Του Γιώργου Νούλη
Εκρηκτικές διαστάσεις παίρνουν, χρόνο με το χρόνο, τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζει ο ΟΑΕΕ θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του Ταμείου των ελεύθερων επαγγελματιών. Το Ταμείο όπως προσφάτως έχει προειδοποιήσει η ΓΣΕΒΕΕ βρίσκεται στα όρια της οικονομικής κατάρρευσης, καθώς από τους 775.000 ασφαλισμένους του οι 575.000 από αδυνατούν αν καταβάλλουν τακτικές εισφορές προς το Ταμείο, ενώ από αυτούς οι 195.000 χαρακτηρίζονται ως «αδρανείς» δηλαδή έχουν διακόψει κάθε δραστηριότητα... Την ίδια στιγμή τα τελευταία στοιχεία του Οργανισμού δείχνουν πως λιγοστεύουν δραματικά οι ασφαλισμένοι και αυξάνονται οι συνταξιούχοι, αυξάνοντας τις ανησυχίες για τις παροχές συντάξεων και υγείας...
Ειδικότερα σύμφωνα με τα στατιστικά οικονομικά στοιχεία για το 2012, που έδωσε στη δημοσιότητα η Διοίκηση του Οργανισμού, ο αριθμός των ασφαλισμένων στον Οργανισμό εμφανίζει σημαντική μείωση ενώ ταυτόχρονα μειώνεται κάθε χρόνο ο αριθμός των ασφαλισμένων σε σχέση με τον αριθμό των συνταξιούχων. Σκοπός της παρουσίασης των στοιχείων είναι η αποτίμηση των δαπανών κλάδου σύνταξης και ασθενείας, καθώς και η ενημέρωση φορέων και ιδιωτών σχετικά με θέματα που αφορούν τον Οργανισμό.
Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι, οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ μειώθηκαν μέσα σε έναν χρόνο κατά 32.279 άτομα και από 811.714 το 2011, έφθασαν τους 774.435 το 2012. Στη Θεσσαλία οι ασφαλισμένοι είναι συνολικά 44.204 εκ των οποίων οι 20.651 θεωρούνται παλαιοί και 23.552 νέοι.
Συνολικά από το ταμείο συνταξιοδοτούνται περίπου 342.606 άτομα, ενώ ο αριθμός των ασφαλισμένων φθάνει τους 774.435. Το 2007 το Ταμείο συνταξιοδοτούσε 291.873, το 2008 303.466, το 2009 313.132, το 2010 318,753 και το 2011 330.171. Βλέπουμε δηλαδή πως κάθε χρόνο σταδιακά ο αριθμός των συνταξιούχων αυξάνεται. Σήμερα αντιστοιχούν 2,26 ασφαλισμένοι για κάθε συνταξιούχο, από 2,73 το 2007. Το αντίστοιχο ποσοστό ασφαλισμένων συνταξιούχων το 2008 ήταν 2,66 καθώς οι ασφαλισμένοι ήταν 819.115 και οι συνταξιούχοι 308.157. Το 2009 ήταν 2,60 καθώς οι ασφαλισμένοι ήταν 819.423 και οι συνταξιούχοι 315.122. Το 2010 ήταν 2,55 καθώς οι ασφαλισμένοι ήταν 820.778 και οι συνταξιούχοι 322.358 και το 2011 2,41 μιας και οι ασφαλισμένοι ήταν 802.915 και οι συνταξιούχοι 333.829.
Οι συνταξιούχοι γήρατος ανέρχονται σε 195.740 έναντι 184.681 το 2011 με μέσο όρο σύνταξης, τα 921,64 ευρώ για τους άνδρες και τα 706,8 για τις γυναίκες.
Συντάξεις αναπηρίας λαμβάνουν 30.463 άτομα με μέσο όρο τα 654,5 ευρώ για τους άνδρες και τα 553,5 ευρώ για τις γυναίκες.
Από το Ταμείο χορηγούνται ακόμη, 113.253 συντάξεις λόγω θανάτου, με μέσο όρο σύνταξης τα 306,94 ευρώ για τους άνδρες και τα 427,36 ευρώ για τις γυναίκες.
Οι μισοί περίπου από τους συνταξιούχους (158.663) λαμβάνουν μηνιαία σύνταξη από 400 έως 800 ευρώ, 64.574 συνταξιούχοι από 900 έως 1.200 ευρώ, 40.325 συνταξιούχοι από 1.200 έως 2.000 ευρώ, 2.000 συνταξιούχοι, έως 3.000 ευρώ και λιγότεροι από 100 συνταξιούχοι από 3.100, έως 5.000 ευρώ. Το 19% των συνταξιούχων του Οργανισμού, κινείται στα κατώτερα όρια, από 100 έως 300 ευρώ.
ΟΙ ΛΑΡΙΣΑΙΟΙ ΟΦΕΙΛΕΤΕΣ
Στο μεταξύ περίπου 2.500 υπολογίζονται οι Λαρισαίοι οφειλέτες του ΟΑΕΕ που οφείλουν ποσά κάτω των 10.000 ευρώ και οι οποίοι μπορούν να εκμεταλλευτούν τη νέα ρύθμιση που προβλέπει αρκετές δόσεις και απαλλαγή από επίπονες γραφειοκρατικές διαδικασίες όπως είναι ο έλεγχος των οικονομικών στοιχείων, οι εγγυήσεις ή οι υποθήκες. Ο αριθμός των οφειλετών είναι σήμερα πολύ μεγαλύτερος καθώς η παρατεταμένη ύφεση έχει «διευρύνει» τόσο τη λίστα των «παλαιών» (έως τις 31/12/2012) όσο και των «νέων» (από 1/1/2013 και μετά) αλλά η πρόθεση του ΟΑΕΕ είναι να εντάξει σε καθεστώς ρύθμισης όσο το δυνατόν περισσότερους ασφαλισμένους.
Είναι ενδεικτικό ότι στον ΟΑΕΕ Λάρισας για ρύθμιση προσήλθαν πέρυσι, 1.450 επαγγελματίες (σε ποσοστό ένας στους τρεις), ενώ στο πρώτο 4μηνο οι αιτήσεις δεν ξεπερνούν τις 500. Πάντως αυτό που προβληματίζει τον ΟΑΕΕ δεν είναι μόνο το ποσοστό των επαγγελματιών που ρυθμίζουν τα χρέη τους αλλά και το χαμηλό ποσοστό των εισπράξεων μιας και οι περισσότεροι χάνουν στην πορεία τη ρύθμιση, οπότε η διεκδίκηση των συσσωρεμένων χρεών καθίσταται ανέφικτη.
Ωστόσο θα πρέπει να σημειώσουμε πως ένα μέρος των οφειλών των Λαρισαίων επαγγελματιών (το συνολικό χρέος υπολογίζεται σε 4,5 εκ ευρώ) έχει «μεταφερθεί» στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), οπότε πολύ σύντομα θα αποσταλούν και άλλες ατομικές ειδοποιήσεις πληρωμών. Να σημειώσουμε επίσης πως σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΕΕ το 35% των «ενεργών» ασφαλισμένων χρωστά εισφορές έως 5.000 ευρώ, το 17,8% από 5.001 - 10.000 ευρώ, το 41% από 10.001 - 50.000 ευρώ, το 5,2% από 50.001 - 100.000 ευρώ και μόνο το 0,87% οφείλει εισφορές πάνω από 100.000 ευρώ.
ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΣΕ ΡΥΘΜΙΣΗ ΧΡΕΩΝ
Εξάλλου την ώρα που πανελλαδικά χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και υπό την απειλή πλειστηριασμών βρίσκεται το 50% των ελεύθερων επαγγελματιών ο Οργανισμός με σχετική εγκύκλιο ( αρ. 13/6.5.2014) επέφερε βελτιώσεις στις ρυθμίσεις χρεών, παρέχοντας τη δυνατότητα στους επαγγελματίες, να τακτοποιήσουν σε δόσεις οφειλές που προέκυψαν από αλλαγή ασφαλιστικής κατηγορίας, τις οποίες μέχρι πρότινος έπρεπε να τις πληρώσουν εφάπαξ.
Ταυτόχρονα όσοι έχουν χρέη μέχρι 10.000 ευρώ από ασφαλιστικές εισφορές και έχουν λάβει ειδοποίηση από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) μπορούν να εντάσσονται πλέον σε ρύθμιση χωρίς δήλωση περιουσιακών στοιχείων ή χρηματικών διαθεσίμων, αλλά μόνο με δήλωση αδυναμίας πληρωμής της οφειλής τους. Με την εγκύκλιο του ΟΑΕΕ δίνεται μια δεύτερη ευκαιρία για να τακτοποιήσουν παλιά τους χρέη όσοι μετά την ενοποίηση των τριών Ταμείων (ΤΕΒΕ,ΤΣΑ,ΤΑΕ) κατατάχθηκαν σε μικρότερη ασφαλιστική κατηγορία, ενώ θα έπρεπε να είναι σε μεγαλύτερη και λόγω αυτής της διαφοράς σωρεύθηκαν οφειλές που ο ΟΑΕΕ ζητούσε να τις πληρώσουν εφάπαξ χωρίς καμία δυνατότητα ρύθμισης.
Επίσης δίνονται οδηγίες για τη δυνατότητα ρύθμισης, εκτός μηχανογραφκού συστήματος (χειρόγραφα), ληξιπρόθεσμων εισφορών από αναδρομική αλλαγή ασφαλιστικής κατηγορίας, όταν δεν υφίσταται καμία άλλη οφειλή.
Σε ό,τι αφορά τις προϋποθέσεις υπαγωγής, ισχύουν οι γενικές προϋποθέσεις υπαγωγής στις ρυθμίσεις «Νέα Αρχή» και «Πάγια» ρύθμιση. Ετσι:
1. Η οφειλή αντιμετωπίζεται ως μία και ενιαία, αν και παρακολουθείται με χωριστές ρυθμίσεις (μηχανογραφική και χειρόγραφη). Ως εκ τούτου, η επιλογή ρύθμισης (Νέα Αρχή ή Πάγια) είναι δεσμευτική για το σύνολο της οφειλής (εντός και εκτός μηχανογραφικού συστήματος).
2. Εκτός Μηχανογραφικού Συστήματος ρυθμίζεται μόνο οφειλή από διαφορές ασφαλιστικής κατηγορίας.
3. Για την ένταξη στη ρύθμιση δεν πρέπει να υφίσταται άλλη ενεργή ρύθμιση (χειρόγραφη ή μηχανογραφική).
4. Ειδικά για τη ρύθμιση «Νέα Αρχή» παρέχεται η δυνατότητα παράλληλης ρύθμισης. Αν έχουν καταβληθεί εισφορές για το χρονικό διάστημα 1ος-6ος/2013 ή μέρος αυτού και προκύπτουν τυχόν διαφορές, αυτές δεν ρυθμίζονται αλλά καταβάλλονται πριν από την ένταξη στη ρύθμιση.
