Σημαντικές αλλαγές έχουν περάσει στο τελικό σχέδιο νόμου για τη ρύθμιση των οφειλών επιχειρήσεων και επαγγελματιών προς τα πιστωτικά ιδρύματα, το οποίο δόθηκε χθες στη δημοσιότητα και σήμερα αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή.
Μεταξύ των αλλαγών είναι ότι εντάσσονται και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές μετά την 1.1.2005 ενώ σε ότι αφορά στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ δίνεται γενικευμένη αμνηστία για όλες τις καταγραφές δυσμενών δεδομένων στα αρχεία του και αφορούν οποιαδήποτε οφειλή που είτε έχει εξοφληθεί ή θα εξοφληθεί μέσα σε 3 μήνες από τη ψήφιση του νόμου. Ως συνέπεια της ρύθμισης αυτής αίρεται και το μέτρο της διοικητικής στέρησης βιβλιαρίου επιταγών. Επίσης να επισημανθεί ότι το σύνολο της οφειλής που υπάγεται σε ρύθμιση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσόν του 1.000.000 ευρώ ανά πιστωτικό ίδρυμα και των 3.000.000 ευρώ στο σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Σε ότι αφορά τη ρύθμιση των ενήμερων οφειλών επιχειρήσεων και αγροτών προβλέπεται η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε περίοδο χάριτος 1 έτους για την απόσβεση του κεφαλαίου και αντίστοιχη παράταση της συμβατικής διάρκειας, αναστολή για 2 έτη χρεωλυτικής αποπληρωμής του άληκτου κεφαλαίου και αντίστοιχη παράταση της συμβατικής διάρκειας ή παράταση της συμβατικής διάρκειας κατά 3 έτη, με επιτόκιο και στις τρεις περιπτώσεις της ενήμερης οφειλής.
Το μέτρο αφορά κατά βάση μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που πρόσκαιρα, λόγω της κρίσης, χρειάζονται ρευστότητας. Συγκεκριμένα στο συγκεκριμένο μέτρο μπορούν να υπαχθούν φυσικά και νομικά πρόσωπα, τα οποία διατηρούν βιβλία τρίτης κατηγορίας, και τα οποία κατά την τελευταία τους χρήση (μέχρι και τον Ιούνιο του 2009) έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών μικρότερο των 2.500.000 ευρώ και εμφανίζουν ζημιογόνα αποτελέσματα χρήσης, καθώς και αγροτικοί συνεταιρισμοί, αγροτικές ενώσεις και ομάδες παραγωγών, ανεξάρτητα από την κατηγορία βιβλίων που τηρούν.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι αιτήσεις για την υπαγωγή στις ρυθμίσεις υποβάλλονται μέχρι την 15.3.2010, με την επισύναψη των εγγράφων που αποδεικνύουν τις προϋποθέσεις που ορίζονται.
Με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων σας δίνουμε μια πλήρη εικόνα για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο:
* Ποιες οφειλές αφορά το σ/ν και ποιες κατηγορίες φυσικών ή νομικών προσώπων μπορούν να υπαχθούν στις ρυθμίσεις;
- Το σχέδιο νόμου αφορά:
* Ληξιπρόθεσμες οφειλές συμβάσεων δανείων για επιχειρηματικούς, επαγγελματικούς ή αγροτικούς σκοπούς που έχουν συνάψει φυσικά ή νομικά πρόσωπα με πιστωτικά ιδρύματα. Η ρύθμιση αφορά τόσο συμβάσεις που έχουν καταγγελθεί, όσο και συμβάσεις που δεν έχουν καταγγελθεί.
* Ενήμερες οφειλές συμβάσεων δανείων για επιχειρηματικούς, επαγγελματικούς ή αγροτικούς σκοπούς που έχουν συνάψει φυσικά ή νομικά πρόσωπα με τα πιστωτικά ιδρύματα, εφόσον ικανοποιούνται συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις.
ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΟΦΕΙΛΕΣ
* Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να υπαχθούν οι δικαιούχοι στη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών;
- Προϋπόθεση είναι οι οφειλές να έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες μετά την 1.1.2008 και μέχρι τη δημοσίευση του νόμου. Για την περίπτωση που η σύμβαση δεν έχει καταγγελθεί, προϋπόθεση για τη ρύθμιση είναι να υφίσταται ληξιπρόθεσμη οφειλή με καθυστέρηση τουλάχιστον τριών μηνών. Το σύνολο της οφειλής που υπάγεται σε ρύθμιση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσόν του 1 εκ. ευρώ ανά πιστωτικό ίδρυμα και των 3 εκ. ευρώ στο σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων.
