Από αύριο την Τετάρτη για τους συνταξιούχους και εν… ευθέτω χρόνω για τις υπόλοιπες κατηγορίες δικαιούχων ξεκινά η καταβολή του έκτατου επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης. Το επίδομα, το οποίο δικαιούνται άνεργοι, συνταξιούχοι, αγρότες, ευπαθείς κοινωνικά ομάδες και οικογένειες με χαμηλό εισόδημα και παιδιά, θα δοθεί σε δύο δόσεις (η δεύτερη δόση θα χορηγηθεί έως το τέλος Iουνίου του 2010) κυμαίνεται από 400 έως 1.300 ευρώ ανάλογα με το οικογενειακό εισόδημα του φορολογούμενου και η όλη διαδικασία είσπραξης προοιωνίζει για πολλούς… ταλαιπωρία ενώ κάποιες οικογένειες θα καθυστερήσουν να το εισπράξουν.
Η πρόσφατη κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Oικονομικών, Aγροτικής Aνάπτυξης και Kοινωνικής Aλληλεγγύης, μερικώς «φώτισε» τη διαδικασία καθώς καθημερινά δημοσιεύονται και νέες διευκρινήσεις. Προς το παρόν και μέχρι να ξεκαθαριστεί εντελώς το τοπίο σας δίνουμε μέσω ερωτήσεων και απαντήσεων την εικόνα που έχει διαμορφωθεί. Πρωτίστως όμως να επισημάνουμε ότι το συγκεκριμένο επίδομα είναι αφορολόγητο και δεν θα συνυπολογίζεται ως εισόδημα για την χορήγηση άλλων επιδομάτων (όπως π.χ. στο ΕΚΑΣ). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο συνταξιούχος του ΙΚΑ που παίρνει ΕΚΑΣ, δεν κινδυνεύει να το χάσει λόγω του έκτακτους αυτού βοηθήματος. Επίσης δε κατάσχεται και ούτε συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το δημόσιο και τις τράπεζες. Να σημειώσουμε επίσης πως για τους συνταξιούχους δικαιούχους του ΕΚΑΣ προκειμένου να εισπράξουν το επίδομα θα πρέπει να εισπράττουν το ΕΚΑΣ κατά την ημερομηνία ισχύος του νόμου (10 Δεκεμβρίου 2009)
* Ποιό είναι το ύψος της ενίσχυσης και ποια είναι τα ανώτατα όρια εισοδήματος;
- Ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση χορηγείται και το ύψος της ενίσχυσης. Συνεπώς για τη χορήγησή του λαμβάνεται υπόψη το συνολικό οικογενειακό εισόδημα Αυτό σημαίνει ότι θα προστεθούν τα εισοδήματα των δύο συζύγων αλλά και των παιδιών, εφόσον υπάρχουν. Ως βάση υπολογισμού θα χρησιμοποιηθούν τα εισοδήματα που εμφανίσαμε στις φετινές φορολογικές δηλώσεις και τα οποία αφορούν στα εισοδήματα του 2008. Αναλόγως λοιπόν με το εισόδημα, τα ποσά που δίνονται είναι τα εξής:
* 700 ευρώ για όσους έχουν ένα παιδί και συνολικό οικογενειακό εισόδημα 15.000 ευρώ.
* 800 ευρώ για όσους έχουν δύο παιδιά και εισόδημα 16.500.
* 1.000 ευρώ για τρία παιδιά και εισόδημα 22.000
* 1.100 για τέσσερα παιδιά και εισόδημα 23.500
* 1.200 για πέντε παιδιά και εισόδημα 25.000 και 1.300 για όσους έχουν από έξι παιδιά και πάνω και εισόδημα έως 26.500.
* Ενίσχυση 300 ευρώ δικαιούνται οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ καθώς και οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ.
* 400 ευρώ οι χαμηλοσυνταξιούχοι που δε λαμβάνουν ΕΚΑΣ τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι νεφροπαθείς και μεταμοσχευμένοι, τα απροστάτευτα παιδιά, οι ανασφάλιστοι και οι αλλοδαποί ανασφάλιστοι που λαμβάνουν τη δωρεάν ιατρική περίθαλψη.
