Στα κείμενα της έκδοσης με τίτλο «Γαμήλια Έθιμα των Βλαχοχωρίων της Πίνδου, πρώιμες λαογραφικές καταγραφές φοιτητών του Ν.Γ. Πολίτη» η οποία και ανήκει στη σειρά «Πηγές του Λαϊκού Πολιτισμού», οι συγγραφείς περιγράφουν τα έθιμα του γάμου όπως τα έχουν γνωρίσει βιωματικά στους τόπους καταγωγής τους και αναμένεται να συμβάλει στην καλύτερη γνώση του τοπικού παραδοσιακού μας πολιτισμού και στην πατριδογνωσία κυρίως από τις νεότερες γενιές.
Ο διευθύνων το Κέντρο Λαογραφίας και Επιμελητής της έκδοσης, Ευάγγελος Καραμανές αναφέρθηκε εκτενώς στους σταθμούς της ζωής του Ν. Γ. Πολίτη, του ιδρυτή της Ελληνικής Λαογραφίας, ενός ανθρώπου όπως είπε με «μία επιβλητική πνευματική προσωπικότητα που επηρέασε ή καθόρισε πολλές πτυχές της πνευματικής ζωής της Ελλάδας στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου». Όπως τόνισε ο κ. Καραμανές «ο σύνδεσμος που ενώνει τα κείμενα των τριών φοιτητών της φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συλλογέων λαογραφικής ύλης είναι το θέμα τους, δηλαδή τα γαμήλια έθιμα των βλάχων, όπως τα όρισε ο Νικόλαος Πολίτης, ο καθηγητής τους στη σχολή».
Ο Βασίλης Νιτσιάκος, καθηγητής Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων τόνισε την αρτιότητα της έκδοσης, σημειώνοντας ότι το θέμα είναι τα γαμήλια έθιμα των βλάχων αλλά η αφορμή είναι ο Ν. Πολίτης. Υπογράμμισε ότι όλοι οι νέοι λαογράφοι θα πρέπει να σκύψουν στα κείμενα του, επισημαίνοντας ότι προέτρεπε τους φοιτητές του στην επιτόπια έρευνα λέγοντας τους: «να σημειώσετε ότι σας πουν οι γερόντοι με το δικό τους τρόπο», παρακινώντας για καταγραφές εθίμων στην τοπική διάλεκτο. Ο κ. Νιτσιάκος αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις «εταιρότητες» που πρόσφεραν τα μάλα όπως είπε στη σύνθεση του πολιτισμού μας, ενώ ευχήθηκε η Ακαδημία να κινηθεί στην κατεύθυνση του Πολίτη.
Ο Σταμάτης Μπέης, ερευνητής του Κέντρου Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, ο οποίος επιμελήθηκε τα κείμενα στην βλάχικη γλώσσα, αναφέρθηκε σε αυτή, τονίζοντας ότι έχει τις ρίζες της στα λατινικά και είναι μία γλώσσα συγγενής με τα ρουμανικά, τα ιταλικά, τα ισπανικά και τα πορτογαλικά. Όπως είπε πρόκειται για μία γλώσσα με σημαντικό αριθμό ομιλητών στις αρχές του 20ου αιώνα, η οποία αποτελεί ένα σύνολο διαφοροποιημένων ιδιωμάτων που συνιστούν μία υπό εξαφάνιση, προφορικής κυρίως παράδοσης γλώσσα, που δεν έχει αποκτήσει μέχρι σήμερα μία ενοποιημένη επίσημη μορφή ούτε ένα ενιαίο σύστημα γραφής. Ο κ. Μπέης τόνισε ότι η συγκεκριμένη έκδοση έχει ιδιαίτερη αξία, και για τη γλωσσική επιστήμη, εφόσον τα κείμενα της αποτελούν σταθμό στην ιστορία της βλάχικης γλώσσας και αυτό γιατί το σύστημα γραπτής απόδοσης που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στη συγκεκριμένη μελέτη ακολουθεί την ιεραρχία των κριτηρίων και τις αρχές του σύγχρονου γλωσσικού προγραμματισμού, όντας κατάλληλο να αποδώσει όλους τους φθόγγους και τις μορφολογικές διακρίσεις.
Αναφερόμενη στη σειρά «Πηγές Λαϊκού Πολιτισμού» η Δρ. Αικατερίνη Πολυμέρου Καμηλάκη, τέως διευθύντρια του Κέντρου ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας στην Ακαδημία Αθηνών, υπογράμμισε ότι προέκυψε από τα αιτήματα «λαογραφικών και πολιτιστικών συλλόγων και φορέων πολιτιστικών συλλόγων και φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης για χρήση και δημοσίευση ανέκδοτης λαογραφικής ύλης, η οποία προέρχεται κυρίως από εντεταλμένες αποστολές των ερευνητών του Κέντρου Λαογραφίας και σπανιότερα συλλογέων – καταθετών λαογραφικών συλλογών για συγκεκριμένους τόπους, με παρότρυνση συνήθως τοπικών λογίων, οι οποίοι έπρεπε να μεταβαίνουν στην Αθήνα για να μελετήσουν τα χειρόγραφα, εφόσον δεν υπήρχε η δυνατότητα να τα μελετήσουν στον τόπο τους». Η κα Καμηλάκη τόνισε ιδιαίτερα τις δυσκολίες αλλά και τις χαρές που αντιμετωπίζουν οι ερευνητές στη συλλογή του υλικού. Δυσκολίες που τους κάνουν ιδιαίτερα εφευρετικούς όπως τόνισε προκειμένου να τις ξεπερνούν και να συνεχίζουν το έργο τους.
Ο χορηγός της έκδοσης Ελευθέριος Σαΐτης, ευχαρίστησε όλους όσους συνέβαλαν στην υλοποίηση του συγκεκιρμένου έργου και αναφερόμενος στο τι τον οδήγησε να ασχοληθεί με την συγκεκριμένη έκδοση ανέφερε ότι ο κάθε άνθρωπος κουβαλά συγκεκριμένα βιώματα που τον ακολουθούν σε όλη του τη ζωή και έχει ανάγκη από συναισθηματική τροφή. Τόνισε δε ότι διοικεί τις επιχειρήσεις του με τις αρχές και τα βιώματα που έχει πάρει από τη ζωή του στο χωριό τις δύσκολες δεκαετίες του ’50 και του ’60.
ΑΘΗΝΑ, Της Αλεξάνδρας Φωτάκη
