Του Γιώργου Νούλη
Με την προχθεσινή δημοσιοποίηση της απόφασης της ΓΓΔΕ (ΠΟΛ 1212), που καθορίζει τη διαδικασία για τη χορήγηση των εκπτώσεων, μειώσεων και απαλλαγών, άνοιξε ουσιαστικά ο δρόμος για την πληρωμή του φετινού ΕΝΦΙΑ. Από τις 10 ως τις 20 Οκτωβρίου η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων θα αναρτήσει τα εκκαθαριστικά στην ενότητα «Περιουσιολόγιο» του Τaxisnet όπου οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα μπορούν να δουν το φόρο που θα πληρώσουν. Η πρώτη από τις 5 μηνιαίες δόσεις θα πρέπει να καταβληθεί μέχρι τις 31 Οκτωβρίου.
Οι ιδιοκτήτες, η περιουσιακή κατάσταση των οποίων, δεν μεταβλήθηκε το 2014, δηλαδή δεν πούλησαν ή απέκτησαν ακίνητα και δεν μεταβίβασαν ή απέκτησαν εμπράγματα δικαιώματα (πλήρη ή ψιλή κυριότητα ή επικαρπία) θα πληρώσουν το ίδιο ποσό φόρου που πλήρωσαν και πέρυσι αφού δεν επήλθε καμία μεταβολή στον υπολογισμό του φόρου ούτε και στις αντικειμενικές αξίες. Αντίθετα για όσους άλλαξε η περιουσιακή εικόνα θα δουν νέα ποσά φόρου στα εκκαθαριστικά σημειώματα.
Οι φορολογούμενοι με ιδιαίτερα χαμηλά εισοδήματα, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι ή άτομα με αναπηρία θα έχουν έκπτωση 50% ή και πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ υπό προϋποθέσεις όμως. Με έκπτωση 20% θα υπολογιστεί ο φόρος για τα ακίνητα που καθ΄όλη τη διάρκεια του 2014 ήταν κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ενώ έκπτωση 60% εφαρμόζεται για τα ημιτελή ακίνητα.
Ωστόσο και φέτος αρκετοί μικροιδιοκτήτες και οικονομικά αδύναμοι θα χάσουν τις εκπτώσεις ή την πλήρη απαλλαγή από το φόρο, καθώς στο συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για τη χορήγηση των εκπτώσεων από τον ΕΝΦΙΑ θα συμπεριληφθούν και εισοδήματα που φορολογούνται με ειδικό τρόπο ή δεν φορολογούνται και εξαιρούνται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης όπως αποζημιώσεις απολύσεων, επιδόματα ανεργίας, ειδικά επιδόματα τριτέκνων και πολύτεκνων, προνοιακά επιδόματα αναπήρων ενώ εάν υπάρχει διαφορά με τα τεκμήρια (π.χ. από Ι.Χ. και το ακίνητο), αυτή θα προστίθεται στο συνολικό εισόδημα.
Τις στρεβλώσεις δηλαδή αυτού του άδικου και ληστρικού φόρου, δυστυχώς ένα μεγάλο κομμάτι ιδιοκτητών θα τις υποστεί και φέτος, καθώς με τον συνυπολογισμό των εισοδημάτων που δεν φορολογούνται ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, το ύψος του συνολικού φορολογητέου οικογενειακού εισοδήματός τους διαμορφώνεται σε επίπεδα υψηλότερα των εισοδηματικών ορίων που έχουν τεθεί για την χορήγηση των απαλλαγών.
