Του Γιώργου Νούλη
Εξόφληση ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο και με πληρωμή... σε είδος προβλέπει ρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση στο πλαίσιο του νέου ευνοϊκότερου σχεδίου «τακτοποίησης» των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Στο προσχέδιο του πολυνομοσχεδίου - «σκούπα» που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα και που τίθεται προς έγκριση σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο, ενσωματώθηκε ρύθμιση με την οποία, οι φορολογούμενοι που αδυνατούν να πληρώσουν τα χρέη τους λόγω έλλειψης ρευστότητας, θα μπορούν να εκχωρούν στην Εφορία εμπράγματα δικαιώματα (πλήρη, ψιλή κυριότητα, επικαρπία) που έχουν σε ακίνητα αλλά και σε κινητά περιουσιακά στοιχεία (αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, μετοχές, κ.α.), προκειμένου να εξοφλήσουν ένα μέρος των οφειλών τους.
Η παράδοξη αυτή ρύθμιση αυτή, που εντάσσεται, σε μια χρονιά εξαιρετικά κρίσιμη για τα δημόσια οικονομικά, στο πλαίσιο των μέτρων που προωθεί η κυβέρνηση για να αυξηθεί ο ρυθμός εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών, επιστρατεύεται παράλληλα με την εφαρμογή νέας ρύθμισης χρεών και με κίνητρα την κατάργηση των προσαυξήσεων, την ελάχιστη δόση 100 ευρώ και την εξόφληση σε 60 δόσεις.
Σε άλλες διατάξεις που έχουν περιληφθεί στο προσχέδιο του πολυνομοσχεδίου προβλέπονται αντικειμενικά κριτήρια για τον έλεγχο των ελεύθερων επαγγελματιών και επιτηδευματιών, φοροκυνηγητό από ιδιώτες ελεγκτές και φοροεισπρακτικές εταιρείες αλλά και νέο ποινολόγιο για τελωνειακές παραβάσεις.
Συγκεκριμένα, στο πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνονται διατάξεις με τις οποίες ορίζονται τα ακόλουθα:
* Ληξιπρόθεσμα χρέη: Όσοι έχουν βεβαιωμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές σε Εφορίες και Τελωνεία έως τις 31 Ιανουαρίου 2012 μπορούν έως τότε να υποβάλουν αίτηση ρύθμισης:
• Εφάπαξ με απαλλαγή κατά ποσοστό 100% των προσαυξήσεων.
• Σε 2 έως 12 μηνιαίες δόσεις με διαγραφή προσαυξήσεων κατά 90%.
• Σε 13 έως 24 δόσεις με διαγραφή προσαυξήσεων κατά 75%.
• Σε 25 έως 36 δόσεις με διαγραφή προσαυξήσεων κατά 60%.
• Σε 37 έως 48 δόσεις με διαγραφή προσαυξήσεων κατά 45%.
• Σε 49 έως 60 μηνιαίες δόσεις με διαγραφή προσαυξήσεων κατά 25%.
Το νέο καθεστώς προβλέπει εν ολίγοις ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των δόσεων τόσο μικρότερο είναι το ποσοστό της έκπτωσης επί των προσαυξήσεων για την εκπρόθεσμη καταβολή ενώ το ελάχιστο ποσό κάθε μηνιαίας δόσης μειώνεται στα 100 από τα 500 ευρώ που προέβλεπε η προηγούμενη ρύθμιση. Στους οφειλέτες που θα υπαχθούν στη νέα ρύθμιση θα παρασχεθεί η δυνατότητα ρύθμισης των χρεών που τελούν σε αναστολή είσπραξης ή οφειλών που έχουν υπαχθεί σε άλλες ρυθμίσεις χρεών και θα είναι δυνατόν να χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας μηνιαίας διάρκειας.
Τυχόν ποινικές διώξεις που έχουν ασκηθεί εναντίον των οφειλετών για τη μη καταβολή ληξιπρόθεσμων οφειλών θα ανασταλούν, ενώ εάν τους έχουν ήδη επιβληθεί ποινές φυλάκισης ή κάθειρξης, τότε οι διαδικασίες εκτέλεσης των ποινών αυτών θα ανασταλούν ή θα διακοπούν. Επίσης, θα ανασταλούν όλες οι διαδικασίες κατασχέσεων και πλειστηριασμών επί κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων τους, με την προϋπόθεση ότι οι διαδικασίες αυτές αφορούν μόνο σε χρέη που ρυθμίζονται. Η αναστολή αυτή δεν θα ισχύει για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ή για τις οποίες έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες, τα αποδιδόμενα όμως ποσά από αυτές θα λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης, εφόσον δεν συμψηφίζονται με άλλες οφειλές που δεν έχουν ρυθμιστεί
Επίσης αν ο οφειλέτης απολέσει το ευεργέτημα της ρύθμισης, τα μέτρα που έχουν ανασταλεί συνεχίζονται. Αξίζει να σημειωθεί δε ότι, όποιοι μπουν στη ρύθμιση και αφού έχουν «σβήσει» τις προσαυξήσεις, αν καθυστερήσουν να πληρώσουν μια δόση, δεν χάνουν τη ρύθμιση αλλά θα επιβαρύνονται με προσαύξηση 1% γα κάθε μήνα καθυστέρησης. Στο παρελθόν, μη καταβολή δύο συνεχόμενων δόσεων επέφερε απώλεια της ρύθμισης.
Η ρύθμιση «αγγίζει» και τους συνυπόχρεους ληξιπρόθεσμων οφειλών καθώς σύμφωνα με πληροφορίες θα ορίζεται ότι «πρόσωπα που ευθύνονται, μαζί με τον πρωτοφειλέτη για την καταβολή μέρους οφειλής δικαιούνται να ρυθμίσουν μόνο το μέρος αυτό της οφειλής με τις παρούσες διατάξεις».