* 400 ευρώ οι κατηγορίες ανέργων του ΟΑΕΔ.
* Ποιες είναι οι προϋπόθεσης για να λάβει κάποιος δικαιούχος
- Πρέπει οπωσδήποτε να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις. Ενδεικτικά το δικαιούνται οικογενειάρχες, αλλά όσοι δεν έχουν παιδιά, είναι εισοδηματίες ή ελεύθεροι επαγγελματίες δεν το παίρνουν. Σε κάθε περίπτωση οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι οικογενειάρχες για να εισπράξουν το επίδομα, είναι:
1. Να έχουν τουλάχιστον ένα παιδί. Το παιδί θα πρέπει να θεωρείται προστατευόμενο μέλος με βάση τις φορολογικές διατάξεις. Αυτό σημαίνει ότι εξαιρούνται παιδιά τα οποία έχουν το δικό τους εισόδημα. Προστατευόμενα μέλη θεωρούνται τα παιδιά ηλικίας έως 18 ετών όπως επίσης και τα παιδιά έως 25 ετών υπό την προϋπόθεση ότι σπουδάζουν.
2. Να πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια και
3. Το εισόδημά τους θα πρέπει να προέρχεται κυρίως από μισθούς ή αγροτικά εισοδήματα. Το εισόδημα από μισθούς θα πρέπει να είναι τουλάχιστον το 50% του συνολικού εισοδήματος.
* Πως θα γίνει η καταβολή του επιδόματος;
- Η καταβολή θα διαφέρει για κάθε δικαιούχο και εξαρτάται από την κατηγορία στην οποία ανήκει. Ειδικότερα για τους οικογενειάρχες με εισοδήματα από μισθούς και αγροτικά επαγγέλματα θα γίνεται μέσω Τραπεζών. Οι συνταξιούχοι, θα το παίρνουν απρόσκοπτα μέσω των ασφαλιστικών τους Ταμείων.
Από τον OAEΔ ή άλλο φορέα όσοι είναι άνεργοι και από τη Νομαρχία όσοι δικαιούνται προνομιακών επιδομάτων (είναι άτομα με ειδικές ανάγκες ή νεφροπαθείς)
* Τι γίνεται όμως για όσους δικαιούνται από δυο πηγές την έκτακτη ενίσχυση;
- Αυτή η κατηγορία των πολιτών, θα εισπράττουν το σύνολο της ενίσχυσης από τον φορέα που είναι αρμόδιος για την καταβολή του μεγαλύτερου ποσού. Εάν τα ποσά είναι ίσα, τότε αρμόδιος φορέας είναι αυτός στον οποίο είναι ασφαλισμένος ο πολίτης για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
* Ποιοι άνεργοι δικαιούνται το επίδομα;
- Δικαιούχοι είναι δύο κατηγορίες ανέργων:
Α. Όσοι, κατά την 3η Νοεμβρίου 2009, εμφανίζονται εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ ως μακροχρόνια άνεργοι - άνω των 12 μηνών και
Β. Όσοι, κατά την 10η Δεκεμβρίου 2009, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου:
- Επιδοτούνται, λόγω ανεργίας ή επίσχεσης εργασίας από τον ΟΑΕΔ. Το ποσό του επιδόματος δεν πρέπει να ξεπερνά το ύψος του βασικού επιδόματος ανεργίας, προσαυξημένου, λόγω οικογενειακών βαρών - 454,25 ευρώ, συν 10% για κάθε προστατευόμενο μέλος, κατά περίπτωση.
- Είναι εγγεγραμμένοι άνεργοι και έλαβαν ή θα λάβουν, εντός του 2009, τα εξής ειδικά βοηθήματα:
α. βοήθημα μετά τη λήξη επιδότησης ανεργίας - 13 ημερομίσθια. β. βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στα μητρώα ανέργων. γ. βοήθημα αποφυλακισμένων.
