Η κατάσταση που επικρατεί στην αγορά ενέργειας και η οποία αναμφίβολα είναι ανησυχητική δεν αφορά όμως μόνο στις επιχειρήσεις αλλά και τα νοικοκυριά του νομού που κινδυνεύουν να βρεθούν σε κατάσταση ενεργειακής ένδειας. Άλλωστε ποτέ άλλοτε ο λογαριασμός του ρεύματος δεν απασχόλησε τόσο πολύ, τόσα πολλά νοικοκυριά...
Από τις αρχές του περασμένου έτους η χονδρεμπορική τιμή ρεύματος έχει αυξηθεί πάνω από τέσσερις φορές και η κρατική επιδότηση που δίνεται, δεν έγινε μέχρι στιγμής ιδιαίτερα αντιληπτή από τους καταναλωτές. Την ίδια στιγμή η πίεση των τιμών άρχισε να διαμορφώνει στη λιανική αγορά ρεύματος πρακτικές αντίστοιχες με αυτές που έχουν παγιωθεί στην κινητή τηλεφωνία. Η κινητικότητα μεταξύ παρόχων έχει αυξηθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες καθώς οι καταναλωτές αναζητούν τον φθηνότερο πάροχο, ενώ για πρώτη φορά παρατηρείται και αντιστροφή του ρεύματος μετακίνησης, από τους ιδιώτες παρόχους προς τη ΔΕΗ. Σε αυτό το περιβάλλον η προστασία των καταναλωτών μέσα από ένα διαφανές πλαίσιο τιμολόγησης, δεν αποτελεί μόνο ένα κοινό αίτημα, αποκτά και ηθική διάσταση. Οι συμβάσεις που συνάπτονται πρέπει να είναι διαυγείς και ο καταναλωτής να γνωρίζει εκ των προτέρων ποιο θα είναι το τελικό κόστος που θα πληρώσει. Θυμίζουμε πως την περασμένη άνοιξη η ΡΑΕ πήρε πρωτοβουλία προς αυτή την κατεύθυνση αλλά το αποτέλεσμα ήταν κατώτερο των προσδοκιών λόγω των αντιδράσεων των παρόχων. Όμως η όλη πρωτοβουλία κατέληξε σε απλές συστάσεις...
ΜΙΑ 11ΑΔΑ ΧΡΕΩΣΕΩΝ
Το ότι ένα μεγάλο μέρος του λογαριασμού ρεύματος αντιστοιχεί σε χρεώσεις που δεν έχουν καμιά σχέση με το ρεύμα έχει γίνει πλέον πασιφανές. Όμως ήρθε η ώρα ΔΕΗ και πάροχοι να πάψουν να λειτουργούν ως εισπρακτικοί μηχανισμοί και όχι μόνο να δίνουν ξεκάθαρους και κατανοητούς λογαριασμούς αλλά να είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμοι να λογοδοτούν έναντι αυτών που τους πληρώνουν. Όσο για το ποιες χρεώσεις περιλαμβάνει ένας λογαριασμός, αξίζει να τις απαριθμήσουμε για μια ακόμη φορά:
* Χρέωση Προμήθειας Ρεύματος: Αυτή είναι η βασική χρέωση που διαφοροποιείται από πάροχο σε πάροχο ανάλογα με το συμβόλαιο που υπογράφει ο καταναλωτής.
* Ρήτρα Αναπροσαρμογής Χρεώσεων Προμήθειας: Είναι αυτή που έχει εκτινάξει από τον Αύγουστο και μετά στα ύψη το τελικό ποσό που πληρώνουν για ρεύμα οι καταναλωτές.
* Χρέωση Χρήσης Συστήματος Μεταφοράς: Καλύπτει τις δαπάνες λειτουργίας, συντήρησης και ανάπτυξης του συστήματος μεταφοράς από τα εργοστάσια παραγωγής στους υποσταθμούς των αστικών περιοχών.
* Χρέωση Χρήσης Συστήματος Διανομής: Καλύπτει τις δαπάνες λειτουργίας, συντήρησης και ανάπτυξης του δικτύου διανομής μέσης και χαμηλής τάσης και ο υπολογισμός είναι παρόμοιος με την αντίστοιχη χρέωση χρήσης του συστήματος μεταφοράς.
* Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας: Οι χρεώσεις ΥΚΩ καλύπτουν το αυξημένο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας των μη διασυνδεδεμένων νησιών ώστε να παρέχεται ένα ενιαίο τιμολόγιο σε όλη την επικράτεια.
* Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων: Η χρέωση καλύπτει τις εγγυημένες τιμές για τους παραγωγούς ΑΠΕ.
* Δημοτικά Τέλη - Δημοτικό Φόρος - Τέλος Ακίνητης Περιουσίας: Εισπράττονται με υποχρέωση νόμου υπέρ τρίτων μέσω των λογαριασμών ρεύματος από τους προμηθευτές.
