«Αν τα εισοδήματα φορολογούμενου δεν καλύπτουν τις δαπάνες για ανέγερση πρώτης κατοικίας, τότε οι δαπάνες αυτές θα λαμβάνονται υπόψη για προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματός του». Με αυτή τη διάταξη από τις 23 Απριλίου και μετά με το τελευταίο φορολογικό νόμο το Υπουργείο Οικονομικών επέβαλε το πόθεν έσχες αγνοώντας τα αιτήματα των φορέων της κτηματαγοράς για μερική άρση του.
Εξι μήνες μετά το Υπουργείο πείστηκε, ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την οικοδομή, επαναφέροντας σε ισχύ παλαιότερες διατάξεις, τις οποίες κατάργησε με το τελευταίο φορολογικό νόμο εξαιρώντας ουσιαστικά από το φορολογικό έλεγχο την αγορά της πρώτης κατοικίας και αίροντας το εμπόδιο στην εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό.
Ειδικότερα ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, κατά τη χθεσινή παρουσίαση του προϋπολογισμού του 2011, ανακοίνωσε την απαλλαγή του πόθεν έσχες την αγορά πρώτης κατοικίας για δύο χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι όποιος αγοράσει στα προσεχή δύο χρόνια πρώτη κατοικία, δεν θα είναι υποχρεωμένος να δικαιολογήσει την προέλευση των χρημάτων που δαπάνησε προκειμένου να περιέλθει το ακίνητο στην κυριότητα του.
Η αναστολή του πόθεν έσχες, λογικά θα εφαρμοστεί και στις επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν κατά κύριο επάγγελμα την ανέγερση οικοδομών, οπότε περισσότερα θα έχουμε όταν αποσαφηνιστούν όλες οι παράμετροι του μέτρου. Επίσης, επειδή η απελευθέρωση του πόθεν έσχες κάνει αναγωγές σε ξέπλυμα χρημάτων, προφανώς θα υπάρξουν και κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες.
Σε κάθε περίπτωση είναι γνωστό ότι σημαντικά κεφάλαια Ελλήνων παραμένουν σε ξένες τράπεζες, παρά το κίνητρο του επαναπατρισμού που έδωσε η κυβέρνηση, καθώς δεν μπορούν να τοποθετηθούν σε ακίνητα. Με την κατάργηση των ελέγχων εκτιμάται ότι θα υπάρξει αύξηση των αγοραπωλησιών ακινήτων και θα έρθουν στην επιφάνεια χρήματα που ως τώρα «κρύβονταν» είτε στο εξωτερικό είτε σε ελληνικές τράπεζες.
Αναμφίβολα πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη η οποία δίνει ανάσα ζωής στον οικοδομικό κλάδο καθώς όσοι έχουν κεφάλαια στην άκρη, τα οποία δεν μπορούν να δικαιολογήσουν με το πόθεν έσχες τους μπορούν να τα ρίξουν στην κτηματαγορά.
Να επισημανθεί ότι η κατάργηση της απαλλαγής του «πόθεν έσχες» επηρέασε πολλούς δανειολήπτες που είχαν συνάψει δάνεια όχι μόνο το τρέχον έτος αλλά και τα προηγούμενα και έπρεπε να δικαιολογήσουν από τα εισοδήματά τους το σύνολο της τοκοχρεολυτικής δόσης στεγαστικού δανείου και όχι μόνο των τόκων, όπως προέβλεπε ο νόμος προτού αλλάξει.
Να σημειώσουμε επίσης πως η κατάργηση του πόθεν έσχες δεν αφορούσε όσοι είχαν αγοράσει φέτος
μέχρι και τις 22 Απριλίου πρώτη κατοικία, που η επιφάνειά της δεν υπερέβαινε τα 120 τ.μ. Για τους φορολογούμενους αυτούς ίσχυε το προηγούμενο καθεστώς και η Εφορία ούτω ή άλλως δεν θα αναζητούσε το πόθεν έσχες.
ΟΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ
Επίσης οριστικοποιήθηκε η μετάθεση για το δεύτερο εξάμηνο του 2011 της αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε όλη τη χώρα προκειμένου το Υπουργείο να προβεί σε μια ευρύτερη μεταρρύθμιση του συστήματος. Η κίνηση αυτή φαίνεται πως είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, μιας και άπαντες οι φορείς της αγοράς ζητούσαν όχι μόνο να μην αυξηθούν οι αντικειμενικές υπό την παρούσα αρνητική οικονομική συγκυρία, αλλά και να υπάρξει μια ευρύτερη προσέγγιση του ζητήματος με γνώμονα την απάλειψη των στρεβλώσεων που έχουν προκύψει.
Ωστόσο εντός του Δεκεμβρίου σε περιοχές, μεταξύ των οποίων και σε 239 περιοχές του νομού Λάρισας (και σε 124 περιοχές του ν. Μαγνησίας) που δεν είναι ενταγμένες στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας, θα καθοριστούν ζώνες ώστε από την 1η του νέου έτους, οι μεταβιβάσεις ακινήτων (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές, κληρονομιές) και ο φόρος Ακίνητης Περιουσίας να υπολογιστούν βάσει των νέων τιμών.
Πλέον οι αξίες των ακινήτων δεν θα προκύπτουν με βάση τα συγκριτικά στοιχεία των Εφοριών αλλά με το αντικειμενικό σύστημα.