Του Γιώργου Νούλη
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ιδιοκτήτες ακινήτων και επαγγελματίες της Λάρισας αναμένουν τις λεπτομέρειες για το πώς θα φορολογηθεί η ακίνητη περιουσία. Το προσεχές διάστημα αναμένεται να είναι ιδιαίτερα κρίσιμο καθώς για μία ακόμη φορά δρομολογούνται ριζικές αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης των περιουσιών τους,
Αν και το νέο φορολογικό περιβάλλον των ακινήτων έχει ουσιαστικά προαναγγελθεί προεκλογικά ωστόσο ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο αν η πολιτική ηγεσία του Υπ. Οικονομικών θα προσανατολιστεί προς την κατεύθυνση των ελαφρύνσεων ή αν απλώς θα προβεί σε κατάργηση των υφιστάμενων φόρων και τελών με ταυτόχρονη υιοθέτηση νέων. Το βασικότερο όμως όλων είναι το τι θα γίνει με το τέλος των ακινήτων και το αν τελικά υπάρξει αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών
Το τέλος του 2012 θα πληρωθεί αλλά παραμένει άγνωστο το μέλλον του μιας και η Ν.Δ. προεκλογικά έκανε λόγο για κατάργησή του από τις αρχές του 2013. Στη θέση του ειδικού τέλους, αλλά και του ΦΑΠ, εκτιμάται ότι θα θεσπιστεί ένας νέος ενιαίος φόρος ακινήτων.
Για τις αντικειμενικές όπως όλα δείχνουν αποφεύγεται η αναπροσαρμογή τους. Όπως προέκυψε από τις πρόσφατες δηλώσεις του υφυπουργού Οικονομικών, κ. Μαυραγάνη, παγώνει προς το παρόν κάθε σκέψη για αναπροσαρμογή τους παρότι κάτι τέτοιο προβλέπεται από το δεύτερο μνημόνιο και μάλιστα ήδη έπρεπε να έχουν εφαρμοστεί οι νέες αξίες. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Μαυραγάνης, ουσιαστικά οι αντικειμενικές έχουν εξομοιωθεί με τις εμπορικές τιμές, αν και σήμερα δεν καταγράφεται επαρκής αριθμός αγοραπωλησιών ακινήτων, ώστε να προκύπτει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα.
Προς το παρόν, πάντως, οι ιδιοκτήτες ακινήτων παραλαμβάνουν (όσοι δεν τα έλαβαν στο παρελθόν) αυτές τις μέρες τα σημειώματα του ΕΤΑΚ του 2009, ενώ θα ακολουθήσουν τα εκκαθαριστικά για τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) του 2010, ο οποίος αφορά φορολογουμένους με ατομική ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας από 400.000 ευρώ και πάνω, αλλά και για τον ΦΑΠ του 2011, που ενέταξε και τους ιδιοκτήτες ακινήτων αξίας από 200.000 ευρώ και πάνω. Για το ΦΑΠ του 2012 μάλλνο δεν θα υπάρξει εξέλιξη καθώς εισπράττεται το τέλος ακινήτων.
Σε γενικές γραμμές πάντως το νέο φορο- πακέτο στα ακίνητα θα επικεντρωθεί, όπως λέγεται στην καθιέρωση δύο ενιαίων φόρων στα ακίνητα, ένας για τη χρήση και ένας για τη μεταβίβαση των ακινήτων. Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται η ενοποίηση των δύο βασικών φόρων κατοχής ακίνητης περιουσίας, το ενιαίο τέλος και το ΦΑΠ, που θα καταργηθούν και θα αντικατασταθούν από έναν ενιαίο φόρο ο οποίος θα έχει το ίδιο δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Επί της ουσίας δεν θα υπάρξει ελάφρυνση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
– Για τις μεταβιβάσεις, λέγεται. πως θα υπάρξει μείωση των συντελεστών. Σήμερα, σε κάθε μεταβίβαση ακινήτου ο αγοραστής επιβαρύνεται με το ΦΜΑ. Ο φόρος αυτός υπολογίζεται με συντελεστή 8% στις πρώτες 20.000 ευρώ της αντικειμενικής αξίας κάθε ακινήτου και με συντελεστή 10% για το τμήμα της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου πάνω από 20.000 ευρώ. Σε περίπτωση αγοράς πρώτης κατοικίας από άγαμο φορολογούμενο, ισχύει αφορολόγητο όριο 200.000 ευρώ και συντελεστής 10% για το υπερβάλλον τμήμα της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Σημειώνεται ότι ο ΦΜΑ υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες.
Τέλος να σημειώσουμε πως εξετάζεται και η επιβολή φόρου υπεραξίας. Να επιβάλλεται, δηλαδή ένας φόρος στη διαφορά της αξίας του ακινήτου που προκύπτει μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησής του.