* Τέλος υπέρ ΕΡΤ: Ανέρχεται σε 3 ευρώ τον μήνα (δηλαδή 36 ευρώ ετησίως) ανά παροχή.
* Ειδικό Τέλος ΔΕΤΕ: Αποδίδεται στο κράτος υπέρ... των τελωνειακών υπαλλήλων.
* Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης: Υπολογίζεται επί της κατανάλωσης με συντελεστή 13 τοις χιλίοις και χρεώνεται μόνο στους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς, ενώ υπόκειται και σε ΦΠΑ.
* ΦΠΑ: Είναι ο φόρος προστιθέμενης αξίας που μπαίνει στην κατανάλωση ρεύματος και έχει προσδιοριστεί στο 6%.
ΟΙ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
Στο μεταξύ να σημειώσουμε πως για τον Ιανουάριο οι επιδοτήσεις που έχουν ανακοινωθεί για το ρεύμα, υπό την προϋπόθεση η παροχή να ανήκει σε κατοικία που διαμένει μόνιμα ο ιδιοκτήτης ή ο ενοικιαστής της, είναι οι εξής:
* Οικιακά τιμολόγια: Θα επιδοτηθούν όλες οι παροχές κύριας κατοικίας, όπως αυτές δηλώνονται στο Ε1 ανεξαρτήτως εισοδήματος, εμβαδού κατοικίας ή παρόχου. Η επιδότηση θα είναι κλιμακωτή ώστε να δίνεται κίνητρο στην εξοικονόμηση ενέργειας. Για τις πρώτες 150 Kwh κατανάλωσης ανά μήνα επιδοτείται το 80% της αύξησης με 160 ευρώ ανά MWh. Για τη μηνιαία κατανάλωση από 151 έως 300 Kwh επιδοτείται το 60% της αύξησης με 120 ευρώ τη MWH. Η μέση μηνιαία ενίσχυση για ένα μέσο νοικοκυριό ανέρχεται σε 42 ευρώ. Για όσους είναι ενταγμένοι στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, η επιδότηση θα ανέλθει στα 180 ευρώ ανά MWh και η μέση μηνιαία ενίσχυση θα είναι 54 ευρώ.
* Μη οικιακά τιμολόγια: Θα επιδοτηθούν οριζόντια όλα τα μη οικιακά τιμολόγια, εμπορικά, αγροτικά, βιομηχανικά, επαγγελματικά ανεξαρτήτως μεγέθους και επιπέδου τάσης. Η επιδότηση θα ανέλθει στο 50% του αυξημένου κόστους και αφορά όλη τη μηνιαία κατανάλωση. Η μοναδιαία τιμή της επιδότησης ορίζεται σε 60 ευρώ ανά MWh. Η επιδότηση στο 60% του μηνιαίου κόστους. Σημειώνεται ότι από τον Φεβρουάριο εξετάζεται η επιδότηση να είναι προσαρμοσμένη ανά επαγγελματικό κλάδο ανάλογα με τη βαρύτητα του ενεργειακού κόστους.
ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ ΤΙΜΩΝ
Εξάλλου εξοικονόμηση χρημάτων μπορούν να εξασφαλίσουν οι καταναλωτές επιλέγοντας τον προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας που ταιριάζει περισσότερο στο προφίλ της κατανάλωσής τους. Σήμερα υπάρχουν 18 ενεργοί πάροχοι και περισσότερα από 75 διαφορετικά οικιακά τιμολόγια με σημαντικές διαφορές στην τιμολόγηση και τα επιμέρους χαρακτηριστικά και όσο οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται οι καταναλωτές αποκτούν επιπλέον κίνητρο για την επιλογή του προμηθευτή που ταιριάζει περισσότερο στο προφίλ και τις ανάγκες τους. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχει αναπτύξει διαδικτυακό εργαλείο μέσω του οποίου παρουσιάζονται σε συγκρίσιμη μορφή το σύνολο των τιμολογίων που προσφέρουν στην αγορά οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Στην εν λόγω ιστοσελίδα www.energycost.gr που απευθύνεται σε οικιακούς και επαγγελματικούς καταναλωτές ρεύματος (καθώς και στους χρήστες φυσικού αερίου) οι καταναλωτές μπορούν να εισάγουν τα στοιχεία της κατανάλωσης και τις επιμέρους προτιμήσεις τους (π.χ. για την ύπαρξη ή μη ρητρών αναπροσαρμογής των τιμών) και να δουν τα προϊόντα που διατίθενται σε χαμηλότερη τιμή. Είναι ευνόητο πως η σειρά κατάταξης των προμηθευτών ως προς το τίμημα που καλείται να καταβάλει ο καταναλωτής για το ενεργειακό κόστος μεταβάλλεται καθώς αλλάζουν οι προτιμήσεις και το προφίλ της κατανάλωσης.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ
