Στο real estate εμπορικών ακινήτων –εκτάσεων και κτιριακών υποδομών- επικεντρώνει τη δραστηριοποίησή της η λαρισαϊκή κατασκευαστική Ταουσάνης, εκτιμώντας ότι οι ευκαιρίες για την ανάπτυξη του εν λόγω τμήματος της κτηματαγοράς, ιδίως στην περιοχή της Λάρισας, συνθέτουν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον σκηνικό, το οποίο ωθείται από την έλευση και τοποθέτηση ηχηρών διεθνών «ονομάτων» του λιανεμπορίου. Μιλώντας στην «Ε», ο επικεφαλής της εταιρίας, Νίκος Ταουσάνης υπογραμμίζει ότι οι επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης έχουν ρίξει τη «σκιά» τους στον τομέα της κατοικίας, και σε τοπικό επίπεδο, τονίζοντας παράλληλα πως την προηγούμενη τριετία, στον εν λόγω κλάδο, σημειώθηκε «υπερ-κινητικότητα», χωρίς να έχει διασφαλιστεί η ζήτηση σε βάθος χρόνου –μια εγγενής αδυναμία, που μεγεθύνεται υπό τις εξελίξεις σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο.
Στη δεδομένη δύσκολη χρονική και οικονομική συγκυρία, η Ταουσάνης εξακολουθεί να διατηρεί ένα πολύ ισχυρό «χαρτί», το μηδενικό δανεισμό και την δραστηριοποίησή της μέσω αποκλειστικώς ιδίων κεφαλαίων. Σύμφωνα με τον κ.Ταουσάνη, η εταιρία έχει τοποθετηθεί σε σημαντικά εμπορικά ακίνητα, που αφορούν τόσο σε οικοπεδικές εκτάσεις, όσο και σε κτιριακές δομές, σε συγκεκριμένες περιοχές της Λάρισας, η αξία των οποίων αποτιμάται σε περισσότερα των 5 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, το 90% της δραστηριοποίησής της αφορά σε επαγγελματικούς χώρους ή ιδιωτικά έργα, πάλι σε επίπεδο εταιρειών.
Υπενθυμίζεται ότι η εταιρία ολοκληρώνει ένα τέταρτο του αιώνα παρουσίας στους τεχνικό-κατασκευαστικό και real estate κλάδους, με έδρα τη Λάρισα. Προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του πελατολογίου της Βόρειας και της Νότιας Ελλάδας, έχει δημιουργηθεί ένα εταιρικό δίπολο, η Ταουσάνης ΕΠΕ που βρίσκεται στη Λάρισα και η Ταουσάνης ΑΤΕ, που βρίσκεται στην Αθήνα. Παράλληλα, η διοίκηση διατηρεί ένα ευέλικτο σχήμα σε επίπεδο σχεδιασμού, με δικό της σχεδιαστικό τμήμα, αλλά και συνάπτοντας συνεργασίες με σημαντικούς αρχιτέκτονες σε Ελλάδα και εξωτερικό. Σε μόνιμη βάση απασχολεί 12 άτομα προσωπικό, ενώ στο πλαίσιο υπεργολαβιών συνεργάζεται με περί τα 120 άτομα.
ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ
Αξιοποιώντας την εμπειρία των περίπου 1.000 κτιρίων, επαγγελματιών χώρων και πολυχώρων κυρίως, που έχει κατασκευάσει και επιμεληθεί σε πανελλαδικό επίπεδο, η διοίκηση της εταιρίας βρίσκεται αυτή την περίοδο στη διαδικασία συμφωνιών για την ανάληψη ιδιωτικών έργων, τουλάχιστον πέντε στην περιοχή της Θεσσαλίας, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και το έργο ανάπτυξης 30 καταστημάτων σε πανελλαδικό επίπεδο, για λογαριασμό μεγάλης εταιρείας του λιανικού εμπορίου. Στο «πορτφόλιο» της Ταουσάνης περιλαμβάνονται έργα που έχουν ολοκληρωθεί για εταιρείες όπως τα σούπερ-μάρκετ Dia, Praktiker, καταστήματα της Συνεταιριστικής Τράπεζας Θεσσαλίας, τα Bodyline, τη G-Star, ενώ πρόσφατα έχει ολοκληρώσει και πολλά καταστήματα στους εμπορικούς πολυχώρους Pantheon Plaza (Λάρισα), Golden Hall, Avenue και Athens Heart (Αθήνα).
