Φωτογραφίες που απεικονίζουν μια κατεστραμμένη πόλη και αποτυπώθηκαν από τους Γερμανούς κατακτητές έρχονται για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας. Εικόνες θλίψης μια κατεστραμμένης πόλης, που δεν ξεχνά το παρελθόν της αλλά ονειρεύεται το μέλλον της. Αυτές τις φωτογραφίες που η δημοτική αρχή Λάρισας, φρόντισε να τις εξασφαλίσει από το συλλέκτη Βύρωνα Μήτο είναι πλέον κτήμα της Λάρισας και για ένα χρόνο θα κοσμούν τη Δημοτική Πινακοθήκη.
Η έκθεση εγκαινιάστηκε χθες από το Δήμαρχο Λαρισαίων κ. Απόστολο Καλογιάννη, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται αυτές τις μέρες για την επέτειο απελευθέρωσης της πόλης. "Η Λάρισα έχει μνήμη. Ένας λαός όταν δεν έχει μνήμη δεν έχει και μέλλον. Ως δημοτική αρχή καταβάλλουμε συντεταγμένη προσπάθεια για ένα καλύτερο μέλλον και στο πλαίσιο αυτό δώσαμε ιδιαίτερη βαρύτητα στις εκδηλώσεις που οργανώνουμε για την επέτειο απελευθέρωσης. Αυτή η έκθεση όμως είναι κάτι διαφορετικό. Έχει ένα βαθύτερο συμβολισμό, μια ιδιαίτερη αξία καθώς έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο όπου τα νεοναζιστικά μορφώματα σηκώνουν και πάλι κεφάλι. Διεκδικούμε ένα ειρηνικό αύριο και μια συμβίωση αποδοχής και πολυτισμικότητας" σημείωσε ο Δήμαρχος. Επιπρόσθετα, υπογράμμισε ότι η συγκεκριμένη έκθεση έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς οι επισκέπτες μπορούν να δουν μέσα από τα χαλάσματα της Λάρισας, όχι απλά τι έγινε αλλά και το τι απέμεινε. "Στόχος μας είναι να περισώσουμε ό,τι έχει απομείνει. Η συλλογή Βύρωνα Μήτου είναι ένα ανεκτίμητο κεφάλαιο για την ιστορική μνήμη της πόλης. Ένα κεφάλαιο στη διάθεση της νέας γενιάς, των παλιότερων που τα έχουν βιώσει και των μελετητών" κατέληξε.
Ο υπεύθυνος για τη διοργάνωση της έκθεσης και ειδικός συνεργάτης του Δημάρχου κ. Περικλής Καμάρης αναφέρθηκε στο χρονικό απόκτησης των φωτογραφιών και ευχαρίστησε όλους όσοι εργάστηκαν για την ταυτοποίηση των φωτογραφιών. Χαρακτηριστικά σημείωσε "Ήταν Μ. Παρασκευή 19 Απριλίου του 1941 όταν μπήκαν οι Γερμανοί κατακτητές στη Λάρισα. οι Γερμανοί με βάση τις οδηγίες του Γκαίμπελς έβγαζαν πολλές φωτογραφίες. η συλλογή των 416 ψηφιακών αντιγράφων που απέκτησε ο Δήμος Λαρισαίων από το συλλέκτη κ. Βύρωνα Μήτο, αποτυπώνουν εικόνες από την περιοχή των Τεμπών και των Γόννων, από τον Τύρναβο και ελάχιστες από την Ελασσόνα. Ο κύριος όγκος αφορά τη Λάρισα. Η ομάδα "Φωτοθήκη" της Λάρισας εργάστηκε σκληρά για να ταυτοποιήσει τις φωτογραφίες. Κτίρια, δρόμοι, πλατείες. Ελάχιστες δεν αναγνωρίστηκαν και τις εκθέτουμε όμως μήπως και υπάρξουν επισκέπτες που αναγνωρίσουν κάτι. Στην έκθεση για να έχει ο επισκέπτης μια ολοκληρωμένη εικόνα προστέθηκαν και φωτογραφίες της συλλογής της "Φωτοθήκης", της Ισραηλιτικής κοινότητας, της συλλογής Ζαμπερίν και της συλλογής Τλούπα και φτάνουν μέχρι την απελευθέρωση της Λάρισας στις 23 Οκτωβρίου 1944".