Βέβαια το ζητούμενο και το μεγάλο ερώτημα είναι αν με τα μέτρα αυτά αναμένουν να κινηθεί η αγορά ή να αυξηθούν απλά τα δημόσια έσοδα. Δεδομένο ότι επί χρόνια η κατοχή ακίνητης περιουσίας αποτέλεσε πεδίον δόξης λαμπρόν για την ενίσχυση των κρατικών ταμείων σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά όλοι όσοι εμπλέκονται με την αγορά ακινήτων δεν είναι καθόλου αισιόδοξοι για την πορεία της, πολύ δε περισσότερο οι ιδιοκτήτες ακινήτων που βλέπουν να έρχεται η μια φοροεπιδρομή μετά την άλλη.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΩΝ
Στο μεταξύ σειρά προτάσεων για την άμεση ενεργοποίηση της οικοδομικής δραστηριότητας, τη μείωση της ανεργίας και την αύξηση των εσόδων του δημοσίου, υπέβαλε η Ομοσπονδία Κατασκευαστών & Οικοδομικών Επιχειρήσεων Ελλάδος προς την κυβέρνηση. Ειδικότερα, τα αιτήματά της, όπως συνοψίζονται, ύστερα από τη σύγκληση της Γ.Σ. είναι τα εξής:
- Κατάργηση της υποχρέωσης απόδοσης φόρου ακινήτου περιουσίας (ΕΤΑΚ, ΦΜΑΠ, ΦΑΠ) από τις οικοδομικές επιχειρήσεις για τα ακίνητα, που δεν έχουν πουλήσει. Η Ομοσπονδία υπογραμμίζει ότι εμπόρευμα αδιάθετο στις αποθήκες της επιχείρησης να καλείται από την πολιτεία να πληρώσει φόρο, δεν υπάρχει σε καμία επιχείρηση του κόσμου.
- Αναστολή εφαρμογής του Ν. 3427/2005, που αφορά το ΦΠΑ στα ακίνητα, μέχρι το 2015.
- Μείωση του φόρου μεταβίβασης των ακινήτων στο 4%, μέχρι το 2015.
- Κατάργηση του «πόθεν έσχες» για αγορά οικοπέδου και ανέγερσης από οικοδομικές επιχειρήσεις (ατομικές, προσωπικές, Ε.Π.Ε. ή Α.Ε.).
- Μέτρα για την επιστροφή των ελληνικών κεφαλαίων και την τόνωση των επενδύσεων σε ακίνητα από τους ομογενείς.
- Οι τράπεζες να υποχρεωθούν το 30% των ποσών, που εισπράττουν από δόσεις στεγαστικών δανείων, να το χορηγήσουν, υπό τη μορφή νέων στεγαστικών δανείων και χρηματοδοτήσεων οικοδομικών επιχειρήσεων.
- Κατάργηση των φόρων, που επέπεσαν στην ακίνητη ιδιοκτησία και την αντικατάσταση αυτών με ένα μικρό φόρο, που αναλογικά θα καταβάλουν όλα τα ακίνητα στην ελληνική επικράτεια.
- Έκπτωση από το φόρο εισοδήματος του συνόλου των τόκων από στεγαστικό δάνειο, που θα συναφθεί, μέχρι το 2015.
- Πάγωμα αντικειμενικών αξιών.
Αναφορικά με την άμεση αύξηση εσόδων του κράτους άνω των 3 δισ. ευρώ, η Ομοσπονδία τονίζει ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη βελτίωση του νόμου 4014/2011, όπως:
- «Η ημερομηνία της 28ης Ιουλίου 2011 να διευκρινίζεται ότι αφορά ακίνητα που έχουν υποχρέωση έκδοσης άδειας οικοδομής μέχρι την πιο πάνω ημερομηνία και έχει γίνει έναρξη εργασιών μέχρι την ημερομηνία αυτή, πιστοποιούμενη με δημόσιο έγγραφο. Αντίστοιχη διάταξη περιείχε ο νόμος 3843/2010, ο οποίος και δεν προσεβλήθει στο ΣτΕ. Μετά την απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας (για συνυποβολή υπαγωγής στη ρύθμιση του Ν.4014 αεροφωτογραφιών και νομίμων εγγράφων), ο νόμος καθίσταται ανενεργός και αδιάφορος για τους ιδιοκτήτες των αυθαιρέτων ακινήτων, διότι το αυθαίρετο δεν έχει νόμιμα έγγραφα ούτε στην πλειονότητά τους τα αυθαίρετα φαίνονται από τις αεροφωτογραφίες, όταν η αυθαιρεσία είναι αλλαγή χρήσης εντός του κελύφους του κτιρίου και, εν πάση περιπτώσει, μπορεί να μείνει ο όρος αεροφωτογραφίες για τα αυθαίρετα, που δεν είναι συνδεδεμένα με οικοδομικές άδειες. Όπως αναφέρει, αυτό θεραπεύεται με την έκδοση εγκυκλίου υπό το παραπάνω περιεχόμενο ή με αντίστοιχη νομοθετική ρύθμιση.
- Οριζόντια μείωση 40% των ποσών, που προβλέπονται από τον πιο πάνω νόμο. Αυτό είναι ένα κίνητρο για την προσέλευση μεγάλου αριθμού ιδιοκτητών ακινήτων με αυθαίρετες κατασκευές για τακτοποίηση, κάτι που, μέχρι σήμερα, δεν έχει επιτευχθεί, λόγω του μεγάλου ύψους του προστίμου».