της Μαρίας Μίχου
michou@eleftheria.gr
Μειώσεις μισθών της τάξης του 31% έχουν υποστεί οι εργαζόμενοι που έχουν επιχειρησιακές συμβάσεις, στο τετράμηνο του 2012, ενώ η μέση μείωση που έχουν υποστεί οι εργαζόμενοι που έχουν πια ατομικές συμβάσεις αντιστοιχεί στο 25%. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ), οι ελαστικές μορφές απασχόλησης, δηλαδή μερική και εκ περιτροπής εργασία, στις νέες προσλήψεις ανεβαίνουν σταθερά, σε σχέση με πέρυσι, για τη Θεσσαλία. Στο σύνολο της χώρας, η κατάσταση είναι δραματική, καθώς πλέον ένας στους δύο εργάζεται είτε μερικώς ή εκ περιτροπής. Σημαντικές διαφοροποιήσεις παρατηρούνται ανάμεσα στους τέσσερις θεσσαλικούς νομούς, με τα στοιχεία στη Λάρισα να δείχνουν μια σταθερότητα, ενώ σε Καρδίτσα και Τρίκαλα, οι εργασιακές σχέσεις έχουν έρθει τα πάνω-κάτω.
Με βάση τα στοιχεία του ΣΕΠΕ, για το τετράμηνο του 2012 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, στο σύνολο της χώρας, οι νέες προσλήψεις ήταν μειωμένες κατά 10,98%, ενώ μείωση κατά 12,77% εμφανίζουν οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, επίσης μείωση κατά 2,72% οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης και κατά 4,88% η εκ περιτροπής απασχόληση. Η εικόνα του τοπίου στην αγορά εργασίας χαρακτηρίζεται από τη μετατροπή ολοένα και περισσότερων υφιστάμενων συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε συμβάσεις μερικής ή εκ περιτροπής εργασίας.
«ΑΛΑΛΟΥΜ»
Το ποσοστό των συμβάσεων μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης στις νέες προσλήψεις αντιστοιχεί πλέον στο 46% του συνόλου των συμβάσεων. Η αναλογία των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στο σύνολο των νέων συμβάσεων αυξήθηκε από 26,2% το 2010 σε 32,9% για το έτος 2011 και σε 35% για το α' τετράμηνο του 2012. Το ίδιο συμβαίνει και με τις συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας οι οποίες το 2010 αντιπροσώπευαν το 6,8% του συνόλου των νέων συμβάσεων, το 2011, το 10,6% και το α' τετράμηνο του 2012, το 11%. Ευθέως ανάλογη, είναι η μείωση των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης. Το 2010, οι συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης αντιπροσώπευαν το 67% των νέων συμβάσεων, το 2011, το 56,5% και το α' τετράμηνο του έτους 2012, το 54%. Παράλληλα αυξάνονται και οι μετατροπές των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε ελαστικές μορφές εργασίας, οι περισσότερες με μονομερή απόφαση του εργοδότη. Οι συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης που μετατράπηκαν σε μορφές ευέλικτων συμβάσεων ήταν αυξημένες κατά 43,6% σε σχέση με το α' τετράμηνο του 2011, ενώ οι μετατροπές που έγιναν με μονομερή απόφαση του εργοδότη αυξήθηκαν κατά 337% σε σχέση με το α' τετράμηνο του 2010.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΕΣ-ΑΤΟΜΙΚΕΣ
Σταθερή άνοδο εμφανίζει η σύναψη νέων επιχειρησιακών και ατομικών συμβάσεων με μειώσεις αμοιβών που κυμαίνονται από 15% έως 40%. Συνολικά κατά το α' τετράμηνο του έτους, 263 επιχειρήσεις, που απασχολούν 13.829 εργαζομένους, προχώρησαν στη σύναψη επιχειρησιακών συμβάσεων με μειώσεις αμοιβών κατά 21,35% κατά μέσο όρο, ενώ 16.338 επιχειρήσεις που απασχολούν 64.201 εργαζομένους, κατέθεσαν στις επιθεωρήσεις εργασίας νέες καταστάσεις προσωπικού, από τις οποίες προκύπτουν μειώσεις 22,9% κατά μέσο όρο με ατομικές συμβάσεις εργασίας.
«ΜΑΥΡΗ» ΕΡΓΑΣΙΑ
Ανοδική είναι και η τάση της αδήλωτης εργασίας η οποία βρίσκεται στο 36,3% στο α' τετράμηνο του έτους από 28,9% το αντίστοιχο διάστημα του 2011. Από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν σε 7.474 επιχειρήσεις, που απασχολούσαν 20.772 εργαζόμενους, εντοπίσθηκαν 7.549 ανασφάλιστοι εργαζόμενοι και επιβλήθηκαν πρόστιμα 3.930.000 ευρώ. Ανασφάλιστοι βρέθηκαν το 47,2%, των αλλοδαπών και το 32% των ημεδαπών που απασχολούνταν στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν. Το 55% των ελέγχων έγινε σε επιχειρήσεις, εστίασης, όπου το ποσοστό της ανασφάλιστης εργασίας ήταν 65%, και το 20% στον κλάδο του λιανικού εμπορίου όπου οι ανασφάλιστοι ήταν το 12% των εργαζομένων. Το 4% των ελέγχων αφορούσαν τις βιοτεχνίες όπου διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό των ανασφάλιστων ήταν 10%.