Έτσι πολύ απλά ενώ μέχρι πέρυσι πληρούσαν τα εισοδηματικά κριτήρια και είχαν εκπτώσεις η απαλλαγές φέτος θα κληθούν να τον καταβάλουν. Για να έχετε μια εικόνα για το φετινό ΕΝΦΙΑ μέσω ερωτήσεων και απαντήσεων σας επισημαίνουμε ορισμένα σημαντικά στοιχεία:
* Πού επιβάλλεται ο φετινός ΕΝΦΙΑ και ποιοι τον πληρώνουν;
- Επιβάλλεται στα ακίνητα που κατέχουν οι φορολογούμενοι την 1η Ιανουαρίου του 2015 και επιβαρύνει ιδιοκτήτες που έχουν δικαιώματα επί των ακινήτων είτε είναι φυσικά είτε είναι νομικά πρόσωπα (εταιρείες, επιχειρήσεις κ.λπ.). Φορολογούνται όλα το δικαιώματα επί των ακινήτων όπως είναι η πλήρης κυριότητα, η επικαρπία, η ψιλή κυριότητα, το δικαίωμα οίκησης…
* Ο φόρος επιβαρύνει όλα τα ακίνητα;
- Σε όλα ανεξάρτητα αν πρόκειται για κτίσματα (σπίτια, καταστήματα κ.λπ.) ή για εδαφικές επιφάνειες (οικόπεδα, χωράφια, βοσκοτόπια κ.λπ.) εντός ή εκτός σχεδίου. Όσοι έχουν ακίνητα στο εξωτερικό δεν θα επιβαρυνθούν με το φόρο στην Ελλάδα.
* Το πάρκινγκ στην πυλωτή φορολογείται;
- Όταν κάποιος έχει δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης υποχρεώνεται να πληρώσει φόρο και για αυτό το δικαίωμα. Έτσι θα πληρώσει φόρο για το πάρκινγκ της πολυκατοικίας τους είτε είναι στην πυλωτή είτε στο υπόγειο, ανεξάρτητα αν έχει χιλιοστά στο οικόπεδο ή όχι.
* Οι βοηθητικοί χώροι φορολογούνται;
- Βοηθητικοί χώροι, όπως είναι οι αποθήκες, τα υπόγεια πάρκινγκ κλπ. φορολογούνται κανονικά. Το ίδιο ισχύει και για πισίνες…
* Πως υπολογίζεται ο φόρος;
Ο ΕΝΦΙΑ διακρίνεται σε «κύριο» και «συμπληρωματικό». Κύριος φόρος υπολογίζεται για όλα τα δικαιώματα σε ακίνητα (κατοικίες και λοιπά κτίσματα, οικόπεδα, εκτός σχεδίου εκτάσεις γης). Ο «συμπληρωματικός» υπολογίζεται στην αξία των δικαιωμάτων της πλήρους κυριότητας, της ψιλής κυριότητας και της επικαρπίας επί κτισμάτων και εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων επιβάλλεται συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ. Επιβάλλεται και υπολογίζεται στο μέρος της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων το οποίο υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ, με συντελεστές που κλιμακώνονται από 0,1% έως 1%.
*Πως φορολογούνται οι κατοικίες;
- Για τον υπολογισμό του φόρου στις περιπτώσεις των κατοικιών και των λοιπών κτισμάτων λαμβάνονται υπόψη συντελεστές, όπως του βασικού φόρου που κυμαίνεται από 2 έως 13 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο ανάλογα με την τιμή ζώνης ανά τ.μ. που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, ο συντελεστής παλαιότητας, ορόφου, πρόσοψης μονοκατοικίας, επιφάνειας κ,ά.
* Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας στο ακίνητο πως υπολογίζεται ο φόρος;
- Η πληρωμή γίνεται ανάλογα με το ποσοστό που κατέχει ο καθένας και το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρη κυριότητα, ψιλή κυριότητα, επικαρπία)
* Ποια κτίσματα απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ;
- Τα κτίσματα που προορίζονται για αγροτική χρήση (μαντριά, στάνες, στάβλοι, κοτέτσια, θερμοκήπια, χώροι αποθήκευσης προϊόντων φυτικής παραγωγής κ.λπ.)
* Πως υπολογίζεται ο φόρος στα οικόπεδα;
- Ανάλογα με την επιφάνειά του και το συντελεστή φόρου ο οποίος εξαρτάται από τη θέση που βρίσκεται το οικόπεδο.
