Του Γιώργου Νούλη
Το ειδικό επίδομα των 200 ευρώ το μήνα, για έναν ακόμη χρόνο μετά τη λήξη του δικαιώματος της τακτικής επιδότησης, θα μπορούν να παίρνουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 όσοι Λαρισαίοι είναι μακροχρόνιοι άνεργοι και είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ. Το επίδομα, αν και φέτος έγιναν βελτιώσεις, ως προς ηλικιακά κριτήρια, προκειμένου να το αποκτήσουν περισσότεροι, ωστόσο θα καταβάλλεται και πάλι υπό αυστηρές προϋποθέσεις σε ανέργους πολίτες και όχι για περισσότερο από 12 μήνες. Η σχετική εγκύκλιος με τις απαραίτητες πληροφορίες για τη χορήγηση του επιδόματος, με τις διαδικασίες που πρέπει να τηρηθούν για την είσπραξη του ποσού αλλά και με τις ασφυκτικές προθεσμίες που τίθενται, έχει αποσταλεί από προχθές υπηρεσιακά στον ΟΑΕΔ Λάρισας και εντός των ημερών θα αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα του Οργανισμού.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο δικαιούχοι του επιδόματος είναι όσοι βρίσκονται σε καθεστώς ανεργίας πέραν των 12 μηνών, είναι ηλικίας από 20 - 66 ετών και το εισόδημα δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ και προσαυξανόμενο με 586 ευρώ για κάθε ανήλικο παιδί. Ως ετήσιο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται «το συνολικό ετήσιο φορολογούμενο πραγματικό, απαλλασσόμενο, ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα από κάθε πηγή –με εξαίρεση τις αποζημιώσεις απόλυσης– του προηγούμενου από την άσκηση του δικαιώματος οικονομικού έτους του ανέργου, της συζύγου του και των ανηλίκων τέκνων του. Για ενήλικους άγαμους δικαιούχους ως οικογενειακό εισόδημα νοείται το ατομικό. Να επισημανθεί πως το επίδομα μακροχρονίως ανέργου, το επίδομα ανεργίας, ασθενείας και μητρότητας δεν λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος ενώ ο άνεργος υποχρεούται να προσέλθει ο ίδιος στην υπηρεσία του ΟΑΕΔ του τόπου κατοικίας του ή της τελευταίας επιδότησής του, προκειμένου να υποβάλει αίτηση και να αξιώσει απαίτηση για τη χορήγηση επιδόματος μακροχρονίως ανέργου, μέσα σε προθεσμία δύο μηνών από τη λήξη της 12μηνης τακτικής επιδότησης λόγω ανεργίας. Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος που υπάρχει για το βοήθημα η «Ε» μέσω ερωτήσεων και απαντήσεων σας δίνει μια πλήρη εικόνα για τις προϋποθέσεις και τις διαδικασία καθώς και τα σημεία που πρέπει να προσέξετε για να μην ταλαιπωρηθείτε αδίκως με την επισήμανση πως οι δικαιούχοι των οποίων η επιδότηση λήγει από 1η Νοεμβρίου 2013 έως και μεθαύριο την Τρίτη 31 Δεκεμβρίου θα πρέπει να ασκήσουν το δικαίωμά τους και να υποβάλλουν αίτηση μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2014.
* Ποιοι είναι οι δικαιούχοι του βοηθήματος;
- Απαραιτήτως όσοι είναι μακροχρόνια άνεργοι. Εννοείται να είναι Έλληνες υπήκοοι ή υπήκοοι κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να είναι ασφαλισμένοι κατά της ανεργίας.
* Ποιοι χαρακτηρίζονται μακροχρόνια άνεργοι ώστε να μπορούν να το διεκδικήσουν;
- Όσοι έχουν ένα έτος συνεχόμενης κάρτας ανεργίας, δηλαδή το δελτίο τους είναι ενεργό. Διευκρινιστικά μακροχρόνιοι άνεργοι θεωρούνται όσοι έχουν συμπληρώσει κατά την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης, χρόνο ανεργίας αδιαλείπτως επί 12μηνο, παραμένουν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ και έχουν εξαντλήσει το δικαίωμα τακτικής 12μηνης επιδότησης λόγω ανεργίας. Η κατάσταση συνεχούς ανεργίας προκύπτει από τα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ.
