Του Γιώργου Νούλη
Τέσσερις ημέρες προθεσμία, έως και την ερχόμενη Παρασκευή 29 Ιουνίου δηλαδή, οπότε εκπνέει η προθεσμία για την υπαγωγή στη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχουν όσοι φορολογούμενοι επιμένουν να αφήνουν ανεξόφλητες τις υποχρεώσεις τους, προκειμένου να μη δεσμευτούν καταθέσεις, να μη τους κατασχεθούν μισθοί, συντάξεις και ενοίκια.
Από την ερχόμενη εβδομάδα και αφού η προεκλογική «εκεχειρία» έχει εκλείψει, όσοι φορολογούμενοι δεν έχουν προχωρήσει σε διακανονισμό, θα υποστούν φοροκυνηγητό χωρίς... έλεος καθώς
όσοι χρωστάνε πάνω από 3.000 ευρώ θα βρεθούν αντιμέτωποι μόνο με κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων και όσοι οφείλουν πάνω από 5.000 ευρώ θα ασκηθούν σε βάρος τους ποινικές διώξεις.
Να σημειώσουμε πως το υπουργείο Οικονομικών δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην είσπραξη των χρεών αυτών καθώς όλες οι υπόλοιπες «πηγές» χαρακτηρίζονται λίγο ως πολύ, στερεμένες. Από μισθωτούς και συνταξιούχους οι προσδοκίες έχουν χαμηλώσει, καθώς τα «παραφουσκωμένα» εκκαθαριστικά που αφορούν πλέον στο 65% των υπόχρεων δύσκολα θα εξοφληθούν ειδικά από τη στιγμή που θα πέσουν μαζεμένες και οι υποχρεώσεις για το χαράτσι της ΔΕΗ, ενώ από τις μικρομεσαίες και ατομικές επιχειρήσεις τα όποια έσοδα θεωρούνται σχεδόν χαμένα, με δεδομένη τη παντελή έλλειψη ρευστότητας...
Με αυτό ακριβώς το σκεπτικό άλλωστε το υπουργείο Οικονομικών έδωσε μια τελευταία παράταση στη ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα, δίνοντας παράλληλα νέες οδηγίες προς τις εφορίες για το πώς θα εντοπίσουν και θα πιέσουν τους «απρόθυμους» να προσέλθουν στα γκισέ των Εφοριών.
Με την επισήμανση ότι μόνο όσοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές βεβαιωμένες στις ΔΟΥ υπέρ του Δημοσίου, έως και 300 ευρώ, θα γλιτώσουν από τα μέτρα που ετοιμάζεται να εφαρμόσει ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός μετά τη λήξη της προθεσμίας υπαγωγής στην ρύθμιση σας επισημαίνουμε με την μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων τα πιο σημαντικά σημεία γύρω από τη ρύθμιση και τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης για τα χρέη προς το Δημόσιο.
* Τα ληξιπρόθεσμα χρέη επιβαρύνονται ή όχι με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, α) κατά την υπαγωγή τους σε ρύθμιση νόμου β) κατά την υπαγωγή τους σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής;
- Εξαρτάται από το περιεχόμενο της διάταξης του νόμου. Για παράδειγμα οι βεβαιωμένες οφειλές μέχρι 30.09.2010 ρυθμίζονται με τις διατάξεις του άρθρου 14 ν.3888/2010 σε μηνιαίες δόσεις από δύο έως σαράντα πέντε με απαλλαγή από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής σε ποσοστό από 95% έως 50%, ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων που επιλέγονται από τον οφειλέτη. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που υπάγονται σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, εξακολουθούν να επιβαρύνονται με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής με μειωμένο ωστόσο ποσοστό, έναντι της ισχύουσας κατά 30% και με την προϋπόθεση της συνέπειας του οφειλέτη ως προς την καταβολή των μηνιαίων δόσεων.
Επίσης, παρέχεται έκπτωση των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, που αναλογούν στην τελευταία δόση της διευκόλυνσης μέχρι ποσοστού 40% των συνολικών προσαυξήσεων της οφειλής, που υπάγεται σε αυτή. Ακόμη, οφειλές που προέρχονται από καταλογισμό συντάξεων, αποδοχών και λοιπών βοηθημάτων, που έχουν ληφθεί χωρίς δόλο αχρεωστήτως, δεν επιβαρύνονται με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής από το χρόνο έκδοσης της απόφασης διευκόλυνσης και εντεύθεν.
Να σημειωθεί ότι η απαλλαγή από την πληρωμή του 30% των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής που επιβαρύνουν την οφειλή από την ημερομηνία χορήγησης της διευκόλυνσης και μετά, καθώς και η απαλλαγή από την πληρωμή του συνόλου των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής της τελευταίας δόσης της διευκόλυνσης εφόσον ο υπόχρεος συμμορφώνεται πλήρως, παρέχονται μόνο στην πρώτη διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, στην οποία περιλαμβάνεται και η επανεξέταση αυτής για αύξηση του αριθμού των δόσεων».
