Της Μαρίας Μίχου
michou@eleftheria.gr
Δύο είναι τα χαρακτηριστικά του καταναλωτικού κοινού το τελευταίο διάστημα, χαρακτηριστικά τα οποία εκδηλώνονται με ολοένα και μεγαλύτερη ένταση. Σε πρώτο επίπεδο, το αγοραστικό κοινό δείχνει να «αγνοεί» τα υψηλά ποσοστά-«κράχτες» των προσφορών-εκπτώσεων και να επικεντρώνεται στις απόλυτες τιμές. Σε δεύτερο επίπεδο, οι προσωπικές σχέσεις ανάμεσα σε εμπόρους και τους επί χρόνια πελάτες τους έχουν περάσει σε άλλη «διάσταση»: μια καλημέρα, που γίνεται «πηγαδάκι» με τα νέα και τα κους-κους της πόλης, ακριβώς μπροστά από το κατάστημα –μπορεί το ταμείο να «στενάζει», η καλή καρδιά όμως φτάνει και περισσεύει...
Από τα μέσα Ιουνίου, ήδη, οι προσφορές έκαναν την εμφάνισή τους στη συντριπτική πλειοψηφία των βιτρινών και της Λάρισας, από τη στιγμή που το καθεστώς για τη διενέργεια προωθητικών ενεργειών πριν και μετά τις εκπτώσεις «απελευθερώθηκε». Δύο εβδομάδες πριν από τις θερινές εκπτώσεις, οι προσφορές βρίσκονται σε διατεταγμένη υπηρεσία, κάτι που σημαίνει ότι οι καταστηματάρχες το μόνο που έχουν να αλλάξουν είναι η λέξη «προσφορές» και να την κάνουν «εκπτώσεις». Ωστόσο, ακριβώς αυτή η καθημερινή «έκθεση» του καταναλωτικού κοινού σε διαφημιζόμενες χαμηλότερες τιμές προκάλεσε την αντίδραση του κόσμου, επιβεβαιώνοντας τις επιφυλάξεις του εμπορικού κόσμου: η αναγραφή ποσοστών 30%, 40%, 50% ή και 70% πλέον δεν «καταγράφεται» στη συνείδηση του καταναλωτικού κοινού. Πλέον, οι καταναλωτές δείχνουν να «αγνοούν» πλήρως τα υψηλά ποσοστά μείωσης τιμών και επικεντρώνονται στις απόλυτες τιμές.
ΤΟ ΕΧΟΥΝ ΕΝΤΟΠΙΣΕΙ
Η προφανής εξήγηση είναι ότι το διαθέσιμο εισόδημα έχει συρρικνωθεί δραματικά. Όμως αυτή είναι μια εξέλιξη που καταγράφεται τα τελευταία τρία χρόνια, με αποτέλεσμα όντως οι καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις επιλογές τους. Το ότι το επίκεντρο της προσοχής των καταναλωτών είναι πλέον οι τιμές, το έχουν εντοπίσει κυρίως οι πολυεθνικές αλυσίδες, οι οποίες διατηρούν μεν στις προσόψεις των καταστημάτων τα ποσοστά και την αναγραφή των λέξεων «προσφορές» ή «εκπτώσεις», αλλά στο εσωτερικό του καταστήματος έχουν επιλέξει –φέτος περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά- πιο συγκεκριμένη προσέγγιση: τα είδη και προϊόντα που βρίσκονται σε προσφορά ή έκπτωση βρίσκονται τοποθετημένα σε σταντ με συγκεκριμένη, απόλυτη τιμή μόνο, χωρίς να αναγράφεται ποσοστό ή η απλή ένδειξη «προσφορές».