Βεβαίως είναι απορίας άξιο για το σκεπτικό με το οποίο κινείται το Υπ. Οικονομικών, για ένα θέμα που εξελίσσεται χρόνια τώρα με αλλεπάλληλες ρυθμίσεις και που εμπειρία έχει δείξει πως όσοι εντάσσονται σ΄ αυτές το κάνουν είτε για να αποφύγουν τις ποινικές διώξεις είτε για να εξασφαλίσουν τη φορολογική ενημερότητα. Άλλωστε η πλειοψηφία των οφειλετών χάνει τις ρυθμίσεις, καθώς ελάχιστες δόσεις καταβάλλονται.
ΕΞΟΦΛΗΣΗ ΣΕ ΕΙΔΟΣ
* Εξόφληση με εμπράγματα δικαιώματα : Αυτό σημαίνει πως όσοι φορολογούμενοι θέλουν να εξοφλήσουν, αλλά δεν έχουν λόγω της οικονομικής κρίσης χρήματα αλλά και δεν μπορούν να πουλήσουν ακίνητα για να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο, θα μπορούν να δώσουν στην Εφορία ένα σπίτι, ένα οικόπεδο ή γενικότερα εμπράγματα δικαιώματα (επικαρπία, ψιλή ή πλήρη κυριότητα) επί ακινήτων. Ενδεικτικά αν ένας χρωστά στο Δημόσιο π.χ. 100.000 ευρώ, αλλά δεν έχει μετρητά, μπορεί να μεταβιβάσει ένα ακίνητο αντικειμενικής αξίας 100.000 ευρώ και να εξοφλήσει!
* Εισπρακτικές εταιρείες: Το Δημόσιο και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας καθώς και τα ασφαλιστικά ταμεία και οργανισμοί δύνανται να αναθέτουν σε ιδιωτικές εισπρακτικές εταιρείες ή κοινοπραξίες αυτών την ενημέρωση των οφειλετών τους για τις οφειλές και για τα τυχόν προγράμματα ρυθμίσεων ή αποπληρωμής των οφειλών αυτών. Το θέμα αυτό για τους Εφοριακούς, είναι ιδιαίτερα σοβαρό και αποτελεί σημείο αντιπαλότητας με το Υπ. Οικονομικών. Ένας από τους λόγους που επικαλούνται στις απεργίες τους, είναι η διαφωνία τους με την παραχώρηση τους ελεγκτικού έργου στους ιδιώτες. Η είσπραξη των χρεών, όπως λέγεται, θα παραμείνει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των Εφοριών αλλά οι ιδιώτες θα αναλάβουν να εντοπίσουν τους οφειλέτες και τα περιουσιακά τους στοιχεία και να τους οδηγήσουν στην πόρτα της Εφορίας.
ΕΛΕΓΧΟΙ ΣΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ
* Αντικειμενικά κριτήρια: Με τις αλλαγές στη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών και με την καθιέρωση νέων αντικειμενικών κριτηρίων, το Υπ. οικονομικών επιδιώκει να μην δηλώνονται προκλητικά χαμηλά εισοδήματα. Σύμφωνα με το προσχέδιο, κατά τη διάρκεια ελέγχων, τα ακαθάριστα έσοδα, τα φορολογητέα κέρδη και ο οφειλόμενος ΦΠΑ θα προσδιορίζονται λαμβάνοντας υπ’ όψιν το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων, τις δαπάνες σε μετρητά, τη σχέση της τιμής πώλησης των διαφόρων αγαθών έναντι του συνολικού τζίρου, στοιχεία ανάλυσης ρευστότητας αλλά και πληροφορίες που έχουν στη διάθεσή τους οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών ή και τρίτοι (π.χ. μπορούν να αξιοποιούνται στοιχεία από υποθηκοφυλακεία, δικηγορικά ή συμβολαιογραφικά γραφεία κ.λπ.).
Ο έλεγχος μπορεί να διενεργείται όχι μόνο στην επαγγελματική εγκατάσταση, αλλά κι από το γραφείο του ελεγκτή, όπου ο προϊστάμενος της ελεγκτικής μονάδας θα υποχρεούται -πριν εκδώσει την πράξη υπολογισμού του φόρου- να καλέσει τον υπόχρεο σε ακρόαση. Ο φορολογούμενος κατά την ακρόαση μπορεί να επικαλεστεί οποιοδήποτε στοιχείο για να προβεί σε ανταπόδειξη.
Τα νέα κριτήρια εν ολίγοις θα βασίζονται στην επαγγελματική δραστηριότητα του επιτηδευματία, το μέσο όρο των εισοδημάτων που έχει δηλώσει οι επαγγελματίες του κλάδου που ανήκει, τον αριθμό των πελατών, τα ενοίκια που καταβάλει, τις δαπάνες και φυσικά τα πραγματικά έσοδα. Το υπουργείο Οικονομικών βλέποντας για μία ακόμη χρονιά τα στατιστικά στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων οι επαγγελματίες να εμφανίζουν εισοδήματα «πείνας» στοχεύει με τα νέα κριτήρια στην έμμεση πίεση ώστε να δηλώσουν οι επαγγελματίες τα πραγματικά. Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέραμε τα νέα κριτήρια θα είναι μαχητά ειδικά σε μία περίοδο όπου η κρίση έχει κτυπήσει όλους τους επαγγελματίες αλλά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Επίσης με το πολυνομοσχέδιο απλοποιούνται οι διαδικασίες για κατασχέσεις και πλειστηριασμούς περιουσιακών στοιχείων, βελτιώνονται οι διατάξεις για την επίλυση φορολογικών διαφορών κ.ά.
