Στη μαζική προσφυγή κατά των τραπεζών φαίνεται ως αναζητούν τη λύση όσοι καταναλωτές έχουν εγκλωβιστεί σε στεγαστικά δάνεια ξένου νομίσματος. Το μεγαλύτερο πρόβλημα βεβαίως το έχουν οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο, οι οποίοι έχοντας λάβει δάνεια με μικρό επιτόκιο την περίοδο προ κρίσης, χρωστούν σήμερα κεφάλαια μεγαλύτερα του ύψους του κεφαλαίου.
Οι δανειολήπτες αυτοί, υπολογίζονται πανελλαδικά σε 65.000 και πολλοί εξ αυτών είναι Λαρισαίοι, έχουν οργανωθεί γύρω από το Σύλλογο Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου, ετοιμάζοντας συλλογικές προσφυγές. Το θέμα έχει απασχολήσει τα Δικαστήρια έπειτα από προσφυγές δανειοληπτών και επανήλθε στην επικαιρότητα με αφορμή την πρώτη πανελλαδική απόφαση, στις 20 Αυγούστου, που έκανε δεκτή απόφαση ασφαλιστικών μέτρων.
Σύμφωνα με απόφαση Μονομελούς Πρωτοδικείου διατάσσεται η τράπεζα να ανέχεται την καταβολή των δόσεων με την αρχική ισοτιμία μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της αγωγής του. Η δικηγόρος που χειρίστηκε την υπόθεση, επισήμανε πως επρόκειτο για μια άκρως σημαντική δικαστική απόφαση με εξαιρετική νομική θεμελίωση και ενδιαφέρουσες ουσιαστικές παραδοχές. Είναι αξιοσημείωτο, ότι σχετικά με την ουσία της υπόθεσης, για πρώτη φορά αναγνωρίστηκε δικαστικά, ότι οι τραπεζικοί υπάλληλοι προώθησαν μόνο το ελκυστικό τμήμα της σύμβασης, δηλαδή προώθησαν το χαμηλό επιτόκιο και την χαμηλή δόση χωρίς οποιαδήποτε άλλη ενημέρωση του δανειολήπτη.
Νωρίτερα είχε προηγηθεί απόφαση Πρωτοδικείου Ξάνθης, που δικαίωσε δανειολήπτη-συνταξιούχο αστυνομικό ο οποίος το 2007 είχε δανειστεί 166.680 ελβετικά φράγκα. Το Δικαστήριο αποφάσισε πως ο συγκεκριμένος δανειολήπτης μπορεί να εξοφλήσει το δάνειό του βάσει της ισοτιμίας που ίσχυε μεταξύ ευρώ και ελβετικού φράγκου την περίοδο που εγκρίθηκε από την τράπεζα. Η ισοτιμία του ελβετικού φράγκου έναντι του ευρώ είχε υποχωρήσει σε 1,183 το 2012 από 1,65 το 2007, οπότε και εκταμιεύτηκε το δάνειο, ενώ σήμερα διαμορφώνεται σε 1,21 ευρώ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το δάνειο προέβλεπε 300 μηνιαίες τοκοχρεολυτικές δόσεις με κυμαινόμενο επιτόκιο, με αποτέλεσμα το αρχικό κεφάλαιο που την ημέρα της εκταμίευσης ανερχόταν σε 105.000 ευρώ, πέντε χρόνια μετά είχε μειωθεί μόλις στις 89.000 ευρώ. Το δικαστήριο έκρινε ασαφή και αόριστο, και κατ’ επέκταση καταχρηστικό τον όρο της δανειακής σύμβασης, σύμφωνα με τον οποίο «εφόσον το δάνειο ή οποιοδήποτε τμήμα αυτού έχει χορηγηθεί σε συνάλλαγμα, ο οφειλέτης υποχρεούται να εκπληρώσει τις εντεύθεν υποχρεώσεις του προς την τράπεζα είτε στο νόμισμα της χορήγησης είτε σε ευρώ, με βάση την τρέχουσα τιμή πώλησης του νομίσματος χορήγησης την ημέρα της καταβολής». Το Δικαστήριο έκρινε πως η οφειλή του δανειολήπτη πρέπει να υπολογιστεί βάσει της ισοτιμίας των δύο νομισμάτων την περίοδο που εκταμιεύτηκαν τα χρήματα του δανείου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το Δικαστήριο αποδέχθηκε ότι ο εν λόγω δανειολήπτης στερείται ουσιαστικά οικονομικών γνώσεων και ως εκ τούτου δεν ήταν σε θέση να αντιληφθεί τις συνέπειες αυτής της επιλογής, η οποία θα πρέπει να σημειωθεί ότι περιγράφεται στις σχετικές συμβάσεις που υπογράφονται με την τράπεζα, ορίζοντας ότι ο δανειολήπτης αποδέχεται να αναλάβει τον σχετικό συναλλαγματικό κίνδυνο.
ΠΩΣ ΤΗΝ ΠΑΤΗΣΑΝ
Να σημειώσουμε πως οι περισσότεροι εκ των οποίων έλαβαν τα δάνειά τους την περίοδο 2006-2009, όταν το επιτόκιο libor κινείτο στο 2%-2,5% την ίδια στιγμή που τα ευρωπαϊκά επιτόκια ήταν έως και 2 μονάδες υψηλότερα. Εκείνη την περίοδο το ελβετικό φράγκο κινούνταν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα έναντι του ευρώ, με αποτέλεσμα η ωφέλεια για τον δανειολήπτη να είναι διπλή. Τα πράγματα, όμως, άλλαξαν πολύ από τότε. Τα ευρωπαϊκά επιτόκια υποχώρησαν αισθητά, ενώ η ισοτιμία του ελβετικού φράγκου με το ευρώ μεταβλήθηκε υπέρ του πρώτου. Το ελβετικό φράγκο από 1,6 ευρώ που κόστιζε 6-8 χρόνια νωρίτερα, κλείδωσε στο 1,20 ευρώ το 2011 με απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας, στοιχείο το οποίο παγίωσε το οφειλόμενο ποσό από τους δανειολήπτες στην παραπάνω ισοτιμία του νομίσματος. Έτσι, οι δανειολήπτες, ακόμη και εάν καταβάλουν τη δόση κανονικά, δεν αποπληρώνουν το δάνειό τους, το οποίο έχει αυξηθεί σε επίπεδο κεφαλαίου εάν μετρηθεί σε ευρώ. Σε κάθε περίπτωση μολονότι κάθε απόφαση δικαστηρίου με βάση το δίκαιο που ισχύει στη χώρα μας είναι μοναδική, εκτιμάται ότι υπάρχουν σημαντικές πιθανότητες να διαμορφωθεί μια άλλη πραγματικότητα σε σχέση με το συγκεκριμένο είδος δανεισμού. Για κάθε πληροφορία το site του Συλλόγου είναι www.daneia-chf.gr
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ
