Αφού πρώτα προκάλεσε τη λαϊκή κατακραυγή, τη δυσθυμία και το φόβο σε ιδιοκτήτες ακινήτων, που έσπευσαν να τακτοποιήσουν παράνομες χρήσεις, αναστάτωση και σύγχυση σε πολεοδομικά γραφεία, υπάλληλοι των οποίων αδυνατούσαν να ερμηνεύσουν, αν τελικά οι κλειστοί χώροι που τακτοποιούνται πρέπει να λαµβάνονται υπόψη στον υπολογισµό των δηµοτικών τελών, τις οξύτατες αντιδράσεις από τον πολιτικό κόσμο, που έκανε λόγο για δείγματα αναξιοπιστίας και πολιτικά ατοπήματα,
η επίμαχη εγκύκλιος του Υπ. Εσωτερικών για τους ημιυπαίθριους αποσύρθηκε.
Την απόσυρσή της ανακοίνωσε χθες το μεσημέρι ο ίδιος ο υφυπουργός Εσωτερικών, κ. Γιώργος Ντόλιος, μετά από προσωπική εντολή του πρωθυπουργού, ζητώντας μάλιστα δημοσίως συγγνώμη, αποφορτίζοντας εν μέρει το πολιτικό κλίμα, χωρίς ωστόσο να καθησυχάσει τις ανησυχίες των ιδιοκτητών ακινήτων, που αμφιβάλλουν πλέον όχι μόνο για το αν η «τακτοποίηση» των ημιυπαιθρίων είναι μια «καλοστημένη παγίδα» πληρωμής φόρων και προστίμων εσαεί αλλά και για τη συνέπεια λόγων και έργων μιας κυβέρνησης που νομοθετεί χωρίς σχεδιασμό και οργάνωση, καθώς για μια ακόμη φορά υποχρεώθηκε να αναδιπλωθεί.
«Ανακαλείται η συγκεκριμένη εγκύκλιος εξ ολοκλήρου, ενόψει νομοθετικής ρύθμισης που θα αναληφθεί και θα καταργεί, ή θα απαγορεύει, την αναδρομική εφαρμογή του υπολογισμού των δημοτικών τελών», ανακοίνωσε ο κ. Ντόλιος και αφού ήδη είχε προλάβει να προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων.
Το ερώτημα που προκύπτει βέβαια είναι γιατί να χρειάζεται νέα νομοθετική ρύθμιση όταν ο νόμος του ΥΠΕΚΑ 3843/2010, ρητά απαλλάσσει τους ενδιαφερόμενους από κάθε αναδρομική επιβολή δημοτικών τελών.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών, που δημοσίευσε χθες η «É» με την υπογραφή του υφυπουργού κ. Ντόλιου, έδινε στους δήμους τη δυνατότητα αναδρομικής επιβολής των ανταποδοτικών τελών (τέλη φωτισμού και καθαριότητας), σε περιπτώσεις αλλαγής χρήσης (ημιυπαίθριοι). Η εγκύκλιος αυτή αφορούσε περισσότερους από 4.000 Λαρισαίους και 500.000 συνολικά ανά την Ελλάδα ιδιοκτήτες που έχουν υποβάλλει δηλώσεις τακτοποίησης των ημιυπαίθριων χώρων των ακινήτων τους. Σύμφωνα λοιπόν με την εγκύκλιο, ανοικτοί και κλειστοί χώροι, ανεξάρτητα από το αν έχουν αλλάξει χρήση ή όχι, χαρακτηρίζονται στεγασμένοι χώροι και επιβαρύνονται με δημοτικά τέλη (καθαριότητας, φωτισμού και ηλεκτροδότησης). Προβλέπονται, επίσης, πρόστιμα για όσους δηλώνουν ψευδή στοιχεία για τα πραγματικά τετραγωνικά του ακινήτου τους και έτσι τα δημοτικά συμβούλια μπορούν να τους επιβάλλουν αναδρομικά τέλη για τις επιφάνειες που δεν έχουν δηλωθεί.
