Του Γιώργου Νούλη
Στους γρίφους, στις παγίδες και στα γρανάζια των κωδικών του Ε9 θα μπλεχτούν μέχρι το τέλος Μαΐου, χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων της Λάρισας και όχι μόνον αυτοί που είχαν πέρυσι μεταβολές στην περιουσιακή τους κατάσταση αλλά κυρίως όσοι αναγκαστούν να περιγράψουν τα αγροτεμάχια που κατέχουν. Η νέα ταλαιπωρία είναι αναπόφευκτη καθώς η υποβολή των φετινών στοιχείων αποτελεί το πρώτο βήμα για την εφαρμογή του ενιαίου φόρου ακινήτων καθώς βάσει αυτών θα υπολογιστεί τόσο ο κύριος φόρος του ΕΝΦΙΑ όσο και ο συμπληρωματικός στην περίπτωση που η αξία της ακίνητης περιουσίας τους υπερβαίνει τα 300.000 ευρώ.
Με δεδομένο ότι πολλοί ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων, σύμφωνα με στοιχεία των Εφοριών Λάρισας, είτε γιατί δεν επικαιροποίησαν στο έντυπο ορθά την εικόνα των ακινήτων τους είτε γιατί απέφυγαν να το κάνουν, να έχουν υπόψη τους πως ναι μεν αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αποφυγή φόρου αλλά στο μέλλον μπορεί να τους προκαλέσει προβλήματα καθώς δεν θα μπορούν να τα μεταβιβάσουν. Και αυτό διότι δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση ακινήτου εφόσον δεν έχει καταβληθεί ο ενιαίος φόρος. Συγκεκριμένα απαγορεύεται επί ποινή ακυρότητας του συμβολαιογραφικού εγγράφου, η σύνταξη συμβολαίου με το οποίο μεταβιβάζεται με οποιαδήποτε αιτία η κυριότητα ακινήτου, αν δεν επισυναφθεί από το συμβολαιογράφο πιστοποιητικό ότι έχει καταβληθεί ο ΕΝΦΙΑ…
Πρωτίστως να σημειώσουμε πως το Ε9 πρέπει να υποβληθεί όχι μόνο απ΄ όσους είχαν κατά τη διάρκεια του 2013 μεταβολές στα ακίνητα περιουσιακά τους στοιχεία, που δήλωσαν με τα έντυπα Ε9 των ετών 2005 -2013, αλλά και από όσους απέκτησαν για πρώτη φορά ακίνητα μέσα στο 2013. Για τους φορολογουμένους που δεν είχαν μεταβολές πέρυσι, ως δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) του έτους 2014 θα λαμβάνεται υπόψη η περιουσιακή κατάσταση, όπως έχει ήδη διαμορφωθεί με βάση τις δηλώσεις Ε9 που υποβλήθηκαν την περίοδο 2005-2013. Ωστόσο αυτό που πρέπει να προσεχθεί, είναι ότι και οι φορολογούμενοι των οποίων δεν μεταβλήθηκε η περιουσιακή κατάσταση πέρυσι, θα πρέπει να ελέγξουν αν είναι σωστά τα στοιχεία των ακινήτων τους, ώστε να μην προκύψουν «εκπλήξεις» κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ.
Παρενθετικά να σημειώσουμε πως ο ενιαίος φόρος ακινήτων επιβάλλεται φέτος για πρώτη φορά και θα καταβληθεί το δεύτερο εξάμηνο του έτους σε έξι μηνιαίες δόσεις. Να θυμίσουμε πως ο κύριος φόρος επιβάλλεται αυτοτελώς σε κάθε ακίνητο και υπολογίζεται επί των επιφανειών ως εξής:
- Σε κτίρια: Ο συντελεστής κυμαίνεται από 2 έως 13 ευρώ ανά τ.μ. ανάλογα με την τιμή ζώνης στην οποία βρίσκεται κάθε ακίνητο. Συνολικά προβλέπονται 12 φορολογικά κλιμάκια. Όσοι ωστόσο έχουν στην κατοχή τους κατοικίες, χωρίς οικόπεδα, ανεξαρτήτως αξίας θα πληρώσουν φέτος χαμηλότερο φόρο σε σχέση με πέρυσι.
- Σε οικόπεδα: Ο βασικός φόρος στα οικόπεδα κυμαίνεται από 3 έως 9.000 ευρώ το στρέμμα σε 25 κλιμάκια.
- Σε αγροτεμάχια και λοιπές εκτάσεις γης εκτός σχεδίου ή οικισμών: Ο βασικός φόρος ορίζεται στο 1 ευρώ ανά στρέμμα.
Παράλληλα με τον ΕΝΦΙΑ, όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων κατέχουν περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 θα πληρώνουν και το συμπληρωματικό φόρο που συνιστά τη συνέχεια του ΦΑΠ. Ο συγκεκριμένος φόρος επιβάλλεται στο σύνολο της αξίας των κτισμάτων και των οικοπέδων εντός σχεδίου ή οικισμών που κατέχουν τα φυσικά πρόσωπα, με αφορολόγητο όριο και προοδευτική φορολογική κλίμακα. Το αφορολόγητο όριο, όπως προαναφέραμε, ανέρχεται σε 300.000 ευρώ. Οι συντελεστές του συμπληρωματικού φόρου θα ξεκινούν από 0,1% για ακίνητες περιουσίες συνολικής αξίας πάνω από το αφορολόγητο όριο των 300.000 ευρώ και θα φθάνουν το 1% για περιουσίες αξίας άνω του 1.000.000
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ
Σε κάθε περίπτωση το Υπ. Οικονομικών εξέδωσε οδηγίες για την υποβολή των τροποιητικών δηλώσεων Ε9. Σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες:
* Η υποβολή των εμπρόθεσμων και εκπρόθεσμων τροποποιητικών για τα έτη 2011 και μετά πραγματοποιείται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά, μέσω της εφαρμογής «υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων Ε9». Η δυνατότητα υποβολής δίνεται εφόσον έχει εκδοθεί εκκαθαριστικό σημείωμα Φόρου Ακίνητης Περιουσίας για τα έτη αυτά.
