Την εξάλειψη πέντε εμποδίων που αντιμετωπίζει η μεγάλη πλειοψηφία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων όσον αφορά την απρόσκοπτη πρόσβασή τους στη χρηματοδότηση κατέγραψε η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) μετά τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των προέδρων του ΕΤΕΑΝ, Γιώργου Γεροντούκου και της ΕΣΕΕ, Βασίλη Κορκίδη. Τα σημαντικότερα και τα συνηθέστερα προβλήματα που ανακύπτουν κατά τη συνεργασία μεταξύ ΕΤΕΑΝ, Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων και επιχειρήσεων αλλά και οι τεκμηριωμένες προτάσεις/θέσεις του φορέα (ΕΣΕΕ) για άρση του αδιεξόδου και επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας είναι οι εξής:
1. Αναδιάρθρωση και αναχρηματοδότηση υφιστάμενων δανείων: Εξαιτίας της αδυναμίας στην οποία έχουν περιέλθει οι ΜΜΕ, προτείνεται για τους μεν τόκους υπερημερίας η ενσωμάτωσή τους στο συνολικό προς αναδιάρθρωση ποσό, ενώ ταυτόχρονα ενδείκνυται η παραίτηση των τραπεζών από κάθε παράλογη απαίτηση που αντιβαίνει τους κανονισμούς του ΕΤΕΑΝ. Ακόμη, θεωρείται επιβεβλημένη από τη πλευρά του Κράτους, η δημιουργία ενός εγγυοδοτικού ή τραπεζικού προϊόντος που θα αποσκοπεί στην αναδιάρθρωση ή την αναχρηματοδότηση δανείων μέσω εθνικών κεφαλαίων, με ιδιαίτερη έμφαση στα παλαιά δάνεια του ΤΕΜΠΜΕ, τα οποία έχουν ληφθεί από περίπου 60.000 επιχειρήσεις. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η παρεχόμενη στις ΜΜΕ δυνατότητα για ρύθμιση των υφιστάμενων δανείων τους εκτείνεται μέχρι το Μάιο του 2014, μίας καταληκτικής προθεσμίας που δεν ανταποκρίνεται στις ισχύουσες, διευρυμένες ανάγκες της αγοράς.
Απώτερος στόχος της αναδιάρθρωσης δανείων θα πρέπει να αποτελεί η μείωση του επιτοκίου, δηλαδή η συρρίκνωση του κόστους των επιχειρήσεων, μέσω δύο εναλλακτικών λύσεων:
- Αλλαγής της κατηγορίας του υφιστάμενου δανείου, το οποίο θα είναι πιο εξασφαλισμένο εξαιτίας της παροχής εγγυήσεων
- Της παροχής επιδοτούμενου επιτοκίου, το οποίο εντάσσεται στο καθεστώς της συγχρηματοδότησης – συνεπένδυσης.
2. Προώθηση εγγυοδοτικών προγραμμάτων– Έναρξη του Προγράμματος Ταμείο Εγγυοδοσίας (ΤΕΠΙΧ): Η υφιστάμενη εγγυοδοτική δράση του ΕΤΕΑΝ δεν ενθαρρύνει τις τράπεζες, καθώς το Ταμείο δεν παραιτείται της ένστασης διζήσεως, με αποτέλεσμα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ζητούν επιπλέον εξασφαλίσεις, παρόλες τις εγγυήσεις που τους παρέχονται.
Η πρόταση της ΕΣΕΕ είναι ο σχεδιασμός ενός υβριδικού προϊόντος, το οποίο θα συνδυάζει την επιδότηση επιτοκίου που επιτυγχάνεται από την συν-επένδυση πόρων με το προϊόν της εγγύησης από το ΕΤΕΑΝ. Μάλιστα, η πρόταση αυτή είχε κατατεθεί στην επενδυτική επιτροπή του ΤΕΠΙΧ από την ΕΣΕΕ και αφορά στον συνδυασμό των δράσεων συν-επένδυσης πόρων για την παροχή επενδυτικών δανείων που τρέχουν από το 2012. Στο πλαίσιο αυτό, μέρος του δανείου που προέρχεται από τους τραπεζικούς πόρους θα μπορούσε να είναι εγγυημένο από το ΕΤΕΑΝ, ώστε οι τράπεζες να μην ζητούν εξασφαλίσεις από τις επιχειρήσεις.
