Περισσότερες από 35.000 θέσεις εργασίας χάθηκαν στον κλάδο των κατασκευών για το 2009, ενώ οι εκτιμήσεις για το τρέχον έτος, καθώς και την επόμενη διετία (2011-2012) είναι ακόμη πιο δυσοίωνες, σύμφωνα τουλάχιστον με τα στοιχεία που παρουσίασε χθες το βράδυ το Συνδικάτο Οικοδόμων του Ν.Λάρισας. Στο πλαίσιο ευρείας σύσκεψης για τις δραματικές επιπτώσεις της κρίσης στον εν λόγω κλάδο που πραγματοποιήθηκε στο Εργατικό Κέντρο Λάρισας, με τη συμμετοχή και αυτοαπασχολούμενων και μικρομεσαίων εργολάβων και οικοδόμων, επισημάνθηκε, μεταξύ άλλων ότι τα απούλητα ακίνητα ανέρχονται πλέον σε 300.000 – 400.000 σε όλη τη χώρα, ενώ την ίδια στιγμή το 50% του διαθέσιμου οικογενειακού εισοδήματος πηγαίνει στην καταβολή ενοικίων.
Με βάση τα στοιχεία που παρέθεσε ο πρόεδρος του τοπικού Συνδικάτου, Γιάννης Μπλέκος, οι εργαζόμενοι στον κλάδο από 402.000 το 2007 μειώθηκαν σε 366.000 στα μέσα του 2009, ενώ εκτιμάται ότι η απώλεια ενός μεγάλου μέρους αυτών των 35.0000 θέσεων εργασίας θα έχει μονιμότερο χαρακτήρα και θα διευρυνθεί την περίοδο 2010-2012. Επίσης, περισσότεροι από 7.000 διπλωματούχοι και πτυχιούχοι μηχανικοί (απόφοιτοι ΑΕΙ-ΤΕΙ) είναι άνεργοι ή εργάζονται με «μπλοκάκια» και λαμβάνουν μισθούς κάτω από τα 1.000 ευρώ.
«Ο κλάδος θα συρρικνωθεί. Ήδη έχουμε μείωση των εργαζομένων κατά 80 χιλιάδες σχετικά με το 2006. Ανάλογη θα είναι η κατάσταση στον χώρο των αυτοαπασχολούμενων, όπου οι επαγγελματίες του χώρου κάθε μέρα και περισσότερο συρρικνώνονται. Θα οδηγήσει στην ανεργία, την υποαπασχόληση, την εξαθλίωση δεκάδων χιλιάδων οικογενειών», σημείωσε μεταξύ άλλων ο κ. Μπλέκος.
ΚΡΙΣΗ
Όπως ο ίδιος τόνισε, η κρίση στον κλάδο των κατασκευών εκδηλώθηκε πριν την οικονομική κρίση στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας, με μια μικρή ενδιάμεση ανάκαμψη. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, ο δείκτης παραγωγής οικοδομικών έργων είχε συνολική πτωτική τάση το διάστημα 2003-2007 και συνολική μείωση 31%. Η κατάσταση επιδεινώθηκε το 2009 με νέα μείωση που ξεπέρασε το 17% έναντι του 2008. Στα δημόσια έργα η πτωτική τάση ξεκίνησε αργότερα, το 2008, και ξεπέρασε το μείον 10% το 2009. Οι συνολικές ακαθάριστες επενδύσεις στις κατασκευές μειώθηκαν κατά 18,4 % την χρονιά που πέρασε, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός δημοπρασιών δημόσιων τεχνικών έργων το 2009 έφτασε τα 3,9 δισ. ευρώ και υπολείπεται σημαντικά έναντι προηγούμενων ετών (π.χ. το 2006 ήταν 7,3 δις ευρώ).
Αντίστοιχα στο επίπεδο των επιχειρήσεων δυνάμωσε η τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου. Την τελευταία πενταετία διαγράφηκε από το Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων το 16,7 % του συνόλου. Από τις 118 διαγραφές επιχειρήσεων μετά το 2004, οι 58 έγιναν μετά το 2009. Οι μικρές επιχειρήσεις της 3ης τάξης από 480 τον Δεκέμβρη του 2004 έμειναν μόνο 339 τον Δεκέμβρη του 2009. Αλλά και οι μεγάλες εταιρίες της 7ης τάξης μειώθηκαν από 14 το 2004 σε 11 το 2009. Στην ουσία στην διάρκεια της κρίσης μεγάλωσε η απόσταση που χωρίζει τους τρεις ισχυρότερους ομίλους από τις υπόλοιπες κατασκευαστικές.
ΑΠΟΥΛΗΤΑ
Ο κ. Μπλέκος είπε ακόμη ότι σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν πάνω από 300-400 χιλιάδες απούλητες νέες κατοικίες και από την άλλη χιλιάδες λαϊκές οικογένειες να δεινοπαθούν με το νοίκι και τα στεγαστικά δάνεια. Συγκριτικά με το βάθος της κρίσης, η πτώση των τιμών των διαμερισμάτων είναι μικρή κατά γεωγραφική περιοχή και φτάνει μετά βίας το -5% μεσοσταθμικά στην Αθήνα και -6% στην Θεσσαλονίκη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ρυθμός αύξησης των στεγαστικών δανείων πριν από 5 χρόνια ήταν 35% ενώ το 2009 διαμορφώθηκε στο 4%.