* Ακόμα και στην περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει υποβάλλει χειρόγραφα στη ΔΟΥ τροποποιητική δήλωση μπορεί να την υποβάλλει και ηλεκτρονικά. Για την εκκαθάριση του ΦΑΠ όμως θα ληφθεί υπόψη η ηλεκτρονική δήλωση.
* Όλα τα εκκαθαριστικά σημειώματα ΦΑΠ αναρτώνται στην εφαρμογή, μετά την υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης (από 2011 και μετά) και ο φορολογούμενος ενημερώνεται μέσω ηλεκτρονικής κοινοποίησης.
* Εάν οι διορθώσεις που πραγματοποιούνται αφορούν περισσότερα του ενός έτη, θα πρέπει ο φορολογούμενος να ξεκινήσει την υποβολή τροποποιητικής από το πρώτο διαθέσιμο στη εφαρμογή έτος που πρέπει η τροποποίηση αυτή να γίνει.
* Δοθέντος ότι οι φορολογούμενοι ήδη κλήθηκαν να επικαιροποιήσουν την περιουσιακή εικόνα των αγροτεμαχίων στο έτος 2013, δεν είναι υποχρεωτικό να προβούν σε διορθώσεις στην περιουσιακή εικόνα των αγροτεμαχίων για τα έτη 2011 και 2012, εκτός και εάν το επιθυμούν.
* Το έτος 2010 είναι διαθέσιμο μόνο για εκτυπώσεις υποβληθεισών δηλώσεων μέσω της εφαρμογής, περιουσιακής κατάστασης και εκκαθαριστικού ΦΑΠ. Για τα έτη 2011, 2012 και 2013 είναι διαθέσιμες οι εκτυπώσεις υποβληθεισών δηλώσεων μέσω της εφαρμογής, περιουσιακής κατάστασης και εκκαθαριστικού ΦΑΠ εφόσον έχει εκδοθεί. Για όποιο από αυτά τα έτη έχει εκδοθεί εκκαθαριστικό σημείωμα ΦΑΠ, είναι ενεργή και η «υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9.
* Κατά την εισαγωγή του στο σύστημα, ο φορολογούμενος μπορεί να επιλέξει από λίστα το έτος για το οποίο επιθυμεί να κάνει κάποια ενέργεια. «Προεπιλεγμένο έτος» εμφανίζεται το μικρότερο έτος για το οποίο υπάρχει εκκρεμότητα για το φορολογούμενο (προσωρινή δήλωση κ.λ.π), διαφορετικά το τρέχον έτος
* Όταν επιλέγεται «οριστικοποίηση» της τροποποιητικής δήλωσης Ε9 σε ένα έτος, εάν κάποιες από τις διορθώσεις που έγιναν, αφορούν και επόμενο έτος, τότε δίνεται η δυνατότητα μεταφοράς της δήλωσης αυτής στο επόμενο έτος, εφόσον για το επόμενο έτος υπάρχει εκκαθάριση ΦΑΠ.
* Στο επόμενο έτος, η δήλωση μεταφέρεται ως «προσωρινά» υποβαλλόμενη και ο φορολογούμενος, πρέπει να επιλέξει το έτος αυτό και στη συνέχεια την καρτέλλα «υποβολή δήλωσης Ε9», ώστε να μπορέσει να την επεξεργαστεί. Πριν ξεκινήσει η επεξεργασία της προσωρινής δήλωσης, πρέπει να γίνεται έλεγχος της προεπισκόπισης περιουσιακής κατάστασης, όπως έχει διαμορφωθεί από την προσωρινή δήλωση.
* Εάν ο φορολογούμενος κατά τη στιγμή της οριστικής υποβολής τροποποιητικής δήλωσης, δεν επέλεξε μεταφορά της δήλωσης σε επόμενο έτος, μπορεί και εκ των υστέρων από την καρτέλα δηλώσεις Ε9 να επιλέξει μεταφορά δήλωσης σε επόμενο έτος.
* Η οποιαδήποτε εισαγωγή, μεταβολή ή διαγραφή ακινήτου (ακόμα και η συμπλήρωση αριθμού παροχής ρεύματος στο 2013) , θα πρέπει να αιτιολογείται μέσω συνοπτικής περιγραφής σε πεδίο που εμφανίζεται (αριθμός και ημερομηνία συμβολαίου απόκτησης ή μεταβίβασης κ.λ.π.). Η συμπλήρωση αυτών των πεδίων, δεν αντικαθιστά τις «σημειώσεις του Φορολογούμενου».
* Εάν μετά την οριστική υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης, διαπιστωθούν λάθη ή παραλείψεις, έτσι ώστε να μην απεικονίζεται ορθά η περιουσιακή εικόνα για το συγκεκριμένο έτος, μπορεί να υποβληθεί νέα τροποποιητική δήλωση Ε9, μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού σημειώματος ΦΑΠ της προηγούμενης υποβληθείσας τροποποιητικής δήλωσης.
* Οι τροποποιητικές δηλώσεις αποβιωσάντων, οι αρχικές δηλώσεις Ε9 καθώς και οι αιτήσεις απαλλαγών-διόρθωσης φορολογητέας αξίας ακινήτου, υποβάλλονται στην αρμόδια Εφορία.