Του Γιώργου Νούλη
Σου χρωστά το Δημόσιο χρήματα από φόρους ή ΦΠΑ; Εφόσον καθυστερήσει την πληρωμή τους για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών πρέπει να καταβάλει τόκο 6%. Αν ένας φορολογούμενος ή επιχείρηση έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές, π.χ. από εισόδημα ή ακίνητα, προς το Δημόσιο όχι μόνο θα επιβαρυνθεί με ετήσιο επιτόκιο 8,76% αλλά θα πληρώσει, πρόστιμα και προσαυξήσεις που θα ξεκινούν από 10% έως το 30% και θα κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή με κατάσχεση περιουσιακών στοιχειών. Αυτό τουλάχιστον προβλέπει απόφαση του υπ. Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, η οποία προσδιορίζει το επιτόκιο για τον υπολογισμό των τόκων που θα επιβάλει το Δημόσιο για την καθυστέρηση πληρωμής των φόρων σε 8,51 μονάδες ετησίως, προσαυξημένο με το επιτόκιο αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ που είναι 0,25%. Σε ό,τι αφορά τις καθυστερήσεις στις επιστροφές φόρων, το Δημόσιο θα καταβάλει στον φορολογούμενο τόκο (0,25 + 5,75) 6%. Έτσι φαίνεται πως αντιλαμβάνεται... τη δικαιοσύνη το Υπ. Οικονομικών, που προφανώς αγνοεί εσκεμμένα πως οι περισσότεροι φορολογούμενοι, λόγω της υπερχρέωσης και των αλλεπάλληλων περικοπών στα εισοδήματα που έχουν υποστεί τα τελευταία χρόνια, αδυνατούν να πληρώνουν εμπρόθεσμα τους νέους φόρους που θα επιβληθούν και φέτος. Και όχι μόνο λειτουργεί με δύο μέτρα και σταθμά αλλά φροντίζει να τιμωρεί τους φορολογούμενους που δεν πληρώνουν ή δεν ρυθμίζουν εντός διμήνου τις οφειλές τους.
Πρωτίστως να σημειώσουμε πως το 90ήμερο για το Δημόσιο μετράει από την ημερομηνία της αίτησης μέχρι την ημερομηνία που οι αρμόδιες υπηρεσίες θα στείλουν ειδοποίησης στον φορολογούμενο να προσκομίσει τα δικαιολογητικά για έλεγχο ενώ τα ποσά των επιστροφών συμψηφίζονται πάντα με τυχόν οφειλές του δικαιούχου της επιστροφής. Ωστόσο σε περίπτωση καθυστέρησης έστω και μίας ημέρας μετά την 90η ο τόκος θα υπολογίζεται και για τις 90 ημέρες που το Δημόσιο είχε στην διάθεσή του για να επιστρέψει τον φόρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι έως τώρα το Δημόσιο εξοφλούσε άτοκα τις υποχρεώσεις του. Δηλαδή, εάν κάποιος είχε να λαμβάνει από το κράτος και το Δημόσιο καθυστερούσε να τον αποπληρώσει, όταν έφτανε η στιγμή της εξόφλησης ο δικαιούχος δεν λάμβανε κανένα τόκο. Πάντως η διαφορά που υπάρχει μεταξύ του επιτοκίου που δίνει το Δημόσιο και εκείνου που εισπράττει δικαιολογείται νομικά. Και αυτό, γιατί υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας που προβλέπει ότι η διαφορά των δύο επιτοκίων μπορεί να είναι έως και 30%, εφόσον κρίνεται ότι υπάρχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος.
ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΙ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ
Σχετικά με τις επιβαρύνσεις να τονίζουμε πως από φέτος όσοι δεν πληρώνουν εμπρόθεσμα τους φόρους που οφείλουν, θα υφίστανται εξοντωτικές ποινές. Το νέο σύστημα προστίμων και τόκων που εφαρμόζεται από την 1-1-2014, είναι επαχθέστερο του προηγουμένου καθώς ανεβάζει την οφειλή από τους πρώτους κιόλας μήνες καθυστέρησης της πληρωμής και ταυτόχρονα φορτώνει τον οφειλέτη και με τόκους χωρίς όριο, αφού καταργήθηκε η "οροφή" που υπήρχε στο παλαιό σύστημα.
Έτσι όποιος φορολογούμενος δεν μπορεί να πληρώσει εμπρόθεσμα οποιονδήποτε φόρο θα επιβαρύνεται:
α) με τόκους που θα «τρέχουν» με ετήσιο επιτόκιο 8,76%, δηλαδή με 0,73% κάθε μήνα,
β) με πρόστιμο το οποίο θα ανέρχεται σε ποσοστό 10% επί της αρχικής οφειλής αν η καθυστέρηση πληρωμής φθάσει τους 2 μήνες, 20% αν η καθυστέρηση φθάσει τον ένα χρόνο και 30% εάν φθάσει τα 2 χρόνια. Συνεπώς εάν ένα χρέος 1.000 ευρώ καθυστερήσει να πληρωθεί για 2 μήνες θα επιβαρύνεται με πρόστιμο 10% και τόκους 0,73% για κάθε έναν από τους δύο μήνες που έχουν παρέλθει, το χρέος θα εκτιναχτεί στα 1.121 ευρώ αυξημένο κατά 12,19%. Σύμφωνα με τον πίνακα που παραθέτουμε αν η καθυστέρηση πληρωμής φθάσει τον ένα χρόνο το αρχικό χρέος των 1.000 ευρώ θα γίνεται 1.295 ευρώ, καθώς θα επιβαρύνεται με πρόστιμο 20% και ετήσιο ποσό τόκων 95 ευρώ (ενώ εάν η καθυστέρηση φθάσει τα 2 χρόνια, το χρέος θα διαμορφώνεται σε 1.483 ευρώ, καθώς θα προσαυξάνεται κατά 30% και ταυτόχρονα θα έχει επιβαρυνθεί με τόκους 183 ευρώ.
Ουσιαστικά, δηλαδή, η Εφορία θα τοκίζει τα χρέη των φορολογουμένων με ετήσιες επιβαρύνσεις έως 29,5%, πιο πολύ κι απ' τους τόκους υπερημερίας των τραπεζών. Οι τόκοι που θα επιβαρύνουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη από φόρους δεν θα έχουν κανένα πλαφόν, αλλά θα προστίθενται συνεχώς και θα μπορούν δυνητικά να εκτοξεύσουν σε διπλάσια και τριπλάσια επίπεδα ένα χρέος που παραμένει απλήρωτο για παρά πολλά χρόνια.
ΜΕ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Να θυμίσουμε απλά πως με το παλιό σύστημα των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής 1% κάθε μήνα, που ίσχυε μέχρι 31-12-2013, το χρέος των 1.000 ευρώ θα γινόταν μόλις 1.020 ευρώ σε 2 μήνες, 1.120 ευρώ σε 1 χρόνο και 1.240 ευρώ σε 2 χρόνια. Με το παλιό σύστημα προβλέπεται «οροφή» στις προσαυξήσεις, ίση με το 100% του αρχικού χρέους. Δηλαδή με παλιό σύστημα η ληξιπρόθεσμη οφειλή δεν μπορούσε να υπερβεί το διπλάσιο του αρχικού χρέους όσο χρόνος κι αν περάσει από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής... Τώρα όμως όσο περισσότερο καθυστερεί, τόσο δυσβάσταχτο γίνεται το χρέος.