Ο Γιάννης Σμαραγδής που θα βρεθεί σήμερα στις 7 μ.μ. στο «Χατζηγιάννειο» Πνευματικό Κέντρο για την παρουσίαση του νέου βιβλίου του Μίμη Τσακωνιάτη «Γιάννης Σμαραγδής: Ο αρχιτέκτονας της ψυχής. Καλή σου νύχτα κυρ-Αλέξανδρε», μιλάει ανάμεσα σε άλλα για το τι τον συνδέει με τη Λάρισα, την αντιμετώπιση που έχουν οι νέοι δημιουργοί -όπως ο Λάνθιμος- στην Ελλάδα, αλλά και για τη σκληρή κριτική που του ασκείται και την «κόντρα» του με τους Ελληνες κριτικούς.
*Τα τελευταία χρόνια έχετε να επιδείξετε μεγάλες παραγωγές, δυσανάλογες με την ελληνική οικονομία. Πώς το εξηγείτε αυτό;
- Είμαι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να κατανοήσει για ποιο λόγο είμαι εδώ, τι ρόλο έχει να επιτελέσει, ποιο είναι το καθήκον του. Αισθάνθηκα ως καθήκον και χρέος τα τελευταία (πολλά) χρόνια να βάλω σε κίνηση τα μεγάλα πρόσωπα του Ελληνισμού, τους μεγάλους πυλώνες του Ελληνικού Αισθήματος. Κάθε φορά που ξεκινούσα να κάνω αυτά τα πολυδάπανα έργα, θεωρούσαμε ότι έπρεπε να ανεβούμε ένα βουνό πιο ψηλό από τον Όλυμπο, κάτι που έμοιαζε ακατόρθωτο, όμως έγιναν… Είναι θέμα Πίστης και Αγάπης.
* Ο ελληνικός κινηματογράφος ζει ή φυτοζωεί;
-Δεν είμαι ο κατάλληλος για να απαντήσω… Ο ελληνικός κινηματογράφος, όμως γέννησε ένα σπουδαίο ταλέντο τον Λάνθιμο, που δεν του κάνανε λίγα εδώ και έριξε πέτρα πίσω του και θριαμβεύει διεθνώς… Και που είχα τη χαρά να είμαι δάσκαλός του.
*Σήμερα στη Λάρισα θα προβληθεί η ταινία σας για τον Παπαδιαμάντη, η τελευταία σας ταινία ήταν για τον Καζαντζάκη. Τι σας ωθεί να ασχολείστε με τις προσωπογραφίες;
-Θεωρώ τον εαυτό μου προσωπογράφο του κινηματογράφου. Αν προσέξετε για παράδειγμα ορισμένους μεγάλους ζωγράφους θα διαπιστώσετε ότι έκαναν μόνο προσωπογραφίες. Ο Γκρέκο για παράδειγμα πάντα έκανε πρόσωπα, ακόμη και το μεγάλο του έργο «Η ταφή του κόμητος Οργάθ» είναι ένας πίνακας πολλών προσώπων που όμως διαπνέεται από το πνεύμα του Πλάτωνα και τις ελληνικές αξίες. Βεβαίως μέσα στο πνεύμα του πλατωνικού ιδεώδους που είναι το ζητούμενο. Μακάρι όλοι εμείς που ασχολούμαστε με τις τέχνες να βρίσκαμε έναν τρόπο να συμπεριλάβουμε σε ό,τι κάνουμε τον μεγάλο πολιτισμό που μας γέννησε…
*Η ταινία σας για τον Καζαντζάκη αν και διεθνώς έλαβε πολλά βραβεία και σε σημαντικά κινηματογραφικά φεστιβάλ, οι κριτικοί στην Ελλάδα την αντιμετώπισαν κάπως σκληρά. Γιατί πιστεύετε ότι έγινε αυτό;
