michou@eleftheria.gr
Σε «παγίδα» για την αδήλωτη εργασία αναδεικνύεται το σύστημα «Εργάνη», καθώς σύμφωνα με τις τοπικές υπηρεσίες του ΙΚΑ και του ΟΑΕΔ Λάρισας, καθ’ όλη τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση των επιχειρήσεων που τρέχουν, στην κυριολεξία, να απογράψουν και να δηλώσουν τους εργαζομένους τους, με τον φόβο της επιβολής προστίμων της τάξης των 10.500 ευρώ για κάθε μη δηλωμένο εργαζόμενο. Από τα μέσα του Σεπτεμβρίου, οπότε και εφαρμόστηκαν τα νέα πρόστιμα από το Υπουργείο Εργασίας, τα μητρώα των δύο υπηρεσιών έχουν πάρει «φωτιά», με αποτέλεσμα να δημιουργείται αρκετός συνωστισμός. Στο μεταξύ, με αρκετή υπομονή θα πρέπει να εξοπλιστούν οι άνεργοι που επιθυμούν να επιλεγούν για το πρόγραμμα Κοινωφελούς Εργασίας του ΟΑΕΔ, καθώς λόγω φόρτου, το σύστημα υποδοχής των ηλεκτρονικών αιτήσεων «πέφτει» διαρκώς.
«Δεν θα εξαλειφθεί τελείως το φαινόμενο της αδήλωτης εργασίας, ωστόσο με το “Εργάνη” μπορεί να περιοριστεί σημαντικά», εκτιμούν υπηρεσιακοί παράγοντες του ΙΚΑ Λάρισας –με μία βασική προϋπόθεση: να στηριχθεί και να υποστηριχθεί το «Εργάνη», αλλά και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του ΣΕΠΕ, προκειμένου να μπορούν τα ελεγκτικά κλιμάκια να κάνουν τη δουλειά που πρέπει να κάνουν, όπως για παράδειγμα να λαμβάνουν τα οδοιπορικά (έξοδα βενζίνης) για τους ελέγχους που κάνουν, όταν πηγαίνουν στους χώρους των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε πριν από μερικές ημέρες στη δημοσιότητα το Υπουργείο Εργασίας, η λειτουργία του συστήματος «Εργάνη» από τον περασμένο Μάρτιο, σε συνδυασμό με την έναρξη εφαρμογής των «τσουχτερών» προστίμων από τις 15 Σεπτεμβρίου έδωσε «ώθηση» στην απασχόληση –σε σημείο, μάλιστα, που να εμφανίζεται ότι υποχωρεί η ανεργία.
Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, το ισοζύγιο νέων θέσεων εργασίας-απολύσεων, ως τις 16 Σεπτεμβρίου, εμφανιζόταν θετικό κατά 17.858, καθώς, στο πρώτο δεκαπενθήμερο του περασμένου μήνα είχαν αναγγελθεί 72.309 προσλήψεις και 54.451 απολύσεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο διήμερο 15 και 16 Σεπτεμβρίου, δηλαδή τις πρώτες ημέρες ισχύος των καινούριων προστίμων, οι επιπλέον θέσεις εργασίας ήταν 5.702 - 1.811 την Κυριακή και 3.891 τη Δευτέρα.
Πέρυσι, κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου, το ισοζύγιο της απασχόλησης ήταν θετικό μόνο κατά 2.384 θέσεις. Υπενθυμίζεται ότι το πρόστιμο για κάθε μη δηλωμένο στην κατάσταση προσωπικού εργαζόμενο φτάνει τα 10.550 ευρώ, ποσό που προσαυξάνεται με 500 ευρώ, αν πρόκειται για ανασφάλιστο και με επιπλέον 5.000 ευρώ, αν ο αδήλωτος και ανασφάλιστος είναι παράνομα απασχολούμενος αλλοδαπός.
