Για παραπλάνηση των καταναλωτών φυσικού αερίου, σε Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία, και για αδιαφάνεια στη δυνατότητα που δίνεται στον υπολογισμό των τιμών σε σύγκριση με το πετρέλαιο θέρμανσης κάνει λόγο ο Συνήγορος του Πολίτη. Όπως επισημαίνεται στο σχετικό πόρισμα της ανεξάρτητης Αρχής, «οι εταιρίες παροχής αερίου Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας δεν ενημερώνουν σωστά, με αποτέλεσμα να παραπλανώνται οι καταναλωτές στο θέμα του τρόπου υπολογισμού της τιμής του φυσικού αερίου και της σχέσης του με την τιμή ανταγωνιστικών προϊόντων, όπως το πετρέλαιο θέρμανσης». Ο Συνήγορος επιρρίπτει ευθύνες και στη ΔΕΠΑ, καθώς και στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και καλεί όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην ιστοσελίδα της ΕΠΑ Θεσσαλίας έγιναν αλλαγές πρόσφατα, καθώς προστέθηκε αναλυτικά ο μαθηματικός τύπος που χρησιμοποιείται από την εταιρία, προκειμένου να βγουν οι χρεώσεις, ωστόσο δεν παρέχονται οι τιμές που αντιστοιχούν στα μεγέθη που παρουσιάζονται.
Υπενθυμίζεται ότι το θέμα κινήθηκε στις αρχές του περασμένου έτους, όταν κάτοικοι της Θεσσαλονίκης και του Βόλου προσέφυγαν στον Συνήγορο του Πολίτη διαμαρτυρόμενοι ότι υπήρξαν θύματα παραπληροφόρησης, καθώς η τιμολόγηση του φυσικού αερίου για οικιακή χρήση από τις Ε.Π.Α. Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, κατά την περίοδο Νοεμβρίου 2008 - Φεβρουαρίου 2009, ήταν ακριβότερη από την αντίστοιχη του πετρελαίου, παρά το γεγονός ότι το φυσικό αέριο διαφημιζόταν από όλα τα μέσα ενημέρωσης ως φθηνότερο κατά 20%.
'Υστερα από ανταλλαγή επιστολών με τη ΡΑΕ και διερεύνησης των καταγγελιών, ο Συνήγορος του Πολίτη κατέληξε στα παρακάτω συμπεράσματα:
1. Υπάρχει προφανές έλλειμμα πληροφόρησης σχετικά με τη μεθοδολογία τιμολόγησης του φυσικού αερίου και ιδιαίτερα την αναλογία του κόστους του σε σχέση με τις άλλες ανταγωνιστικές μορφές ενέργειας, με έμφαση στο πετρέλαιο. Το έλλειμμα πληροφόρησης φθάνει, μάλιστα, από πλευράς εμπλεκόμενων Ε.Π.Α. Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, σε σημείο παραπλάνησης των καταναλωτών.
2. Αποδεικνύεται ελλειμματική λειτουργία της Ρ.Α.Ε., δεδομένου ότι οι διατάξεις του νομοθετικού πλαισίου περί εμπορίας φυσικού αερίου ορίζουν ότι -πέραν της ευρύτερης αρμοδιότητάς της για την εποπτεία και τον έλεγχο της αγοράς ενέργειας- οφείλει να μεριμνά και να λαμβάνει μέτρα, έτσι ώστε τα τιμολόγια των Ε.Π.Α. να είναι διαφανή, ανακοινώσιμα και να παρέχουν επαρκή στοιχεία στους καταναλωτές για το κόστος του φυσικού αερίου σε σύγκριση με τις τιμές των ανταγωνιστικών μορφών ενέργειας.
Ο Συνήγορος του Πολίτη έθεσε υπόψη όλων των συναρμόδιων φορέων (Ε.Π.Α. Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, Δ.Ε.Π.Α., Ρ.Α.Ε., Υπουργείο Ανάπτυξης) τις παρατηρήσεις του και τους ζήτησε να προβούν σε συγκεκριμένες ενέργειες, ώστε να διασφαλισθεί η προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών, αλλά, όπως αναφέρει, «μέχρι σήμερα, δεν υπήρξε καμία ουσιαστική ανταπόκριση στις προτάσεις της Αρχής».
Η ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ
Πλέον, στην ιστοσελίδα της ΕΠΑ Θεσσαλίας, αποτυπώνεται ο μαθηματικός τύπος που χρησιμοποιείται για τη χρέωση σε ευρώ του κυβικού μέτρου φ.α. ή κιλοβατώρας. Υπενθυμίζεται ότι η βασική χρέωση (χρέωση ενέργειας), που αλλάζει κάθε τρίμηνο, χρησιμοποιεί, μεταξύ άλλων, τον μέσο όρο τιμών αργού πετρελαίου του εξαμήνου που προηγείται του υπό εξέταση τριμήνου. Αυτό σημαίνει ότι οι χρεώσεις που φάνηκαν στα τιμολόγια Ιανουαρίου-Μαρτίου 2009, αλλά και του αμέσως προηγούμενου τριμήνου, δηλαδή Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2008, είχαν βασιστεί στις ιστορικές τιμές του αργού πετρελαίου που είχαν σημειωθεί ως και τον Αύγουστο του 2008 –υπενθυμίζεται ότι τον Ιούλιο του 2008, το αργό είχε φτάσει στα ιστορικά επίπεδα των 147 δολαρίων το βαρέλι. Βάσει του συγκεκριμένου τρόπου τιμολόγησης που χρησιμοποιεί η ΕΠΑ Θεσσαλίας, οι αυξημένες τιμές ενσωματώθηκαν στα τιμολόγια της επίμαχης περιόδου, στις αρχές του 2009 –προκαλώντας την έκρηξη των καταναλωτών.
Από τον Αύγουστο του 2008 είχε ξεκινήσει η αποκλιμάκωση των τιμών του αργού, με αποτέλεσμα στα μέσα Νοεμβρίου, οι τελικές τιμές πετρελαίου θέρμανσης που διαμορφώθηκαν για τους καταναλωτές να είναι σαφώς πιο ανταγωνιστικές σε σχέση με το αέριο –γεγονός που ακύρωνε στην πράξη για το επίμαχο διάστημα το ότι το φυσικό αέριο είναι κατά 20% φθηνότερο από το πετρέλαιο θέρμανσης.
Επίσης, να σημειωθεί ότι στην περσινή χειμερινή περίοδο, δηλαδή από τον Οκτώβριο 2009 και μέχρι σήμερα, οι τιμές χρέωσης του φυσικού αερίου ήταν χαμηλότερες από τις τιμές πετρελαίου θέρμανσης. Όπως αναφέρεται και σε σχετική ανακοίνωση της ΕΠΑ Θεσσαλίας, «η μέση τιμή του φυσικού αερίου για θέρμανση, κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών (Οκτώβριος 2009 – Ιανουάριος 2010) κυμάνθηκε κατά 29,4% χαμηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Οκτωβρίου 2008-Ιανουαρίου 2009, παραμένοντας σε ανταγωνιστικά επίπεδα σε σχέση με την τιμή του πετρελαίου (θέρμανσης)».
ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ
Αυτό που λείπει από την ιστοσελίδα της ΕΠΑ Θεσσαλίας (αλλά και της ΡΑΕ και της ΔΕΠΑ) είναι πρώτον, οι συγκριτικοί πίνακες τιμών για το κυβικό μέτρο φυσικού αερίου και το λίτρο πετρελαίου θέρμανσης. Ακόμη και με την αναλυτική παράθεση των μεγεθών που χρησιμοποιούνται στον μαθηματικό τύπο της ΕΠΑ Θεσσαλίας, από τη στιγμή που λείπουν οι αντίστοιχες τιμές (για παράδειγμα, ποιος είναι ο μέσος όρος εξαμήνου των τιμών αργού που χρησιμοποιήθηκε για την έκδοση των τιμολογίων κάθε τριμήνου) είναι αδύνατο για οποιονδήποτε νέο ή/και πιθανό καταναλωτή να υπολογίσει το κέρδος ή τις ζημίες από τη χρήση του φυσικού αερίου. Επίσης, δεν προσφέρεται, από την ιστοσελίδα, η δυνατότητα στους καταναλωτές να ανατρέξουν σε παλαιότερες χρεώσεις, καθώς παρουσιάζονται οι χρεώσεις ανά μήνα για το τρέχον έτος, δηλαδή το 2010 –για να λάβει κάποιος περισσότερα συγκριτικά στοιχεία θα πρέπει να απευθυνθεί στην ΕΠΑ Θεσσαλίας.