* Τι γίνεται με τους τόκους υπερημερίας και ανατοκισμού;
- Από το υπό ρύθμιση συνολικά οφειλόμενο ποσόν αφαιρούνται και διαγράφονται οι τόκοι υπερημερίας και ανατοκισμού.
* Εάν οι οφειλές έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες πριν από 1-1-2008 προβλέπεται κάποια ρύθμιση;
- Ναι. Οι οφειλές από συμβάσεις που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες μετά την 1.1.2005, μπορούν να υπαχθούν σε ρύθμιση, υπό τον όρο ότι θα αποπληρωθεί μέχρι την 15.4.2010 ποσόν ίσο με το δέκα επί τοις εκατό (10%) της οφειλής που προκύπτει, δίχως να υπολογίζονται τόκοι υπερημερίας και ανατοκισμού, για τους οποίους τηρείται χωριστός λογαριασμός. Εφόσον η ρύθμιση εξυπηρετηθεί από τον οφειλέτη μέχρι την αποπληρωμή του 50% της οφειλής, επέρχεται η οριστική διαγραφή των τόκων υπερημερίας και ανατοκισμού. Σημειώνεται μάλιστα, ότι δεν επιτρέπεται η καταγγελία της ρύθμισης, αν δεν υπάρχει καθυστέρηση τεσσάρων τουλάχιστον μηνιαίων καταβολών.
* Πώς γίνεται η αποπληρωμή της οφειλής που προκύπτει μετά τη ρύθμιση;
- Η αποπληρωμή της οφειλής που προκύπτει μετά τη ρύθμιση πρέπει να έχει διάρκεια ίση με αυτή που απομένει μέχρι τη λήξη της σύμβασης, προσαυξημένη κατά δύο έτη. Στην περίπτωση που η σύμβαση έχει καταγγελθεί, θα πρέπει να έχει διάρκεια ίση με αυτή που θα απέμενε μέχρι τη λήξη της σύμβασης, προσαυξημένη και πάλι κατά δύο έτη. Σε αυτή την περίπτωση (καταγγελθείσα σύμβαση), επίσης, η διάρκεια της αποπληρωμής δεν μπορεί να είναι μικρότερη από επτά έτη.
Κατά τα δύο πρώτα έτη θα καταβάλλονται μόνο τόκοι και στη συνεχεία η αποπληρωμή της ρυθμισθείσας οφειλής θα γίνεται με ισόποσες περιοδικές δόσεις, σύμφωνα με την περιοδικότητα του εκτοκισμού που προβλέπεται στη σύμβαση.
* Τι επιτόκιο θα ισχύει κατά τη διάρκεια της ρύθμισης;
- Καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης θα ισχύει το συμβατικό επιτόκιο ενήμερης οφειλής.
* Τι γίνεται με τις διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών;
- Από τη δημοσίευση του νόμου και μέχρι την 30.6.2010 το πιστωτικό ίδρυμα δεν μπορεί να αρχίσει ή να συνεχίσει διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών, που μπορούν να ρυθμιστούν με τις διατάξεις του νόμου αυτού. Αυτό ισχύει για όσους έχουν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση.
* Γίνεται κάποια ιδιαίτερη ρύθμιση για ληξιπρόθεσμες οφειλές από καταγγελθείσες συμβάσεις ανοικτού ή αλληλόχρεου λογαριασμό;
- Ναι. Ειδικά για ληξιπρόθεσμες οφειλές από καταγγελθείσες συμβάσεις ανοικτού ή αλληλόχρεου λογαριασμού, η αποπληρωμή της οφειλής γίνεται όπως και παραπάνω, σε επτά έτη με ισόποσες μηνιαίες τοκοχρεολυτικές δόσεις.
* Τι είδους ληξιπρόθεσμες οφειλές δεν υπάγονται στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου;
- Δεν υπάγονται ληξιπρόθεσμες οφειλές από συμβάσεις πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων, από ομολογιακά δάνεια και από δάνεια εγγυημένα ή επιδοτούμενα από το Δημόσιο.
* Στη ρύθμιση μπορεί να υπαχθεί ο εγγυητής;
- Ναι. Δικαίωμα να κινήσουν διαδικασία ρύθμισης έχουν εκτός από τους πρωτοφειλέτες, και εγγυητές και οι καθολικοί διάδοχοι αυτών.
* Μέχρι πότε μπορεί ο δικαιούχος να υποβάλει αίτηση υπαγωγής στις ρυθμίσεις για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές;
- Μέχρι την 15.3.2010. Τα πιστωτικά ιδρύματα υποχρεούνται να γνωστοποιούν στον οφειλέτη εντός 15 ημερών από την υποβολή της αίτησης το ύψος της οφειλής που πλέον προκύπτει.
