Τέσσερα κάστρα, δύο αρχαία θέατρα, προϊστορικοί οικισμοί, ιερά μυθολογικών θεοτήτων, βυζαντινά μνημεία κ.α. συνθέτουν έναν πλούσιο αρχαιολογικό χάρτη από την προϊστορική περίοδο έως τη νεότερη ιστορία, που στόχος είναι να γίνει γνωστός τόσο πανελλαδικά, όσο και εκτός συνόρων της Ελλάδας.
Ηδη έχουν ξεκινήσει τα πρώτα βήματα. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, τον περασμένο Φεβρουάριο, εξέδωσε έναν αρχαιολογικό χάρτη του νομού Λάρισας, με 14 επισκέψιμους χώρους -ό,τι καλύτερο έχει αυτή τη στιγμή η περιοχή (εκτός των μουσείων)- και τον παρουσίασε σε τουριστικούς πράκτορες.
«Υπάρχει ενδιαφέρον, από μεμονωμένους επισκέπτες, να γνωρίσουν τις αρχαιότητες του νομού Λάρισας, και κυρίως αυτές που έχουν γίνει γνωστές ή βρίσκονται μέσα σε τουριστικές περιοχές.
Για παράδειγμα ενδιαφέρον παρουσιάζεται για το Α’ Αρχαίο Θέατρο Λάρισας, όπως και για το Κάστρο της Βελίκας στον Δήμο Αγιάς», δήλωσε στην «Ε», η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας κ. Σταυρούλα Σδρόλια, η οποία εκτιμά ότι χρειάζεται μία οργανωμένη εκστρατεία προβολής των αρχαιοτήτων του νομού, για την ανάπτυξη του αρχαιολογικού τουρισμού.
Με δεδομένο ότι ο συνδυασμός του αρχαιολογικού πλούτου και του αρχαιοελληνικού πολιτισμού αποτελεί διαχρονικά έναν από τους κυριότερους πόλους προσέλκυσης τουριστών στην Ελλάδα, αναμφίβολα ο πλούτος που διαθέτει ο νομός μας, θα πρέπει να προβληθεί ανάλογα. Εκτός των Μουσείων, σήμερα είναι επισκέψιμα τα δύο αρχαία θέατρα της Λάρισας, τα κάστρα Βελίκας, Φαρσάλων και Σκήτης, όπως και οι περιφραγμένοι αρχαιολογικοί χώροι του νομού, στους οποίους έχουν ολοκληρωθεί οι ανασκαφικές έρευνες, όπως στα Τέμπη, η αρχαία Κραννών, η Παλαιόσκαλα, η Αζωρος κ.α.
Οι υπαίθριοι αρχαιολογικοί χώροι, είναι επισκέψιμοι μετά από συνεννόηση με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, που στεγάζεται στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, στο Μεζούρλο, και οι ενδιαφερόμενοι, μπορούν να επικοινωνήσουν με τα τηλέφωνα: 2413-508200
και 2413-508242 ή στο email: efalar@culture.gr
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ορισμένους από αυτούς, με στοιχεία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας:
ΣΤΑ ΤΕΜΠΗ
Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ένα οικοδομικό συγκρότημα που περιλαμβάνει αρχαίο ιερό (4ο -3ο αιώνας π.Χ.) της θεάς Κυβέλης στο οποίο συνλατρευόταν με τη θεά Άρτεμη, εργαστήρια παραγωγής διαφόρων προϊόντων, που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες προσκυνήματος των οδοιπόρων στις θεές, έναν βυζαντινό ναό του 12ου αιώνα, τάφους σε παλαιοχριστιανικό νεκροταφείο, ένα ληνό (πατητήρι σταφυλιών) έναν κεραμικό κλίβανο και ένα πανδοχείο, βυζαντινής επίσης εποχής, του 12ου αιώνα.
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΠΑΛΙΟΣΚΑΛΑΣ
Ο προϊστορικός οικισμός στη θέση Παλιόσκαλα ανασκάφηκε τα έτη 2001-2002 με αφορμή τα έργα κατασκευής του ταμιευτήρα της λίμνης Κάρλας. Η χρονολόγησή του τοποθετείται κυρίως στη Νεότερη, Τελική Νεολιθική και στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, περίπου στο πρώτο μισό της 5ης χιλιετίας, στην 4η και πιθανόν σε κάποιο διάστημα της 3ης χιλιετίας π.Χ. Επίσης αρχιτεκτονικά κατάλοιπα χρονολογούνται και στην Eλληνιστική / Ρωμαϊκή εποχή, στους μεταβυζαντινούς χρόνους και στην Πρωτοβυζαντινή περίοδο.
Ο αρχαιολογικός χώρος διαθέτει οίκημα υποδοχής και πληροφόρησης του κοινού, χώρο στάθμευσης, ενώ έχει κατασκευαστεί αρδευτικό και ηλεκτρικό δίκτυο.
Η ΑΡΧΑΙΑ ΚΡΑΝΝΩΝ
Τα λείψανα της αρχαίας Κραννώνος, σημαντικότατης πόλης της Πελασγιώτιδας, που ήκμασε κυρίως κατά τους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους (6ος - 4ος αι. π.Χ.) έχουν εντοπιστεί περίπου 25 χλμ. νοτιοδυτικά της Λάρισας. Το όνομά της οφείλεται πιθανότατα στις άφθονες πηγές και ειδικότερα σε μια θερμή πηγή - κρήνη, "κράνα" στην αιολική, θεσσαλική διάλεκτο.
Η θέση της στο εύφορο, νοτιοδυτικό τμήμα της πεδιάδας της Λάρισας, την κατέστησε μία από τις πλουσιότερες πόλεις της Θεσσαλίας κατά τον 6ο και 5ο αι. π.Χ., καθώς έκοψε αργυρά και χάλκινα νομίσματα από το 480 π.Χ. Υπήρξε έδρα του ισχυρού γένους των Σκοπάδων, που μαζί με τους Αλευάδες της Λάρισας ανέδειξαν πολλούς Ταγούς της Πελασγιώτιδας (ανώτατους πολιτικούς και στρατιωτικούς άρχοντες).
ΑΖΩΡΟΣ
Η Άζωρος είναι μία από τις πόλεις της Περραιβικής Τρίπολης κατά την παλαιοχριστιανική περίοδο. Στον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο έχουν βρεθεί τρεις παλαιοχριστιανικές βασιλικές, ένα παλαιοχριστιανικό και δύο μεσοβυζαντινά νεκροταφεία.
Ο αρχαιολογικός χώρος της Αζώρου έχει δώσει πλήθος σημαντικών ευρημάτων. Άξια αναφοράς είναι το βαπτιστήριο και η φιάλη που βρέθηκαν στη Βασιλική στη θέση «Παλιοκκλήσι», ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το αρχαίο δομικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε στη Βασιλική στη θέση «Κοπάνα». Επιπλέον, η έρευνα στα νεκροταφεία έφερε στο φως μεγάλο αριθμό αργυρών και χάλκινων κοσμημάτων υψηλής τέχνης, νομισμάτων, αγγείων και άλλων ευρημάτων.
Της Λένας Κισσάβου