* Πως θα γίνει η καταβολή στους ανέργους;
- Η καταβολή του επιδόματος γίνεται με πίστωση τραπεζικού λογαριασμού της Εθνικής Τράπεζας των δικαιούχων.
* Οσοι δεν έχουν λογαριασμό;
- Όσοι δικαιούχοι δεν έχουν δηλώσει τραπεζικό λογαριασμό στην ΕΤΕ μπορούν να προσέλθουν άμεσα στις υπηρεσίες του ΟΑΕΔ και να δηλώσουν τον τραπεζικό λογαριασμό, στον οποίο εμφανίζονται ως πρώτοι δικαιούχοι.
* Ποιο είναι το ύψος της επιδότησης για τους ανέργους;
- Το ύψος της ενίσχυσης κοινωνικής αλληλεγγύης ορίζεται στα 400 ευρώ ανά δικαιούχο και θα καταβληθεί σε δύο ισόποσες δόσεις των 200 ευρώ. Η πρώτη δόση θα έχει καταβληθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2009, ενώ η δεύτερη μέχρι την 30η Ιουνίου 2010. Για την ακριβή ημερομηνία έναρξης της πίστωσης των λογαριασμών των δικαιούχων θα υπάρξει νέα ενημέρωση μέσα στις επόμενες μέρες.
* Πως υπολογίζεται το εισόδημα για όσους ανήκουν στην κατηγορία εισοδήματος;
- Oι δικαιούχοι με εισοδηματικά κριτήρια θα καθοριστούν ύστερα από ενέργειες της ΓΓΠΣ, η οποία θα δημιουργήσει (με βάση τις φορολογικές δηλώσεις για το οικονομικό έτος 2009) ηλεκτρονικό αρχείο δικαιούχων που θα αποσταλεί στις τράπεζες, ενώ και οι δικαιούχοι θα λάβουν σχετική ειδοποίηση. Eάν έχουν δηλώσει αριθμό τραπεζικού λογαριασμού, αυτοί θα πιστωθούν αυτομάτως.
Σε κάθε περίπτωση το υπουργείο διαχωρίζει τους ανωτέρω φορολογούμενους σε αυτούς όπου
α) το ετήσιο συνολικό οικογενειακό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει τα αντίστοιχα ανώτατα όρια
β) στο ετήσιο οικογενειακό τους εισόδημα περιλαμβάνονται εισοδήματα τα οποία απαλλάσσονται από φόρο ή φορολογούνται αυτοτελώς και για αυτό το λόγο το σύνολο του εισοδήματος τους δεν υπερβαίνει τα αντίστοιχα όρια.
Στην πρώτη κατηγορία θα σταλεί σχετική ειδοποίηση για την παραλαβή του επιδόματος ενώ για την δεύτερη η διαδικασία είναι λίγο πιο περίπλοκη.
Οι φορολογούμενοι που ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία θα λάβουν ειδοποίηση για τον τρόπο που θα πάρουν το επίδομα μετά τον έλεγχο που θα διενεργηθεί. Στην περίπτωση δε, που έχουν υποβάλλει ηλεκτρονικά την δήλωση θα τους ζητηθεί να προσκομίσουν τα στοιχεία που λείπουν στην αντίστοιχη ΔΟΥ. Αφού γίνει ο έλεγχος και βεβαιωθεί ότι δικαιούνται το επίδομα, τότε θα λάβουν ειδοποίηση ανάλογη με την πρώτη κατηγορία για το πώς και από πού θα το εισπράξουν.
* Τι γίνεται στην περίπτωση που δεν έχει υποβάλλει κάποιος δικαιούχος δήλωση εισοδήματος γιατί δεν είναι υποχρεωμένος;
- Oι φορολογούμενοι που δεν είναι υπόχρεοι στην υποβολή φορολογικής δήλωσης μπορούν να την υποβάλουν εκπρόθεσμα και χωρίς κυρώσεις, αλλά μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2010, προκειμένου να λάβουν την ενίσχυση. Σε αυτή την περίπτωση θα εισπράξουν την πρώτη δόση της ενίσχυσης έως τις 31 Mαρτίου 2010 ή μαζί με τη δεύτερη δόση.
