Βασίλης Τσιτσάνης: ο μεγαλύτερος Έλληνας δημιουργός του λαϊκού τραγουδιού. Τα Τρίκαλα, η γενέθλια πόλη του, τον τιμούν δημιουργώντας ένα «σπίτι» αντάξιό του. Οι Παλιές Φυλακές, χώρος εγκλεισμού μέχρι το πολύ πρόσφατο 2006, γίνονται χώρος ελεύθερης καλλιτεχνικής έκφρασης και γνωριμίας με έναν από τους σπουδαιότερους Έλληνες μουσικούς, γίνονται το Μουσείο Τσιτσάνη. Το νέο Μουσείο Τσιτσάνη, αποκαλύπτεται σήμερα στην «Ε», που παρουσιάζει πώς θα είναι το νέο Μουσείο, ποιο θα είναι το αφήγημα της έκθεσης και πώς οι νέες τεχνολογίες θα βοηθήσουν να γνωρίσουμε τον Βασίλη πριν γίνει ο Τσιτσάνης που σήμερα ξέρουμε.
Στο μέρος όπου σήμερα δημιουργείται το νέο Μουσείο Τσιτσάνη από το 2017 στεγαζόταν ένας χώρος που παρείχε πληροφορίες και ενημερωτικό υλικό για τη ζωή και το έργο του Τσιτσάνη, αλλά τίποτα δεν προϊδέαζε γι’ αυτό που θα ακολουθούσε. Το νέο Μουσείο αναπτύσσεται ακολουθώντας τις πιο σύγχρονες μουσειολογικές προσεγγίσεις και παρουσιάζει με αγαστό τρόπο τον άνθρωπο Βασίλη δίπλα στον μουσικό Τσιτσάνη. Ο μουσικός -και μη- βίος του παρουσιάζεται μέσω πολυαισθητηριακής διάδρασης -με διαδραστικές απεικονίσεις, θεματικές βιντεοπαρουσιάσεις, ηχητικά αποσπάσματα, που πλαισιώνουν το πρωτότυπο αρχειακό υλικό- και «ζωντανεύουν» την αφήγηση αυτής της έκθεσης.
ΤΟ ΜΟΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΙΑ ΕΛΛΗΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ
Οδηγός στην ξενάγηση στο νέο Μουσείο ο καλλιτεχνικός του διευθυντής, Στέλιος Καραγιώργος, που μας αποκαλύπτει πώς θα είναι στην τελική του μορφή.
«Η φιλοσοφία που διέπει το Μουσείο είναι ότι ο Τσιτσάνης δεν είναι απλά ένας συνθέτης, στιχουργός, δημιουργός ή μπουζουκτσής, είναι μια φυσιογνωμία του ελληνικού πολιτισμού. Ο Τσιτσάνης έζησε όλα τα μεγάλα γεγονότα του 20ού αιώνα, αφού γεννήθηκε το 1915 και πέθανε το 1984. Με σεβασμό στην τέχνη που υπηρέτησε, αφού ποτέ δεν έβαλε τον εαυτό του πάνω από την τέχνη του, και με σεβασμό απέναντι στην κοινωνία που τότε τον τιμούσε πολύ, λιγότερο απ’ ό,τι τον τιμάει σήμερα βέβαια» θα μας πει ο κ. Καραγιώργος για το αφήγημα του Μουσείου. «Πρόκειται για το πρώτο και μοναδικό Μουσείο για Έλληνα δημιουργό. Είναι στημένο με έναν διαφορετικό τρόπο, ώστε είναι ελκυστικό. Σκοπός είναι ο επισκέπτης που θα μπει στον χώρο να φύγει από εδώ με μια χαρά, να μην μπει και απλά να αντικρίσει πράγματα που θα τα βρει και στο διαδίκτυο. Να τον κάνουμε να αισθανθεί την ατμόσφαιρα της εποχής, και να καταλάβει τι ήταν αυτός ο άνθρωπος. Σκοπός μας δεν είναι να πούμε ότι ο Τσιτσάνης είναι σπουδαίος, αλλά να του δείξουμε γιατί ήταν σπουδαίος».
Τι θα δει ο επισκέπτης όταν μπαίνει στο Μουσείο; «Ο επισκέπτης καθώς θα μπαίνει θα αντικρίζει τρεις διαφορετικούς χώρους. Σε κάθε χώρο θα μπορεί να βλέπει μία ανεξάρτητη ιστορική διαδρομή, δεν θα χρειάζεται να κάνει όλο τον κύκλο για να δει τη διαδρομή όλης του της ζωής ή όλου του έργου του. Καθένας από τους τρεις χώρους προσφέρει μία ολοκληρωμένη περιήγηση από ένα κομμάτι της ζωής του Βασίλη Τσιτσάνη. Στον πρώτο χώρο είναι η ζωή του. Τα πρώτα χρόνια στα Τρίκαλα, με την πόρτα της οικίας Τσιτσάνη να δεσπόζει στην αρχή του χώρου. Ακολουθεί ένα μικρό κελί για τα χρόνια του που πέρασε στη φυλακή, επόμενη σημαντική διαδρομή στη ζωή του ήταν ο στρατός και ο πόλεμος του ‘40. Ακολουθεί η εποχή του δημιουργού Τσιτσάνη. Στον χώρο θα υπάρχει ένα πάλκο με τα τραπεζάκια. Μάλιστα στα τραπεζάκια κάθε φορά που θα σηκώνει ο επισκέπτης μια κανάτα θα ακούγεται κι ένα διαφορετικό τραγούδι. Επίσης θα υπάρχει μία μεγάλη επιφάνεια που πάνω της θα προβάλλεται φωτογραφικό υλικό από ιστορίες της ζωής του. Ο πρώτος κύκλος θα κλείνει με την περίοδο των ινδικών. Σε κάθε σημείο θα ακούγεται και διαφορετική μουσική που θα ταιριάζει με τη φωτογραφία. Μετά από αυτήν τη διαδρομή ακολουθεί το δωμάτιο που αφορά το κομμάτι ο Τσιτσάνης άνθρωπος».
