Του Γιώργου Νούλη
Ένα εξάμηνο - φωτιά γεμάτο από φόρους και τέλη επιφυλάσσει για τη συνέχεια του χρόνου η Εφορία στους φορολογούμενους. Από τον τρέχοντα μήνα μέχρι το τέλος του 2013, η Γ.Γ.Π.Σ. θα στέλνει σωρηδόν εκκαθαριστικά σημειώματα για να πληρωθεί ο φόρος εισοδήματος, το έκτακτο ειδικό τέλος ακινήτων, η εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος, οι φόροι στην ακίνητη περιουσία των ετών 2011, 2012 και 2013, τα τέλη κυκλοφορίας και ο νέος φόρος πολυτελείας στα Ι.Χ.
Το νέο φορολογικό «φορτίο» που θα κληθούν να σηκώσουν χιλιάδες πολίτες στο επόμενο διάστημα θα είναι μεγάλο καθώς το συνολικό ποσό που πρέπει να πληρωθεί θα ξεπεράσει τα 7 δισ. ευρώ σε μια περίοδο μάλιστα όπου η ρευστότητα της συντριπτικής πλειονότητας των νοικοκυριών βρίσκεται στο «κόκκινο» και η ανεργία κινείται στο επίπεδο του 27%...
Μόνο από τον φόρο εισοδήματος, την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος Επιτηδεύματος έχουν προϋπολογιστεί έσοδα 3,7 δισ. ευρώ, ενώ στο μέτωπο της φορολογίας των ακινήτων, οι ιδιοκτήτες θα κληθούν να πληρώσουν 1,9 δισ. μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και άλλα περίπου 1,5 δισ. για τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας της τριετίας 2011-2013. Από τον Νοέμβριο και μέχρι το τέλος του έτους, θα πρέπει να πληρωθούν και περίπου 1,2 δισ. για τέλη κυκλοφορίας, ενώ κοντά στα 150 εκ. είναι το ποσό που υπολογίζει να εισπράξει το υπ. Οικονομικών από τον φόρο πολυτελείας.
Και δυστυχώς είτε λόγω της προχειρότητας είτε λόγω της έλλειψης σχεδιασμού από την πλευρά της ηγεσίας του υπουργείου, που δεν φρόντισε να επιμερίσει τον όγκο των φορολογικών υποχρεώσεων των φορολογουμένων, οι πολίτες δεν θα προλάβουν να πάρουν ανάσα.
Υπό τις παρούσες συνθήκες είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν τα ποσά που προϋπολογίστηκαν φτάσουν στα ταμεία του Δημοσίου, δεδομένο ότι τα περισσότερα νοικοκυριά έχουν εξαντληθεί φορολογικά. Περισσότερο πιθανό είναι ότι ένα μεγάλο μέρος των προαναφερθέντων υποχρεώσεων θα μετατραπεί σε ανείσπρακτα χρέη δημιουργώντας μια νέα γενιά οφειλετών. Αν μάλιστα, αναλογιστούμε ότι στο λογαριασμό αυτό δεν περιλαμβάνονται τα νέα μέτρα που ίσως να επιβληθούν για να καλυφθεί η φετινή τρύπα που εκτιμάται στα 2 δισ. ευρώ ή οι νέες επιβαρύνσεις που φέρνει από το 2014 ο αναθεωρημένος κώδικας φορολογίας εισοδήματος, τότε μόνο εφιαλτικές μπορούν να γίνουν οι σκέψεις...
Την ίδια στιγμή τα στοιχεία για την πορεία των εσόδων μόνο ενθαρρυντικά δεν είναι. Ο ΦΠΑ, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, δεν εισπράττεται ενώ και η πρώτη παρτίδα των εκκαθαριστικών σημειωμάτων που ταχυδρομείται αποκαλύπτει την καθίζηση που υφίστανται οι εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος. Αιτία για την εξέλιξη αυτή είναι η σημαντική μείωσης των εισοδημάτων που δηλώνονται φέτος σε σύγκριση με τα εισοδήματα που δηλώθηκαν πέρυσι. Λόγω κυρίως των απολύσεων, των περικοπών των εισοδημάτων και των φορολογικών μέτρων. Τα μέτρα αυτά έχουν ως συνέπεια τη συρρίκνωση όλων ανεξαιρέτως των οικονομικών δραστηριοτήτων, τη διαιώνιση της ύφεσης και εν τέλει τη σημαντική μείωση των φορολογητέων εισοδημάτων και των αναλογούντων φόρων. Με λίγα λόγια αυτοί που καλούνται να πληρώσουν φόρους με τα νέα εκκαθαριστικά είναι πολύ λιγότεροι σε σύγκριση με πέρυσι.
ΟΙ ΦΕΤΙΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ
Ενδεικτικά τα συνολικά έσοδα που έχουν βεβαιωθεί μέχρι στιγμής από την εκκαθάριση περίπου 800.000 δηλώσεων είναι μειωμένα περίπου 80% σε σχέση με το 2012 ενώ θα εισπραχθούν και με καθυστέρηση, λόγω των παρατάσεων στις προθεσμίες υποβολής. Πάντως σύμφωνα με τους φοροτεχνικούς η μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων που καταγράφεται στα φετινά εκκαθαριστικά, οφείλεται και στο ότι η κλίμακα υπολογισμού του τελικού φόρου είναι ίδια με την κλίμακα υπολογισμού του φόρου που παρακρατήθηκε. Για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, που είναι η μεγαλύτερη μερίδα των φορολογουμένων, το γεγονός αυτό σημαίνει ότι τα ποσά του φόρου εισοδήματος και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που αναλογούν στις αποδοχές του 2012 έχουν ήδη προκαταβληθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος τους με τη μορφή των μηνιαίων κρατήσεων και αποδόθηκαν πέρυσι.
Συνεπώς, με την τελική εκκαθάριση των φόρων αυτών, είτε δεν προκύπτουν καθόλου φόροι προς πληρωμή ή προκύπτουν φόροι σημαντικά μειωμένοι σε σύγκριση με τα πολύ μεγάλα ποσά που ανέγραφαν τα περσινά εκκαθαριστικά.
ΟΙ ΠΕΡΣΙΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ
Αντιθέτως, στα περσινά εκκαθαριστικά -όπως έδειξε και η επεξεργασία των στοιχείων των δηλώσεων του 2011 (που υποβάλαμε το 2012)- οι τελικοί φόροι ήταν υπέρογκοι για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, αφού υπολογίστηκαν εκ των υστέρων με δυσμενέστερη φορολογική κλίμακα από αυτήν με την οποία υπολογίστηκε η παρακράτηση του φόρου επί των μισθών και των συντάξεων.
Σύμφωνα με την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν το 2012 προκύπτει ότι το μέσο δηλωθέν εισόδημα των μισθωτών και των συνταξιούχων μειώθηκε κατά περίπου 18% σε σύγκριση με το 2011 ενώ η μέση φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε κατά 52%. Από την άλλη, οι ελεύθεροι επαγγελματίες εξακολουθούν να δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα καθώς 6 στους 10 εμφάνισαν ετήσια εισοδήματα έως 6.000 ευρώ, στο όριο της φτώχειας δηλαδή. Συγκεκριμένα το μέσο εισόδημα που δήλωσαν το 2012 ήταν μειωμένο κατά 38,5% σε σύγκριση με το μέσο εισόδημα του 2011 καθώς 347.304 ελεύθεροι επαγγελματίες δήλωσαν πέρυσι μέσο εισόδημα 19.880 ευρώ, έναντι 32.313 ευρώ το 2011.
Οι περικοπές μισθών είχαν ως αποτέλεσμα 361.042 μισθωτοί να δηλώσουν εισόδημα μεταξύ 5.000 και 6.000 ευρώ. Πρόκειται για το μοναδικό κλιμάκιο εισοδήματος το οποίο συσπειρώνει έναν τόσο μεγάλο αριθμό φορολογουμένων. Η συγκεκριμένη κατηγορία πληρώνει ταυτόχρονα και τους υψηλότερους φόρους - παραμένοντας έτσι το σύνηθες υποζύγιο του φορολογικού συστήματος. Ο μέσος φόρος που πλήρωσαν το 2011 στην εφορία έφτασε τα 1.653 ευρώ έναντι 1.471 ευρώ που κατέβαλαν πέρυσι.