ΕΝΗΜΕΡΕΣ ΟΦΕΙΛΕΣ
* Τι δυνατότητες δίνονται στους δικαιούχους που έχουν ενήμερες οφειλές;
- Τους δίνονται οι εξής δυνατότητες:
α) Περίοδος χάριτος ενός έτους, χωρίς καταβολή τόκων και κεφαλαίου, με αντίστοιχη παράταση της συμβατικής διάρκειας του δανείου και κεφαλαιοποίηση των τόκων στη λήξη της περιόδου χάριτος.
β) Αναστολή επί διετία της χρεολυτικής αποπληρωμής του άληκτου κεφαλαίου με αντίστοιχη παράταση της συμβατικής διάρκειας του δανείου και καταβολή των τόκων στη διάρκεια της αναστολής σύμφωνα με την περιοδικότητα του εκτοκισμού που προβλέπεται στη σύμβαση.
γ) Παράταση της συμβατικής διάρκειας του δανείου κατά τρία έτη.
* Όλες οι ενήμερες οφειλές μπορούν να υπαχθούν στις παραπάνω ρύθμιση;
- Όχι. Υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ώστε χρήση του μέτρου να κάνουν στοχευμένα κατά βάση μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που πρόσκαιρα, λόγω της κρίσης, χρειάζονται μια ανάσα ρευστότητας. Συγκεκριμένα:
α) Για ανεξόφλητο κεφάλαιο που δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ ανά πιστωτικό ίδρυμα και πάντως στο σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων το ποσόν του 1.000.000 ευρώ:
- Φυσικά και νομικά πρόσωπα, τα οποία διατηρούν βιβλία τρίτης κατηγορίας, και τα οποία κατά την τελευταία τους χρήση (μέχρι και τον Ιούνιο του 2009) έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών μικρότερο των 2.500.000 ευρώ και εμφανίζουν ζημιογόνα αποτελέσματα χρήσης.
- Αγροτικοί συνεταιρισμοί, αγροτικές ενώσεις και ομάδες παραγωγών, ανεξάρτητα από την κατηγορία βιβλίων που τηρούν, εφόσον ικανοποιούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις.
β) Για ανεξόφλητο κεφάλαιο που δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ ανά πιστωτικό ίδρυμα και πάντως στο σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων το ποσόν του 300.000 ευρώ:
- Φυσικά και νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα και που κατά τη χρήση του 2008 εμφανίζουν ετήσια ακαθάριστα έσοδα μικρότερα των εκατό 150.000 ευρώ.
- Φυσικά πρόσωπα που ασκούν κατά κύριο επάγγελμα αγροτική δραστηριότητα.
- Επιχειρήσεις που έχουν αποδεδειγμένα υποστεί σημαντικές καταστροφές από πυρκαγιές ή φυσικά φαινόμενα από το 2007 και μέχρι την δημοσίευση του παρόντος νόμου.
* Πότε μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις οι δικαιούχοι;
- Αιτήσεις για την υπαγωγή στις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων υποβάλλονται μέχρι την 15.3.2010, με την επισύναψη των εγγράφων που αποδεικνύουν τις προϋποθέσεις που ορίζονται.
Τι συμβαίνει στην περίπτωση καταγγελίας ανοικτού λογαριασμού;
- Σε περίπτωση καταγγελίας συμβάσεων ανοικτού ή αλληλόχρεου λογαριασμού 2 μήνες από τη δημοσίευση του νόμου και μέχρι την 30η Ιουνίου 2011, ο οφειλέτης έχει το δικαίωμα να αποπληρώσει το κατάλοιπο του λογαριασμού σε 5 έτη με ισόποσες μηνιαίες τοκοχρεολυτικές δόσεις, καταβάλλοντας κατά το πρώτο έτος μόνο τόκους με το επιτόκιο της ενήμερης οφειλής. Το δικαίωμα του οφειλέτη για ρύθμιση της οφειλής ασκείται εντός 1 μηνός από την κοινοποίηση σε αυτόν της καταγγελίας. Η προθεσμία του 1 μηνός δεν αρχίζει, αν δεν ενημερωθεί ο οφειλέτης για το δικαίωμα αυτό.