Η εξέλιξη αυτή άφηνε έκθετη τόσο την κυβέρνηση όσο και το υπουργείο Περιβάλλοντος καθώς ο αρμόδιος αναπληρωτής υφυπουργός Ν. Σηφουνάκη, στο πλαίσιο ομιλίας του στη Βουλή στις αρχές Δεκεμβρίου, διαβεβαίωνε πως όσοι ενταχθούν στην ρύθμιση για την τακτοποίηση των ημιυπαίθριων δεν θα επιβαρυνθούν με πρόσθετους φόρους. «Θέλουμε να διαβεβαιώσουμε κάθε ενδιαφερόμενο ότι για τους χώρους που διατηρούνται δεν οφείλονται αναδρομικά οποιοιδήποτε φόροι, για το φόρο ακίνητης περιουσίας και για τη δήλωση στοιχείων ακινήτων, λαμβάνονται υπόψη οι χώροι όπως και πριν την τακτοποίησή τους και η αλλαγή χρήσης δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των δημοτικών τελών» σημείωνε ο κ. Σηφουνάκης. Αυτό είχαν υπόψη τους όλοι οι ιδιοκτήτες και οι μηχανικοί που προέβησαν στην τακτοποίηση των ημιυπαιθρίων, αυτό άλλωστε ξεκαθάριζε και ο σχετικός νόμος του ΥΠΕΚΑ. Και για αυτό άλλωστε το ΥΠΕΚΑ αποστασιοποιήθηκε από την επίμαχη εγκύκλιο ανακοινώνοντας ότι « Το ΥΠΕΚΑ είχε δεσμευτεί ότι η τακτοποίηση των ημιυπαίθριων δεν θα οδηγούσε σε καμία πρόσθετη επιβάρυνση για τους πολίτες. Η τήρηση της δέσμευσης αυτής ήταν πάνω από όλα, ζήτημα αξιοπιστίας στη σχέση του κράτους με τους πολίτες».
ΣΤΗΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΛΑΡΙΣΑΣ
Σε κάθε περίπτωση. η κοινοποίηση της εγκυκλίου από την «Ε», προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στην Πολεοδομία του Δήμου Λάρισας, όπου συνέρευσαν από νωρίς το πρωί πολλοί πολίτες προκειμένου να ενημερωθούν για την επιπτώσεις της. Ήταν μάλιστα τέτοια η αγανάκτηση, που πολλοί ζητούσαν πίσω τους φακέλους που υπέβαλαν, φοβούμενοι ότι θα πληρώνουν για… μια ζωή. Ο κ. Γιάννης Τσολάκης, προϊστάμενος του τμήματος αυθαιρέτων, τους ενημέρωνε ωστόσο ότι ούτε μπορεί να γίνει απόσυρση της δήλωσης μιας και αυτή καταχωρήθηκε ηλεκτρονικά αλλά ούτε και θα τους συνέφερε κάτι τέτοιο, μιας και οι χώροι που δηλώθηκαν, θα θεωρούνταν αυθαίρετοι με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
Επίσης αξίζει να σημειώσουμε, πέρα από τις πολιτικές διαστάσεις που δόθηκαν στο θέμα, ότι η εγκύκλιος δεν μπορούσε να υπερισχύσει του νόμου, ενώ αν υπεισέλθουμε στην ουσία του ζητήματος πρέπει να τονίσουμε πως η «τακτοποίηση» των ημιυπαίθριων, δεν νομιμοποιεί την αλλαγή χρήσης. Δηλαδή αν αύριο κάποιος πουλήσει το διαμέρισμα του οποίου ο ημιυπαίθριος έχει δηλωθεί, στα συμβόλαια θα συνεχίσει να φαίνεται σαν ημιυπαίθριος όπως στο αρχικό συμβόλαιο. Η δήλωση του ημιυπαίθριου και η καταβολή του αντίστοιχου τέλους απαλλάσσει τον ιδιοκτήτη από άλλα πρόστιμα και δεν ενσωματώνει στο ακίνητο το χώρο. Οπότε ήταν παράλογο να καλούνται οι ιδιοκτήτες που δήλωσαν αυτούς τους χώρους να πληρώσουν αυξημένα τέλη και φόρους καθώς το ακίνητο τους δεν έχει υποστεί μεταβολή στα χαρακτηριστικά του κατά την νομική του υπόσταση.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΤΕΕ
Προς αυτή την κατεύθυνση είναι και η άποψη του προέδρου του περιφερειακού τμήματος ΤΕΕ Κ.& Δ. Θεσσαλίας κ. Ντίνου Διαμάντου, ο οποίος έκανε λόγο για έλλειψη υπευθυνότητας.