* Ποιες είναι οι άλλες προϋποθέσεις;
- Η δεύτερη βασική προϋπόθεση είναι η ηλικία. Πρέπει οι άνεργοι να έχουν ηλικία από 20 μέχρι και 66 ετών (από 45-65 ετών μέχρι πρότινος). Διευκρινιστικά να σημειώσουμε πως ως ημερομηνία αφετηρίας για τη συμπλήρωση του 20ου και 66ου έτους, λογίζεται η ημερομηνία γέννησης του δικαιούχου. Κρίσιμος χρόνος συνδρομής της προϋπόθεσης των ορίων ηλικίας είναι ο χρόνος υποβολής της αίτησης (π.χ. δικαιούχος, ο οποίος γεννήθηκε την 23.12.1993, και συμπληρώνει το 20ο έτος της ηλικίας του την 23.12.2013, μπορεί να ασκήσει το δικαίωμά του, εφόσον πληροί τις λοιπές προϋποθέσεις, από την 23.12.2013 και μετά). Δικαιούχος, ο οποίος διανύει το 67ο έτος της ηλικίας του, είναι δικαιούχος μέχρι την ημερομηνία συμπλήρωσης του 67ου έτους της ηλικίας του (π.χ. δικαιούχος, ο οποίος γεννήθηκε την 23.12.1947, και την 23.12.2013 συμπληρώνει το 66ο έτος της ηλικίας του, είναι δικαιούχος του επιδόματος μέχρι την 22.12.2014).
* Υπάρχει άλλη προϋπόθεση;
- Πέραν του ότι ο υποψήφιος πρέπει να έχει εξαντλήσει το δικαίωμα τακτικής επιδότησης ανεργίας, για δώδεκα μήνες, υπάρχει το εισοδηματικό κριτήριο. Θα πρέπει δηλαδή το ετήσιο οικογενειακό εισόδημά τους να μην ξεπερνά το ποσό των 10.000 ευρώ (μειώθηκε από 12.000). Το όριο προσαυξάνεται κατά 586,08 ευρώ για κάθε ανήλικο παιδί της οικογένειας.
* Πότε θεωρείται ανήλικο το τέκνο;
- Αυτό που δεν έχει συμπληρώσει το 18° έτος της ηλικίας του. Ως ημερομηνία αφετηρίας για τη συμπλήρωση του 18° έτους της ηλικίας, λογίζεται η ημερομηνία γέννησης του τέκνου. π.χ. τέκνο, το οποίο γεννήθηκε την 23.12.1995, συμπληρώνει το 18ο έτος της ηλικίας του την 22.12.2014.
* Ποια ποσά λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη του εισοδηματικού κριτηρίου;
- Ως ετήσιο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το συνολικό ετήσιο φορολογούμενο πραγματικό, απαλλασσόμενο, ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα από κάθε πηγή - με εξαίρεση τις αποζημιώσεις απόλυσης - του προηγούμενου από την άσκηση του δικαιώματος οικονομικού έτους του ανέργου, της συζύγου του και των ανηλίκων τέκνων του. Δεν λαμβάνονται υπόψη τα τεκμαρτά εισοδήματα. Για ενήλικους άγαμους δικαιούχους ως οικογενειακό εισόδημα νοείται το ατομικό. Σε κάθε περίπτωση το επίδομα μακροχρονίως ανέργου, το επίδομα ανεργίας, ασθενείας, και μητρότητας δεν λαμβάνονται υπόψη για τον κατά περίπτωση προσδιορισμό του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος.
* Άλλα μέλη της οικογένειας μπορούν να είναι δικαιούχοι;
- Φυσικά, δικαιούχοι μπορεί να είναι και περισσότερα μέλη της οικογένειας, εφόσον συντρέχουν πάντα οι προϋποθέσεις
* Πιο είναι το ύψος του επιδόματος
- Ανέρχεται στα 200 ευρώ τον μήνα.
* Για πόσο διάστημα καταβάλλεται
- Αυστηρά για 12 μήνες και δεν θα αφορά μόνο στο 2014 αλλά για κάθε χρόνο στο εξής.