Συγκινημένος ο συλλέκτης Βύρωνας Μήτος, σε σύντομη ομιλία του αναφέρθηκε στη συλλογή που όπως είπε την απέκτησε μετά από πολύχρονη και επίπονη προσπάθεια, από την κόρη ενός Γερμανού στρατιωτικού και στη μεγάλη προθυμία που έδειξε η δημοτική αρχή της Λάρισας για να τις αποκτήσει. "Οι άνθρωποι όπως και οι πόλεις έχουν παρελθόν. Η μνήμη είναι ανάγκη να παραμένει ζωντανή και σε εγρήγορση" κατέληξε.
Η ΦΩΤΟΘΗΚΗ
Την πρόταση για ίδρυση Μουσείου Πόλης, υπέβαλε δημόσια ο ιστορικός ερευνητής κ. Νικόλαος Παπαθεοδώρου εκπροσωπώντας την ομάδα της "Φωτοθήκης". Πέρα από την πρόταση που φάνηκε ότι έτυχε θετικής υποδοχής από το Δήμαρχο Λαρισαίων, ο κ. Παπαθεοδώρου αναφέρθηκε στο δύσκολο έργο της αναγνώρισης των φωτογραφιών και στην ανάγκη να διατηρηθεί η ιστορική μνήμη της πόλης ζωντανή. Χαρακτηριστικά σημείωσε
"Με τη συγκεκριμένη έκθεση φωτογραφίας ο Δήμος έρχεται να γνωρίσει στους νεότερους και να υπενθυμίσει στους μεγαλύτερους, τη Μνήμη της Πόλης μας. Kαθώς μνήμη είναι μια λειτουργία καταγραφής και ανάκλησης αποθηκευμένων γεγονότων. Οι επισκέπτες θα δουν περιοχές της Λάρισας και του νομού της, όπως τις απομνημόνευσε ο φωτογραφικός φακός σε μια ιστορικά τραγική στιγμή. Εμβληματικά κτίρια της Λάρισας, ναοί, γέφυρες, όλα παραμορφωμένα, κείτονται σχεδόν ισοπεδωμένα. Μια πόλη νεκρή και ερειπωμένη, ένας κόσμος ανέστιος και ο κατακτητής να αποτυπώνει υπερήφανος την παρουσία του, στημένος ανάμεσα στα χαλάσματα που ο ίδιος προξένησε. Η μνήμη είναι μια από τις θεμελιώδεις λειτουργίες του οργανισμού μας. Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι ο άνθρωπος διαθέτει δύο μνήμες, την απλή μνήμη, η οποία εδράζεται στον εγκέφαλο και είναι η μνήμη του νου, και την ανάμνηση που έχει κέντρο την καρδιά και είναι η μνήμη της ψυχής, η οποία δεν χάνεται. Ό,τι λοιπόν θα δούμε απόψε εκφράζει την αριστοτέλεια ανάμνηση της ψυχής. Ένας άνθρωπος υγιής, αλλά χωρίς μνήμη, είναι ένα "απολωλός πρόβατον", μια πόλη ευημερούσα, αλλά χωρίς ιστορική μνήμη είναι μια χώρα χωρίς οράματα και προοπτικές".
Ο επιμελητής της έκθεσης, Ιστορικός Τέχνης κ. Μπόλης Γιάννης αναφέρθηκε στην ιστορική αξία των φωτογραφιών και ξενάγησε τους επισκέπτες.
Ο ΛΑΖΑΡΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ
Ιδιαίτερη αναφορά στον αγωνιστή και παλιό δημοσιογράφο Λάζαρο Αρσενίου που παρακολούθησε την εκδήλωση έκαναν οι ομιλητές, χαρακτηρίζοντάς τον ζωντανή ιστορία της πόλης. Συγκινημένος ο Λάζαρος Αρσενίου χαιρέτισε την εκδήλωση με μια μικρή αναφορά στον αγώνα του ΕΛΑΣ.
Στα εγκαίνια της έκθεσης βρέθηκαν ο βουλευτής κ. Νίκος Παπαδόπουλος, ο πρόεδρος του ΔΣ κ. Δ. Τάχος, οι αντιδήμαρχοι κ. Π. Σάπκας, Απ. Σουρλαντζής, η αντιδήμαρχος Τεμπών κ. Γ. Τσιόπα, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων κ. Στ. Σδρόλια, η αντιπρόεδρος της Δημοτικής Πινακοθήκης κ. Άννυ Ψάρρα Περίφανου δημοτικοί σύμβουλοι, ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας κ. Μ. Μαγρίζος, η διευθύντρια του Γαλλικού Ινστιτούτου κ. Χρ. Βουλγαράκη, η διευθύντρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου κ. Φανή Καλοκαιρινού, ο διευθύνων σύμβουλος της "Ε" κ. Γιώργος Μιχαλόπουλος, πρόεδροι συλλόγων, οργανισμών και φορέων.
Της Νατάσας Πολυγένη