''Το προτεινόμενο νομοσχέδιο για το Αναπτυξιακό, περιέχει σε μερικές περιπτώσεις εσωτερικές αντιφάσεις, φαίνεται να μην λαμβάνει υπόψη του τη νέα διοικητική δομή της χώρας, τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί με την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά και την αρνητική στάση του τραπεζικού συστήματος στη χρηματοδότηση της οικονομίας. Επίσης, το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου χαρακτηρίζεται από γενικεύσεις και από τις παθογένειες των προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων, δεν παρέχει ``βαθμούς ελευθερίας`` στις Περιφέρειες να αξιολογούν τα επενδυτικά σχέδια και με βάση τις ανάγκες και τους σχεδιασμούς τους, ενώ εξαρτάται η εφαρμογή του από την έκδοση πληθώρας κοινών υπουργικών αποφάσεων που καθορίζουν πάρα πολλά σημεία του''. Αυτή είναι η εκτίμηση του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΒΕΑ) για τον Αναπτυξιακό νόμο, όπως αναφέρεται στις θέσεις του Επιμελητηρίου που κατέθεσε στο πλαίσιο της διαβούλευσης.
Το ΒΕΑ σημειώνει ότι αυτονόητες απαραίτητες προϋποθέσεις επιτυχίας του όποιου αναπτυξιακού θεσμικού πλαισίου, είναι η ύπαρξη απλού και σταθερού φορολογικού πλαισίου, η ελαχιστοποίηση του γραφειοκρατικού βάρους των διαδικασιών αξιολόγησης και έγκρισης των επενδυτικών προτάσεων, αλλά ακόμη σημαντικότερο αυτών της ίδρυσης και αδειοδότησης, το θεσμικό πλαίσιο που αφορά θέματα τόπου εγκατάστασης και λειτουργίας και γενικά όλου του πλαισίου ή του περιβάλλοντος που επηρεάζει την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Οι προτάσεις του επιμελητηρίου αναλυτικά είναι οι εξής:
Παρατηρήσεις κατ’ άρθρο
-Άρθρο 2 - Πεδίο Εφαρμογής - Υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια
Από τις ενισχύσεις του νόμου εξαιρούνται επενδυτικά σχέδια παραγωγής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα όταν στους σκοπούς του νόμου είναι η ενίσχυση της πράσινης επιχειρηματικότητας. Επίσης, δεν θα πρέπει να εξαιρείται ο κλάδος επισκευής μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών.
Γενικά θεωρούμε ότι σε ένα σύγχρονο αναπτυξιακό πλαίσιο τα βασικά κριτήρια επιλεξιμότητας των επενδυτικών σχεδίων θα πρέπει να βασίζονται περισσότερο στον βαθμό καινοτομικότητας, την ενίσχυση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας και της εξωστρέφειας των αποτελεσμάτων των προτεινόμενων επενδυτικών σχεδίων και όχι τόσο στην a priori επιλογή ή αποκλεισμό συγκεκριμένων κλάδων, ούτως ώστε να αποφευχθεί η συνήθης πρακτική των προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων δηλαδή της ενίσχυσης ήδη κορεσμένων κλάδων.
Τέλος, θεωρούμε ότι γενικά υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις ως προς τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια που αφήνονται να αντιμετωπιστούν με την έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων.
-Άρθρο 3 - Κριτήρια αξιολόγησης και υπαγωγής στο καθεστώς των ενισχύσεων
Στα κριτήρια φερεγγυότητας οι «τυχόν εγγραφές στα αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που τηρούνται από την Τειρεσίας ΑΕ» είναι δεδομένο ότι θα αποκλείσουν μεγάλο μέρος υποψηφίων επενδυτών αφού είναι γνωστό ότι μετά το 2008 όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση πολύ μεγάλο μέρος επιχειρηματιών κατεγράφησαν στα δεδομένα της «Τειρεσίας ΑΕ» και όχι πάντα από δική τους υπαιτιότητα.
Στα κριτήρια ανταγωνιστικότητας και στον Δείκτη 1, περιλαμβάνεται το ύψος του επενδυτικού σχεδίου, κριτήριο το οποίο δημιουργεί ευνοϊκή μεταχείριση προς τις μεγάλες επενδύσεις σε βάρος των επενδύσεων των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που αποτελούν τον βασικό επιχειρηματικό κορμό της χώρας. Η ύπαρξη του Δείκτη 4 (συμβολή της επένδυσης στη δικτύωση επιχειρήσεων) στην ίδια ομάδα κριτηρίων είναι εκ του περισσού και θα πρέπει να απαλειφθεί καθόσον ουσιαστικά δεν υφίστανται και δεν ευδοκίμησαν και στο παρελθόν τέτοια επιχειρηματικά σχήματα τα οποία εξ αντικειμένου είναι πρακτικά δύσκολο να οριστούν και ακόμη δυσκολότερο να λειτουργήσουν ως επιχειρηματική πρωτοβουλία και όχι στο πλαίσιο κάποιου χρηματοδοτικού προγράμματος.
