Αύριο στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας διοργανώνεται το 4ο Περιφερειακό Συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων και της Ένωσης Ξενοδόχων Λάρισας, παρουσία του υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Χρήστου Τριαντόπουλου, του περιφερειάρχη Θεσσαλίας, κ. Δημήτρη Κουρέτα, δημάρχων, του γενικού γραμματέα Ε.Ο.Τ., κ. Ανδρέα Φιορεντίνου, ξενοδόχων και επιχειρηματιών του τουρισμού, του τραπεζικού κλάδου κ.ά. Οποτε, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μια συζήτηση με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, κ. Γιάννη Χατζή- και η οποία έχει ως εξής:
Να ξεκινήσουμε, κύριε πρόεδρε, από το 4ο Περιφερειακό Συνέδριο της ΠΟΞ που πραγματοποιείται αύριο στη Λάρισα. Ποιος είναι ο σκοπός και η σημασία του;
- Το 4ο Περιφερειακό Συνέδριο της ΠΟΞ στη Λάρισα αποδεικνύει πως εμπεδώνεται αυτός ο νέος θεσμός που καθιερώσαμε, προωθώντας τον διάλογο, την κοινή αντίληψη και τη συλλογική προσπάθεια. Βούλησή μας να βρισκόμαστε πιο κοντά στις Ενώσεις - μέλη σε ολόκληρη τη χώρα. Δίπλα στον Έλληνα ξενοδόχο που έχει προσφέρει πολλά και μπορεί να προσφέρει ακόμα περισσότερα στην ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή. Η ενότητά μας, η οποία σφυρηλατείται και μέσα από τα περιφερειακά μας συνέδρια, είναι όσο ποτέ αναγκαία.
Γνωρίζουμε πόσο δύσκολη είναι η πραγματικότητα για τον μέσο Έλληνα ξενοδόχο - ειδικά των μικρότερων κατηγοριών και των οικογενειακών επιχειρήσεων που δίνουν ατέρμονη μάχη επιβίωσης. Διότι μπορεί η ειδησεογραφία να θέλει συνεχή αναφορά στα «ρεκόρ» του τουρισμού, αλλά αυτή δεν είναι η πραγματικότητα, καθώς μεγάλο μέρος χάνεται από τον πληθωρισμό και ακόμα πιο μεγάλο χάνεται μέσα στη μαύρη τρύπα των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Αποτυπώνεται εξάλλου και στην πρόσφατη έρευνα ICAP που δείχνει την πραγματική οικονομική απόδοση του κλάδου το 2023 μειωμένη κατά 16,3%. Σε κάθε περίπτωση τα περιφερειακά συνέδρια ενδυναμώνουν τον διάλογο και τη συνεργασία με τους θεσμικούς εκπροσώπους της πολιτείας, των τοπικών κοινωνιών και της αυτοδιοίκησης. Ιδιαίτερα η τελευταία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο να διαδραματίσει στον μέλλον της τουριστικής ανάπτυξης, καθώς εκεί συναντάμε συχνά τα μεγαλύτερα κενά, ειδικά στο μείζον ζήτημα των υποδομών.
Αναφερθήκατε στην αυτοδιοίκηση. Γνωρίζουμε ότι κάνατε αρκετές παρεμβάσεις από τον Αύγουστο για την αύξηση στο τέλος παρεπιδημούντων που θεώρησαν οι Δήμοι επιβεβλημένη για να καλύψουν την αυξημένη κίνηση των δύο τελευταίων ετών.
- Η αύξηση κατά 50% στο τέλος παρεπιδημούντων δεν είναι καθόλου μικρή, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι. Και το χειρότερο είναι πως επιβάλλεται οριζόντια, χωρίς να λαμβάνει υπόψη ποιος είναι πραγματικά υπεύθυνος για την επιβάρυνση των τοπικών υποδομών. Μέσα στην πενταετία 2019-2023 οι κλίνες της βραχυχρόνιας μίσθωσης αυξήθηκαν κατά 100%, όταν οι κλίνες των ξενοδοχειακών μονάδων μόλις κατά 3,5%. Δε βλέπουμε καμία αναλογικότητα στην ευθύνη.
