρχονταν στο ίδιο επίπεδο.
Την εκδήλωση χαιρέτισε η αντιπρόεδρος της Δημοτικής Πινακοθήκης κ. Άννυ Ψάρρα και συντόνισε ο Γιώργος Τράντας, ενώ την έκλεισε μικρό οργανικό σύνολο του Σύγχρονου Ωδείου Λάρισας που απέδωσε χριστουγεννιάτικα τραγούδια και μελωδίες και αποτελούσαν οι: Νίκος Οικονόμου, Έμιλυ Γκέκα, Γιάννης Καρράς, Χριστίνα Πάνου, Αμαλία Σδραβοπούλου και με υπεύθυνη την Ελεάνα Βλιτσάκη.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας κ. Τρύφων Τσάτσαρος, η διευθύντρια της Ισραηλιτικής Κοινότητας Λάρισας Αλίνα Μωυσή, ο ποιητής Κώστας Λάνταβος, ο αντιπρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη Νίκος Σκεντέρης και πολύς κόσμος.
Θανάσης Αραμπατζής