* Σε ποια περίπτωση δεν αποδίδονται τυχόν επιστροφές φόρων κ.λπ. στους δικαιούχους;
- Δεν αποδίδουν όταν οι δικαιούχοι οφείλουν στο Δημόσιο, οι τυχόν απαιτήσεις κατά του Δημοσίου πρέπει να συμψηφιστούν, αυτεπάγγελτα. Ο συμψηφισμός συντελείται με τις προσαυξήσεις που υφίστανται κατά την ημερομηνία συνάντησης των ανταπαιτήσεων και όταν το επιστρεπτέο ποσό είναι κάτω των 5 ευρώ, εκτός και αν από ειδική διάταξη ορίζεται διαφορετικά
* Η έκθεση κατάσχεσης σημαίνει και πλειστηριασμός;
- Όχι. Μετά την επιβολή της κατάσχεσης κινητού ή ακινήτου, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. εκδίδει πρόγραμμα πλειστηριασμού, στο οποίο ορίζεται η ημερομηνία διενέργειάς του, εντός συγκεκριμένης συντόμου προθεσμίας. Πάντως ο οφειλέτης του Δημοσίου μπορεί, μετά από αίτησή του να υπαχθεί σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής των χρεών ή σε ισχύουσα νομοθετική ρύθμιση επιτυγχάνοντας και την αναστολή εκτέλεσης του σχετικού προγράμματος. Η κυριότητα πλειστηριασθέντος ακινήτου μεταβιβάζεται στον υπερθεματιστή μετά τη μεταγραφή της περίληψης της έκθεσης κατακύρωσης στο οικείο υποθηκοφυλακείο ή κτηματολογικό γραφείο όπου υφίσταται. Μέχρι τότε η κυριότητα του ακινήτου παραμένει στον έως τότε κύριο του ακινήτου.
* Ποια μέτρα εκτέλεσης λαμβάνονται για το μη ρυθμισμένο ληξιπρόθεσμο χρέος;
- Για την είσπραξη ληξιπροθέσμων χρεών προς το Δημόσιο που δεν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής ή σε νομοθετική ρύθμιση, είναι:
α) Κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη, είτε κινητών και απαιτήσεων γενικώς κυριότητας του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου.
β) Κατάσχεση ακινήτων.
Εκτός των ανωτέρω είναι δυνατή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η λήψη σε βάρος του οφειλέτη του Δημοσίου διοικητικών ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων, όπως η ποινική δίωξη σε εκτέλεση σχετικής δικαστικής απόφασης.
* Μετά την επιβολή από το Δημόσιο ή από οποιονδήποτε τρίτο κατάσχεσης σε ακίνητο, μπορεί να επιβληθεί άλλη κατάσχεση για οφειλές προς το Δημόσιο στο ίδιο ακίνητο;
- Nαι.
* Είναι δυνατή η άρση κατάσχεσης και η εξάλειψη υποθήκης επί ακινήτου για χρέη προς το Δημόσιο;
- Ναι, μετά την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους για το οποίο επιβλήθηκε το μέτρο ή μετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο με συγκεκριμένους, κατά περίπτωση, όρους αποδέσμευσης.
* Πότε παραγράφεται το δικαίωμα επιστροφής αξίωσης κατά του Δημοσίου;
- Η κατά του Δημοσίου απαίτηση προς επιστροφή αχρεωστήτως ή παρά το νόμο καταβληθέντος σε αυτό χρηματικού ποσού παραγράφεται μετά τρία έτη από της καταβολής ενώ χρηματική απαίτηση για την οποία έχει εκδοθεί τίτλος πληρωμής υπόκειται σε παραγραφή πέντε έτη από την έκδοση αυτού.
* Ρυθμίζονται οφειλές υπέρ τρίτων βεβαιωμένες στις ΔΟΥ;
- Eίναι δυνατή η ρύθμιση από τα αρμόδια όργανα οφειλών προς τρίτους, βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ. και ισχύει ό,τι και για τα χρέη προς το Δημόσιο.
* Μπορούν οι Δ.Ο.Υ. να εισπράξουν οφειλές προς άλλα κράτη;
- Ναι και συγκεκριμένα τις οφειλές από ΦΠΑ, Εισόδημα, Φόρους Περιουσίας, προς τα κράτη μέλη της ΕΕ και από όσες προβλέπονται από διακρατικές συμβάσεις, κυρίως φόρο εισοδήματος και φόρο κεφαλαίου.
* Μπορούν να ληφθούν τα προβλεπόμενα από τον ΚΕΔΕ μέτρα για την είσπραξη οφειλών υπέρ τρίτων και Νομικών προσώπων βεβαιωμένων στις ΔΟΥ;
- Ναι, μπορούν να ληφθούν τα προβλεπόμενα από τον ΚΕΔΕ μέτρα για είσπραξη των οφειλών υπέρ τρίτων και Νομικών Προσώπων, εκτός από κατάσχεση σε μισθούς και συντάξεις.
* Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό οφειλής προς το Δημόσιο, για το οποίο μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη οφειλέτη;
- Ποινική δίωξη μπορεί να ασκηθεί εφόσον το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος προς το Δημόσιο από κάθε αιτία συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων η προσαυξήσεων υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ.
* Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό οφειλής προς το Δημόσιο, νομικά πρόσωπα και τρίτους για το οποίο δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα κατά των οφειλετών;
- Δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα είσπραξης κατά οφειλετών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές βεβαιωμένες στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες υπέρ του Δημοσίου, νομικών προσώπων και τρίτων ύψους 300 ευρώ, πλην του μέτρου της κατάσχεσης απαιτήσεων των οφειλετών στα χέρια τρίτων.
Η πιο πάνω ρύθμιση δεν ισχύει για πρόστιμα του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας καθώς και για οφειλές υπέρ Ο.Τ.Α. Αναγκαστικά μέτρα είσπραξης που έχουν επιβληθεί μέχρι και 31/12/2006 για ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά το χρόνο της επιβολής τους μικρότερες του ποσού των 300 ευρώ, αίρονται μετά από αίτηση του οφειλέτη και εφόσον εξοφληθούν τα έξοδα διοικητικής εκτέλεσης.
