Ανθεκτικός στην κρίση, περισσότερο από όλους τους άλλους κλάδους των καταναλωτικών προϊόντων, αποδεικνύεται ο κλάδος της βιομηχανίας ποτών, παρουσιάζοντας τις μικρότερες απώλειες στο «μέτωπο» του όγκου παραγωγής, αν και η κερδοφορία του, όπως είναι φυσικό, συμπιέζεται λόγω του εντεινόμενου ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, η μείωση του όγκου της παραγωγής ποτών το πρώτο πεντάμηνο του τρέχοντος έτους, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008, δεν ξεπερνά το 2,1%, όταν στους περισσότερους βιομηχανικούς κλάδους η αντίστοιχη μείωση κινείται σε διψήφια επίπεδα.
Ικανοποιητική ήταν άλλωστε η κερδοφορία του κλάδου το 2008, παρά την οριακή μείωση του όγκου της παραγωγής του. Περισσότερες από οκτώ στις δέκα εταιρείες του ήταν κερδοφόρες.
Γενικότερα, η ελληνική βιομηχανία ποτών, στην οποία δεσπόζουν λόγω του μεγέθους τους οι εταιρείες Coca-Cola 3E και Αθηναϊκή Ζυθοποιία, το 2008 κατέγραψε αύξηση πωλήσεων και οριακή κάμψη της λειτουργικής κερδοφορίας, αν και τα καθαρά κέρδη συμπιέστηκαν. Στο σύνολό του ο κλάδος, λαμβανομένων υπόψη όλων των μεσαίου και μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεων, οι οποίες πραγματοποίησαν πωλήσεις άνω των τριών εκατομμυρίων ευρώ, εμφανίζει καθαρά κέρδη ύψους 211,4 εκατ. ευρώ έναντι 226,9 εκατ. ευρώ το 2007, μειωμένα κατά 15,5 εκατ. ευρώ σε αξία και κατά 7% σε ποσοστό.
Οι εταιρείες που παρουσιάζουν επιδείνωση των καθαρών κερδών ανέρχονται στο 54% του συνόλου, αλλά οι ζημιογόνες δεν ξεπερνούν το 18% του συνολικού αριθμού. Οι κερδοφόρες κατέγραψαν καθαρά κέρδη ύψους 234,6 εκατ. ευρώ και οι ζημιογόνες ζημιές ύψους 23,2 εκατ. ευρώ.
Αυτά προκύπτουν από την επεξεργασία των ισολογισμών των 61 μεγαλύτερων επιχειρήσεων παραγωγής ποτών με συνολικές πωλήσεις 1,98 δισ. ευρώ, οι οποίες γνωστοποίησαν τα οικονομικά τους αποτελέσματα του προηγούμενου έτους ως τις 20 Ιουνίου του 2009.
Η κάμψη των καθαρών κερδών οφείλεται εξίσου σχεδόν σε μείωση της αποδοτικότητας των κερδοφόρων και σε διόγκωση των ζημιών επιχειρήσεων οι οποίες ήταν και το 2007 ζημιογόνες.
Αναλυτικότερα:
* Σαράντα δύο επιχειρήσεις οι οποίες ήταν κερδοφόρες το 2007, παρέμειναν και κατά το 2008 κερδοφόρες, πραγματοποιώντας όμως καθαρά κέρδη ύψους 231,8 εκατ. ευρώ έναντι 236,4 εκατ. ευρώ το 2007, μειωμένα κατά 4,6 εκατ. ευρώ.
* Επτά επιχειρήσεις οι οποίες επίσης ήταν κερδοφόρες το 2007 με κέρδη 3,5 εκατ. ευρώ εμφάνισαν κατά το 2008 ζημιές της τάξης των 4 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας έτσι απώλειες ύψους 7,5 εκατ. ευρώ.
* Τέσσερις επιχειρήσεις οι οποίες ήταν ζημιογόνες το 2007, παρέμειναν και κατά το 2008 ζημιογόνες, πραγματοποιώντας ζημιές 19,2 εκατ. ευρώ έναντι 10,3 εκατ. ευρώ το 2007, αυξημένες έτσι κατά 8,9 εκατ. ευρώ.
* Οκτώ επιχειρήσεις οι οποίες ήταν ζημιογόνες το 2007 με ζημιές 2,7 εκατ. ευρώ εμφάνισαν κατά το 2008 κέρδη της τάξης των 2,8 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας ωφέλεια 5,5 εκατ. ευρώ.
Οι 50 κερδοφόρες πραγματοποίησαν συνολικές πωλήσεις 1,85 δισ. ευρώ, οι οποίες αντιστοιχούν στο 93,7% των συνολικών των 61 επιχειρήσεων του κλάδου, ενώ αυτές των 11 ζημιογόνων ήταν ύψους 124,8 εκατ. ευρώ (6,3%). Ειδικότερα οι πωλήσεις των δύο μεγαλύτερων εταιρειών αντιστοιχούν στο 59,3% των συνολικών των 61 επιχειρήσεων. Στις ίδιες αυτές εταιρείες οφείλεται το 88,3% των καθαρών κερδών των κερδοφόρων επιχειρήσεων.