Στα κριτήρια πράσινης επιχειρηματικότητας και προστασίας του περιβάλλοντος, η συνέπεια με τους σκοπούς του συγκεκριμένου νομοσχεδίου αλλά και της γενικότερης κυβερνητικής πολιτικής θα επέβαλε με την ποινή της απόρριψης την υποχρεωτική υλοποίηση δράσεων, ανάλογα με τη δραστηριότητα, όπως π.χ. εφαρμογή προτύπων διασφάλισης ποιότητας, αξιοποίησης ΑΠΕ-εξοικονόμησης ενέργειας, προστασίας περιβάλλοντος, εξοικονόμησης - ανακύκλωσης νερού ή αποβλήτων παραγωγής ή καταλοίπων επεξεργασίας, εφαρμογή προτύπων διαχείρισης και ασφάλειας τροφίμων, υγιεινής και ασφάλειας εργαζομένων, κ.λ.π.
Λαμβάνοντας υπόψη και τη νέα διοικητική δομή της χώρας, ίσως θα πρέπει να εξεταστεί και η θέσπιση κριτηρίων συμβατότητας της προτεινόμενης επένδυσης με τους αναπτυξιακούς στόχους της κάθε Περιφέρειας στην οποία αυτή θα υλοποιηθεί.
Άρθρο 4 - Ποσοστά και ύψος των περιφερειακών ενισχύσεων
Τα ποσοστά ενισχύσεων θεωρούμε ότι χρειάζονται επανεξέταση γιατί σε μερικές περιπτώσεις δεν εξυπηρετείται η λογική της περιφερειακής ανάπτυξης π.χ. μεγαλύτερο ποσοστό στη Θεσσαλονίκη από νησιά όπως η Σύμη, το Καστελόριζο, η Νίσυρος κ.λπ. Δηλαδή το ποσοστό ενίσχυσης δεν θα πρέπει να εξαρτάται αποκλειστικά από το ΑΕΠ του νομού σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας, κριτήριο που παράγει αδικίες όπως στο παραπάνω παράδειγμα αλλά και από παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση (παραμεθόριος, απόσταση από το διοικητικό-οικονομικό κέντρο του νομού κ.λπ), τάσεις πληθυσμιακής κίνησης και σύνθεσης κ.ά. Ίσως θα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση να δίνεται η δυνατότητα στην κάθε Περιφέρεια να διαφοροποιεί σε ένα βαθμό τα ποσοστά ενίσχυσης σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της αλλά και τις ανάγκες συγκεκριμένων περιοχών στα όριά της.
-Άρθρο 6 - Μορφή των ενισχύσεων
Απαιτούνται διευκρινήσεις εφαρμογής του συνδυασμένου τρόπου χρήσης των διαφόρων κινήτρων διότι με την παρούσα διατύπωση δεν προσφέρεται για επιλογή από τους υποψήφιους επενδυτές.
Θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι η επιλογή της μορφής ενίσχυσης επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης ή επιχορήγησης του χρεολυσίου δεν θα σταθεί αφορμή για τις τράπεζες να αυξήσουν το κόστος δανεισμού του ενισχυόμενου επιχειρηματία που θα τις επιλέξει.
-Άρθρο 7 - Καταβολή των ενισχύσεων
Για τις επιχειρήσεις ένα σοβαρό κίνητρο για την απρόσκοπτη ολοκλήρωση της επένδυσης είναι ο ρυθμός καταβολής των δόσεων της ενίσχυσης να εξαρτάται από το ποσοστό υλοποίησης του εγκριθέντος επιχειρηματικού σχεδίου. Θα μπορούσε ίσως να προβλεφθεί ότι ταχύτερη εκτέλεσή του να επιβραβεύεται με κάποιας μορφής bonus (π.χ. αύξηση του ποσοστού ενίσχυσης).
-Άρθρο 8 - Προϋποθέσεις, περιορισμοί και όροι για τη χορήγηση των ενισχύσεων
Το ελάχιστο ύψος επενδυτικού σχεδίου 200.000€ είναι υψηλό για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που αποτελούν τον κορμό της ελληνικής επιχειρηματικότητας και γι’ αυτό τον λόγο προτείνεται η μείωση του στο μισό δηλαδή στις 100.000 €.