ΑΡΧΙΖΟΥΝ
Από αύριο, Δευτέρα, 15 Ιουλίου κάνουν και επισήμως πρεμιέρα οι θερινές εκπτώσεις, με τον εμπορικό κόσμο να ελπίζει σε καλύτερα ταμεία, σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα. Αν και η αισιοδοξία των εμπόρων είναι περισσότερο «ψυχολογική», εντούτοις από τις αρχές του έτους έχει συντελεστεί μια «προσγείωση» των τιμών –κυρίως μέσω διαφοροποίησης των αγορών και του τελικού προϊόντος που φτάνει στις βιτρίνες, ενώ και η ψαλίδα χαμηλότερης και υψηλότερης τιμής έχει επίσης διαφοροποιηθεί. Ενώ πέρυσι, το αντίστοιχο διάστημα καταγραφόταν σημαντική απόκλιση ανάμεσα στις πιο χαμηλές και στις πιο υψηλές τιμές, φέτος ο πήχυς έχει χαμηλώσει, με τα είδη και προϊόντα που βρίσκονται στα επίπεδα 25-45 ευρώ (κυρίως ένδυσης και υπόδησης) να έχουν πολλαπλασιαστεί, σε σχέση με τα είδη σε υψηλότερα τιμολογιακά κλιμάκια. Οι θερινές εκπτώσεις θα διαρκέσουν ως το τέλος Αυγούστου, ενώ από το επόμενο έτος, με βάση το νομοσχέδιο Χατζηδάκη-Σκορδά, ως έναρξη ορίζεται η δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου.
MID-SEASON SALES
Υπενθυμίζεται ότι με βάση το νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης, θεσπίζονται άλλες δύο ενδιάμεσες εκπτωτικές περίοδοι πέρα από τις τακτικές, που παραμένουν. Οι τακτικές εκπτώσεις θα γίνονται από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιανουαρίου μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου και από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου μέχρι το τέλος Αυγούστου. Οι ενδιάμεσες εκπτωτικές περίοδοι είναι το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου και το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Κατά τη διάρκεια των εκπτώσεων θα αναγράφεται υποχρεωτικά στις πινακίδες η παλιά και η νέα τιμή και προαιρετικά το ποσοστό έκπτωσης.
Η πρακτική του mid-season sales, δηλαδή ενδιάμεσων εκπτωτικών περιόδων δεν είναι καινούρια, εφαρμόζεται σε αρκετές άλλες χώρες, σημείωσε στην «Ε» ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Λάρισας, Γιώργος Τσιαπλές, εκτιμώντας ότι το μέτρο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, μεν, αλλά στην πράξη ακυρώνεται από τη διενέργεια προσφορών. «Θα μπορούσε πραγματικά να λειτουργήσει η αγορά με τέσσερις εκπτωτικές περιόδους, δηλαδή οι καταναλωτές να έχουν στη διάθεσή τους χαμηλότερες τιμές τέσσερις αντί για δύο φορές το χρόνο. Ωστόσο, από τη στιγμή που στο ενδιάμεσο, μπορούν να διενεργούνται και προσφορές, αποδυναμώνεται ο θεσμός των «εκπτώσεων». Ουσιαστικά, δίνεται η δυνατότητα να «διαφημίζεις» χαμηλότερες τιμές καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου –ο καταναλωτής πότε θα ξέρει ποια είναι η πραγματική τιμή, για να συγκρίνει;», τόνισε.
ΣΑΒΒΑΤΑ
Σε μια περίοδο που στη Λάρισα έχει τεθεί σε εφαρμογή το προτεινόμενο θερινό ωράριο του ΕΣΛ που προβλέπει ότι τα καταστήματα θα παραμείνουν κλειστά για οκτώ Σάββατα, τέσσερα τον Ιούλιο και τέσσερα τον Αύγουστο, η ανακοίνωση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Ανάπτυξης για λειτουργία των καταστημάτων και τις Κυριακές, μόνον... θυμηδία προκάλεσε, τουλάχιστον στη μερίδα των Λαρισαίων εμπόρων που κλείνουν τα καταστήματά τους τα Σάββατα.
Χθες, Σάββατο 13 Ιουλίου (η πρόταση του ΕΣΛ ενεργοποιήθηκε από το αμέσως προηγούμενο Σάββατο), λειτούργησαν περισσότερα καταστήματα, από ό,τι μια εβδομάδα πριν, αν και οι επισκέπτες της αγοράς ήταν λιγότεροι. Ωστόσο, σε αρκετά καταστήματα εκδηλώθηκε αγοραστικό ενδιαφέρον. Οι «γκρίνιες» δεν λείπουν, από όλες τις πλευρές. Αρκετοί «γκρινιάζουν» διότι θεωρούν πως «εξαναγκάζονται» να λειτουργήσουν, λόγω ανταγωνισμού, αρκετοί «γκρινιάζουν» διότι εκτιμούν πως ο κόσμος δεν έχει ακόμη «συνηθίσει», μετά από τόσα χρόνια διαφορετικού ωραρίου, να βγαίνει στην αγορά της Λάρισας τα Σάββατα του καλοκαιριού και «γκρινιάζουν» και όσοι κλείνουν, ακολουθώντας την πρόταση του ΕΣΛ.
