Υπερτετραπλασιάστηκαν οι ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στη Βουλγαρία, μέσα σε μια πενταετία, σύμφωνα με σχετική έρευνα του Γραφείου ΟΕΥ της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας, από 83 τόνους το 2005 έφτασαν στους 376 τόνους το 2009, ενώ η Ελλάδα πλέον αποτελεί το βασικό ανταγωνιστή της Ιταλίας στη βουλγαρική αγορά, έχοντας ξεπεράσει την Ισπανία. Οι συντάκτες της έρευνας, ωστόσο, υπογραμμίζουν ότι παρά το γεγονός πως η Ελλάδα, για το 2008 και 2009 εξήγαγε στη Βουλγαρία μεγαλύτερες ποσότητες από την Ιταλία, η τελευταία φαίνεται ότι εξασφαλίζει καλύτερες τιμές για το ελαιόλαδό της, στη βουλγαρική αγορά.
Η Ελλάδα εδραίωσε τη θέση της στην τοπική αγορά ελαιολάδου και οι μελλοντικές προοπτικές για την περαιτέρω επέκταση της παρουσίας της στη βουλγαρική αγορά είναι ευοίωνες. Και αυτό διότι καταγράφεται σταδιακή στροφή των Βούλγαρων καταναλωτών προς προϊόντα υγιεινής διατροφής, τονίζεται στην έρευνα, που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2010.
Από τη βουλγαρική αγορά «εξαφανίστηκε» πλήρως, από το 2006 κι έπειτα, η Πορτογαλία, ενώ οι τουρκικές εξαγωγές ελαιολάδου καταγράφουν σταθερά καθοδική πορεία, επισημαίνεται στην ίδια έρευνα. Οι μελετητές υπογραμμίζουν πως «αυτό το οποίο πρέπει να αντιληφθούν οι Έλληνες παραγωγοί είναι πως οι βασικοί μας ανταγωνιστές είναι, πρωτίστως, οι Ιταλοί και, δευτερευόντως, οι Ισπανοί. Άλλες χώρες, όπως π.χ. η Τουρκία, δε διαθέτουν ούτε τις δική μας παράδοση ούτε τη δική μας ποικιλία προϊόντων ελαιολάδου ούτε, κυρίως, τη δική μας παρουσία στην τοπική αγορά».
ΑΥΞΗΣΗ
Οι πωλήσεις ελαιολάδου στη Βουλγαρία παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις και οι καταναλωτές αγοράζουν τόσο εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, όσο και πυρηνέλαιο, ενώ προτιμώνται οι μικρές συσκευασίες. Το ελαιόλαδο πωλείται, κυρίως, στις μεγάλες λιανεμπορικές αλυσίδες και ο πλέον προσοδοφόρος τρόπος για να εισέλθει κανείς στην τοπική αγορά είναι μέσω εισαγωγέων ή αντιπροσώπων, είτε ανεξάρτητων, είτε συνεργαζόμενων με μεγάλες αλυσίδες σούπερ - μάρκετ.
Μάλιστα, τα σούπερ μάρκετ διαθέτουν, τουλάχιστον, 15 διαφορετικές ετικέτες (μάρκες) ελαιολάδου από 3 - 4 χώρες προέλευσης, γεγονός που αποδεικνύει πως το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο προϊόν στη Βουλγαρία ενισχύεται και οι ευκαιρίες για τις ελληνικές εταιρίες του κλάδου δε λείπουν.
ΤΙΜΕΣ
Στις τιμές καταναλωτή παρουσιάζονται σημαντικές διαφοροποιήσεις ανάλογα με την ποικιλία (παρθένο, ανάμικτο, πυρηνέλαιο), τη χώρα προέλευσης και τη συσκευασία. Οι εταιρίες παραγωγής και οι μεγάλοι λιανέμποροι επιστρατεύουν για την προώθηση του ελαιολάδου προσφορές, αλλά και ειδικές συσκευασίες (κυρίως ιταλικές) με συνοδευτικά προϊόντα, σύμφωνα με την έρευνα. Για 250 ml μέχρι 1 λίτρο ελληνικού εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου ο καταναλωτής καλείται να πληρώσει από 8 έως 20 λέβα/ανά λίτρο. Στην ίδια κατηγορία, ο καταναλωτής πληρώνει 8,5 έως 18 λέβα/ανά λίτρο για ιταλικό προϊόν, 11 έως 20 λέβα/ανά λίτρο για ισπανικό προϊόν και 11 έβς 15 λέβα/ανά λίτρο για τουρκικό προϊόν. Πάντως, το ελληνικό ελαιόλαδο πωλείται σαφώς φθηνότερα στις μεγάλες συσκευασίες (εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο από 2 λίτρα και άνω κοστίζει από 7 έως 12 λέβα/ανά λίτρο).
ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΑΞΙΑ
Αν και η εξέλιξη αυτή είναι, ασφαλώς, θετική για τα ελληνικά συμφέροντα, ενδιαφέρον παρουσιάζει το εξής: παρόλο που η Ελλάδα εξήγαγε και το 2008 και το 2009 μεγαλύτερες ποσότητες ελαιολάδου στη Βουλγαρία σε σχέση τη βασική ανταγωνίστριά της, την Ιταλία, η τελευταία κατάφερε να εξασφαλίσει σαφώς μεγαλύτερα έσοδα από τις δικές της εξαγωγές. Μια εξήγηση για το γεγονός αυτό ίσως να είναι η ακόλουθη: μπορεί μεν η Ελλάδα να εξήγαγε συνολικά μεγαλύτερες ποσότητες ελαιολάδου στη Βουλγαρία το 2008–2009, η Ιταλία, όμως, εξήγαγε κατά την ίδια περίοδο μεγαλύτερες ποσότητες εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου, που τις εξασφάλισαν σημαντικότερα έσοδα στην ειδική αυτή κατηγορία. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που προκύπτει από τα συγκεκριμένα στατιστικά δεδομένα είναι πως η Ιταλία εξασφαλίζει καλύτερες τιμές για το ελαιόλαδό της.
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Οι κοινές διατροφικές συνήθειες «βάση» για περαιτέρω προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου. Σαλάτες, πίτες και φαγητά της βουλγαρικής κουζίνας παρουσιάζουν ομοιότητες με αυτά της ελληνικής. Έτσι, τα κοινά διατροφικά στοιχεία να μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την περαιτέρω προώθηση και προβολή του ελληνικού ελαιολάδου στη Βουλγαρία, την οποία ευνοεί και η σταδιακή αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των καταναλωτών της βαλκανικής αυτής χώρας.
Χαρακτηριστικό είναι πως τα τελευταία χρόνια, το προϊόν πωλείται ευρέως στις υπεραγορές, όπου εντοπίζονται ελαιόλαδα κάθε ποιότητας, αλλά και ποικίλων προελεύσεων (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία κ.α.). Παράλληλα, το ελαιόλαδο έχει αρχίσει να προσφέρεται και σε ορισμένα εστιατόρια (παλαιότερα ήταν ιδιαιτέρως δυσεύρετο), ώστε να συνοδεύσει, αντί των επικρατούντων ηλιελαίων, τα προσφερόμενα εδέσματα. Εξάλλου, στα λεγόμενα βιολογικά μαγαζιά (biomagazins), η παρουσία του ελληνικού ελαιόλαδου (καθώς και του ιταλικού και του ισπανικού) είναι αισθητή, ενώ ελληνικό βιολογικό ελαιόλαδο πωλείται και στις μεγάλες λιανεμπορικές αλυσίδες.
ΕΛΑΙΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
Στη Βουλγαρία, οι ελιές δεν περιλαμβάνονται μεταξύ των ελαιούχων καλλιεργειών της χώρας, όπου κυρίως καλλιεργούνται ο ηλίανθος, η ελαιοκράμβη, φιστικιά και σόγια. Όμως, στο πλαίσιο προσπαθειών για αντικατάσταση παραδοσιακών καλλιεργειών στο νότιο τμήμα της χώρας όπου οι συνθήκες κρίνονται πιο ευνοϊκές) ξεκίνησε η εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος καλλιέργειας ελιάς με 1.000 δενδρύλλια στην περιοχή του Κάρτζαλι. Πρόκειται για ισπανικής προέλευσης τύπο ελιάς, που αντέχει έως και -20 βαθμούς Κελσίου. Η διάρκεια του πιλοτικού προγράμματος είναι τριετής και τα δενδρύλλια προμήθευσε Έλληνας γεωπόνος, ο οποίος σε επικοινωνία που είχε με το γραφείο ΟΕΥ της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια, δήλωσε ικανοποιημένος από την πορεία του προγράμματος, τονίζοντας ότι τα μικρά ελαιόδεντρα έχουν αρχίσει ήδη να καρπίζουν.
