Τρέχουν να σώσουν τα σπίτια τους

ΕΝΤΟΝΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΤΟ ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ ΤΗΣ ΕΚΠΝΟΗΣ ΤΟΥ Ν. ΚΑΤΣΕΛΗ - ΑΥΞΗΣΗ 30% ΣΕ ΕΝΑ ΜΗΝΑ ΟΙ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ - ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

Εκατοντάδες δανειολήπτες με οφειλές στο «κόκκινο» σπεύδουν να προλάβουν τις διαδικασίες ένταξης στον νόμο, ώστε να μην βρεθούν αντιμέτωποι με πλειστηριασμούς...

Του Γιώργου Νούλη

Την ώρα που τα συναρμόδια υπουργεία προετοιμάζουν την επόμενη ημέρα για την προστασία της πρώτης κατοικίας, εκατοντάδες Λαρισαίοι δανειολήπτες με οφειλές στο... κόκκινο σπεύδουν στο παρά πέντε της εκπνοής του ν. Κατσέλη στα δικηγορικά γραφεία για να υποβάλουν αιτήσεις και να σώσουν την περιουσία τους από πλειστηριασμούς...
 Με δεδομένο ότι στο τέλος του χρόνου οι διατάξεις του νόμου για την πρώτη κατοικία θα αναθεωρηθούν χωρίς να γνωρίζει κανείς τι πραγματικά θα ισχύει από την Πρωτοχρονιά, οι δανειολήπτες «τρέχουν» εναγωνίως για να κινήσουν όλες τις απαραίτητες διαδικασίες ένταξης στον νόμο, ώστε να μην ρισκάρουν να βρεθούν αντιμέτωποι με κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων και κυρίως να θωρακίσουν την κύρια κατοικία τους. Ενδεικτικό της εικόνας που αποτυπώνεται, είναι πως στη γραμματεία του Ειρηνοδικείου Λάρισας μέχρι και το τέλος της περασμένης εβδομάδας ο αριθμός των αιτήσεων υπαγωγής στον νόμο έχει αυξηθεί κατά 30% περίπου μέσα σε ένα μήνα, καθώς από τις 350 εκτοξεύτηκε στις 456. Μέχρι το πέρας του έτους ο αριθμός των αιτήσεων θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο αν και πολλοί εκ των υπερχρεωμένων, λόγω των ελάχιστων εργάσιμων ημερών, θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να καταφέρουν να συλλέξουν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
«Δυστυχώς, η όποια προετοιμασία έπρεπε να είχε γίνει από νωρίς.