ΚΥΡΙΑΚΕΣ
Υπενθυμίζεται ότι η ρύθμιση για τις Κυριακές προβλέπει ότι όλα τα καταστήματα θα μπορούν να λειτουργούν επτά Κυριακές τον χρόνο (δύο Κυριακές πριν τα Χριστούγεννα, την Κυριακή των Βαΐων και από μία Κυριακή στις τέσσερις εκπτωτικές περιόδους του έτους που καθιερώνονται), ενώ τα μικρά, έως 250 τ.μ. που δεν ανήκουν σε αλυσίδες, shops-in-a-shop, εμπορικά κέντρα, εκπτωτικά πολυκαταστήματα και εκπτωτικά χωριά, θα μπορούν, πάντα σε εθελοντική βάση, να λειτουργούν όλες τις Κυριακές. Προβλέπεται επιπλέον ότι ο αντιπεριφερειάρχης (ο δήμαρχος στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τον Πειραιά), μπορεί σε διάστημα δύο μηνών να εκδώσει απόφαση που θα ορίζει πόσες Κυριακές (έως τις 45 που απομένουν πέραν των 7) θα επιτρέπεται να είναι ανοικτά τα καταστήματα, στην περιοχή του. Αν δεν εκδοθεί απόφαση, τότε οι έμποροι θα είναι ελεύθεροι να λειτουργούν τα καταστήματα όσες Κυριακές θέλουν. Θα ληφθεί επίσης μέριμνα ώστε τα καταστήματα να ανοίγουν μετά την Κυριακάτικη λειτουργία, με ρύθμιση που θα ορίσει το εύρος του ωραρίου της Κυριακής. Ο κ. Χατζηδάκης επανέλαβε ακόμη ότι με τη ρύθμιση δεν θίγονται τα εργασιακά δικαιώματα –χωρίς, ωστόσο, να παράσχει περισσότερες λεπτομέρειες για το πώς είναι εφικτό αυτό, από τη στιγμή που ένα πολύ μεγάλο τμήμα του εμπορικού κόσμου είναι είτε αυτοαπασχολούμενοι ή απασχολούν τα μέλη των οικογενειών τους και έχουν ελάχιστες έως μηδαμινές δυνατότητες να προσλάβουν έστω και ένα άτομο.
«ΚΑΜΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ»
«Η θέση μας είναι σταθερή και θα παραμείνει σταθερή. Καμία Κυριακή», επανέλαβε στην «Ε» ο κ.Τσιαπλές, υπογραμμίζοντας ότι το μέτρο δεν πρόκειται να συνεισφέρει στην αύξηση του τζίρου στις μικρές επιχειρήσεις, προς όφελος των οποίων υπολογίζεται ότι λαμβάνεται. «Πέταξαν και το «μπαλάκι» στους αιρετούς. Εκτιμούμε ότι, σε τοπικό επίπεδο, η Περιφερειακή Ενότητα δεν θα πει «ναι» σε λειτουργία της αγοράς για 52 Κυριακές το χρόνο. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, θα αγωνιστούμε για να μην περάσει αυτή η διάταξη», είπε ο κ.Τσιαπλές. Αύριο, Δευτέρα, η ΕΣΕΕ θα προσπαθήσει να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, ενώ θα συνεδριάσει και εκτάκτως για τις επόμενες κινήσεις των εμπόρων –στις σκέψεις τους είναι να συμμετέχουν στην 24ωρη απεργία ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, μεθαύριο, Τρίτη. Σε τοπικό επίπεδο, αναμένεται να συνεδριάσει εκτάκτως και η διοίκηση του Εμπορικού Συλλόγου Λάρισας, με την ίδια «ατζέντα».
