Ο Φραντς ήταν μια μουσική ιδιοφυία, το ταλέντο του εμφανίστηκε πολύ νωρίς, στα 8 του χρόνια .
Στα 11 του χρόνια κερδίζει μια υποτροφία στη χορωδία του Βασιλικού Παρεκκλησίου στο Αυτοκρατορικό Βασιλικό Σχολείο της Βιέννης . Το 1817 εγκαταστάθηκε στο κέντρο της Βιέννης και ζούσε ως μποέμ. Το σπάνιο μουσικό ταλέντο του Σούμπερτ καθώς και η ειλικρινής συμπεριφορά του προσέλκυαν πολλούς ανθρώπους γύρω του.
Οι φίλοι του ήταν εξαιρετικά αφοσιωμένοι στο Σούμπερτ. Επινόησαν ένα ειδικό όνομα τις «Σουμπερτιάδες» για τις μουσικές βραδιές που ο συνθέτης έπαιζε τη μουσική του. ΄Εγραψε εκατοντάδες σύντομες συνθέσεις ειδικά για τις μουσικές εσπερίδες. Όλα αυτά τα έργα έχουν μια ελαφράδα στη διάθεση. Οι μουσικοκριτικοί είχαν κατηγορήσει τον Σούμπερτ ότι έγραφε χωρίς πειθαρχία και ότι δεν προσαρμόζονταν στις απαιτήσεις ενός αποδεκτού ύφους. Τα Λίντερ όμως του Σούμπερτ είναι αδιαμφισβήτητα αριστουργήματα της ελεύθερης φαντασίας και αποτελούν έξοχο δείγμα της μελωδικής ιδιοφυίας του συνθέτη. Ολόκληρο το έργο του είναι μια σειρά εναλλαγών απαλών και σκληρών τόνων , ελαφρών και αέρινων , γεμάτο ζωή. Μια γρήγορη διαδρομή μελωδικών ιδεών. Ο Σούμπερτ είναι περισσότερο λυρικός, χωρίς όμως να λείπουν από τη μουσική του οι δραματικές στιγμές.
Το πρώτο και μοναδικό δημόσιο κοντσέρτο του στις 26 Μαρτίου του 1828 αγνοήθηκε από τους μουσικοκριτικούς. Η Βιέννη που θα έπρεπε ήδη να είναι περήφανη για τον Σούμπερτ δεν είχε καταλάβει την αξία του. Η αναγνώριση ήρθε πολύ αργά στις 17 Δεκεμβρίου του 1865 όταν εκτελέστηκε για πρώτη φορά η Ημιτελής Συμφωνία στη Βιέννη κι εκείνος δεν βρισκόταν στη ζωή.
Το Νοέμβριο του 1828 αρρώστησε από τυφοειδή πυρετό και πέθανε το απόγευμα της 19ης Νοεμβρίου. Πέθανε προτού συμπληρώσει τα 32 του χρόνια. Ο πρώιμος θάνατος του Σούμπερτ αναστάτωσε τους φίλους του. Προς τιμήν του ανήγειραν μνημείο με την επιγραφή. « Η τέχνη της μουσικής ενταφιάζει εδώ ένα σπάνιο ταλέντο και ακόμα σπανιότερες ελπίδες» .
Στη σύντομη ζωή του γνώρισε ενθουσιασμούς, ελπίδες, απογοητεύσεις, μικροχαρές, μικροϊκανοποιήσεις και πάνω απ΄όλα την παρηγοριά της μουσικής του. Παρά τις απογοητεύσεις και τη φτώχεια του, φαινόταν ξένοιαστος κι ευτυχισμένος. Κι όμως μέσα από την καθάρια του μουσική εκτός από τη χαρά αισθάνεται κανείς μια ανεπαίσθητη μελαγχολία, λες και η σκέψη, ή το προαίσθημα του θανάτου τον άγγιζε μερικές φορές, χωρίς να τον νικάει. Αλλά υπάρχει και η γρήγορη ξανακερδισμένη γαλήνη. Ο συνθέτης δίνει ότι καλλίτερο έχει να δώσει από τον εαυτό του και με τη μουσική του οδηγεί σε ονειρεμένους τόπους εκεί που υπάρχει παντοτινή καλοκαιρία και άπλετο φως.
Στο σύντομο πέρασμά του από τη γη ο Σούμπερτ σημάδεψε την αρχή μιας σπουδαίας εποχής. Η εξέλιξη του ρομαντισμού θα ήταν ασφαλώς διαφορετική χωρίς τις καταθέσεις του βιεννέζου συνθέτη. Αυτός πρώτος κατόρθωσε να συνδέσει ουσιαστικά τη μουσική με την ποίηση και να επιτύχει την απόλυτη νοηματική ταύτιση της μουσικής έκφρασης με το λόγο και να αναδειχτεί σ΄έναν αληθινό ποιητή των ήχων.
΄Εγραψε οκτώ συμφωνίες εκ των οποίων οι τρείς έχουν γίνει διάσημες και δεν λείπουν από κανένα ρεπερτόριο. Η Τραγική, η Μεγάλη και η Ημιτελής. Στην ιστορία όμως της μουσικής ο Σούμπερτ δεν γράφτηκε για τις συμφωνίες του. Το κύριο έργο του είναι τα λίντερ , έγραψε κάπου 600, αριθμό που δείχνει τη βαθειά του κλίση στο είδος αυτό. Κι αν θελήσουμε να χαρακτηρίσουμε με μια λέξη τα λίντερ του Σούμπερτ θα πρέπει να πούμε ότι το καθένα τους είναι μια ψυχή που δεν γνωρίζει δεσμά , ούτε καν τα δεσμά της μουσικής.
Ο Σούμπερττ υπήρξε όμως πρώτα άνθρωπος και μετά ποιητής και μουσικός. ΄Ενιωσε βαθιά τον ανθρώπινο πόνο γι αυτό και κατόρθωσε να τον μετουσιώσει με συγκινητική ειλικρίνεια σε μουσική. . Ο Φραντς Λιστ του είχε γράψει κάποτε: « Ειλικρίνεια, πάθος, ηρεμία, δάκρυα και φλόγες ξεχύνονται από την ψυχή σου. Μας κάνεις σχεδόν να ξεχνάμε την τέχνη σου, με τη μαγεία της καρδιά σου…»
Την ημέρα του θανάτου του Σούμπερτ στη Βιέννη, έβρεχε ασταμάτητα και φυσούσε παγερός αέρας. Αλλά πόσες μνήμες θα διατηρούσαν άσβεστη μια Βιέννη όλο χρώμα και φως, χάρη στη μαγεία της μουσικής του!
Για το Σύλλογο Φίλων της Συμφωνικής Ορχήστρας
ΝΕΛΛΗ ΒΑΣΒΑΤΕΚΗ