Ο ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΛΚΟ
Ισως το λιγότερο γνωστό κομμάτι αυτό, πώς θα διαρθρώνεται; «Στο κέντρο θα υπάρχει μια επιφάνεια που θα προβάλλονται διάφορα πράγματα, αλλά και στις γωνίες θα υπάρχει κάτι από τον ίδιο. Στη μία γωνία θα αναπαριστάται το μέρος στο σπίτι του που είχε το στερεοφωνικό που ηχογραφούσε κι έκανε τις πρόβες του. Στην άλλη γωνία είναι το σημείο που άκουγε μουσική ή και που έγραφε. Κι αν στον πρώτο χώρο είχαμε τον Τσιτσάνη πάνω στο πάλκο, εδώ τον έχουμε πίσω από το πάλκο, έχει κατέβει από τη σκηνή και μιλάει με τους φίλους του και τους επισκέπτες του κέντρου. Θα υπάρχει επίσης ένα ψηφιακό άλμπουμ φωτογραφιών που, καθώς το ξεφυλλίζεις, θα προβάλλεται σε κάθε φύλλο και μια διαφορετική φωτογραφία και θα υπάρχουν και μουσικές παντού». Και πάμε στον τρίτο χώρο, τι θα αφορά; «Ακολουθεί ο τρίτος χώρος που είναι ο χώρος της δισκογραφίας του. Στην αρχή θα υπάρχει ένα μικρό -ας το πούμε- στούντιο. Θα έχουμε μία κονσόλα και θα υπάρχουν προηχογραφημένα διάφορα τραγούδια του Τσιτσάνη σε δύο-τρεις διαφορετικές τονικότητες. Αν εσύ είσαι τραγουδιστής χαμηλώνεις το κουμπί της φωνής του τραγουδιού και τραγουδάς εσύ. Αν είσαι μπουζουκτσής κλείνεις το κουμπί του μπουζουκιού και παίζεις εσύ. Έχεις ένα βίντεο που σε τραβάνε οι φίλοι σου να τραγουδάς ή να παίζεις με την ορχήστρα του Τσιτσάνη. Στον χώρο δίπλα θα είναι ένα τεράστιο τούνελ που θα είναι όλοι του οι δίσκοι, δίπλα θα έχει ανάκλιντρα, θα παίρνεις από το τούνελ ένα ομοίωμα δίσκου και με το που θα κάθεσαι στο ανάκλιντρο αυτομάτως θα ακούγεται το τραγούδι που διάλεξες χωρίς να κάνεις τίποτα άλλο» σημειώνει ο Στέλιος Καραγιώργος, λίγο πριν μας οδηγήσει στον τέταρτο χώρο που είναι μια υπερσύγχρονη αίθουσα εκδηλώσεων. Τελευταία ερώτηση στον κ. Καραγιώργο είναι πότε θα ξεκινήσει η λειτουργία του Μουσείου για να μας πει με ένα μελαγχολικό χαμόγελο ότι: «Ελπίζουμε να τελειώσει τα Χριστούγεννα ο εργολάβος, ήταν να το παραδώσει 5 Ιουλίου με τη δεύτερη παράταση».
Τσιγάρο
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής κ. Στέλιος Καραγιώργος θα μας πει και μια ιστορία ενδεικτική της εποχής του Τσιτσάνη. «Ο Τσιτσάνης με τον Παπαϊωάννου έπαιζαν στη Λαμία σε ένα κουτουκάκι και έμεναν σ’ ένα φτωχικό ξενοδοχείο. Η αστυνομία -που όλοι ξέρουμε πώς λειτουργούσε στην εποχή του ‘50 και του ‘60- πάει στην ξενοδόχο και τη ρωτάει «δεν μου λες, τι λένε αυτοί;», «τι να σας πω κυρ-αστυνόμε, ήσυχα παιδιά είναι και πολύ φτωχά. Να, όταν τους πάω καμιά φορά στο δωμάτιο κάνα καφέ ή κάνα τσάι, ένα τσιγάρο έχουν και το μοιράζονται».
Στον εξωτερικό τοίχο του Διοικητηρίου, δίπλα από τις Παλιές Φυλακές, δεσπόζει το ψηφιδωτό με το πρόσωπο του Βασίλη Τσιτσάνη, έργο των Τρικαλινών δημιουργών Μιχάλη Κουφογιάννη και Γιώργου Κουρμέτζα. Το έργο είναι μια «σύνθεση» χιλιάδων ψηφίδων από γρανίτη σε 18 τετραγωνικά μέτρα.
Του Θανάση Αραμπατζή
Φωτ.: Βασίλης Ντάμπλης
