Τα μυστικά των γονικών παροχών

Τέλος οι επισκέψεις στην Εφορία για υποθέσεις ακινήτων - Υποχρεωτικά ηλεκτρονικά από σήμερα οι δηλώσεις φόρου - Τι πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι πριν επισκεφθούν τους συμβολαιογράφους

Αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο, μέσω του myProperty της ΑΑΔΕ θα υποβάλλονται από σήμερα Δευτέρα στις Eφορίες οι δηλώσεις φόρου δωρεών και γονικών παροχών.

Ειδικότερα, μέσω της ψηφιακής εφαρμογής, υποβάλλονται αρχικές δηλώσεις για δωρεές ακινήτων, που βρίσκονται εντός αντικειμενικού συστήματος, καθώς και για οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο μεταβιβάζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο δωρεάς ή γονικής παροχής. Σε ό,τι αφορά δηλώσεις, που έχουν υποβληθεί στις αρμόδιες ΔΟΥ σε έντυπη μορφή, εξακολουθούν να ισχύουν και διεκπεραιώνονται κανονικά, εκτός αν οι συμβαλλόμενοι τις ανακαλέσουν.
Εξάλλου προθεσμία έναν επιπλέον μήνα δίνει το Υπουργείο Οικονομικών για φθηνές μεταβιβάσεις ακινήτων. Πιο συγκεκριμένα για όσες πράξεις γίνουν έως τις 31 Ιανουαρίου του 2022, για αγορά ακινήτου, γονική παροχή ή δωρεά, θα λαμβάνονται υπόψη οι ισχύουσες αντικειμενικές αξίες και όχι οι αυξημένες που θα τεθούν σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου. Προϋπόθεση είναι να έχουν γίνει οι σχετικές δηλώσεις για τον υπολογισμό του φόρου έως και τις 31 Δεκεμβρίου του 2021.
Στο μεταξύ έναν πλήρη οδηγό με ερωτήσεις – απαντήσεις για τις e-δηλώσεις δωρεών και γονικών παροχών δημοσιοιποίησε η ΑΑΔΕ, αποκρυπτογραφώντας το τοπίο που διαμορφώθηκε στις μεταβιβάσεις ακινήτων μετά την ενεργοποίηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας myProperty και για τις γονικές παροχές και δωρεές. Υπενθυμίζεται ότι η ηλεκτρονική υποβολή ήταν προαιρετική από τις 13 Δεκεμβρίου και υποχρεωτική από την 20ή Δεκεμβρίου και διεκπεραιώνεται μέσω των συμβολαιογράφων.
Συνεπώς από σήμερα θα υποβάλλονται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά οι δηλώσεις δωρεάς και γονικής παροχής για:
-ακίνητα τα οποία βρίσκονται σε περιοχές στις οποίες ισχύει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων (Α.Π.Α.Α.),
-κινητά περιουσιακά στοιχεία κάθε είδους (μετοχές, αυτοκίνητα, έργα τέχνης, κ.λπ.) και χρηματικά ποσά προς τα πρόσωπα που υπάγονται στην Α’ κατηγορία (σύζυγοι, παιδιά, εγγόνια, παππούδες, γιαγιάδες).
Η δήλωση δωρεάς/γονικής παροχής συμπληρώνεται από τον πιστοποιημένο συμβολαιογράφο που θα καταρτίσει τη συμβολαιογραφική πράξη και υποβάλλεται από τους συμβαλλόμενους με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών TAXISnet.
Σύμφωνα με τις οδηγίες, της ΑΑΔΕ, μετά την καταχώρηση του συμβολαίου σταματάει η διαχείριση της δήλωσης από τον συμβολαιογράφο. Ο συμβολαιογράφος ανεβάζει στην εφαρμογή έγγραφα στο στάδιο της προσωρινής αποθήκευσης και στο στάδιο της ολοκληρωμένης αποθήκευσης μετά το ανέβασμα του συμβολαίου. Το οποιοδήποτε λάθος καταχώρησης στον αριθμό ή την ημερομηνία του συμβολαίου διορθώνεται από τον συμβολαιογράφο. Συγχρόνως περιγράφεται και η διαδικασία ακύρωσης των συμβολαίων, όπως και ο τρόπος επανυποβολής τους.
