Βασικός σκοπός τους συνεδρίου είναι να ανοίξει ένας δίαυλος διαλόγου και Φορέων, Μουσείων Εθνικής Αντίστασης, Συλλόγων/Σωματείων Φίλων των Μουσείων Εθνικής Αντίστασης και μελετητών της Ιστορίας της αντίστοιχης περιόδου, ώστε μέσα από αυτή τη διάδραση:
-Να γίνουν γνωστά τα Μουσεία Εθνικής Αντίστασης και οι Σύλλογοι/Σωματεία Εθνικής Αντίστασης πανελλαδικά.
-Να αναδειχθεί ο ρόλος και το έργο των Μουσείων Εθνικής Αντίστασης και των αντίστοιχων Συλλόγων/Σωματείων.
-Να έρθουν στο φως πτυχές της ιστορίας μας καλλιεργώντας την εθνική-ιστορική συνείδηση των πολιτών.
-Να παρουσιαστούν καλές πρακτικές και εκπαιδευτικά προγράμματα των μουσείων.
-Να αναγνωρισθεί η αναγκαιότητα δικτύωσης των Μουσείων Εθνικής Αντίστασης.
-Να ενθαρρυνθεί η εξωστρέφεια των μουσείων και η διασύνδεσή τους με τα σχολεία.
-Να καταγραφούν τα Μουσεία Εθνικής Αντίστασης από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο, 13 Μουσεία Εθνικής Αντίστασης θα αυτοπαρουσιαστούν, ενώ διακεκριμένοι επιστήμονες θα μιλήσουν για την Εθνική Αντίσταση, τον ρόλο των μουσείων, την προφορική ιστορία και τη σχέση της με τα μουσεία.
Το συνέδριο την Παρασκευή 20 Μαρτίου θα γίνει στον χώρο του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης Λάρισας. Το Σάββατο και την Κυριακή 21 και 22 Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί στη Δημοτική Πινακοθήκη-Μουσείο Γ. Ι Κατσίγρα.
Η σύλληψη της ιδέας του συνεδρίου βασίστηκε στην κοινή παραδοχή πως τα Μουσεία Εθνικής Αντίστασης, αν και αναφέρονται σε μια συγκεκριμένη και περιορισμένη χρονικά ιστορική περίοδο, την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έχουν μεγάλη σημασιολογική αξία, ως φορείς μνήμης συλλογικής και κοινωνικής, Δημόσιας Ιστορίας και αγώνων ενάντια στον κατακτητή και τον φασισμό. Μέσα από αυτά επικοινωνείται το παρελθόν, αποτιμάται η θυσία των αγωνιστών – στην Εθνική Αντίσταση έλαβαν μέρος άνθρωποι με διαφορετικό μορφωτικό υπόβαθρο και καταγωγή – ενάντια στον κατακτητή και στην καταπάτηση αναφαίρετων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναδεικνύονται τα ιδανικά της ειρήνης, της ελευθερίας, της ισότητας και του σεβασμού στον άνθρωπο. Επίκαιρα σήμερα παρά ποτέ, μέσα από το Συνέδριο αποκτούν φωνή όλοι όσοι αγωνίστηκαν για ιδανικά και αξίες καταδεικνύοντας την ανάγκη να μην εμπλακεί ποτέ ξανά η ανθρωπότητα σε παρόμοιες καταστάσεις (πολέμους, ναζισμό και ιδεολογικές αγκυλώσεις). Τα Μουσεία Εθνικής Αντίστασης είναι φορείς πολιτιστικής κληρονομιάς, συμβάλλουν στη δημιουργία της συλλογικής ιστορικής συνείδησης, κοινής πολιτισμικής ταυτότητας και διαγράφουν την πολιτιστική διαδρομή, αλλά και την πολιτισμική ταυτότητα των περιοχών που τα φιλοξενούν. Κυρίως όμως είναι αυτά που μπορούν να επικοινωνήσουν την ιστορία, τα δεινά του φασισμού στα νέα παιδιά μέσα από τα εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιούν και τη διασύνδεσή τους με τα σχολεία.
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη και θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης την τελευταία μέρα του συνεδρίου.