* Που υποβάλλεται η αίτηση;
- Ο άνεργος υποχρεούται να προσέλθει ο ίδιος στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ του τόπου κατοικίας του ή της τελευταίας επιδότησής του, προκειμένου να υποβάλλει αίτηση και να αξιώσει απαίτηση για τη χορήγηση επιδόματος μακροχρονίως ανέργου. Επίσης θα παραλαμβάνει αντίγραφο του εντύπου της αίτησης, με το οποίο θα ενημερώνεται για την ημερομηνία παραλαβής της σχετικής απόφασης επιδότησης.
* Ποια δικαιολογητικά πρέπει να υποβληθούν;
- Ο δικαιούχος για να λάβει το επίδομα υποβάλλει αίτηση συνοδευόμενη από τα εξής δικαιολογητικά:
α) Επικυρωμένο αντίγραφο του φετινού εκκαθαριστικού φόρου εισοδήματος ( του 2013 δηλαδή, στο οποίο αναγράφονται τα εισοδήματα του 2012), από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή Κ.Ε.Π, ή απλή φωτοτυπία του εκκαθαριστικού, που συνοδεύεται από την υπεύθυνη δήλωση στην οποία ο ενδιαφερόμενος βεβαιώνει την ακρίβεια των δηλούμενων σε αυτό στοιχείων ή εκτύπωση του εκκαθαριστικού που χορηγείται μέσω του taxis χωρίς επικύρωση. Δηλαδή όσοι υποβάλλουν αίτηση το 2014, θα προσκομίζουν το εκκαθαριστικό του 2013, όσοι υποβάλλουν αίτηση το 2015, θα προσκομίζουν το εκκαθαριστικό σημείωμα του 2014, κ.ο.κ. Επίσης οι δικαιούχοι δεν θα προσκομίζουν νέο εκκαθαριστικό σημείωμα, στην περίπτωση που η επιδότηση συνεχίζεται και στο επόμενο έτος, αλλά θα ισχύει το εκκαθαριστικό σημείωμα που προσκόμισαν κατά την υποβολή της αίτησης για την ένταξή τους στην επιδότηση. Να επισημανθεί επίσης πως στην περίπτωση που ο δικαιούχος εμφανίζει ποσά από αποζημίωση λόγω απόλυσης, θα προσκομίζει το αντίστοιχο παραστατικό ή το αντίγραφο του Ε1 που υπέβαλε στην Εφορία.
β) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης για τους έχοντες ανήλικα τέκνα.
γ) Παραστατικό ταυτοπροσωπίας σε ισχύ (δελτίο ταυτότητας, διαβατήριο κ.λ.π.).
δ) Επίσημο έγγραφο από το οποίο θα προκύπτει ο ΑΜΚΑ.
ε) Υπεύθυνη δήλωση του δικαιούχου. Υπόδειγμα της αίτησης θα υπάρχει στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ ενώ όταν θα χρειάζεται να παρίσταται αυτοπροσώπως κάθε τρίμηνο, θα υποβάλλει μια άλλη υπεύθυνη Δήλωση με προτυπωμένο κείμενο, με το οποίο θα βεβαιώνεται ότι κατά τη διάρκεια των προηγούμενων μηνών δεν συνέτρεξε λόγος αναστολής ή διακοπής της επιδότησης του. Και αυτή την αίτηση θα μπορεί να την τυπώσει μέσω της ιστοσελίδας του οργανισμού.
* Υπάρχει προθεσμία υποβολής της αίτησης;
- Ναι, το δικαίωμα ασκείται εντός αποσβεστικής προθεσμίας δύο μηνών, από τη λήξη της 12μηνης τακτικής επιδότησης λόγω ανεργίας. Η ως άνω προθεσμία αναστέλλεται, όταν ο άνεργος συμμετέχει σε πρόγραμμα κατάρτισης ή είναι ασθενής και για όσο διάστημα διαρκεί το πρόγραμμα κατάρτισης ή η ασθένειά του αντιστοίχως. Οι ημέρες ασθένειας λαμβάνονται από σχετική βεβαίωση του οικείου ασφαλιστικού φορέα.
* Πότε ακριβώς πρέπει να υποβληθεί η αίτηση;
- Ενδεικτικά, επιδοτούμενος, για τον οποίο αρχικά εγκρίθηκε 12μηνη τακτική επιδότηση για χρονικό διάστημα από τις 15 Σεπτεμβρίου 2012 έως τις 14 Σεπτεμβρίου 2013, η οποία ανεστάλη (π.χ. λόγω αναχώρησης στο εξωτερικό) στις 14 Ιουλίου 2013 και λαμβάνει συνέχιση από τις 10 Ιανουαρίου 2014 έως τις 9 Μαρτίου 2014, έχει δικαίωμα υποβολής της αίτησης από τις 10 Ιανουαρίου 2015, που συμπληρώνει την αδιάλειπτη 12μηνη παραμονή στα μητρώα ανέργων, έως τις 9 Μαρτίου 2015 που λήγει η δίμηνη προθεσμία. Κατά την πρώτη εφαρμογή, δικαιούχοι είναι και αυτοί των οποίων η επιδότηση έληξε από την 1η Νοεμβρίου 2013 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013 εφόσον ασκήσουν το δικαίωμά τους μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2014.
Άλλο παράδειγμα. Επιδοτούμενος, ο οποίος δικαιούνταν τακτική επιδότηση για το χρονικό διάστημα από τις 15.11.2012 έως τις 14.11.2013 και ολοκλήρωσε την επιδότησή του, έχει δικαίωμα υποβολής αίτησης μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2014.
* Πότε διακόπτεται και πότε αναστέλλεται το επίδομα;
- Διακόπτεται στην περίπτωση που ο άνεργος αναλάβει μισθωτή ή μη δραστηριότητα, δεν αποδεχθεί προτεινόμενη από τον ΟΑΕΔ θέση εργασίας συναφή με τα τυπικά προσόντα και τις δεξιότητές του,
χάσει την ιδιότητα του ανέργου για οποιοδήποτε λόγο, δεν εμφανισθεί στην αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ κατά τον τρίτο μήνα ελέγχου επί δύο συνεχόμενα τρίμηνα και φυσικά όταν συμπληρώσει το 67 έτος της ηλικίας του. Αναστέλλεται επίσης για όσο διάστημα ο δικαιούχος είναι ασθενής, εφόσον η ασθένεια προκύπτει από σχετική βεβαίωση του οικείου ασφαλιστικού φορέα.
* Υπάρχει περίπτωση να συνεχιστεί η επιδότηση μετά από αναστολή;
- Συνέχιση της επιδότησης υφίσταται μόνον εφόσον εντός δύο μηνών από την άρση του λόγου αναστολής ο άνεργος υποβάλλει στην αρμόδια Υπηρεσία του Ο.Α.Ε.Δ. σχετική αίτηση.
* Μετά τη λήξη της επιδότησης το δελτίο ανεργίας θα ισχύει;
- Εφόσον ο κάτοχος του εξακολουθεί να είναι άνεργος, το δελτίο του μετά τη λήξη της επιδότησης ως μακροχρονίως ανέργου, θα ισχύει για ένα τρίμηνο, ως δελτίο ανεργίας μη επιδοτούμενου ανέργου.
* Κατά τη διάρκεια επαγγελματικής κατάρτισης ο δικαιούχος διαγράφεται από το Μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ;
- Όχι, δεν διαγράφεται αλλά ο χρόνος της επαγγελματικής κατάρτισης δεν υπολογίζεται ως χρόνος ανεργίας και το επίδομα δεν καταβάλλεται κατά τη διάρκειά της. Επίσης το χρονικό διάστημα της κατάρτισης επιμηκύνει ισόχρονα τη διάρκεια της επιδότησης, εφόσον ο καταρτισθείς διατηρεί την ιδιότητα του ανέργου.
* Πότε καταβάλλεται το επίδομα;
- Καταβάλλεται με τη συμπλήρωση ενός μήνα ανεργίας μετά την υποβολή της αίτησης.
* Η Εφορία σε περίπτωση οφειλής μπορεί να το κατάσχει;
- Όχι, το επίδομα είναι ανεκχώρητο, δεν μπορεί να το λάβει άλλος πλην του δικαιούχου και είναι ακατάσχετο.