* Τι γίνεται εάν δεν έχει εκκαθαριστεί η δήλωση εισοδήματος ακόμα;
- Σε αυτήν την περίπτωση η πρώτη δόση της ενίσχυσης θα καταβληθεί μέχρι 31/3/2010 ή μαζί με την δεύτερη δόση.
* Εάν πληρώ τις προϋποθέσεις για την ενίσχυση και δεν μου έρθει ειδοποίηση τι κάνω;
- Σε περίπτωση που κάποιος πληροί τις προϋποθέσεις για την είσπραξη της ενίσχυσης αλλά δεν έχει λάβει ειδοποίηση από το κράτος τότε έχει περιθώριο να υποβάλλει σχετική αίτηση στη ΔΟΥ που υπέβαλλε δήλωση εισοδήματος για το οικονομικό έτος 2009. Η προθεσμία που έχει για να το κάνει αυτό είναι μέχρι τις 28/2/2010
* Πότε θα λάβουν οι συνταξιούχοι το επίδομα;
- Στους συνταξιούχους «πρώην ΤΕΒΕ και ΤΣΑ» θα καταβληθεί αύριο την Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου (μαζί με το Δώρο Χριστουγέννων), εφόσον λαμβάνουν ΕΚΑΣ ή πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια που προβλέπονται (δηλαδή τα εισοδήματά τους κατά το οικονομικό έτος 2009 δε ξεπερνούν αθροιστικά τα κριτήρια χορήγησης ΕΚΑΣ έτος 2008 ως προς το ατομικό φορολογητέο εισόδημα 9.042,16 και οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα 14.070,73 ευρώ) και έχουν ιατροφαρμακευτική κάλυψη από το Ταμείο.
- Στους συνταξιούχους "πρώην ΤΑΕ", την "Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2010" (μαζί με την σύνταξη Ιανουαρίου), με βάση τα ίδια κριτήρια. Στην κατηγορία αυτή ενδέχεται να ενταχθεί μικρός αριθμός δικαιούχων πρώην ΤΕΒΕ για τους οποίους προαπαιτείται έλεγχος για να καταβληθεί η ενίσχυση.
Επισημαίνεται ότι σε συνταξιούχους που λαμβάνουν δύο ή περισσότερες συντάξεις ή εργάζονται, η ενίσχυση θα καταβληθεί από το φορέα που κάνει κρατήσεις περίθαλψης. Στις συντάξεις θανάτου, η ενίσχυση επιμερίζεται στους δικαιούχους ανάλογα με το ποσοστό σύνταξης.
- Οι δικαιούχοι του ΟΓΑ θα πάρουν την πρώτη δόση των 300 ευρώ από τις 28 ως τις 31 Δεκεμβρίου, μαζί με τη σύνταξη του Ιανουαρίου. Η δεύτερη δόση, όπως ανακοίνωσε ο ΟΓΑ θα καταβληθεί τον Ιούνιο.
- Οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ θα το πάρουν την πρώτη δόση αύριο (μαζί με τη σύνταξη Ιανουαρίου και το δώρο).
* Θα πάρουν τα χρήματα όσοι συνταξιοδοτήθηκαν μετά την ημερομηνία του νομοσχεδίου;
- Για τους δικαιούχους σύνταξης, οι οποίοι γράφτηκαν στα μητρώα μετά την ημερομηνία ισχύος του νομοσχεδίου (10 Δεκεμβρίου 2009), θα πρέπει να γίνει έλεγχος ότι πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια του φορέα. Tυχόν συνταξιούχοι που εντάχθηκαν στα μητρώα μετά την έναρξη της ισχύος του νόμου 3808/2009, θα λάβουν την πρώτη δόση της ενίσχυσης μαζί με την πρώτη σύνταξη που θα τους καταβληθεί.