«Η «ταφόπλακα» όσον αφορά την οικονομική δραστηριότητα είναι και η απόφαση του ΟΕΚ για πάγωμα των δανείων στους δικαιούχους. Σήμερα δεν έχουμε μεγάλα έργα στο βαθμό της προηγούμενης δεκαετίας. Φαίνεται ότι οι υποδομές που εξυπηρετούσαν την αναπτυξη του κεφαλαίου στις υπηρεσίες, τις μεταφορές κλπ, έχουν λίγο πολύ τελειώσει. Ακόμα και όσα είναι σε εξέλιξη πάνε με ρυθμούς χελώνας. Γίνεται φανερό, ότι το κράτος δημιουργεί υποδομές εκεί που το κεφάλαιο θέλει να επενδύσει, να έχει κέρδη. Δεν ενδιαφέρεται για έργα που ικανοποιούν λαϊκές ανάγκες.
Η κυβέρνηση πελαγοδρομεί μεταξύ των σημερινών μέτρων περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής που οδηγούν πιο βαθιά στη κρίση και στην άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, την επεκτατική «αναπτυξιακή» πολιτική με την χορήγηση κρατικών ενισχύσεων στους ομίλους, που αυξάνουν την κρατική υπερχρέωση. Έτσι το Υπουργείο Οικονομίας ανακοίνωσε ήδη την άμεση προκήρυξη ΣΔΙΤ προϋπολογισμού 2 δις προς όφελος των μεγάλων ομίλων».
ΜΕΤΡΑ
Στο πλαίσιο της σύσκεψης κατατέθηκε και δέσμη μέτρων «ανακούφισης» των ανέργων, των μικρών ΕΒΕ και των μικρομεσαίων αγροτών, όπως: δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για τους ανέργους χωρίς όρους και προϋποθέσεις , πάγωμα των χρεών προς τις τράπεζες-δημόσιο, ΟΑΕΕ, των τιμολογίων των ΔΕΚΟ, (ΔΕΗ-ΟΤΕ-ΕΥΔΑΠ), για τους εργαζόμενους και τους μικροεπαγγελματίες όσο διαρκεί η κρίση, δωρεάν παροχές σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς για τα παιδιά των ανέργων και των μικροΕΒΕ, έκτακτο επίδομα ανεργίας 1400 ευρώ στους εργαζόμενους του κλάδου, αύξηση του επιδόματος ανεργίας στα 1120 ευρώ, φορολογική ελάφρυνση των μικρών ΕΒΕ και των αυτοαπασχολούμενων με κατάργηση κάθε είδους «αντικειμενικών κριτηρίων», κρατική χρηματοδότηση του ΟΑΕΕ κατά 2/3, μείωση κατά 10% των εισφορών για μικρούς ΕΒΕ και αυτοαπασχολούμενους όσο διαρκεί η κρίση και να παύσουν οι ποινικές διώξεις για καθυστερούμενες οφειλές, αφορολόγητο όριο 40.000 ευρώ για κάθε οικογένεια και 5.000 επιπλέον για κάθε παιδί, μείωση του κόστους παραγωγής- Κατώτερες εγγυημένες τιμές για εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς εισοδήματος για τους αγρότες, διασφάλιση ότι τα δημόσια έργα και οι λαϊκές κατοικίες θα αποτελέσουν κοινωνικά αγαθά και όχι εμπόρευμα, προγραμματισμός και την ιεράρχηση κατασκευής των έργων σύμφωνα με τις επείγουσες ανάγκες των λαϊκών οικογενειών, π.χ. αντιπλημμυρική προστασία, αντισεισμική θωράκιση και την προστασία του περιβάλλοντος, να γίνουν έργα υποδομής για τη λαϊκή οικογένεια με δημόσιες επενδύσεις, κατοικίες, σχολεία, παιδικούς σταθμούς, δημόσια κτιριακά συγκροτήματα σύμφωνα με τις καταγεγραμμένες ανάγκες, να γίνει η σήραγγα Τεμπών του αυτοκινητόδρομου έως τη Λεπτοκαρυά με δημόσιες επενδύσεις και όχι με τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, να γίνει επέκταση του σχεδίου πόλεως και ανάπλαση οικισμών, μείωση του κόστους παραγωγής της κατοικίας, κατάργηση του ΦΠΑ και των φορολογικών βαρών, έλεγχος κερδών και τιμών σε όλο το κύκλωμα παραγωγής της οικοδομής και των κατασκευών (γης, υλικά, τιμές αγοράς κατοικίας κ.λπ.), εξασφάλιση οικονομικών δυνατοτήτων στον ΟΕΚ για συνεχή παραγωγή κατοικιών, λήψη μέτρων για τους ενοικιαστές με μεγαλύτερη επιδότηση ενοικίου, κ.α.