* Όταν στο οικόπεδο υπάρχει κατοικία πως υπολογίζεται ο φόρος;
- Τότε επιβάλλεται φόρος για την κατοικία και επιπλέον φόρος για το αδόμητο τμήμα του οικόπεδου. Ειδικότερα αν στο οικόπεδο υπάρχει κτίσμα, η επιφάνεια του οικοπέδου για την οποία επιβάλλεται ο κύριος φόρος του ΕΝΦΙΑ ισούται με το υπόλοιπο της συνολικής επιφάνειας αφού αφαιρεθεί η επιφάνεια του οικοπέδου, η οποία αναλογεί στο συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου, με βάση τη δόμηση η οποία έχει πραγματοποιηθεί στο οικόπεδο. Στην περίπτωση που το κτίσμα έχει ηλικία 100 ετών ή μεγαλύτερη, θεωρείται ότι ο συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου έχει εξαντληθεί.
* Ποιοι δικαιούνται έκπτωση 50%;
- Μισός ΕΝΦΙΑ χορηγείται σε άγαμο με ετήσιο εισόδημα έως 9.000 ευρώ, ποσό το οποίο προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ εφόσον είναι έγγαμος για τη σύζυγο και για κάθε προστατευόμενο τέκνο, υπό την προϋπόθεση ότι δεν διαθέτει ακίνητη περιουσία συνολικής επιφάνειας άνω των 150 τμ, και η αξία της ακίνητης περιουσίας του (εκτός των αγροτεμαχίων) δεν υπερβαίνει τις 85.000 ευρώ εάν είναι άγαμος, τις 150.000 ευρώ αν είναι έγγαμος και τις 200.000 ευρώ για έγγαμο με δύο παιδιά.
* Ποιοι δικαιούνται πλήρη απαλλαγή;
- Δικαιούνται τρίτεκνοι-πολύτεκνοι και ΑΜΕΑ άνω του 80%, με εισόδημα έως 12.000 ευρώ που προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τη σύζυγο και κάθε προστατευόμενο τέκνο, εφόσον η συνολική επιφάνεια της ακίνητης περιουσίας του δεν ξεπερνά τα 150 τμ. Στην περίπτωση αυτή, δεν μπαίνει περιουσιακό κριτήριο.
* Από πού λαμβάνεται υπόψη η αναπηρία του υπόχρεου;
- Η αναπηρία του υπόχρεου και της συζύγου λαμβάνεται από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους ή από τα αρχεία των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.). Η αναπηρία των τέκνων, λαμβάνεται από την Εφαρμογή των Δ.Ο.Υ. «Καταχώριση Αναπηριών» ή από τα αρχεία των ΚΕ.Π.Α. ή, εφόσον το τέκνο υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος, από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους.
* Ποια ακίνητα δικαιούνται έκπτωση 20%;
- Τα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα καθ΄ όλη τη διάρκεια του 2014.
* Πως αποδεικνύεται ότι ήταν κενά;
- Οι παροχές ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίες δεν ήταν ενεργές καθ' όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, λαμβάνονται από τα αρχεία του Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.. Οι αριθμοί των παροχών διασταυρώνονται με τους αριθμούς παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίοι αναγράφονται στο έντυπο Ε9 του οικείου έτους, και στο έντυπο Ε2 που έχουν υποβληθεί μέχρι και την 9η Οκτωβρίου 2015. Η πληροφορία του κενού ακινήτου, καθ' όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, λαμβάνεται από το έντυπο Ε2 η οποία έχει υποβληθεί μέχρι και την 9η Οκτωβρίου 2015. Πάντως στο εκκαθαριστικό θα υπάρχει σχετική ένδειξη ώστε οι φορολογούμενοι να αντιλαμβάνονται ότι έχει γλίνει η έκπτωση του 20% επί του φόρου.
