Του Γιώργου Νούλη
Πολύ κακό για το τίποτα… Η αύξηση της διάρκειας ζωής του γάλακτος και η πώληση ψωμιού με το ζύγι, που ενσωματώθηκαν στην περιβόητη «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ για την αύξηση του ανταγωνισμού και την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων στην αγορά, πυροδοτώντας μεγάλες αντιδράσεις πολιτικές και κλαδικές, έχουν αποδυναμώσει κιόλας τη δυναμική των δύο αυτών διαρθρωτικών αλλαγών.
Ο ανταγωνισμός ανύπαρκτος, οι τιμές αμετάβλητες και το όφελος των καταναλωτών μηδαμινό! Το στοίχημα για την ώρα δεν κερδήθηκε… Το γάλα των 7 ημερών που βρίσκεται εδώ και 10 μέρες στα σούπερ μάρκετ της Λάρισας παραμένει στην ίδια τιμή με το γάλα των πέντε ημερών ενώ το ψωμί οι καταναλωτές συνεχίσουν να το προμηθεύονται από τους φούρνους και τα σούπερ μάρκετ της πόλης χωρίς να υπάρχει διάθεση να ζυγιστεί και με την ίδια τιμή που το αγόραζαν…
ΓΑΛΑ 7 ΗΜΕΡΩΝ
Χωρίς να είναι ιδιαίτερα γνωστό καθώς δεν υπήρξε κάποια σχετική διαφημιστική εκστρατεία ενημέρωσης από τις γαλοκτοβιομηχανίες, το γάλα των 7 ημερών βρίσκεται εδώ και λίγες ημέρες και στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ της Λάρισας.
Ενάμιση μήνα περίπου μετά τη ψήφιση του επίμαχου πολυνομοσχεδίου του υπ. Ανάπτυξης, το οποίο μεταξύ άλλων περιελάμβανε αλλαγές στη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος, οι Λαρισαίοι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα να προμηθεύονται και γάλα 7 ημερών χωρίς ωστόσο να έχει μειωθεί η τιμή σε σχέση με το γάλα των 5 ημερών. Δηλαδή μπορεί να αυξήθηκε κατά δύο μέρες η διάρκεια ζωής στο παστεριωμένο γάλα, αλλά οι τιμές μένουν προς το παρόν σταθερές.
Ειδικότερα, στα ψυγεία των Σ/Μ βρίσκεται παστεριωμένο γάλα διάρκειας 7 ημερών των εταιρειών Δέλτα, Μεβγάλ και Όλυμπος ενώ για την ώρα καμία εταιρεία δεν έχει προχωρήσει στην παραγωγή του λεγόμενου «γάλακτος ημέρας».
Επίσης κάτι που είναι σημαντικό και πρέπει να επισημανθεί είναι πως βάσει του σχετικού νόμου που ψηφίστηκε στο τέλος Μαρτίου, οι γαλακτοβιομηχανίες εντός δύο μηνών από την έναρξη ισχύος του, δηλαδή έως τις 7 Ιουνίου (καθώς στο ΦΕΚ δημοσιεύθηκε 7 Απριλίου), θα πρέπει να αλλάξουν τις συσκευασίες του προϊόντος. Δηλαδή στη συσκευασία θα πρέπει να αναγράφεται σε σαφή μορφή και σε εμφανές σημείο, στο ίδιο οπτικό πεδίο με το σήμα του προϊόντος, η διάρκεια ζωής του γάλακτος σε ημέρες. Θα πρέπει δηλαδή εν ολίγοις να φύγει από τις ετικέτες το «φρέσκο» αλλά ακόμη και το «γάλα υψηλής παστερίωσης», το οποίο θα αντικατασταθεί με το «γάλα υψηλής θερμικής επεξεργασίας».
Υπενθυμίζεται ότι η αρχική πρόταση του υπουργείου Ανάπτυξης, βασισμένη στις συστάσεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) προέβλεπε ότι η διάρκεια ζωής του παστεριωμένου γάλακτος δεν θα καθορίζεται από το κράτος, αλλά από τον παραγωγό αναλόγως της μεθόδου παστερίωσης που χρησιμοποιεί. Υπό την απειλή της μη υπογραφής του νομοσχεδίου από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Αθ. Τσαυτάρη και τον κίνδυνο καταψήφισης του νομοσχεδίου, η ρύθμιση που τελικά υιοθετήθηκε είναι απλώς η αύξηση της μέγιστης διάρκειας ζωής του παστεριωμένου γάλακτος από τις πέντε στις επτά ημέρες. Πάντως η επιμήκυνση της διάρκειας ζωής στις επτά ημέρες είναι προαιρετική και δεν είναι υποχρεωτική για τις γαλακτοβιομηχανίες…
ΤΟ ΨΩΜΙ ΧΩΡΙΣ… ΖΥΓΙ
Για το ψωμί, δεν υπήρχε μεταβατική περίοδος εφαρμογής του μέτρου. Από την επομένη της δημοσίευσης του νόμου στο ΦΕΚ, η διάθεση του ψωμιού έπρεπε να γίνεται με το ζύγι. Οι αρτοποιοί έχουν την υποχρέωση εφόσον ζητηθεί από τον καταναλωτή να ζυγίζουν εκείνη τη στιγμή το ψωμί και να εισπράττουν, κάνοντας την αναγωγή της τιμής στο κιλό, το ανάλογο ποσό. Όλο αυτό το διάστημα, η αλλαγή δεν πέρασε στην καθημερινότητα καθώς οι καταναλωτές είτε από άγνοια είτε συνειδητά δεν ζητούν το ζύγισμα του ψωμιού.
Την ίδια στιγμή ο αρτοποιός, έχοντας αναρτήσει σε εμφανές σημείο πινακίδα με την τιμή του ψωμιού, συνεχίζει να το διαθέτει με το τεμάχιο στα ίδια γραμμάρια με πριν.
Επί της ουσίας το μέτρο σιωπηρώς έχει περιθωριοποιηθεί και καθώς δεν υπάρχει διάθεση μεταστροφής της καταναλωτικής συμπεριφοράς προφανώς και δεν πρόκειται να υπάρξουν οι ανατροπές που προσδοκούσε το Υπ. Ανάπτυξης… Τα επιχειρήματα των αρτοποιών πως η συνεισφορά του μέτρου στην τιμή του ψωμιού θα είναι ασήμαντη, αποδεικνύονται εκ των πραγμάτων σωστά…
