Η μεγάλη ήπειρος των «απεριόριστων ευκαιριών» παρέχει στον Κουτσιούλα κάθε ευκολία για σπουδές, και ο φτωχός μετανάστης από την Κρανιά με την έμφυτη εξυπνάδα και την ακαταμάχητη έφεση για μάθηση και γνώση, γίνεται ο λαμπρός επιστήμονας της Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης.
Το ξεδίπλωμα της διαδρομής του Κουτσιούλα – που τώρα αποκτά το... εξευγενισμένο όνομα Κωνσταντίνος – κρύβει πολλές μεγάλες και συγκινητικές στιγμές, αλλά και πολλά ευτράπελα, μάλιστα καταγεγραμμένα στη «ντοπιολαλιά» της Κρανιάς, στην ιδιωματική δηλαδή διάλεκτο της ελληνικής υπαίθρου γενικότερα, έτσι που η αφήγηση γίνεται ιδιότυπη και συναρπαστική και συνάμα «Κιβωτός» διατήρησης της λαϊκής γλώσσας, αλλά και του αντίστοιχου πολιτισμού, καθώς οι λέξεις κουβαλούν το εννοιολογικό τους φορτίο, με την περιγραφή ηθών και εθίμων της ελληνικής υπαίθρου που, δυστυχώς, χάνονται κάτω από τη λαίλαπα του εκσυγχρονισμού και της παγκοσμιοποίησης.
Από τα φοιτητικά του χρόνια, δικαιωματικά γίνεται και περιζήτητος γαμπρός με προσκλήσεις σοβαρές από γόνους της αριστοκρατίας του πνεύματος και του πλούτου στην Αμερική. Βράχος ηθικής ο Κωνσταντίνος προκαλεί το σεβασμό από νεαρές υπάρξεις και το περιβάλλον των γονέων τους.
Μια γνωριμία με συνάδελφο του στο Πανεπιστήμιο εξελίσσεται σε ισχυρή φιλία. Προσκαλείται για φιλοξενία στο σπίτι του. Αλλά εκεί έρωτας ακατανίκητος πλήττει ταυτόχρονα τις δύο πανέμορφες αδελφές του συναδέλφου του, με απρόσμενες εξελίξεις.
Για να ξεκαθαρίσει το τοπίο, ο συγγραφέας ξεδιπλώνει όλη την ευρηματικότητα του, με λογοτεχνικό τρόπο που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ώσπου να βγει από το λαβύρινθο των ερωτευμένων αγγέλων με φυσικό πρόσωπο, του Κωνσταντίνου δηλαδή και της Κάθριν.
Η έκβαση και η λύση του θέματος με χαρακτηριστικά την «εναντίον των πραττομένων μεταβολήν» του αρχαίου δράματος, την «περιπέτεια» δηλαδή, βρίσκει τον Κωνσταντίνο ζευγαρωμένο με την πανέμορφη Κάθριν, τη μικρότερη από τις δύο αδελφές, που την παντρεύεται στη Νέα Υόρκη με το τελετουργικό και γάμο «αλά ελληνικά», πρωτόγνωρο κυριολεκτικά με τα ήθη και έθιμα της Κρανιάς που τον συνοδεύουν και το ξεχωριστό γλέντι στις αίθουσες δεξιώσεων, όπου αντήχησαν ως το πρωί τα κλαρίνα, τα βιολιά κι’ οι ταμπουράδες..
Κι ύστερα ήλθε η οικογένεια, τα τρία τους παιδιά, η φροντίδα για την αγωγή και τη μόρφωσή τους.
Χαρακτηριστική είναι η ενστάλαξη αγάπης από τον Κωνσταντίνο στα παιδιά για την Ελλάδα, με εκμάθηση και της ελληνικής γλώσσας, της Ιστορίας και του πολιτισμού της, αγάπη που μετατρέπεται σε λατρεία και έντονη επιθυμία νόστου στην πατρίδα, «αυτή τη διαμαντόπετρα στης γης το δαχτυλίδι».
Ιδίως ο πρωτότοκος γιος, ο Αχιλλιός, ζει με το όραμα να γνωρίσει την Κρανιά, εμποτισμένος με την αγάπη που του εμφύσησε ο πατέρας του…
Από τις σελίδες γενικά αναδύονται χαρακτήρες που αποτελούν πρότυπα συμπεριφοράς, με απόλυτο σεβασμό σε αξιακούς κώδικες που τείνουν να εξαφανιστούν, ιδίως από την πλευρά των νέων ανθρώπων.
Το πλήθος των ηθικών διδαγμάτων που άλλοτε αβίαστα και άλλοτε επιτακτικά εκπέμπονται από τον Κώστα Σπρίντζιο, σε ρόλο θεολόγου, ιστορικού, αρχαιολόγου, γλωσσολόγου, γεωγράφου, αστροφυσικού, πολιτειολόγου, κοινωνιολόγου, λαογράφου, ποιητή και καλλιτέχνη, αφήνει πάλι πλέριο το άρωμα του συγγραφέα, λες και ταγμένου, να φυλάγει Θερμοπύλες. Ο συγγραφέας, όσο ζει και αναπνέει υπόσχεται ότι θα γράφει συνεχώς…
Κι αυτό ο συγγραφέας το επιτυγχάνει αναμφισβήτητα όπως εξάλλου το μαρτυρούν η αγάπη του αναγνωστικού κοινού στο είδος της γραφής τους, οι διθυραμβικές κριτικές και τα προλογικά σημειώματα διακεκριμένων πανεπιστημιακών ανδρών, όπως του αείμνηστου Χρήστου Τσολάκη, του υπ. πρύτανη του ΑΠΘ Σωκράτη Δεληβογιατζή, του καθηγητή της Νομικής του ΑΠΘ Ζήση Παπαδημητρίου, μαζί με τη Γαλλική Ακαδημία που τίμησε με Β΄ βραβείο Λογοτεχνίας τα έργα του.
Γεώργιος Ράπτης,
φιλόλογος, συγγραφέας.