«Το εμβαδόν των ηµιυπαίθριων χώρων, των πιλοτών και των παταριών λαµβάνεται υπόψη πρωτογενώς ως στεγασμένος χώρος του κτιρίου για τον υπολογισµό τού ύψους τέλους καθαριότητας και φωτισµού και του φόρου ηλεκτροδοτούµενων χώρων χωρίς να εξετάζεται η πραγματική χρήση των χώρων αυτών. Κατά συνέπεια, ο υφ. Εσωτερικών «ανακάλυψε την Αμερική» και έγινε «το πρόσωπο της ημέρας». Ο Ν. 3843/28-4-10 «περί τακτοποίησης…» αλλά, και ο Ν. 3897/10-12-2010 στο άρθρο 22, παραγρ. 5 αναφέρει ΡΗΤΑ ότι «…δεν οφείλεται αναδρομικά οποιοσδήποτε φόρος».
Αναφέρεται δε αναλυτικά, και για το φόρο ακίνητης περιουσίας, και για ασφαλιστικές εισφορές και για τέλη. Τους νόμους αυτούς της Κυβέρνησης τους υπέγραψε και ο κ. Ραγκούσης. Αναζητείται υπευθυνότητα επιτέλους».
Με αφορμή το θέμα που προέκυψε χθες, ο κ. Διαμάντος επανήλθε και σε τρία σημαντικά άλλα σημεία τα οποία πρέπει άμεσα το ΥΠΕΚΑ να πάρει θέση:
1. Ο προσδιορισμός του προστίμου για τους χώρους που «τακτοποιούνται» να γίνεται με τις αντικειμενικές τιμές τις παλιές και για τις περιπτώσεις που υποβλήθηκαν μετά την 1/1/11. Το επιπλέον «χαράτσι» που μέχρι τώρα επιβάλλεται με την χρήση των νέων αντικειμενικών τιμών είναι αντισυνταγματικό, άδικο αλλά, και αποθαρρυντικό για τους πολίτες που θέλουν να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητές τους. Κατά συνέπεια, αποστερεί και έσοδα για το κράτος.
2. Πρέπει να συμπεριληφθούν στην «τακτοποίηση» και οι οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν μέχρι 28/4/10 όταν και ψηφίστηκε ο νόμος της κ. Μπιρμπίλη και άρχισε η εφαρμογή του (σήμερα ισχύει για όσες άδειες εκδόθηκαν μέχρι 2/7/09- ψήφιση νόμου Σουφλιά).
3. Με βάσει τα παραπάνω, αλλά, και την αυξανόμενη ζήτηση από πλευράς του κόσμου, είναι δυνατή και κρίνεται αναγκαία μία παράταση ισχύος του νόμου».
ΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
Σε ανάλογο ύφος κινήθηκε και η άποψη του προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων κ. Στράτου Παραδιά « Η εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών για τους ημιυπαίθριους προσκολλάται στο γράμμα των προισχυσασών διατάξεων περί δημοτικών τελών, παραβιάζοντας σαφέστατα την αρχή της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των πολιτών στο Κράτος αλλά και στην πολιτική του ηγεσία, η οποία διαβεβαίωσε σε όλους τους τόνους τους πολίτες ότι όσοι δηλώσουν αλλαγή χρήσης χώρων δεν θα έχουν γενικά καμιά άλλη παράπλευρη συνέπεια»,
Η αποστροφή αυτής της εγκυκλίου, αποτελεί διαστρέβλωση της έννοιας του νόμου ο οποίος ουδεμία τέτοια διάκριση κάνει, σε βάρος των πολιτών. Είμαστε βέβαιοι ότι, ούτως ή άλλως, ουδεμία δημοτική αρχή της χώρας που σέβεται στοιχειωδώς τους δημότες της, πρόκειται να την εφαρμόσει με αναδρομική ισχύ. Παράλληλα ουδείς ενδιαφερόμενος πολίτης που υπέβαλε ή σκοπεύει να υποβάλλει δήλωση αλλαγής χρήσης ημιυπαιθρίου έχει λόγο ή συμφέρον να αλλάξει γνώμη».