Κι αφού ο covid-19 δεν επιτρέπει να ταξιδέψουμε στην Ευρώπη και να περιηγηθούμε στις αίθουσες τέχνης, η «Ε» παρουσιάζει μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες εκθέσεις -που γίνονται ή που θα γίνουν εντός του 2020- με την ελπίδα ότι σύντομα ο κορονοϊός θα είναι μια ανάμνηση. Αλλωστε δεν μπορεί κανείς να επιβάλει «καραντίνα» στα ταξίδια του μυαλού…
Raphael
Η έκθεση Raphael (1483 – 1520) στο Λονδίνο σηματοδοτεί την επέτειο των 500 χρόνων από τον θάνατο του Raffaello Sanzio da Urbino που με το έργο του σχημάτισε, στη σύντομη ζωή του, την πορεία του δυτικού πολιτισμού όσο κανένας άλλος, πριν και μετά απ’ αυτόν. Διάσημοι πίνακες και σχέδιά του, αλλά και το έργο του στην αρχιτεκτονική, την ποίηση, τη γλυπτική, στις ταπισερί και τις εκτυπώσεις αποτελούν μια πρωτοφανή ευκαιρία να θαυμάσει κανείς το εύρος της δεξιοτεχνίας, της δημιουργικότητας και της εφευρετικότητας του Ραφαήλ. Στη μεγάλη αυτή έκθεση συμμετέχουν με δάνειά τους το Λούβρο, το Μουσείο του Βατικανού, η Πινακοθήκη Ουφίτσι, η Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσινγκτον και το Μουσείο Πράντο. Στο πλαίσιο της επετείου και με αφορμή την αποκάλυψη μιας πρόσφατα συντηρημένης προπαρασκευαστικής γελοιογραφίας για το πιο γνωστό έργο του καλλιτέχνη, τη Σχολή Αθηνών του Βατικανού (1509) στη βιβλιοθήκη Veneranda Biblioteca Ambrosiana στο Μιλάνο, η Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσινγκτον, για να αποδώσει φόρο τιμής στη μεγαλοφυΐα του Ραφαήλ, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η χαρακτική για την προώθηση του οράματος ενός καλλιτέχνη, παρουσιάζει, από τις 16 Φεβρουαρίου, ένα πλήθος από εκτυπώσεις και σχέδια τόσο από τον ίδιο τον καλλιτέχνη όσο και από διάσημους σύγχρονούς του. Ανάμεσά τους είναι η ξυλογραφία, David Slaying Goliath του Ugo da Carpi που βασίζεται σε σχέδιο του Ραφαήλ, στο Βατικανό, το οποίο δείχνει τη δεξιοτεχνία του ως κατασκευαστή εικόνας και την εφευρετικότητα του Da Carpi στην εκτύπωση. (Από 3 Οκτωβρίου 2020)
Young Rembrandt
Η πρώτη μεγάλη έκθεση στο Ηνωμένο Βασίλειο που ερευνά τα πρώτα χρόνια της πορείας του πιο διάσημου Ολλανδού καλλιτέχνη Rembrandt van Rijn (1606-1669) στο διάστημα 1620-1630.
Η έκθεση οργανώνεται από το Ashmolean Museum, στην Οξφόρδη και περιλαμβάνει 34 έργα ζωγραφικής του Ρέμπραντ, δέκα από τους σημαντικότερους σύγχρονούς του και 90 ακόμη σχέδια και εκτυπώσεις από διεθνείς και ιδιωτικές συλλογές. Θα παρουσιάσει επίσης για πρώτη φορά, δημόσια, το νεοανακαλυφθέν έργο με τίτλο «Αφήστε τα μικρά παιδιά να έρθουν σε μένα» (1627-8). Πρόκειται για μια αυτοπροσωπογραφία του νεαρού καλλιτέχνη που μας κοιτάζει με δέος (27 Φεβρουαρίου – 7 Ιουνίου).
Felix Feneon
Η πρώτη έκθεση αφιερωμένη στον ανακηρυγμένο αναρχικό και κριτικό Τέχνης Φελίξ Φαινό (1861-1944) θα γίνει στο ΜΟΜΑ. Κριτικός τέχνης, συντάκτης, εκδότης, έμπορος, συλλέκτης και αναρχικός, ο Feneon είχε ευρεία επίδραση στην ανάπτυξη του μοντερνισμού. Στα τέλη του 1880, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στον ορισμό του νέου κινήματος, γνωστού ως Νέο-ιμπρεσιονισμός -όρος που ο ίδιος δημιούργησε. Κατά τις επόμενες πέντε δεκαετίες, ο Φαινό υποστήριξε τη σταδιοδρομία των καλλιτεχνών Georges-Pierre Seurat και Paul Signac, Pierre Bonnard, Henri Matisse και Amedeo Modigliani. Ως συλλέκτης δημιούργησε μια φημισμένη συλλογή ζωγραφικής από αυτούς τους καλλιτέχνες και πολλούς άλλους, ενώ υπήρξε, ταυτόχρονα, πρωτοπόρος συλλέκτης τέχνης από την Αφρική και την Ωκεανία.
Η έκθεση που έχει ήδη παρουσιαστεί στο Παρίσι (Μουσεία Ορσέ και Ζακ Σιράκ) περιλαμβάνει περίπου 160 αντικείμενα, όπως μεγάλα έργα που το θαύμασε, κέρδισε και συγκέντρωσε ο Φαινό, καθώς και σύγχρονες φωτογραφίες, επιστολές και δημοσιεύσεις που εντοπίζουν βασικά κεφάλαια στη βιογραφία του. Αυτά τα έργα, μαζί, αποκαλύπτουν τη βαθιά και μόνιμη κληρονομιά της έντονης ματιάς του Φαινό και του τολμηρού, προσανατολισμένου προς το μέλλον, οράματος.
Η έκθεση Félix Fénéon: Ο αναρχικός και η πρωτοπορία από το Signac στο Matisse και πέρα διοργανώνονται από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, τα Μουσεία του Παρισιού, Ορσέ και Ζακ Σιράκ και το ΜΟΜΑ της Νέας Υόρκης (22/3-25/7).
Μουσείο Μουνκ
Η τελευταία έκθεση στο παλιό κτίριο του 1963, πραγματοποιείται αυτή την περίοδο στο Μουσείο Εντβαρντ Μουνκ στο Οσλο. Είναι έκθεση (έως τις 31/5) με επιλογή από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα του ζωγράφου αλλά και αρκετών συγχρόνων του, με τους οποίους εκπροσωπούσαν τη Νέα Τέχνη του 1900. Η μεταφορά στο νέο κτίριο του μουσείου θα γίνει αργότερα στη διάρκεια του έτους και θα είναι ένα μείζον πολιτιστικό γεγονός για τη Νορβηγία.
Η χρυσή εποχή των Γάλλων
Εμφαση στην ακμή της γαλλικής επιπλοποιίας, όπως αυτή εκφράστηκε στη διάρκεια του 18ου αιώνα, δίνει η νέα έκθεση στο περίφημο μουσείο του Ιδρύματος Καλούστ Γκουλμπενκιάν στη Λισσαβώνα. Ακολουθώντας τη διαδρομή από το ξυλουργείο ως το παλάτι, η έκθεση επικεντρώνεται στη διαδικασία σχεδιασμού και παραγωγής, στα πρότυπα και στη ζήτηση, στο δημόσιο γούστο και στην άνοδο της τεχνικής επεξεργασίας. Τα έπιπλα ανήκουν στη Συλλογή Καλούστ Γκουλμπενκιάν.
