Του Γιώργου Νούλη
Στην άρνηση της τρόικας, η οποία προς το παρόν εμφανίζεται ανένδοτη, σκοντάφτει η ρύθμιση για χιλιάδες δανειολήπτες που έχουν πάρει στεγαστικά δάνεια με επιδότηση επιτοκίου από τον πρώην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας. Τα εγκλωβισμένα νοικοκυριά περιμένουν από το περασμένο καλοκαίρι να υπάρξει μέριμνα και γι' αυτούς, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους υπόλοιπους δανειολήπτες, αλλά δυστυχώς δεν έχει γίνει τίποτε και πλέον βρίσκονται σε αδιέξοδο. Το πρόβλημα, το έχουν και 750 οικογένειες Λαρισαίων οι οποίοι είχαν λάβει δάνεια 15ετούς διάρκειας με επιδότηση επιτοκίου για 9 χρόνια, την περίοδο 2002 – 2008. Η πλειοψηφία των δανείων αυτών (τα τελευταία χορηγήθηκαν το 2011), είναι πλέον στο κόκκινο, επειδή οι τράπεζες δεν δέχονται επιμήκυνση της διάρκειάς τους εάν ο δανειολήπτης δεν παραιτηθεί από την επιδότηση του ΟΕΚ.
Συγκεκριμένα την περασμένη δεκαετία περίπου 750 Λαρισαίοι έσπευσαν να πάρουν επιδοτούμενο δάνειο από τον ΟΕΚ μέσω εμπορικών τραπεζών. Η διάρκεια αυτών των δανείων ήταν «κλειδωμένη» στα 15 χρόνια ενώ ο ΟΕΚ αναλάμβανε για περίοδο 9 ετών να πληρώσει ένα σημαντικό τμήμα των τόκων (από το 50% έως το 100% ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση και το εισόδημα του δανειολήπτη ενώ η επιδότηση των περισσότερων δανείων λήγει το 2019).
Η κρίση όμως άλλαξε τα οικονομικά δεδομένα των νοικοκυριών με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των πολιτών να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις δόσεις. Οι τράπεζες μολονότι υπήρχε σχετική υπουργική απόφαση (Αριθμ. 2575/84) σύμφωνα με την οποία ο ΟΕΚ θα εξακολουθούσε να καταβάλλει την επιδότηση του επιτοκίου, με βάση τους προβλεπόμενους όρους της αρχικής σύμβασης, σε όσους θα προέβαιναν σε νέα, αρνούνταν να προβούν σε ρύθμιση των δανείων, αν ο δανειολήπτης δεν υπογράψει νέα σύμβαση, χωρίς την επιδότηση. Οι δανειολήπτες επειδή κατανοούν ότι η παραίτηση από την επιδότηση θα τους επιβαρύνει με μεγαλύτερες δόσεις, σταμάτησαν να πληρώνουν, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να καταγράφουν στο ενεργητικό τους νέα «κόκκινα» δάνεια.
Την περασμένη εβδομάδα η ΓΣΕΕ έστειλε επιστολή στην Ελληνική Ένωση Τραπεζών, ζητώντας την παρέμβασή της, ώστε να προχωρήσουν οι ίδιες στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων, δυνατότητα που προβλέπεται ήδη από Υπουργική Απόφαση του 2012 η οποία όμως δεν έχει λειτουργήσει στην πράξη.
Οι τράπεζες, στην παρούσα φάση, δεν είναι αρνητικές αν και μέχρι πρότινος επικαλούνταν τεχνικές δυσκολίες αλλά περιμένουν το "πράσινο φως", για να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να υπάρξει τροποποίηση του νόμου, θέμα που είναι αρμοδιότητα του υπ. Εργασίας».
Στο θέμα αναφέρθηκε προσφάτως και ο υφυπ. Εργασίας Βασίλης Κεγκέρογλου, ο οποίος υποστήριξε ότι το υπουργείο έχει επεξεργαστεί παρέμβαση σε δύο επίπεδα. Και «ανανέωση» της ρύθμισης που είχε γίνει για τα δάνεια που είχαν χορηγηθεί απευθείας μέσω ΟΕΚ και ψήφιση ρύθμισης για όσους έχουν χρηματοδοτηθεί από τράπεζα με επιδότηση επιτοκίου από τον ΟΕΚ. Η τρόικα όμως μπλοκάρει προς το παρόν τα σχέδια. Εφόσον όμως ανάψει το πράσινο η ρύθμιση θα επαναπροωθηθεί και θα δίνεται δικαίωμα στους δανειολήπτες να ζητήσουν 10ετή παράταση του δανείου τους, από τα 15 στα 25 χρόνια. Οι τράπεζες δηλαδή θα δέχονται επιμήκυνση των δανείων κατά μέγιστο 10 έτη, χωρίς να χάνεται η επιδότηση επιτοκίου και έτσι θα επιτυγχάνεται μια σημαντική μείωση στη μηνιαία καταβαλλόμενη τοκοχρεολυτική δόση που κατ΄ εκτίμηση θα κινηθεί μεσοσταθμικά στο 50% (ανάλογα και σε ποιο έτος ζωής του δανείου βρίσκεται). Έτσι, ανάλογα με το δάνειο, η μείωση θα ξεκινά από 40% και θα φθάνει για δάνεια που βρίσκονται κοντά στην εξόφληση τσο 90%.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι όλα τα δάνεια που χορηγήθηκαν μέσω ΟΕΚ είχαν υποχρεωτικά 15ετή διάρκεια, το κεφάλαιο στην πράξη δεν υπερέβαινε τα 120.000-130.000 ευρώ, ενώ ο Οργανισμός επιδοτούσε το επιτόκιο με ποσοστό 50% έως και 100%, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του δανειολήπτη. Ενδεικτικά, για δάνειο 120.000 ευρώ ο τόκος σήμερα είναι 170 ευρώ καθώς το επιτόκιο είναι 2,4% (0,25% το επιτόκιο της ΕΚΤ συν περιθώριο 2,15%). Από τα 170 ευρώ, η επιδότηση για κάποιον που δικαιούνταν ποσοστό 65% ανέρχεται στα 130 ευρώ και μόλις τα 40 επιβαρύνουν τον δανειολήπτη. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι οι τόκοι, αλλά η μικρή διάρκεια αποπληρωμής, που ανεβάζει κατακόρυφα το ύψος της μηνιαίας δόσης.
Πρόβλημα βέβαια εξίσου σημαντικό έχουν και όσοι πήραν επισκευαστικά δάνεια, αποκλειστικά από τα κεφάλαια του ΟΕΚ τα οποία σήμερα δεν εξυπηρετούνται. Στο παρελθόν είχαν υπάρξει προτάσεις για ρύθμιση με έκπτωση από 50% έως και 80% στις προσαυξήσεις, χωρίς να υπάρξει εξέλιξη. Και για αυτά τα δάνεια ελπίζεται τώρα εφόσον η τρόικα, δίξει κατανόηση να βρεθεί η φόρμουλα.