Ο κλάδος παρουσίασε κατά 6% αύξηση των πωλήσεών του, η οποία προφανώς οφείλεται σε άνοδο των τιμών, δεδομένου ότι το 2008, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, σημειώθηκε μείωση του όγκου της παραγωγής ποτών κατά 0,5%. Σε απόλυτο μέγεθος η αύξηση των πωλήσεων των 61 επιχειρήσεων ανέρχεται στα 104,7 εκατ. ευρώ.
Οι είκοσι πρώτες σε πωλήσεις κατέγραψαν συνολικές πωλήσεις ύψους 1,75 δισ. ευρώ, αυξημένες έναντι του 2007 κατά 5,8%. Πρώτη σε πωλήσεις είναι η Coca-Cola 3E, ακολουθούμενη από την Αθηναϊκή Ζυθοποιία στη δεύτερη θέση και την PepsiCo HBH στην τρίτη θέση. Η εταιρεία εμφιάλωσης νερού Ηπειρωτική Βιομηχανία Εμφιαλώσεων πέρασε από την έκτη στην τέταρτη θέση, καθώς οι πωλήσεις της αυξήθηκαν κατά 29%. Έπονται η ζυθοποιία Μύθος, η εταιρεία εμφιάλωσης νερού Χήτος και οι οινοποιίες Τσάνταλης, Μπουτάρης, Μαλαματίνας και Κουρτάκης.
Η εξέλιξη του κόστους παραγωγής των 61 επιχειρήσεων ήταν ανοδική, με αποτέλεσμα το μεικτό περιθώριο να υποχωρήσει από το 44,1% στο 43,6% και τα μεικτά κέρδη να αυξηθούν κατά 5% στο επίπεδο των 864,3 εκατ. ευρώ.
Τα αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ήταν κέρδη 358,6 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 360,5 εκατ. ευρώ, ενώ τα αποτελέσματα προ φόρων και τόκων (EBIT) ήταν κέρδη 243,4 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 244,3 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας οριακή μείωση.
Ο συνδυασμός της αύξησης των χρηματοοικονομικών δαπανών, των λοιπών ανόργανων δαπανών και επιβαρύνσεων, καθώς και της φορολογικής επιβάρυνσης, οδήγησε σε κάμψη των κερδών προ φόρων κατά 4% (299,1 εκατ. ευρώ) και των καθαρών κερδών κατά 7% (211,4 εκατ. ευρώ).
Κατόπιν αυτών η μέση αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων των επιχειρήσεων του κλάδου σε καθαρά κέρδη περιορίστηκε από το 7,4% το 2007 στο 6,9% το 2008, ενώ η αποδοτικότητα του ενεργητικού σε κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), με βάση τα μεγέθη του 2008, υποχώρησε ελαφρά από το 8,2% στο 8,1%. Ωστόσο, η αποδοτικότητα είναι κατά πολύ υψηλότερη, αν συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων της ισχυρότερης εταιρείας του κλάδου έχει επενδυθεί σε κερδοφόρες θυγατρικές, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε άλλες χώρες.
Τα ίδια κεφάλαια, παρά την ωφέλεια που προκάλεσε η λογιστική αναπροσαρμογή μέρους των παγίων, μειώθηκαν κατά 1% (-33,3 εκατ. ευρώ), λόγω της διανομής υψηλών μερισμάτων εκ μέρους μεγάλων κερδοφόρων, ενώ οι υποχρεώσεις αυξήθηκαν κατά 4% (+53,2 εκατ. ευρώ), φθάνοντας το 1,35 δισ. ευρώ, χωρίς να διαταραχθεί ουσιωδώς η πολύ καλή χρηματοοικονομική διάρθρωση του κλάδου. Η αναλογία των ξένων κεφαλαίων προς τα συνολικά κεφάλαια αυξήθηκε από το 29,5% στο 30,6% με αντίστοιχη κάμψη της αναλογίας των ιδίων από το 70,5% στο 69,4%.
Οι συνολικές πωλήσεις εμφανίζονται κατά 6% αυξημένες, καθώς οι επιχειρήσεις οι οποίες τις αύξησαν σε ποσοστό υψηλότερο του πληθωρισμού ήταν 37 (60,7%), ενώ οι υπόλοιπες 24 (39,3%) είδαν τις πωλήσεις τους να μειώνονται είτε σε ονομαστικές τιμές (οι 16) είτε σε πραγματικές τιμές (οι οκτώ).
Επιδείνωση των καθαρών κερδών παρουσιάζουν συνολικά οι 33 από τις 61 επιχειρήσεις (54,1%). Μείωση ιδίων κεφαλαίων εμφανίζουν μόνο επτά επιχειρήσεις (11,5%), λόγω ζημιών, ενώ κάμψη της αποδοτικότητας, σε σχέση με τα ίδια κεφάλαιά τους, παρουσιάζουν 35 επιχειρήσεις (57,4%), σε αντίθεση με τις υπόλοιπες 26 (42,6%), οι οποίες μπόρεσαν να τη βελτιώσουν.
