Υστέρηση εσόδων της τάξης του 1,3 δισ. ευρώ μόνο από τη δραματική μείωση των οικοδομικών εργασιών αναμένει η ηγεσία του υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας για το μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας, το ΙΚΑ.
Το Ίδρυμα, βρίσκεται και αυτό, όπως και τα υπόλοιπα ταμεία, στη δίνη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης αλλά και της εγχώριας κακοδιαχείρισης, από την πλευρά του κράτους, στα οικονομικά του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Όπως δηλώνουν άλλωστε οι εργαζόμενοι στα ασφαλιστικά ταμεία, και τα προηγούμενα χρόνια τα πραγματοποιηθέντα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων δεν προσέγγιζαν τα προϋπολογισθέντα, όμως εξαιτίας της αύξησης της ανεργίας και της μείωσης των ωρών εργασίας του εργατικού δυναμικού (μέσω της μετατροπής των εργασιακών σχέσεων) τόσο το 2009, όσο και τον επόμενο χρόνο, η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί.
Η ίδια η υπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, σε συνέντευξή της στην «Καθημερινή της Κυριακής» παραδέχθηκε τις απώλειες στα έσοδα του ταμείου, απέκλεισε όμως κάθε ενδεχόμενο δανεισμού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το πρώτο τρίμηνο του έτους υπεβλήθησαν λιγότερες Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις από τους εργοδότες. Η μείωση αυτή αφορά 39.635 εργοδότες, οι οποίοι αντιστοιχούν σε 121.559 ασφαλισμένους. Μόνο στον τομέα της οικοδομής, όπου λόγω των ΒΑΕ, τα ένσημα είναι πιο ακριβά και συνεπώς οι εισροές προς το σύστημα αυξημένες, η μείωση των Δηλώσεων (ΑΠΔ), το πρώτο τρίμηνο του έτους, άγγιξε το 39% σε σχέση με το 2008.
Οι ελπίδες έχουν στραφεί πλέον στην προσπάθεια της διοίκησης του Ιδρύματος για μείωση της εισφοροδιαφυγής, με εντατικοποίηση των ελέγχων, ακόμη και με την ενεργοποίηση ποινικών κυρώσεων προς τους οφειλέτες. Να σημειωθεί ότι πριν από ένα μήνα έληξε η διαδικασία νέας, ευνοϊκής ρύθμισης χρεών. Από τους περίπου 245.000 οφειλέτες του ΙΚΑ, υπέβαλαν αιτήσεις για ένταξη στη ρύθμιση λίγο περισσότεροι από 98.000. Σύμφωνα με την κ. Πετραλιά, μέχρι τώρα έχουν διεκπεραιωθεί 34.318 αιτήσεις.
Σύμφωνα βέβαια με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής, η κρίση μπορεί να επίσπευσε την κατάσταση, όμως εδώ και χρόνια η εικόνα των οικονομικών των ασφαλιστικών ταμείων είναι ζωγραφισμένη με τα πιο μελανά χρώματα. Το χρέος του Δημοσίου προς τα Ταμεία αυξάνεται κατά περίπου 1,6 δισ. ευρώ το χρόνο.
Η εισφοροδιαφυγή για το σύνολο των Ταμείων αυξάνεται κατά 1,2 δισ. ευρώ το χρόνο και το 2009 αναμένεται να διαμορφωθεί στα 8,5 δισ. ευρώ.
Τα Ταμεία που είχαν πρόβλημα εισπραξιμότητας, τώρα βλέπουν το πρόβλημα να γιγαντώνεται, καθώς εκτιμάται ότι για το τρέχον έτος θα έχουν απώλειες πόρων ύψους 2,2 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, εφόσον επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για αύξηση της ανεργίας κατά 120.000 θέσεις και μείωση του χρόνου εργασίας για 100.000 εργαζόμενους, οι απώλειες πόρων θα ανέλθουν σε 750 εκατ. ευρώ κατ’ έτος. Για παράδειγμα, οι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι που υποχρεώνονται να δουλέψουν με τα γνωστά μπλοκάκια, παρ’ ό,τι καλύπτουν πάγιες ανάγκες των επιχειρήσεων, στερούν από τα ταμεία και κυρίως το ΙΚΑ, 1,1 δισ. ευρώ, ετησίως.
Ειδικά για το ΙΚΑ, όπως σημειώνει ο πρόεδρος της ΠΟΠΟΚΠ Γιώργος Κουτρουμάνης, το ταμείο έχει εισπράξει ήδη όλη την επιχορήγηση που αντιστοιχεί στη χρηματοδότησή του από τον Κρατικό Προϋπολογισμό (2,6 δισ. ευρώ). Μέχρι το τέλος του 2009 θα χρειαστεί τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ επιπλέον για να πληρώσει τις συντάξεις, χωρίς να υπολογίζονται άλλες υποχρεώσεις που έχει ήδη σε ΟΑΕΔ, ΟΕΚ, Νοσοκομεία.