Τέλος, για την περιοχή του νομού Αττικής, επαναφέρεται στις παρατηρήσεις για το προτεινόμενο νομοσχέδιο για το αναπτυξιακό πρόσφατη (23/6/2010) πρόταση και η τεκμηρίωσή της, του Προέδρου του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου κ. Π. Ραβάνη προς την Υπουργό κα Λ. Κατσέλη, όπως παρατίθεται στη συνέχεια:
«Ο Αναπτυξιακός Νόμος αν και λειτούργησε τις τελευταίες δεκαετίες ως βασικό εργαλείο νέων επενδύσεων δεν έχει υπάρξει μια ολοκληρωμένη και σε βάθος αποτίμηση της συμβολής του στη συνολική αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας.
Αυτό που γνωρίζουμε όλοι είναι ότι ενισχύθηκαν επιχειρήσεις περισσότερο στην Περιφέρεια με θετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη και μεγέθυνσή τους που συνέβαλαν επίσης στη συγκράτηση της ανεργίας ή και στην αύξηση της απασχόλησης, υπήρξε όμως και αρκετός αριθμός περιπτώσεων όπου οι ενισχύσεις του Αναπτυξιακού Νόμου είχαν ως τελικό αποτέλεσμα τη δημιουργία βιομηχανικών "κουφαριών" γεγονός που υποδηλώνει ανεπίτρεπτη κατασπατάληση των έτσι και αλλιώς περιορισμένων πόρων που προορίζονται για την ανάπτυξη της χώρας.
Η μέχρι σήμερα πρακτική των μεταποιητικών επιχειρήσεων που επιθυμούν να ενταχθούν στον Αναπτυξιακό Νόμο αποδεικνύει ότι η έλλειψη οργανωμένων βιοτεχνικών πάρκων οδηγεί κατ’ αρχήν σε μια ιδιαίτερα σημαντική δέσμευση κεφαλαίων για την αγορά έκτασης εκτός σχεδίου, τουλάχιστον 4 στρεμμάτων, που τις περισσότερες φορές ξεπερνά και το ένα εκατομμύριο ευρώ.
Παράλληλα η χαμηλή επιχορήγηση στο Λεκανοπέδιο, οδηγεί σε αρκετές περιπτώσεις σε υπερτιμολογήσεις της επένδυσης, ενώ η γραφειοκρατία και το πολυδαίδαλο της αδειοδοσίας οδηγεί σε συναλλαγές που περιορίζουν δραστικά τα όποια οφέλη της περιορισμένης επιχορήγησης.
Ακόμη και στην περίπτωση που τελικά υλοποιηθεί η επένδυση οι επιχειρήσεις καλούνται να λειτουργήσουν σε περιοχές που στερούνται βασικών υποδομών, έρμαια των διαθέσεων των αρμοδίων αυτοδιοικητικών αρχών σε σχέση με το ύψος των δημοτικών τελών που καλούνται να καταβάλλουν και την ανάπτυξη των στοιχειωδών δικτύων υποδομών στην ευρύτερη περιοχή που τις περιβάλουν.
Για τους παραπάνω λόγους και ενόψει της προετοιμασίας του νέου Αναπτυξιακού Νόμου καταθέτουμε σχετική πρόταση όσον αφορά το τμήμα των πόρων που θα διατεθούν μέσω αυτού στην περιοχή Α΄ και ειδικότερα στην Αττική.
Προτείνουμε λοιπόν τα ποσά που αντιστοιχούν στα ποσοστά που σχεδιάζονται να διατεθούν μέσω του νέου Αναπτυξιακού στην ενίσχυση της μεταποίησης στη συγκεκριμένη περιοχή να μην διατεθούν για μια ακόμη φορά στις επιλέξιμες μεταποιητικές επιχειρήσεις αλλά να κατευθυνθούν στο σύνολό τους και αποκλειστικά στη δημιουργία οργανωμένων βιοτεχνικών πάρκων ή στη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών σε αυτά που έχουν ήδη οριοθετηθεί αλλά λειτουργούν πλημμελώς λόγω ανυπαρξίας στοιχειωδών δικτύων υποδομών.
Συμπερασματικά θεωρούμε ότι, τουλάχιστον για την περιοχή της Αττικής, η παροχή δυνατότητας στις μεταποιητικές επιχειρήσεις να εγκατασταθούν και να λειτουργήσουν σε οργανωμένα βιοτεχνικά πάρκα, είναι πολύ σημαντικότερο κίνητρο για επένδυση από το ποσοστό που θα παρέχει ο νέος νόμος.
Για αυτό και προτείνουμε η προτεραιότητα στη συγκεκριμένη περιοχή να είναι προς αυτή την κατεύθυνση».