Ενδιαφέροντα είναι και τα στοιχεία σε θεσσαλικό επίπεδο καθώς οι 107.834 μισθωτοί κατέβαλαν φόρους 82,5 εκ. ευρώ, οι 122.959 συνταξιούχοι κατέβαλαν 65,1 εκ. φόρους και οι 21.469 ελεύθεροι επαγγελματίες 54,2 εκ. φόρους. Ενδεικτικά στο ν. Λάρισας 41.695 μισθωτοί δήλωσαν εισόδημα 773,3 εκ. ευρώ και πλήρωσαν συνολικά φόρο 32,9 εκ. Οι 44.604 συνταξιούχοι δήλωσαν 643 εκ. ευρώ και πλήρωσαν φόρο 23,5 εκ. Οι 10.842 επαγγελματίες δήλωσαν 230,7 εκ. ευρώ εισόδημα και πλήρωσαν 22,7 εκ. φόρο.
ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΟΡΙΑ
Πέραν αυτών των αριθμών, που αποδεικνύουν το πόσο έχουν εξαντληθεί φορολογικά οι πολίτες ενδιαφέρον έχει να επισημάνουμε του φόρους και τα τέλη που θα κληθούμε να πληρώσουμε ως το τέλος του έτους. Συγκεκριμένα θα πρέπει να πληρωθεί:
* Ο φόρος εισοδήματος: Η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη Αυγούστου και το υπ. Οικονομικών υπολογίζει να εισπράξει έσοδα ύψους 3,5 - 4 δισ. ευρώ (στο ποσό περιλαμβάνεται ο φόρος εισοδήματος, η εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος).
* Η εισφορά αλληλεγγύης: Στο εκκαθαριστικό σημείωμα του φόρου εισοδήματος θα συμπεριλαμβάνεται και η εισφορά αλληλεγγύης σε όσους έχουν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Φέτος αρκετοί φορολογούμενοι θα πληρώσουν υψηλότερη εισφορά δεδομένου ότι συνυπολογίζονται πλέον όλα τα εισοδήματα ανεξαρτήτως εάν αυτά έχουν φορολογηθεί με διαφορετικό τρόπο (π.χ. τόκοι, μερίσματα κ.α).
* Το τέλος Επιτηδεύματος: Το τρέχον έτος οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις θα πληρώσουν περισσότερα στην εφορία. Και αυτό διότι έχει αυξηθεί το τέλος επιτηδεύματος στα 650 ευρώ από 500 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και στα 1.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις.
* Οι τρεις φόροι του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας: Ήδη έχει ξεκινήσει από τη ΓΓΠΣ, η αποστολή των σημειωμάτων για την πληρωμή του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας των ετών 2011 και 2012. Η αποπληρωμή τους θα γίνει σε επτά μηνιαίες δόσεις. Ο ΦΑΠ επιβάλλεται σε ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν στην κατοχή τους κτίσματα και εντός σχεδίου πόλεως οικόπεδα συνολικής αξίας μεγαλύτερης των 200.000 ευρώ. Ο ΦΑΠ του 2013 έχει προγραμματιστεί να αποσταλεί τον Σεπτέμβριο σε πέντε μηνιαίες δόσεις. Το οικονομικό επιτελείο έχει υπολογίσει την είσπραξη 600 εκατ. ευρώ εντός του 2013.
* Το έκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων: Η ΔΕΗ έστειλε τους πρώτους λογαριασμούς με ενσωματωμένο το ειδικό τέλος ακινήτων του 2013. Μέχρι τον Δεκέμβριο υπολογίζεται ότι θα καταβληθούν οι τρεις από τις πέντε δόσεις του έκτακτου τέλους με τα έσοδα να υπολογίζονται σε 1,5 δισ. ευρώ το 2013.
* Ο φόρος πολυτελείας: Τον Αύγουστο θα αποσταλούν τα εκκαθαριστικά για τον φόρο πολυτελείας σε Ι.Χ. άνω των 1.929 κυβικών εκατοστών, με στόχο εισπράξεις 136 εκατ. ευρώ. Πάντως, δεν έχει διευκρινισθεί εάν ο φόρος θα καταβληθεί εφάπαξ ή σε δόσεις.
* Τα τέλη Κυκλοφορίας: Το τελευταίο δίμηνο θα αποσταλούν και τα τέλη κυκλοφορίας για αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες με τον λογαριασμό να φθάνει στο 1 δισ. ευρώ.