Ο ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΑΑΔΕ
Ειδικότερα ο οδηγός της ΑΑΔΕ διευκρινίζει μεταξύ άλλων και τα εξής:
* Πώς υποβάλλεται η αρχική δήλωση φόρου δωρεάς - γονικής παροχής;
- Η δήλωση συμπληρώνεται από τον πιστοποιημένο συμβολαιογράφο που θα καταρτίσει τη συμβολαιογραφική πράξη και υποβάλλεται από τους συμβαλλομένους με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών TAXISnet.
* Ποια είναι η αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την υποβολή της δήλωσης δωρεάς/γον. παροχής;
- Αρμόδια είναι η Δ.Ο.Υ. φορολογίας εισοδήματος του φυσικού προσώπου δωρεοδόχου/τέκνου ή της έδρας του νομικού προσώπου, που έχει αντικείμενο φορολογία δωρεών. Στην περίπτωση που ο δωρεοδόχος/τέκνο είναι κάτοικος εξωτερικού, αρμόδια η Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού και εναλλακτικής φορολόγησης κατοίκων ημεδαπής.
* Ποιο είδος δήλωσης δωρεάς- γονικής παροχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά;
- Αρχικά υποβάλλονται μέσω της εφαρμογής οι αρχικές δηλώσεις φόρου δωρεάς -γονικής παροχής ακινήτου εντός αντικειμενικού συστήματος και λοιπών περιουσιακών στοιχείων που δωρίζονται με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Οι αρχικές εμπρόθεσμες δηλώσεις φόρου δωρεάς και γονικής παροχής, για τη σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου δωρεάς ή γονικής παροχής υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω της εφαρμογής «myProperty- Φορολογία Δωρεών- Γονικών Παροχών» του πληροφοριακού συστήματος της Α.Α.Δ.Ε., εφόσον η φορολογική υποχρέωση γεννιέται μετά την έναρξη της ηλεκτρονικής εφαρμογής.
* Ποια περιουσιακά στοιχεία δηλώνονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα;
- Περιουσιακά στοιχεία που μεταβιβάζονται με συμβολαιογραφικό έγγραφο δωρεάς – γονικής παροχής και συγκεκριμένα: α) Ακίνητα τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που ισχύει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων (ΑΠΑΑ). β) Κινητά περιουσιακά στοιχεία κάθε είδους (ενδεικτικά: μετοχές, απαιτήσεις, αξίες, αυτοκίνητα, έργα τέχνης κ.λπ.). γ) Χρηματικά ποσά προς τα πρόσωπα που υπάγονται στην Α’ κατηγορία, εφόσον για τη δωρεά – γονική παροχή υπάρχει μεταφορά του χρηματικού ποσού μέσω χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Ηλεκτρονικά επίσης υποβάλλονται και οι δηλώσεις για τη ματαίωση σύνταξης συμβολαιογραφικού εγγράφου, εφόσον οι αρχικές έχουν υποβληθεί με τον ίδιο τρόπο (μέσω του myProperty).
* Ποιο είδος δήλωσης δωρεάς- γονικής παροχής δεν υποβάλλεται ηλεκτρονικά;
- Οι εκπρόθεσμες δηλώσεις, οι τροποποιητικές δηλώσεις, οι δηλώσεις με αίτημα αναβολής φορολογίας, οι δηλώσεις που υποβάλλονται για τη σύνταξη συμβολαίου δωρεάς αιτία θανάτου καθώς και για τη διόρθωση ή επανάληψη συμβολαίου, εκτός αν κατά τη σύνταξη του συμβολαίου αυτού οφείλεται εξαρχής ολόκληρος ο φόρος, οι δηλώσεις που αφορούν ακίνητα εκτός Α.Π.Α.Α., οι δηλώσεις με αντικείμενο κινητά κάθε είδους ή μετρητά, για τα οποία ο φορολογούμενος παρέχει ασφάλεια ή εγγυητική επιστολή τράπεζας, προκειμένου να βεβαιωθεί ο φόρος σε δόσεις, οι δηλώσεις με αντικείμενο χρηματικά ποσά προς τους δικαιούχους της Β’ και Γ’ κατηγορίας, οι δηλώσεις με αντικείμενο χρηματικά ποσά προς δικαιούχους της Α’ κατηγορίας, όταν ο φόρος υπολογίζεται αυτοτελώς με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%), δηλώσεις δωρεάς ακινήτου σε εκτέλεση προσυμφώνου με αυτοσύμβαση και γενικότερα δηλώσεις που υποβάλλονται μονομερώς από τον δωρεοδόχο. Σε έντυπη μορφή υποβάλλονται επίσης οι δηλώσεις δωρεάς επικαρπίας, η οποία περιέρχεται στον ψιλό κύριο που έχει ήδη υπαχθεί σε φόρο για την ψιλή κυριότητα και αποκτά και την επικαρπία, για την οποία υπόκειται σε φόρο για τα υπόλοιπα δέκατα της αξίας της πλήρους κυριότητας (εδάφ. 2 παρ. 3 άρθρου 15 του Κώδικα). Σε επόμενο στάδιο, θα υποστηρίζονται όλα τα προαναφερόμενα είδη δηλώσεων, αφού η εφαρμογή θα εξελίσσεται διαρκώς.
