Του Γιώργου Νούλη
Νέες φωτιές και ποικίλες πολιτικές αντιδράσεις φαίνεται πως ανάβει η απόφαση του ΣτΕ για το άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές. Την ώρα που έμποροι και υπάλληλοι δηλώνουν δικαιωμένοι κρατώντας χαμηλούς τόνους ενόψει της οριστικής συζήτησης του θέματος, στο ΥΠΑΝ επικρατεί αναβρασμός με τους πρώην Χατζηδάκη και Σκορδά, να επανέρχονται στο προσκήνιο «επιθετικά», εκφράζοντας την απορία τους για την εξέλιξη καθώς όπως τονίζουν σε κοινή τους δήλωση «το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές είναι μια μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία που αγκαλιάστηκε από την πλειονότητα των καταναλωτών και στηρίχτηκε σε αξιόπιστες μελέτες...».
Πρωτίστως να σημειώσουμε πως η απόφαση του ΣτΕ εκδόθηκε επί της αίτησης αναστολής της απόφασης του υφυπουργού Ανάπτυξης Γεράσιμου Γιακουμάτου στις 7 Ιουλίου του 2014. Την προσωρινή παύση της εφαρμογής της είχαν ζητήσει η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας, η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, δύο εμπορικές εταιρίες που έχουν καταστήματα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και δέκα έμποροι. Η απόφαση Γιακουμάτου προέβλεπε το άνοιγμα για όλες τις Κυριακές του χρόνου και για διάστημα 12 μηνών πιλοτικά στα ιστορικά Κέντρα Αθήνας και Θεσσαλονίκης, στην Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής και στους Δήμος Ραφήνας- Πικερμίου, Μυκόνου Θήρας, Ερμούπολης Σύρου, Κω και Ρόδου.
Η προσφυγή ήταν αναμενόμενη, δεν εξέπληξε κανέναν καθώς οι αντιδράσεις γύρω από το καυτό αυτό θέμα ήταν πολλές και η απόφαση του ΥΠΑΝ θεωρήθηκε «εχθρική πράξη». Στη Λάρισα και σε όλη τη χώρα εμπορικοί σύλλογοι και εμποροϋπάλληλοι είχαν συγκροτήσει μέτωπο κατά της απόφασης με το σκεπτικό ότι η απόφαση προαναγγέλλει την πλήρη απελευθέρωσης της αγοράς, ότι θα προξενήσει σοβαρό πλήγμα στον ανταγωνισμό και στερεί από τις τοπικές κοινωνίες με τα θεσμοθετημένα όργανά τους να ρυθμίσουν οι ίδιες το ωράριο της αγοράς.
Πάντως η προσωρινή αναστολή που τελικά επιτεύχθηκε – μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση επί της κύριας προσφυγής που έχει κατατεθεί και η οποία θα συζητηθεί στην ολομέλεια του ΣτΕ το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου- δεν ανατρέπει τη θεσμοθετημένη λειτουργία των καταστημάτων των 7 Κυριακών του έτους. Συνεπώς για τη Λάρισα εφόσον η οριστική απόφαση του ΣτΕ θα εκδοθεί αρχές του 2015, την Κυριακή 2 Νοεμβρίου κατά την ενδιάμεση εκπτωτική περίοδο και στις δύο Κυριακές του Δεκεμβρίου τα καταστήματα μπορούν να είναι ανοιχτά. Να θυμίσουμε πως οι επτά προαιρετικές Κυριακές , σύμφωνα με απόφαση της μέχρι πρότινος αντιπεριφερειάρχη κ. Ρένας Καραλαριώτου, είναι: Οι δύο πριν τα Χριστούγεννα, η των Βαΐων και οι τέσσερις των αντίστοιχων εκπτωτικών περιόδων (τακτικών και ενδιαμέσων).
ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ
Από την πλευρά τους οι έμποροι δηλώνουν ικανοποιημένοι με τον αντιπρόεδρο της ΕΣΕΕ και πρόεδρο της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων της Θεσσαλίας κ. Νίκο Τζίκα να δηλώνει στην «Ε» ότι «η απόφαση προκαλεί ικανοποίηση και ανακούφιση, αλλά κρατάμε χαμηλούς τόνους, θεωρώντας ότι κερδήθηκε μία σημαντική μάχη αλλά όχι ο πόλεμος καθώς εκκρεμεί η απόφαση της κύριας υπόθεσης που αφορά στην πλήρη ακύρωση της Υπουργικής Απόφασης. Μια απόφαση που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων εμπορικών αλυσίδων και των ξένων πολυεθνικών καθώς με «όχημα» τις «ελεύθερες Κυριακές», επιδιώκουν να σβήσουν από τον χάρτη τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του εμπορίου. Ελπίζουμε πάντως ότι εξ αφορμής αυτής της τόσο σημαντικής απόφασης, το Υπουργείο Ανάπτυξης θα καταλάβει ότι το θέμα των Κυριακών, όπως και τα άλλα σημαντικά θέματα της αγοράς, πρέπει να είναι αντικείμενο συνεννόησης και όχι διαμάχης με τους μικρομεσαίους εμπόρους και την ΕΣΕΕ που τους εκπροσωπεί».
Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Λάρισας κ. Γιώργος Τσιαπλές ο οποίος επισημαίνει ότι «από τα τέλη του 2012, είχε αντιταχθεί σθεναρά και με επιχειρήματα στην πλήρη απελευθέρωση της λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων, 52 Κυριακές τον χρόνο. Από την πρώτη στιγμή, τεκμηριώσαμε ότι το άνοιγμα τις Κυριακές σπρώχνει στο κενό τη μικρομεσαία εμπορική επιχείρηση που προσπαθεί με νύχια και με δόντια να κρατηθεί ζωντανή μέσα στην κρίση. Η συγκεκριμένη απελευθέρωση -σε περίοδο βαθειάς ύφεσης- δεν αυξάνει τον τζίρο των εμπορικών επιχειρήσεων, απλά τον αναδιανέμει προς όφελος εκείνων, που έχουν και τον τρόπο και τη ρευστότητα για να αναλάβουν το αυξημένο κόστος λειτουργίας την Κυριακή. Ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας, ο μικροεργοδότης και ο αυτοαπασχολούμενος μπορεί να προσπαθήσει να ακολουθήσει με τεράστιο οικονομικό, προσωπικό και οικογενειακό κόστος αλλά είναι φύσει και θέσει αδύνατο να τα καταφέρει. Από την αρχή υποστηρίξαμε ότι ώρες λειτουργίας υπάρχουν αρκετές, χρήματα δεν υπάρχουν στη διάθεση των καταναλωτών. Οι ανοιχτές Κυριακές για όλα τα καταστήματα εξασφαλίζουν ότι και τα ελάχιστα διαθέσιμα της κατανάλωσης που απομένουν, κατευθύνονται προς τις μεγάλες επιχειρήσεις».
ΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΒΙΟΤΕΧΝΕΣ
«Θα συνεχίσουμε τον αγώνα για να σωθεί η μικρομεσαία επιχείρηση μέχρι τη τελική δικαίωση» δήλωσε από την πλευρά του και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματοβιοτεχνών ν. Λάρισας. Ο κ. Φαίδων Ζαμπούρας σχολιάζοντας την απόφαση τόνισε πως «η αναγνώριση ότι η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές είναι καταστροφική για τους εμπόρους, αλλά και ότι η λογική του υπουργείου να μετατρέψει σε "πειραματόζωα" τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να συλλέξει στοιχεία από την «πιλοτική» εφαρμογή του μέτρου επικαλούμενο λόγους εθνικού συμφέροντος είναι επικίνδυνη, δεν αποτελεί μόνο δικαίωση για την τοπική Ομοσπονδία, τη ΓΣΕΒΕΕ και όλες τις οργανώσεις που από την πρώτη στιγμή αντιτάχθηκαν στην απόφαση. Ανακουφίζει ένα μεγάλο κομμάτι της πραγματικής οικονομίας και απαλλάσσει έστω και προσωρινά από ένα επιπρόσθετο τεράστιο οικονομικό βάρος τις ΜμΕ και τους αυτοαπασχολούμενους στην ασφυκτική περίοδο που βιώνουν. Ο αγώνας μας συνεχίζεται...».
ΚΑΙ ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΫΠΑΛΛΗΛΟΙ
Δικαιωμένοι μεν προβληματισμένοι δε, εμφανίζονται με την απόφαση οι εμποροϋπάλληλοι Λάρισας. Το ΣτΕ μπορεί να μπλόκαρε προσωρινά την εφαρμογή του νόμου, αλλά άφησε ορθάνοιχτο το παράθυρο για την κατάργηση της αργίας της Κυριακής μέσω του προηγούμενου νόμου... Συγκεκριμένα η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, στην ίδια απόφαση επισημαίνει ότι προς την ανάγκη εξυπηρέτησης του αυξημένου αριθμού τουριστών τις Κυριακές, είναι δυνατόν με απόφαση του αντιπεριφερειάρχη να οριστούν περιοχές που επιτρέπεται η λειτουργία καταστημάτων μέχρι 250 τ.μ. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι, ωστόσο, τα καταστήματα αυτά να λειτουργούν σε τουριστικές περιοχές, να μην ανήκουν σε αλυσίδα καταστημάτων, να μην λειτουργούν ως shop in a shop και να μην βρίσκονται σε εκπτωτικά καταστήματα, εκπτωτικά κέντρα ή εκπτωτικά χωριά.
« Έχουμε διακηρύξει σε όλους του τόνους, επισημαίνει στην «Ε» η πρόεδρος των Εμποροϋπαλλήλων Λάρισας κ. Αγγελική Δασκαλάκη, πως στόχος της κυβέρνησης είναι η πλήρης κατάργηση της Κυριακής αργίας και η εξαφάνιση του ελληνικού εμπορίου, με την ανακατανομή του λιγοστού λόγω κρίσης τζίρου από τις μικρές επιχειρήσεις στις μεγάλες και με τις απολύσεις των εργαζομένων. Τη λειτουργία των Κυριακών την βαφτίζουν ανταγωνιστικότητα, εκσυγχρονισμό και εξυπηρέτηση των καταναλωτών. Η απόφαση είναι θετική αλλά δεν μας καθησυχάζει καθώς επανερχόμεθα στο καθεστώς των επτά Κυριακών».
«Το ελληνικό εμπόριο το εκφράζουν οι εμποροϋπάλληλοι και οι Εμπορικοί Σύλλογοι και όχι τα ξένα πολυεθνικά συμφέροντα, οπότε, η κυβέρνηση θα πάρει την απάντηση που της αρμόζει και στην πράξη.... Θέλουμε κοντά μας, στο πλευρό μας και τους εμπόρους ώστε να υπάρχει συντονισμένη δράση συμμαχίας για τη διατήρηση της Κυριακάτικης αργίας», προσθέτει η κ. Δασκαλάκη.