Μόνο η βεβαίωση οφειλών από την τράπεζα μπορεί να κρατήσει την αίτηση σε εκκρεμότητα για εβδομάδες, σχολιάζει στην «Ε» ο νομικός σύμβουλος του ΙΝΚΑ Θεσσαλίας Άγγελος Γιουρέλης, επιβεβαιώνοντας ταυτόχρονα την έντονη κινητικότητα που υπάρχει στην καταναλωτική οργάνωση αλλά και σε δικηγορικά γραφεία της πόλης. Αν και το Ειρηνοδικείο Λάρισας δέχεται αιτήσεις εφόσον προσκομίζεται παλιά βεβαίωση τραπεζικών οφειλών με την προϋπόθεση να έχει ήδη υποβληθεί στην τράπεζα αίτημα χορήγησης νέας βεβαίωσης, ωστόσο το πλήθος των δικαιολογητικών στον εναπομείναντα χρόνο, καθιστούν αμφίβολη την προετοιμασία του φακέλου για υπαγωγή στον νόμο. Παρόλα αυτά οι πολίτες μπορούν να συνεχίσουν να καταθέτουν αίτηση για ένταξη στον νόμο Κατσέλη και μετά την 1η Ιανουαρίου».
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ
Την ίδια στιγμή οι τράπεζες στέλνουν συνεχώς επιστολές σε δανειολήπτες του νόμου καλώντας τους να παραιτηθούν από την αίτησή τους και να προσέλθουν για ρύθμιση της οφειλής με «κούρεμα», αντίστοιχο αυτού που θα λάμβαναν αν το δικαστήριο έκανε αποδεκτή την αίτηση…
ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΑΥΣΤΗΡΟΠΟΙΗΣΗ…
Θυμίζουμε πως ο νόμος Κατσέλη αναθεωρήθηκε το 2015 και από 1.1.2016 η διάταξη για την προστασία της πρώτης κατοικίας έχει ημερομηνία λήξεως την 31η.12.2018. Σύμφωνα με νομικούς εκείνο το «λίφτινγκ» μετέτρεψε τον ν. 3869/2010 σε εξαιρετικά «στενό» κουστούμι, λόγω της αυστηροποίησης των κριτηρίων ένταξης (εισόδημα και αξία ακινήτου σε χαμηλά επίπεδα). Και σαν να μην έφτανε αυτό, από τις 15 Σεπτεμβρίου τέθηκε σε εφαρμογή η άρση του τραπεζικού απορρήτου για όσους αιτηθούν ένταξη στον νόμο, ώστε να ανταλλάσσουν οι τράπεζες δεδομένα για να είναι σε θέση να κρίνουν πότε ένας οφειλέτης βρίσκεται πράγματι σε αδυναμία ή είναι στρατηγικός κακοπληρωτής.
...ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ
Παρόλα αυτά, ακόμη και αν απευθύνεται σε λιγότερους δικαιούχους, δεν έπαψε έστω κι έτσι να θεωρείται το τελευταίο «καταφύγιο» για την προστασία της πρώτης κατοικίας. «Είναι γεγονός ότι ο ν. Κατσέλη, έστω και αν κατά καιρούς γινόταν αυστηρότερος, έσωσε πολλούς δανειολήπτες με πραγματικό πρόβλημα και «κούρεψε» τα δάνειά τους από 50% έως 80% και σε ορισμένες περιπτώσεις έως 100% σώζοντας ταυτόχρονα κύριες κατοικίες από πλειστηριασμούς» σχολιάζει ο κ. Γιουρέλης, αναδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα του νόμου.
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
Πάντως με τα περιθώρια του χρόνου να καθίστανται ασφυκτικά για όλους όσοι ενδιαφέρονται έστω και στο παρά πέντε, να σώσουν το σπίτι τους, να θυμίσουμε πως ο νόμος ορίζει ότι ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτηση και σχέδιο διευθέτησης οφειλών ζητώντας να εξαιρεθεί από την εκποίηση πρώτης κατοικία, εφόσον τηρείται μια σειρά προϋποθέσεων. Ειδικότερα:
* Για τους εξαιρετικά ευάλωτους οικονομικά δανειολήπτες ισχύουν τα εξής κριτήρια ένταξης: Εφόσον η αξία της α’ κατοικίας κυμαίνεται από 120.000 έως 220.000 ευρώ, προσαυξημένη ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη (ένας ενήλικάς: 120.000 ευρώ, ζευγάρι 160.000 κ.ο.κ. και το ετήσιο εισόδημα δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης (δηλαδή άγαμος 8.184 ευρώ, ζευγάρι 13.920 ευρώ κ.λπ.) το Δημόσιο καλύπτει έως και το 95% των μηνιαίων καταβολών επί τριετία. Παρενθετικά επισημαίνεται πως η κρατική επιχορήγηση δόσης στεγαστικού δανείου είναι ένα μέτρο που αναμένεται να ενεργοποιηθεί στις αρχές του 2019 και θα αφορά αποκλειστικά όλους όσοι έχουν λάβει δικαστική απόφαση του ν. Κατσέλη.
* Για τους δανειολήπτες που συμπεριλαμβάνονται στα μεσαία οικονομικά στρώματα ισχύουν τα εξής κριτήρια: Εφόσον η αξία της α’ κατοικίας δεν υπερβαίνει τις 180.000 ευρώ για έναν ενήλικα (ποσό που προσαυξάνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη σε 220.000 για ζευγάρι, 240.000 για οικογένεια με 1 παιδί, 260.000 για οικογένεια με δύο παιδιά, 280.000 για οικογένεια με τρία παιδιά κ.ο.κ.,) και το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του οφειλέτη δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70% ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση (π.χ. οικογενειακό εισόδημα ενήλικα 13.908 ευρώ, ζευγάρι: 23.664 ευρώ κ.λπ.), τότε αναδιαρθρώνονται τα δάνεια με βάση τις δυνατότητες αποπληρωμής και τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης του οφειλέτη και του προσφέρεται δικαστική κάλυψη.
Από εκεί και πέρα, στο πλαίσιο του νόμου η περίοδος αποπληρωμής μπορεί να επιμηκυνθεί έως 35 έτη και η συνολική οφειλή να προσαρμοστεί στα επίπεδα της μειωμένης εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας του. Σημειώνεται πως με την κατάθεση της αίτησης προστατεύεται, αυτομάτως, τόσο η πρώτη κατοικία όσο και τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία και οι καταθέσεις του οφειλέτη. Η αίτηση για προστασία της πρώτης κατοικίας υποβάλλεται υποχρεωτικά από δικηγόρο, διότι απαιτείται έκδοση δικαστικής απόφασης.
ΣΤΑ ΣΚΑΡΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Σε κάθε περίπτωση σε δύο εβδομάδες λήγει και τυπικά η ισχύς του προστατευτικού πλαισίου του νόμου για την πρώτη κατοικία και ενδεχομένως στο εξής να μην μπορεί κανένα υπερχρεωμένο νοικοκυριό να βρει καταφύγιο σε δικαστική διαδικασία υπό τους ισχύοντες όρους. Μπορεί η κυβέρνηση να δηλώνει ότι θα υπάρχουν πρόνοιες για όσες κοινωνικές ομάδες αντιμετωπίζουν προβλήματα εξυπηρέτησης των δανείων τους, ωστόσο το νέο νομοθετικό πλαίσιο θα αφορά σε ακόμη μικρότερο αριθμό δανειοληπτών και με κριτήρια αυστηρότερα, κάτι για το οποίο ήδη πιέζουν οι τράπεζες. Ένα από τα σχέδια που βρίσκεται στο τραπέζι είναι η επιδότηση του δανείου, πάντα με εισοδηματικά κριτήρια και εφόσον οι δανειολήπτες αποδείξουν ότι και δεν μπορούν να πληρώσουν και δεν έχουν άλλη ακίνητη περιουσία αλλά θεωρείται βέβαιο πως το όριο της προστασίας πρώτης κατοικίας θα μειωθεί κάτω από τις 100.000 ευρώ. Η τελική πρόταση της κυβέρνησης αναμένεται να ανακοινωθεί στο τέλος του έτους και στόχος είναι να σχεδιαστεί μεν ένα προστατευτικό πλαίσιο για την πρώτη κατοικία, αλλά ταυτόχρονα να πάρει και το «πράσινο φως» από τους δανειστές...