-Υπάρχει ένα διευθυντήριο, μία πατρωνία στον ελληνικό κινηματογράφο που λυσσωδώς πολεμάει τις ιδέες που βάζω σε κίνηση. Πρέπει να δει κανείς ποιοι είναι αυτοί που κάνουν τον πόλεμο λάσπης. Τώρα θα με ρωτήσετε γιατί το κάνουν αυτό… Πιστεύω πως αυτό το διευθυντήριο δεν θέλει να υπάρξουν συνεχιστές αυτού του είδους του κινηματογράφου που υπηρετώ και έχει θετικό πρόσημο, ενώ προάγουν αρνητικές θεματολογίες που αντί να δίνουν δύναμη και αισιοδοξία, οδηγούν τους θεατές στην απαισιοδοξία και στη μιζέρια... Δεν θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί το κάνουν αυτό;
*Η νέα σας ταινία αναφέρεται στον Καποδίστρια, για τον οποίο έχετε δηλώσει ότι αν δεν τον σκότωναν η πορεία της χώρας θα ήταν διαφορετική. Τι σας κάνει να το λέτε αυτό;
-Οι φατρίες, που τότε ήταν 25, τον σκότωσαν. Σήμερα είναι πάνω από 300 και κατ’ ουσίαν διοικούν την Ελλάδα για δικά τους συμφέροντα και κάνουν πάντα κακό στη χώρα. Μία από αυτές είναι και η φατρία του κινηματογράφου. Οι Έλληνες καταστρέφουν την Ελλάδα και μετά τα ξένα συμφέροντα… Πρέπει να μιλάμε με τον ανώτερό μας εαυτό όπως έδειξε ο Καποδίστριας κι όχι με τον κατώτερό μας.
Γιατί όταν η Ελλάδα μιλάει με τον ανώτερό της εαυτό και είναι ενωμένη είναι άτρωτη. Δυστυχώς, ζούμε στην εποχή που όταν ο Θεός θέλει να κάνει ένα δώρο σ’ έναν Έλληνα, ζητά αντί για δώρο να σκοτώσει την κατσίκα του γείτονα!
*Πιστεύετε ότι η χώρα θα βγει κάποια στιγμή από το σπιράλ της ύφεσης;
-Στη χώρα μας η κρίση δεν είναι οικονομική, είναι πρωτίστως κρίση πνευματική, κρίση αξιών. Η έλευση της παγκοσμιοποίησης μετέτρεψε τους Έλληνες σε καταναλωτές προϊόντων υλικής ευωχίας, ενώ η ιστορία που έχουμε πίσω μας είναι ιστορία που γεννούσε και έβαζε σε κίνηση μεγάλα πνευματικά ρεύματα και υψηλόφρονες ιδέες. Δηλαδή φύγαμε από το να είμαστε ένας λαός που συνομιλεί με τα ανώτερα όπως ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας και ο Πυθαγόρας και συνομιλούμε με τα κατώτερα που δεν μας αναλογούν. Όμως πιστεύω ότι δεν θα χαθούμε, γιατί όπως αντισταθήκαμε σε όλες τις επιβουλές έτσι και τώρα θα βρούμε τον ανώτερο εαυτό μας και θα βγούμε στο πνευματικό ξέφωτο, στο ακατάλυτο Ελληνικό Φως.
*Τι σας συνδέει με τη Λάρισα;
-Πρώτα απ’ όλα, ο σταθερός φίλος μου Λάκης Λαζόπουλος, που αυτή την περίοδο δυστυχώς δοκιμάζεται… Επιπλέον, ο Λαρισαίος φίλος μου Κώστας Ζορμπάς διευθυντής της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης, όπου εξαιτίας εκείνου έχουμε δωρίσει με τη σύζυγό μου Ελένη μεγάλων διαστάσεων αναδημιουργίες έργων του Ελ Γκρέκο από την ομώνυμη ταινία μας, ο καθηγητής σας Δημήτρης Κουρέτας που στο παρελθόν είχε την καλοσύνη να με βραβεύσει, καθώς και η στενή σχέση που έχουμε πλέον με τη συμπαθέστατη Καλυψώ Σαΐτη και την κόρη της Ιωάννα-Αλεξάνδρα, η οποία χορογράφησε το τανγκό στην ταινία μας «Καζαντζάκης» και θα συμμετάσχει στην ταινία «Καποδίστριας» σε ένα ρόλο έκπληξη…