Τα μελλοντικά εγγυοδοτικά προϊόντα θα δύνανται να λειτουργούν συνδυαστικά με όλες τις υφιστάμενες δράσεις του ΕΤΕΑΝ, του Jeremie και της ΕΤεΠ, οι πόροι των οποίων παραμένουν «παρκαρισμένοι» στις τράπεζες εξαιτίας των υψηλών απαιτήσεων για εξασφαλίσεις που προβάλουν οι τελευταίες (πολλές φορές φτάνουν το 120% του δανεισθέντος ποσού).
3. Άρση περιορισμών γεωγραφικής κατανομής: Ο υπάρχων εθνικός σχεδιασμός δεν ικανοποιεί τη ζήτηση που καταγράφεται στο σύνολο της επικράτειας, με αποτέλεσμα να καθίσταται επιτακτική ανάγκη η μεταβίβαση περισσότερων αρμοδιοτήτων από το κέντρο στις περιφέρειες. Στην κατανομή των κονδυλίων με βάση την ζήτηση που καταγράφεται σε κάθε περιφέρεια, θα μπορούσε να συμβάλλει μία κοινά αποδεκτή αρχή/υπηρεσία, η οποία θα αναλάμβανε το συντονισμό αναφορικά με τη μεταφορά πόρων σε προγράμματα που εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλή ζήτηση, μέσα στην ίδια τη περιφέρεια, ενώ σε 2ο επίπεδο θα μπορούσε να εξεταστεί το ζήτημα της μεταφοράς πόρων από τη μία περιφέρεια στην άλλη. Στη σύσταση μίας τέτοιας υπηρεσίας μπορεί να συμβάλλει μία πιθανή συνεργασία μεταξύ του ΕΤΕΑΝ και του Ευρωπαϊκού Επενδυτικού ταμείου (ΕΙF), μέσω της υποβολής σχετικών προτάσεων τόσο στην Task Force όσο και στο ΥΠΑΝ.
4. Απλοποίηση διαδικασιών & διοικητικών απαιτήσεων: Αποτελεί επιτακτική ανάγκη η δημιουργία ενός φορέα/αρχής, που θα αποτελείται από στελέχη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αλλά και του ΥΠΑΝ, ο οποίος θα συμβάλλει στη μείωση του γραφειοκρατικού κόστους και της καλύτερης εξυπηρέτησης των ΜΜΕ. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η δημιουργία κοινών reports που εκδίδουν σε μηνιαία βάση το ΕΤΕΑΝ, το EIF και η EIB (να μην υπάρχουν διαφοροποιήσεις στις αιτήσεις που συμπληρώνονται από τους ενδιαφερομένους), θα λειτουργούσε ευεργετικά τόσο για τις ΜΜΕ όσο και για τις τράπεζες. Επιπροσθέτως η θέσπιση ενός κεντρικού συστήματος παροχής πληροφοριών και στατιστικών δεδομένων, θα διευκόλυνε σε πολύ μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση μίας ξεκάθαρης και αντιπροσωπευτικής εικόνας για την πορεία των προγραμμάτων αλλά και για την απορροφητικότητα των κονδυλίων.
5. Σύσταση ενιαίας διαχειριστικής αρχής για την αποφυγή επάλληλων ή επικαλυπτόμενων προγραμμάτων: Διαπιστώνεται μία αδυναμία συνεννόησης και συγχρονισμού σε μεγάλο αριθμό δράσεων, οι οποίες όχι μόνο δε λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους αλλά διακρίνονται από έντονα στοιχεία αλληλοεπικάλυψης. Η ΕΣΕΕ προκειμένου να αρθεί το οικονομικό αδιέξοδο, προτείνει τη λειτουργία μίας διαχειριστικής μονάδας σε επίπεδο υπουργείων (π.χ. Γραμματεία Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων σε επίπεδο γραφείου πρωθυπουργού) και ενός μονάχα φορέα σχεδιασμού και εφαρμογής προγραμμάτων. Παράλληλα, μία πιθανή συνεργασία ΕΤΕΑΝ και EIF για την από κοινού εκπόνηση και υλοποίηση προγραμμάτων με ενιαία reports, θα συνεισφέρει στην αποφυγή αλληλοεπικαλυπτόμενων ενεργειών και στην εξοικονόμηση πολύτιμου χρόνου.
