Eπιτρέπεται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου μεταβιβάσεων ακινήτων ακόμη και αν οφείλεται φόρος ακινήτων. Αυτό διευκρινίζει σε ανακοίνωση του το υπουργείο Οικονομικών. Το υπουργείο αποδίδει σε ατομική απάντηση, που δόθηκε από υπάλληλο του υπουργείου στο πλαίσιο ερωτήματος που υποβλήθηκε, χθεσινά δημοσιεύματα που το έφεραν να θέτει ως όρο την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) για τη μεταβίβαση ακινήτων.
Αναφερόμενο στην απάντηση αυτή, το υπουργείο Οικονομικών επισημαίνει ότι «σε καμία περίπτωση δεν αφορά στο γενικότερο ζήτημα της δυνατότητας μεταβίβασης ακινήτου χωρίς προηγούμενη πληρωμή του ΕΝΦΙΑ».
Ειδικότερα με αφορμή δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία δήθεν η κυβέρνηση θέτει «μπλόκο στις μεταβιβάσεις ακινήτων όσων χρωστούν ΕΝΦΙΑ» και ότι απαράβατος όρος για να προχωρήσουν οι μεταβιβάσεις ακινήτων είναι να έχουν καταβληθεί οι φόροι των τελευταίων πέντε ετών, η κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρουν τα ακόλουθα:
Τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα βασίζονται σε μία ατομική απάντηση, η οποία δόθηκε από υπάλληλο στο πλαίσιο ερωτήματος που υποβλήθηκε σχετικά. Σε καμία περίπτωση δεν αφορά στο γενικότερο ζήτημα της δυνατότητας μεταβίβασης ακινήτου χωρίς προηγούμενη πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Η συγκεκριμένη απάντηση της ανωτέρω υπαλλήλου βασίστηκε σε αποσπασματική ερμηνεία μεμονωμένων διατάξεων, παραλείποντας οποιαδήποτε αναφορά σε σχετική διάταξη που αφορά τον ΕΝΦΙΑ (άρθρο 54Α παρ.3 του Ν. 4174/2013), σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου ακόμη και αν οφείλεται φόρος ακινήτων. Τον φόρο στην περίπτωση αυτή υποχρεούται να εισπράξει από τον πωλητή ο συμβολαιογράφος, κατά τον χρόνο σύνταξης του συμβολαίου και εν συνεχεία να τον αποδώσει στη Φορολογική Διοίκηση.
Επομένως κανένα μπλόκο στις μεταβιβάσεις ακινήτων δεν έχει θέσει η κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών. Αντίθετα η κυβέρνηση αναγνωρίζοντας την ευθύνη της έναντι του πολίτη, όποτε υπάρχει πρόβλημα οφειλόμενο σε αστοχία της Διοίκησης, αναλαμβάνει να δώσει λύση, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτή η απάντηση του Υπ. Οικονομικών; Ότι ο ιδιοκτήτης ενός ακινήτου που θέλει να το πουλήσει, να το κάνει δωρεά ή γονική παροχή ή ακόμη και κληρονομιά θα πρέπει να λάβει από την εφορία, πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας, για το ακίνητό του, το λεγόμενο «πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ». Δηλαδή θα πρέπει να προσκομίσει στο συμβολαιογράφο το πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας, με το οποίο αποδεικνύεται ότι έχουν πληρωθεί όλοι οι φόροι ακίνητης περιουσίας της τελευταίας πενταετίας ή ότι δεν είχε βεβαιωθεί κάποιο ποσό φόρου...
Η ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΓΔΕ
Πάντως να σημειώσουμε πως η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων μετά από αλλεπάλληλα ερωτήματα που της είχαν απευθύνει συμβολαιογράφοι, αλλά και οι προϊστάμενοι εφοριών σχετικά με το πιστοποιητικό του ΕΝΦΙΑ έδωσε τις εξής διευκρινίσεις:
* Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται στα εμπράγματα δικαιώματα της πλήρους κυριότητας, της ψιλής κυριότητας, της επικαρπίας, της οίκησης και της επιφάνειας επί των ακινήτων που ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κάθε είδους νομικές οντότητες την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, αλλά και ότι βάσει του νόμου είναι αυτοδικαίως άκυρη κάθε υποσχετική ή εκποιητική δικαιοπραξία με την οποία συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό, αν δεν μνημονεύεται και δεν επισυνάπτεται από το συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει, πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ για το συγκεκριμένο ακίνητο.
* Σύμφωνα με την Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων οι φύλακες μεταγραφών και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων υποχρεούνται να αρνηθούν τη μεταγραφή ή την καταχώρηση στα κτηματολογικά βιβλία συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό, αν δε μνημονεύεται και δεν επισυνάπτεται πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ. Αυτό ισχύει και για τη μεταγραφή ή καταχώρηση της κατακυρωτικής έκθεσης επί εκούσιου πλειστηριασμού, καθώς και για τη μεταγραφή ή καταχώρηση της αποδοχής κληρονομιάς. Επιπρόσθετα, αναφέρει ότι είναι απαράδεκτη η συζήτηση ενώπιον δικαστηρίου εμπράγματης αγωγής επί ακινήτου, πλην της μονομερούς εγγραφής υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης ή της άρσης κατάσχεσης, αν δεν προσκομισθεί από τον υπόχρεο το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ.
Η ΓΓΔΕ αναφέρει πως το σχέδιο συμβολαιογραφικού εγγράφου θα πρέπει να περιέχει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται, δηλαδή θα πρέπει να μνημονεύεται το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ χωρίς βέβαια την αναγραφή του συγκεκριμένου πιστοποιητικού και την επισύναψη αυτού, ώστε, κατά τη σύνταξη του οριστικού συμβολαίου να συμπληρωθεί μόνο ο αριθμός αυτού και να επισυναφθεί.