Από το ΙΚΑ Λάρισας επισημαίνεται ακόμη μία «τρύπα» στο σύστημα ελέγχου της αδήλωτης εργασίας: το πρόστιμο που επιβάλλει το ΙΚΑ εξακολουθεί να είναι στα 500 ευρώ, ενώ τα αυξημένα πρόστιμα επιβάλλονται από τα ελεγκτικά κλιμάκια του ΣΕΠΕ. Αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται να αλλάξει το επόμενο διάστημα, με ειδική νομοθετική ρύθμιση. Η καταγραφή, μέσω του «Εργάνη», αναλυτικά των θέσεων αλλά και των όρων απασχόλησης των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα εκτιμάται ότι θα μπορέσει να καταπολεμήσει και ένα μεγάλο «κομμάτι» της εισφοροδιαφυγής που συνοδεύει την αδήλωτη εργασία –ή τουλάχιστον αυτό ελπίζουν στο αρμόδιο Υπουργείο, καθώς καλούνται να βρουν τρόπους κάλυψης του μειωμένου κατά 1,8 δισ. ευρώ κρατικού προϋπολογισμού για τα ασφαλιστικά ταμεία το 2014. Ως προς αυτό, η κυβέρνηση φέρεται να συγκλίνει σε έλεγχο σε μηνιαία βάση των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων που υποβάλουν οι επιχειρήσεις, σε συνδυασμό με τα στοιχεία του «Εργάνη». Το μέτρο αναμένεται να εφαρμοστεί από τις αρχές Νοεμβρίου.
ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΟΣ
Αυξημένη κινητικότητα παρατηρείται στο Μητρώο του ΙΚΑ, καθώς –εκτός από την προαναφερθείσα απογραφή των εργαζομένων- αυτή την περίοδο γίνονται οι ανανεώσεις ασφαλιστικής ικανότητας (βιβλιάρια), υπάρχει έντονη κίνηση από ανθρώπους που προσπαθούν να συμπληρώσουν «κομμάτι-κομμάτι» ένσημα για την ασφάλισή τους, ενώ παράλληλα γίνεται και η απογραφή όσων κάνουν πρακτική άσκηση (π.χ. σπουδαστές των ΤΕΙ). Σε όλα αυτά, προστίθεται και η έντονη κινητικότητα που παρατηρείται για το πρόγραμμα «Κοινωφελούς Εργασίας» των 10.000 θέσεων 5μηνης απασχόλησης στους ΟΤΑ, που έχει προκηρυχθεί από τον ΟΑΕΔ.
Στον ΟΑΕΔ, πάλι, εκτός από το εν λόγω πρόγραμμα και την σωρεία αιτήσεων και δικαιολογητικών που υποβάλλονται, οι υπάλληλοι έχουν να ανταποκριθούν και στην απογραφή του «Εργάνη» και στα οικογενειακά επιδόματα και στα αιτήματα όλων των ανέργων (π.χ. κάρτες ανεργίας). Χαρακτηριστικά να αναφερθεί πως η αναλογία είναι ένας υπάλληλος για 1.000 ανέργους (25 συνολικά υπάλληλοι στο ΚΠΑ Λάρισας για συνολικά 25.000 εγγεγραμμένους ανέργους). Να σημειωθεί ότι για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα «Κοινωφελούς Εργασίας», είναι υποχρεωτική η εγγραφή στα Μητρώα Ανέργων του ΟΑΕΔ.
ΣΤΗΝ «ΟΥΡΑ»...
Με την ανεργία των νέων να έχει εκτιναχθεί στο 61%, σύμφωνα με τα τελευταία στοχεία της Eurostat και την «ανομβρία» νέων θέσεων απασχόλησης, δεν είναι καθόλου παράξενος ο συνωστισμός που παρατηρείται για το πρόγραμμα της 5μηνης απασχόλησης στους ΟΤΑ («Κοινωφελούς Εργασίας») για 10.000 ανέργους -στην Περιφέρεια Θεσσαλίας αντιστοιχούν 791 θέσεις του προγράμματος. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να είναι οπλισμένοι με μεγάλη υπομονή, καθώς μπορεί μεν η αρχική αίτηση να υποβάλλεται ηλεκτρονικά, προκειμένου να αποσυμφορίζονται οι κατά τόπους υπηρεσίες, ωστόσο η «ουρά» έχει κι αυτή, απ΄ ότι φαίνεται, μετακομίσει στο διαδίκτυο. Η πληθώρα των αιτήσεων που δέχεται ο κόμβος του ΟΑΕΔ είναι τέτοια, που «πέφτει» διαρκώς το σύστημα –με κυριότερη συνέπεια τη μη υποβολή της δήλωσης. Υπενθυμίζεται ότι η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων αυτών είναι η 11η Οκτωβρίου, ημέρα Παρασκευή (στις 12:00 το μεσημέρι). Η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων μπορεί να πραγματοποιηθεί και μέσω των Κ.Ε.Π., στην περίπτωση που ο εγγεγραμμένος άνεργος δεν έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο.