ΜΕΛΛΟΝ
Το μέλλον στην κτηματαγορά της Λάρισας εντοπίζεται πλέον στα εμπορικά ακίνητα, επισημαίνει ο κ.Ταουσάνης, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως η δημιουργία των εμπορικών πολυχώρων στη δυτική πλευρά της πόλης (με το Pantheon, το Ikea, κ.λπ.) θα οδηγήσει τις εξελίξεις για το επόμενο διάστημα. «Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως η εμπορική δραστηριότητα θα συγκεντρωθεί σε τρεις-τέσσερις δρόμους στο κέντρο της πόλης, κι από κει και πέρα θα πάρουν και το μερίδιό τους τα εμπορικά κέντρα. Παράλληλα, οι εμπορικοί πολυχώροι θα συγκρουστούν και μεταξύ τους, όπως συμβαίνει και παντού, άλλωστε. Θα πάρουν το μερίδιο που θα κατορθώσουν να αποσπάσουν από την αγορά του κέντρου, αλλά θα “χτυπηθούν” και μεταξύ τους –είναι ένα “στοίχημα” και αυτό. Τα εμπορικά κέντρα αυτά απευθύνονται και στη Θεσσαλία, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Ελλάδας. Προσβλέπουν σε μια ζώνη επιρροής περίπου 900.000 κατοίκων και σε μια επισκεψιμότητα της τάξης των 3 εκατομμυρίων σε ετήσια βάση, κάτι που είναι και λογικό και εφικτό. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν πολυεθνικές που επιλέγουν την πρώτη τους παρουσία στην Ελλάδα ξεκινώντας από τη Λάρισα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
ΚΑΤΟΙΚΙΑ
Για τον τομέα της κατοικίας, σύμφωνα με τον κ.Ταουσάνη, τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια θα είναι δύσκολα, με την κρίση να εκδηλώνεται και με απούλητα διαμερίσματα, αλλά και ακινήτων που να «βγαίνουν στο σφυρί». Ο ίδιος επισημαίνει ότι σε τοπικό επίπεδο, η κρίση δεν αφορά στις τιμές (δηλαδή δεν υπάρχει υπερ-εκτίμηση σε αξία), αλλά ότι η «φούσκα» εντοπίζεται στη ζήτηση, καθώς στην προ-ΦΠΑ εποχή (σ.σ. τέλη του 2005), έγιναν αθρόες τοποθετήσεις και ανοίγματα κατασκευαστών κατοικιών, με αποτέλεσμα σήμερα να μην μπορούν να αποσβεστούν, καθώς η ζήτηση κινείται σε πιο χαμηλά επίπεδα. Παράλληλα, τονίζει πως σε σχέση με την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, οι κάτοικοι της Λάρισας «απολάμβαναν» τα προηγούμενα χρόνια πολύ συμφέρουσες τιμές προκειμένου να αποκτήσουν την κατοικία τους –ίσως εξαιτίας του ανταγωνισμού, της υπερ-προσφοράς, αλλά ίσως και εξαιτίας της έλλειψης υψηλής αισθητικής σε επίπεδο ανάπτυξης της πόλης.
Επίσης, τα στεγαστικά δάνεια του προηγούμενου διαστήματος διαδραμάτισαν επίσης ρόλο στην υπερ-προσφορά κατοικίας στη Λάρισα. Ο κ.Ταουσάνης εκτιμά ότι η τωρινή «διόρθωση» που επιχειρούν οι τράπεζες αυτή τη στιγμή, ίσως τελικά να αποβεί σε όφελος της τοπικής αγοράς κατοικίας.
Όραμα και αρχιτεκτονική «ταυτότητα»
Ο Νίκος Ταουσάνης καταδεικνύει την ανάγκη ενός οράματος και δημιουργίας μιας αισθητικά αναβαθμισμένης αρχιτεκτονικής «ταυτότητας» για την πόλη της Λάρισας, ένα σημείο στο οποίο υστερεί το πολεοδομικό συγκρότημα σε σχέση ακόμη και με μικρότερες πόλεις της επικράτειας, πόσω δε μάλλον του εξωτερικού. «Θα πρέπει να ληφθούν ορισμένες αποφάσεις σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης που να αφορούν στη δημιουργία ενός καλαίσθητου οικιστικού τοπίου, είτε σε επίπεδο κέντρου, είτε σε επίπεδο ανάπτυξης της πόλης. Θα ήθελα, για παράδειγμα, να δω μια παραδοσιακή γειτονιά, για την οποία θα πρέπει να εφαρμοστεί ένα αρχιτεκτονικό «πλαφόν», που να προσδίδει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και φυσικά να έχει πολύ πράσινο. Πρέπει να βελτιώσει το οικιστικό της περιβάλλον η Λάρισα, προκειμένου να προσελκύσει και μόνιμους κατοίκους. Η έλευση ξένων επενδυτών –και στελεχών τους- δημιουργεί μια ανάγκη για υψηλότερου αισθητικού επιπέδου κατοικιών», αναφέρει χαρακτηριστικά. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει, με τη λογική που επί του παρόντος ακολουθείται, ούτε στο κέντρο, όπου οι αρτιότητες είναι τόσο μικρές που δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, ούτε στις εκτός σχεδίου εκτάσεις, διότι δεν υπάρχουν τα απαραίτητα δίκτυα υποδομών, εξηγεί. «Ο πολιτισμός, σε όλες τις μορφές του, είτε λέγεται μουσική, είτε αρχιτεκτονική, ελκύει και προσελκύει τους ανθρώπους, φέρνει τουρισμό. Γιατί να μην το εκμεταλλευτούμε κι εμείς αυτό σαν πόλη; Τι θα αφήσουμε, ως αρχιτεκτονική κληρονομιά, στις επόμενες γενεές; Νομίζω πως οι Λαρισαίοι πολίτες θα πρέπει να υψώσουν τις διεκδικήσεις τους κάποτε σε αυτό το επίπεδο», καταλήγει ο κ.Ταουσάνης.