* Σβήνονται «πανωτόκια» παλιών δανείων των αγροτών;
- Ναι. Αγρότες που έπαιρναν βραχυπρόθεσμα δάνεια με την ίδια σύμβαση επί πολλά έτη, θα οφείλουν πλέον μόνο το διπλάσιο των δανείων που είχαν λάβει (μείον τις καταβολές που έχουν πραγματοποιήσει) και όχι το διπλάσιο του ποσού που προκύπτει αν προσθέσουμε στα δάνεια αυτά, τους συμβατικούς τόκους, τους τόκους υπερημερίας και τους τόκους ανατοκισμού που είχαν χρεωθεί στο λογαριασμό των αγροτών μέχρι την τελευταία χορήγηση. Η ρύθμιση αφορά χιλιάδες αγρότες που πλέον θα απαλλαγούν από ένα μεγάλο μέρος του ποσού που αξιώνει η τράπεζα, και το οποίο μάλιστα ενδέχεται να φθάνει ακόμη και στο 80% της οφειλής.
ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΤΕΙΡΕΣΙΑ
* Ποιες δυσμενείς καταχωρήσεις διαγράφονται από τον ΤΕΙΡΕΣΙΑ;
- Δίνεται γενικευμένη αμνηστία για όλες τις καταγραφές δυσμενών δεδομένων στα αρχεία του ΤΕΙΡΕΣΙΑ και αφορούν οποιαδήποτε οφειλή που είτε έχει εξοφληθεί ή θα εξοφληθεί μέσα σε 3 μήνες από τη ψήφιση του νόμου. Ως συνέπεια της ρύθμισης αυτής αίρεται και το μέτρο της διοικητικής στέρησης βιβλιαρίου επιταγών.
* Τι γίνεται με τα χρονικά διαστήματα τήρησης δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ;
- Μειώνονται κατά ένα χρόνο. Συγκεκριμένα, υπό την προϋπόθεση ότι έχει εξοφληθεί η οφειλή στο σύνολό της:
α) Για απλήρωτες επιταγές, απλήρωτες κατά τη λήξη τους συναλλαγματικές, γραμμάτια εις διαταγήν και καταγγελίες συμβάσεων δανείων και πιστώσεων από 3 σε 2 έτη.
β) Για διαταγές πληρωμής από 4 σε 3 έτη.
γ) Για κατασχέσεις και επιταγές προς πληρωμή, περιλήψεις εκθέσεων κατάσχεσης, προγράμματα πλειστηριασμών και διοικητικές κυρώσεις του Υπουργείου Οικονομικών, από 4 σε 3 έτη.
* Αλλάζει το ποσό μη εμφάνισης δυσμενών οικονομικών δεδομένων στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ για οφειλές που δεν έχουν εξοφληθεί;
- Ναι. Από 500 ευρώ που είναι σήμερα αυξάνεται στα 1.000 ευρώ.
* Και για το ποσό μη εμφάνισης δυσμενών οικονομικών δεδομένων στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ για οφειλές που έχουν εξοφληθεί;
- Αυξάνεται και σε αυτή την περίπτωση. Από 1.000 ευρώ που είναι σήμερα σε 3.000 ευρώ.
* Υπάρχει κάποια υποχρέωση από τις τράπεζες όταν εξοφλούνται οι οφειλές δυσμενών δεδομένων που έχουν καταχωρηθεί στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ;
- Ναι. Οι τράπεζες υποχρεούνται να ενημερώνουν τον ΤΕΙΡΕΣΙΑ μέσα σε 2 εργάσιμες ημέρες από τότε που περιήλθε σε αυτές η απόδειξη για την εξόφληση της οφειλής. Η ενημέρωση αυτή από τις τράπεζες γίνεται χωρίς την αξίωση αμοιβής ή δαπάνης από τον οφειλέτη.
* Όταν υφίστανται σοβαροί λόγοι αμφισβήτησης της οφειλής τί δυνατότητες έχει ο οφειλέτης;
- Του δίνεται η δυνατότητα να προσφεύγει με τη διαδικασία των Ασφαλιστικών Μέτρων στο αρμόδιο δικαστήριο και να επιτυγχάνει να μην εμφανίζονται στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ το δυσμενές δεδομένο της οφειλής μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης από το δικαστήριο. Αυτό συμβαίνει μόνον όταν υφίστανται σοβαροί λόγοι για την αμφισβήτηση της οφειλής και όταν η οφειλή δεν επηρεάζει την πιστοληπτική ικανότητα του οφειλέτη.
* Τι δυνατότητες δύνονται όταν στερείται κάποιος βιβλιάριο επιταγών;
- Κατά τη διάρκεια της στέρησης βιβλιαρίου επιταγών, επιτρέπεται στις τράπεζες να χορηγούν βιβλιάριο επιταγών ορισμένου συνολικού ύψους, εφόσον η πληρωμή των επιταγών που περιέχονται σε αυτό, είναι εγγυημένη από φερέγγυο, κατά την αξιολόγηση της τράπεζας, τρίτο πρόσωπο μέχρι του ύψους αυτού.