* Πόσα ακίνητα μπορούν να περιληφθούν σε μία δήλωση στην εφαρμογή;
- Η εφαρμογή υποστηρίζει πολλά ακίνητα αρχικά εντός αντικειμενικού συστήματος και σε ολόκληρη την επικράτεια καθώς και πολλά περιουσιακά στοιχεία.
* Όταν διαπιστώνεται λάθος των στοιχείων ακινήτου με Α.Τ.ΑΚ., τι ενέργειες πρέπει να γίνουν;
- Μετά την καταχώρηση του Α.Τ.ΑΚ. στην ενότητα στοιχεία ακινήτου εμφανίζεται η οθόνη με τα στοιχεία του ακινήτου όπως εμφανίζονται στη δηλωθείσα περιουσιακή κατάσταση με τις υποβληθείσες δηλώσεις ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους. Δεν διορθώνονται από την εφαρμογή του φόρου δωρεάς - γονικής παροχής, αλλά ο δωρητής/γονέας θα πρέπει να κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις και μετά να υποβληθεί η ηλεκτρονική δήλωση φόρου δωρεάς - γονικής παροχής.
* Πώς αναζητείται μία ηλεκτρονική δήλωση φόρου δωρεάς - γονικής παροχής;
- Εμφανίζονται μόνο οι δηλώσεις φόρου δωρεάς - γονικής παροχής που έχουν καταχωρηθεί ή υποβληθεί οριστικά μέσω αυτής της εφαρμογής. Επιλέγοντας το πεδίο εισόδου «Αναζήτηση Δήλωσης» αναζητείται οποιαδήποτε δήλωση έχει υποβληθεί στην εφαρμογή. Αναζητούνται με κριτήρια: Α.Φ.Μ., Αριθμό Δήλωσης, Αριθμό Καταχώρησης.
* Πώς μπορεί να εισέλθει στην εφαρμογή ο κάθε δωρητής ή ο νόμιμος εκπρόσωπος του δωρητή;
- Στην εφαρμογή μπορεί να εισέλθει εφόσον είναι πιστοποιημένος χρήστης χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης (username & password) επιλέγοντας από το μενού «Πολίτες - myProperty - Φορολογία Δωρεών - Γονικών Παροχών» του πληροφοριακού συστήματος της Α.Α.Δ.Ε.
* Καταχωρούνται από τον συμβολαιογράφο στην εφαρμογή τα στοιχεία συμβαλλόμενων (ΔΩΡΗΤΗ-ΔΩΡΕΟΔΟΧΟΥ) ή των ΝΟΜ. ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ και διαπιστώνεται ότι δεν ταυτίζονται με τα προσκομιζόμενα σε αυτόν δικαιολογητικά. Ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν;
- Θα πρέπει να διορθωθούν τα στοιχεία στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
* Πού και πώς υποβάλλονται οι τροποποιητικές δηλώσεις φόρου δωρεάς - γονικής παροχής;
- Αρχικά θα υποβάλλονται χειρόγραφα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. που υποβλήθηκε η αρχική δήλωση φόρου δωρεάς - γονικής παροχής. Σε επόμενες εκδόσεις της εφαρμογής προβλέπεται η υλοποίηση αντίστοιχης εφαρμογής ηλεκτρονικής υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φόρου δωρεάς - γονικής παροχής.
* Αν απορριφθεί μία δήλωση, ποια διαδικασία ακολουθείται από τον συμβολαιογράφο; Μέχρι ποιο στάδιο η δήλωση διορθώνεται από τον συμβολαιογράφο;
- Μέχρι την τελευταία αποδοχή/υποβολή από τους συμβαλλόμενους η δήλωση διορθώνεται από τον συμβολαιογράφο (αφού πρέπει πρώτα να ακυρωθούν τα Φ.Υ.Α.Α.). Στη συνέχεια μπορεί να αποθηκευτεί προσωρινά ή να υποβληθεί ξανά προς τους συμβαλλόμενους για αποδοχή.
* Πού και πώς υποβάλλονται οι τροποποιητικές δηλώσεις φόρου δωρεάς – γονικής παροχής;
- Αρχικά θα υποβάλλονται χειρόγραφα στην αρμόδια ΔΟΥ που υποβλήθηκε η αρχική δήλωση φόρου δωρεάς – γονικής παροχής. Σε επόμενες εκδόσεις της εφαρμογής προβλέπεται η υλοποίηση αντίστοιχης εφαρμογής ηλεκτρονικής υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φόρου δωρεάς – γονικής παροχής.
* Ποιος καταβάλλει τον φόρο δωρεάς - γονικής παροχής;
- Ο φόρος βαρύνει τον δωρεοδόχο.
* Πώς γνωρίζει ο δωρεοδόχος ότι πρέπει να καταβάλει φόρο δωρεάς – γονικής παροχής;
- Θα λάβει μήνυμα στην προσωποποιημένη πληροφόρηση για ποια υποβληθείσα δήλωση φόρου δωρεάς – γονικής παροχής, ποιο ποσό και την ημερομηνία λήξης πληρωμής.
* Σε πόσες δόσεις καταβάλλεται ο φόρος δωρεάς - γονικής παροχής ακινήτου μετά από υποβολή δήλωσης για σύνταξη συμβολαίου;
- Φόρος δωρεάς - γονικής παροχής μετά από υποβολή δήλωσης για σύνταξη συμβολαίου καταβάλλεται σε έως 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις (ή έως 24 εφόσον πρόκειται για ανήλικο υπόχρεο), που η κάθε μία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 ευρώ (πλην της τελευταίας), από τις οποίες η μεν πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου από τη βεβαίωση/έκδοση της πράξης μήνα και οι επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των διμήνων που ακολουθούν. Εάν ο υπόχρεος καταβάλλει το σύνολο του φόρου μέσα στην προθεσμία καταβολής της πρώτης διμηνιαίας δόσης, έχει δικαίωμα έκπτωσης κατά ποσοστό 5%. Εάν ο φόρος που θα προκύψει είναι μικρότερος των 500 ευρώ το ποσό καταβάλλεται εφάπαξ και χωρίς έκπτωση. Αν η δήλωση αφορά μόνο κινητά και η καταβολή του φόρου δεν διασφαλίζεται, ο φόρος βεβαιώνεται σε μία δόση και καταβάλλεται εντός τριών (3) ημερών από τη βεβαίωση, η δε καταβολή του βεβαιώνεται με την έκδοση αποδεικτικού καταβολής.
* Πώς και πού εξοφλείται ο φόρος δωρεάς - γονικής παροχής;
- Μετά την τελευταία έγκριση/υποβολή της δήλωσης εκδίδεται από την εφαρμογή η πράξη προσδιορισμού του φόρου και η ταυτότητα οφειλής και, σύμφωνα με την ή τις δόσεις που έχουν υπολογιστεί, η πληρωμή του φόρου δωρεάς - γονικής παροχής γίνεται μέσω Τραπέζης με τους αποδεκτούς τρόπους πληρωμής βεβαιωμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση (webbanking, χρεωστικές κάρτες ή από την προσωποποιημένη πληροφόρηση του TAXISnet με χρεωστική κάρτα ή prepaidcard) και όχι με χρήση πιστωτικής κάρτας, στη σελίδα «Στοιχεία οφειλών εκτός ρύθμισης και πληρωμή».
* Τι επιβαρύνσεις υπάρχουν σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής του φόρου;
- Αν οποιοδήποτε ποσό φόρου δεν καταβληθεί εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής, ο φορολογούμενος υποχρεούται να καταβάλει τόκους επί του εν λόγω ποσού φόρου για τη χρονική περίοδο από την επόμενη μέρα της λήξης της νόμιμης προθεσμίας.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