Το ακόμα πιο ανησυχητικό είναι ότι δε βλέπουμε να πιάνουν τόπο τα χρήματα που πληρώνουμε. Γι’ αυτό και ως ΠΟΞ ζητάμε από τις ενώσεις ξενοδόχων να ζητήσουν από τους Δήμους να ενημερωθούν για τα συνολικά έσοδα που έχει εισπράξει κάθε Δήμος από το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων κατά τα τελευταία πέντε έτη, όπως επίσης και για τα έργα και τις δαπάνες που έχουν καλυφθεί με τα συγκεκριμένα κονδύλια. Άλλωστε, η διαφάνεια και η λογοδοσία είναι βασικά στοιχεία της δημοκρατίας και πρέπει να εφαρμόζονται απ’ όλους όσοι βρίσκονται σε δημόσια αξιώματα. Είναι δικαίωμά μας να ξέρουμε πού πάνε τα χρήματα που πληρώνουμε. Το ίδιο πρέπει να ισχύει και με το ενιαίο ανταποδοτικό τέλος καθαριότητας και φωτισμού.
Ζητάτε την ίδια ενημέρωση δηλαδή;
- Ασφαλώς. Εδώ η ανταποδοτικότητα είναι υποχρεωτική εκ του νόμου και οι συγκεκριμένοι πόροι που μπαίνουν στα ταμεία των Δήμων δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για τίποτε άλλο πέρα από τις συγκεκριμένες υπηρεσίες. Αλλά δεν το βλέπουμε πάντα στο αποτέλεσμα. Αυτό που βλέπουμε σε πολλές περιπτώσεις είναι ξεχειλισμένοι κάδοι και μάλιστα μεσούσης της σεζόν, με τις σχετικές εικόνες να κάνουν τον γύρο του κόσμου και να αδικούν κατάφωρα την προσπάθεια που κάνουμε να κρατήσουμε ψηλά την ποιότητα του ελληνικού τουρισμού. Η τουριστική εμπειρία δεν περιορίζεται στον χώρο και στις υπηρεσίες του ξενοδοχείου. Την ώρα που εμείς προσπαθούμε και επενδύουμε για να δώσουμε στον επισκέπτη τα υψηλότερα δυνατά στάνταρ φιλοξενίας, κάνει μια βόλτα και το αφήγημα του ποιοτικού προορισμού καταρρέει. Διότι όλα μετράνε. Πρωτίστως η καθαριότητα σε δρόμους, πλατείες, πάρκα, σε άλλους κοινόχρηστους χώρους, σε παραλίες, παντού. Για να μη μιλήσουμε για την ανακύκλωση, αν γίνεται και πώς γίνεται, ή για το γεγονός ότι ακόμη στους περισσότερους Δήμους δε γίνεται διαλογή στα απορρίμματα και θάβονται όλα μαζί, χωρίς να αξιοποιείται μέρος τους, όπως προβλέπεται και από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Και τι μπορεί να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση που περιγράψατε μόλις;
- Σίγουρα δεν μπορεί να συνεχιστεί η πεπατημένη που ακολουθείται μέχρι και σήμερα. Δηλαδή η εύκολη λύση της αύξησης των τελών καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού που βλέπουμε να αποφασίζουν το ένα μετά το άλλο τα Δημοτικά Συμβούλια. Είναι πολλές οι περιπτώσεις που ενώσεις ξενοδόχων καταγγέλλουν στην ομοσπονδία περιπτώσεις Δήμων που εκμεταλλεύονται τα ανταποδοτικά τέλη, χωρίς στρατηγικό σχέδιο και επαρκή διαβούλευση, για ψηφοθηρικούς σκοπούς εις βάρος της τοπικής επιχειρηματικότητας. Ασφαλώς και δεν είμαστε ισοπεδωτικοί, καθώς υπάρχουν θετικές εξαιρέσεις και σε αυτές υπάρχουν καλά παραδείγματα Δήμων που μαζί με τις τοπικές ενώσεις ξενοδόχων προσπαθούν μέσα από εποικοδομητικό διάλογο να βρουν λύσεις χωρίς να θίγεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.
Δεν ανησυχούν για το πολιτικό κόστος των αυξήσεων;
- Δυστυχώς, δεν έχουν ιδιαίτερο πολιτικό κόστος και αυτό δυσχεραίνει την προσπάθεια των τοπικών επιχειρηματικών οργανώσεων. Αφενός, το δικαίωμα αύξησης κατά 50% του τέλους παρεπιδημούντων έχει δοθεί με νόμο από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ τα δημοτικά τέλη φωτισμού και καθαριότητας «κρύβονται» μέσα στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Οπότε το πολιτικό κόστος κατά κύριο λόγο πηγαίνει στην κεντρική κυβέρνηση, η οποία, χωρίς σκοπιμότητα βέβαια, με τις επικείμενες επιδοτήσεις λόγω της αύξησης των τιμών της ενέργειας, το απορροφά. Όταν κάποιος ανοίγει τον λογαριασμό, βλέπει το συνολικό ποσό, βλέπει την επιδότηση και δεν είναι βέβαιο πως θα παρατηρήσει αν και πόσο αυξήθηκαν τα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού. Στο τέλος, λοιπόν, οι αυξήσεις θα επιβαρύνουν την τοπική οικονομία και θα δώσουν τη δυνατότητα, σε ορισμένες περιπτώσεις, να συνεχιστούν οι κακές πρακτικές που, δυστυχώς, συνεχίζονται.
Θέλετε να γίνετε πιο επεξηγηματικός γι’ αυτές τις κακές πρακτικές, όπως λέτε;
- Έχουμε ακούσει περίπτωση Δήμου που μισθοδοτεί δεκάδες υπαλλήλους στην καθαριότητα, οι οποίοι στην πραγματικότητα είναι αποσπασμένοι σε άλλες υπηρεσίες. Άλλους Δήμους που από τους πόρους των ανταποδοτικών τελών βάζει καύσιμα όλος ο στόλος των αυτοκινήτων και όχι μόνο αυστηρά τα απορριμματοφόρα και οι γερανοί του ηλεκτροφωτισμού, όπως προβλέπει ο νόμος. Το ίδιο συμβαίνει και με τα ανταλλακτικά των οχημάτων. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που η καθαριότητα έχει ανατεθεί σε ιδιωτικές εταιρείες. Αν ο ιδιωτικός τομέας είναι πιο αποτελεσματικός, που κατά τεκμήριο είναι, τότε γιατί να καλύπτουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις το κόστος της ιδιωτικής εταιρείας και full house δημοτικής υπηρεσίας που δεν παρέχεται; Αναφέρω μερικά ενδεικτικά παραδείγματα, γιατί η πραγματική λίστα κακών πρακτικών είναι ατέλειωτη.
Κατανοούμε ότι οι Δήμοι φέρουν την υποχρέωση να λάμπουν οι προορισμοί και γι’ αυτό ως ξενοδόχοι επιθυμούμε να συνδράμουμε οικονομικά σε αυτό με κάποιες λελογισμένες αυξήσεις που χρειάζονται. Αυτό, όμως, ζητάμε από όλες τις ενώσεις μέλη μας στην Ελλάδα να γίνεται πλέον με διαφάνεια. Χρωστάμε στο μέλλον του Τουρισμού και κατ’ επέκταση όλης της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας, να μη βάλουμε πλάτη για να συντηρούμε μαγαζάκια μικροπολιτικής τοπικής αυτοδιοίκησης. Το ισχύον πλαίσιο καθιστά δύσκολο έως ανέφικτο τον έλεγχο της ανταποδοτικότητας των τελών. Συνεπώς, συζητάμε με το Υπουργείο Εσωτερικών τους τρόπους που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να έχουμε πλήρη κι εμπεριστατωμένη εικόνα των δαπανών και των έργων που πραγματοποιούνται από την είσπραξη των συγκεκριμένων τελών.
Με ποιο μήνυμα θέλετε να κλείσουμε αυτήν τη συνομιλία;
- Η τουριστική ανταγωνιστικότητα της χώρας επιβαρύνεται ήδη από τον πιο αυξημένο ΦΠΑ σε σύγκριση με άλλους προορισμούς, ενώ η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω με την εισαγωγή του Τέλους Ανθεκτικότητας το 2024, το οποίο αναμένεται να αυξηθεί το 2025. Η αύξηση του τέλους διαμονής παρεπιδημούντων και των τελών καθαριότητας και φωτισμού θα επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις εντός των ορίων κάθε Δήμου, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητα του προορισμού. Αυτό θα μπορούσε να αποθαρρύνει τους επισκέπτες, οδηγώντας σε πτώση της τουριστικής κίνησης, με σημαντικές αρνητικές συνέπειες για την τοπική οικονομία και κοινωνία. Χαιρετίζουμε αποφάσεις Δήμων σε προορισμούς που αντιλαμβάνονται πόσο σημαντική είναι για την τοπική τους οικονομία, και κατ’ επέκταση για τους δημότες, η μη εφαρμογή της αύξησης των τελών, ή η προσωρινή αναστολή για περισσότερη διαβούλευση με τους φορείς...
Αυτό ας το σκεφτούν κι ας το μετρήσουν όλοι.