ΘΕΣΣΑΛΙΑ 2011
Αναφορικά με την εικόνα στη Θεσσαλία, για το πεντάμηνο του 2011, στο νομό Λάρισας, σχεδόν διπλασιάστηκαν (+42%) οι μετατροπές των συμβάσεων πλήρους σε μερικής απασχόλησης, στο πεντάμηνο 2011 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, ενώ στο νομό Μαγνησίας, οι νέες προσλήψεις με καθεστώς μερικής απασχόλησης έφτασαν να είναι περισσότερες από τις πλήρους απασχόλησης. Στο νομό Καρδίτσας και πέρυσι καταγράφηκε σημαντικός αριθμός εκ περιτροπής συμβάσεων (στις νέες προσλήψεις), ενώ αυτή η τάση συνεχίστηκε και φέτος. Ωστόσο, ενώ πέρυσι στους άλλους νομούς δεν υπήρχαν νέες προσλήψεις με καθεστώς εκ περιτροπής, φέτος, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά.
ΘΕΣΣΑΛΙΑ 2012
Ενώ το ποσοστό των ελαστικών μορφών εργασίας στη Θεσσαλία, για το πεντάμηνο του 2011 αντιστοιχούσε στο 36% του συνόλου των νέων συμβάσεων εργασίας, για το 2012, ήδη το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο 35%, μέσα στους τέσσερις πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους –το στοιχείο αυτό δείχνει την σταθερά ανοδική πορεία των ελαστικών μορφών εργασίας. Σημαντικές, όμως, είναι οι διαφοροποιήσεις από νομό σε νομό, σε σχέση με πέρυσι, ενώ να αναφερθεί ότι το σύνολο των νέων προσλήψεων κινείται στα ίδια επίπεδα περίπου.
Στο νομό Καρδίτσας, όπως και στο νομό Τρικάλων, καταγράφεται σημαντική άνοδος των νέων συμβάσεων πλήρους απασχόλησης, με ταυτόχρονη επίσης σημαντική άνοδο των νέων συμβάσεων εκ περιτροπής εργασίας, στο τετράμηνο του 2012, σε σχέση με το πεντάμηνο του 2011. Αυτό ενδεχομένως να αποδίδεται στο γεγονός της ύπαρξης του νέου εργασιακού καθεστώτος, από τις 14 Φεβρουαρίου 2012, που έχει δώσει τη δυνατότητα προσλήψεων (και επαναπροσλήψεων) με χαμηλότερες αμοιβές. Αντίθετα, στους δύο αυτούς νομούς, παρουσιάζει τάση μείωσης η εκ περιτροπής απασχόληση. Στο νομό Μαγνησίας παρουσιάζουν σημαντική μείωση τόσο οι επιχειρήσεις που προχώρησαν σε νέες προσλήψεις, όσο και οι προσλήψεις με μερική απασχόληση, ωστόσο ανοδικά κινούνται οι προσλήψεις με εκ περιτροπής εργασία. Τέλος, στο νομό Λάρισας, οι νέες προσλήψεις είναι περίπου στα ίδια επίπεδα, σε σχέση με πέρυσι, οι μερικής απασχόλησης σημειώνουν πτωτική τάση, ενώ έχουν εκτοξευθεί –τετραπλασιάστηκαν- οι νέες προσλήψεις με εκ περιτροπής απασχόληση.
ΑΜΟΙΒΕΣ
Με βάση τα στοιχεία του ΣΕΠΕ για το τετράμηνο του τρέχοντος έτους, στη Θεσσαλία υπογράφηκαν 19 επιχειρησιακές συμβάσεις, μέσα σε τρεις μήνες (ενώ άλλες τρεις είχαν υπογραφεί τον Ιανουάριο), από τις 14 Φεβρουαρίου και μέχρι τα μέσα Μαϊου, με μειώσεις αμοιβών κατά μέσο όρο της τάξης του 31,4%. Οι επιχειρησιακές συμβάσεις αυτές αφορούν σε 463 εργαζόμενους. Όσο για τις ατομικές συμβάσεις, σε σύνολο 371 επιχειρήσεων που κατέθεσαν νέες καταστάσεις προσωπικού, οι μειώσεις μισθών κυμαίνονται κατά μέσο όρο στο 25,4% και αφορούν σε 3.704 εργαζόμενους. Να σημειωθεί ότι πρόκειται για την τρίτη μεγαλύτερη μείωση, σε επίπεδο περιφερειών, μετά τη Δυτική Ελλάδα (-30%) και την Ανατολική Μακεδονία-Θράκη (-28,5%).
