Η επιδημία Covid-19 είναι μια πρωτοφανής υγειονομική κρίση που φέρνει στην επιφάνεια το πώς είμαστε συνδεδεμένοι μεταξύ μας, ανεξάρτητο από το σε ποιο σημείο του κόσμου βρισκόμαστε• ενός κόσμου περίπλοκου, στον οποίο μια μόλυνση, ένας ιός, υπερβαίνει έθνη, ταυτότητες και πολιτισμούς. Η επιδημία υπενθυμίζει στον καθένα μας ότι αποτελεί μέλος μιας μεγάλης κοινότητας και μας αναγκάζει να φανταστούμε ότι σε περιόδους κρίσης αποτελούμε έναν και μοναδικό οργανισμό, ένα ενιαίο σώμα. Αν δεν δείχνουμε αλληλεγγύη, είναι κυρίως λόγω έλλειψης φαντασίας. Η κοινότητά μας σε τέτοιες περιστάσεις δεν είναι η γειτονιά μας, το χωριό μας, η πόλη μας• είναι ολόκληρη η ανθρωπότητα.
Στο σύντομο αυτό βιβλίο, που γράφτηκε στη Ρώμη τις πρώτες μέρες του Μαρτίου 2020, ο πολυβραβευμένος Ιταλός συγγραφέας χρησιμοποιεί το λογοτεχνικό του ταλέντο και το επιστημονικό του υπόβαθρο για να αναλύσει με απλό και συμπονετικό τρόπο την πανδημία του 2020 και οποιαδήποτε άλλη μας περιμένει στο μέλλον.
* * *
«Η βραδυπορία του καλού»
Δημητρίου Σωτήρης
Πρόσωπα αγαπάμε, πρόσωπα αποστρεφόμαστε, πρόσωπα νοσταλγούμε. Το πρόσωπο, αυτή η τόσο φανερή μα και τόσο κρυμμένη γεωγραφία της ανθρώπινης ψυχής, διατρέχει πότε φανερά και πότε έμμεσα τα διηγήματα αυτής της συλλογής. Η τέχνη του Δημητρίου έγκειται στο ότι κατορθώνει να μας υποβάλλει ότι υπάρχει μέσα στους ήρωές του ένας εσωτερικός κόσμος μυστικός και πολυδιάστατος, ζωντανός και εν πολλοίς ανεξήγητος.
* * *
«Μαθήματα για τη ρωσική λογοτεχνία:
Γκόγκολ, Γκόρκι, Ντοστογέφσκι, Τουργκένιεφ, Τσέχοφ»
Ναμπόκοφ Βλαντιμίρ
«Κάποτε υπολόγισα ότι η γνωστή και αναγνωρισμένη παγκοσμίως ρωσική λογοτεχνική παραγωγή, ποίηση και πεζογραφία, από τις αρχές του 19ου αιώνα και έπειτα, δεν ξεπερνά τις 23.000 τυπωμένες σελίδες κανονικού μεγέθους. Από την άλλη, η γαλλική ή η αγγλική, λόγου χάριν, λογοτεχνία έχει πίσω της ήδη μια ιστορία αρκετών αιώνων και ουκ ολίγων αριστουργημάτων. Καταλήγω, λοιπόν, στο πρώτο από τα συμπεράσματά μου: Με εξαίρεση ένα μεσαιωνικό μείζον έργο, η ρωσική λογοτεχνία μπορεί πολύ εύκολα να χωρέσει στα στενά όρια ενός περίπου αιώνα – ή έστω λίγο περισσότερο, αν συνυπολογίσουμε και κάποια πιο πρόσφατα έργα μιας κάποιας αξίας. Εν ολίγοις, ένας αιώνας, ο 19ος, υπήρξε αρκετός προκειμένου σε μια χώρα δίχως αυτοφυή λογοτεχνική παράδοση να “παραχθεί” λογοτεχνία υψηλής ποιότητας, με παγκόσμια ακτινοβολία, ικανή να συγκριθεί –σε όλα τα πεδία, με εξαίρεση τον όγκο της– με εκείνη της Γαλλίας ή της Αγγλίας, οι ρίζες των οποίων βρίσκονται πολλούς αιώνες πίσω. Έχω επίγνωση ότι αυτή η αλματώδης πολιτισμική και πνευματική πρόοδος που σημειώθηκε στη Ρωσία του 19ου αιώνα είναι ελάχιστα γνωστή στη Δύση».
