Τι προβλέπει ο νέος νόμος για τα αυθαίρετα

ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕ 80 ΔΟΣΕΙΣ, ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΒΟΛΑ ΑΠΟ 250 ΕΥΡΩ

* Θεσπίζεται η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου που θα είναι προαπαιτούμενο σε κάθε μεταβίβαση ή ενοικίαση

Στη δημιουργία μίας νέας διοικητικής δομής για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος στοχεύει το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ, που κατατέθηκε προχθές στη Βουλή.
Συγκεκριμένα δημιουργείται νέο θεσμικό πλαίσιο για τη διαδικασία έκδοσης και ελέγχου οικοδομικών αδειών, ενεργοποιείται ο θεσμός της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης και η εξασφάλιση Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου με τη δημιουργία Τράπεζας Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρήστων Χώρων.

Δημιουργείται επίσης ηλεκτρονική πολεοδομική ταυτότητα δήμου, καθώς επίσης και ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, ενώ θεσπίζονται ειδικές κατηγορίες ειδικού ενδιαφέροντος και χορήγησης δικαιωμάτων υπαγωγής.
Ειδικότερα, στα 250 ευρώ, μειωμένο κατά 50%, ορίζεται το ύψος του προστίμου για αυθαίρετα μέχρι 100 τ.μ., ενώ τα πρόστιμα θα αυξάνουν κατά 10% σε περίπτωση που η δήλωση κατατεθεί μετά τις 9/6/2018, και 20% σε περίπτωση που η δήλωση κατατεθεί μετά τις 9/12/2018.
Επιπλέον μειώσεις προβλέπονται για ΑμεΑ, παλιννοστούντες, ανέργους, πολυτέκνους και μακροχρόνια ανέργους, καθώς επίσης και για δικαιούχους ΚΕΑ. Μειώσεις προβλέπονται ακόμη ανάλογα με την παλαιότητα της κατασκευής και το μέγεθος της αυθαιρεσίας. Για εξόφληση έως 8/12/2017 προβλέπεται έκπτωση 20%, ενώ μέχρι 8/6/2018 10%. Επιπλέον, εκπτώσεις 60% προβλέπονται για έργα σεισμικής θωράκισης, ενώ 50% για έργα ενεργειακής αναβάθμισης και υπόγειους χώρους.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
Μάλιστα, η τακτοποίηση των αυθαιρεσιών θα είναι προαπαιτούμενο για ενοικίαση, μεταβίβαση, πώληση, γονική παροχή κ.λπ., καθώς ορίζεται πλέον η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου. Η διαδικασία έναρξης και ενημέρωσης της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου διαφέρει ανάλογα με την κατηγοριοποίηση των κτιρίων.  Τα κτίρια του δημοσίου, των δήμων, τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, οι αίθουσες εκδηλώσεων, τα μουσεία, τα γυμναστήρια, τα τουριστικά καταλύματα, τα σχολεία, τα νοσοκομεία, τα πρατήρια, οι φυλακές κλπ, θα πρέπει να υποβάλλουν τα στοιχεία για την ταυτότητα  μέσα σε πέντε (5) έτη από την ημερομηνία ισχύος του νόμου.  Για όλα τα υπόλοιπα κτίρια στα οποία συμπεριλαμβάνονται και οι κατοικίες, η υποβολή της ταυτότητας γίνεται κατά την μεταβίβαση του κτιρίου, οπότε και η σχετική δήλωση για την ταυτότητα προσαρτάται υποχρεωτικώς στο συμβόλαιο της μεταβίβασης της.
ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ
Σχετικά με τα πρόστιμα νέο ν/σ ορίζει το ποσό των 250 ευρώ και 100 ευρώ αντίστοιχα, το ελάχιστο ύψος των προστίμων ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων. Επιπλέον επανακαθορίζεται ο τρόπος εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου αυθαίρετης κατασκευής ή χρήσης σε 80 δόσεις.
Για τις ήσσονος σημασίας πολεοδομικές παραβάσεις οι κυρώσεις είναι μόνο διοικητικές και επιβάλλονται μειωμένα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων.
Οι συγκεκριμένες κατασκευές και αλλαγές χρήσης ταξινομούνται σε πέντε κατηγορίες ανάλογα με τον ειδικότερο τρόπο τακτοποίησης. Επιπλέον:
* Επανακαθορίζονται τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την υπαγωγή αυθαιρέτων στις προτεινόμενες διατάξεις. Μεταξύ άλλων, μειώνεται σημαντικά το ύψος του παράβολου που εισπράττεται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, για τις περισσότερες κατηγορίες υπαγωγής αυθαιρέτων στον νόμο.
* Επανακαθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του ενιαίου ειδικού προστίμου αυθαίρετης κατασκευής ή χρήσης, το οποίο υπολογίζεται με το εμβαδόν της επί την τιμή ζώνης σύμφωνα με τις αντικειμενικές αξίες, πολλαπλασιαζόμενο με τους οριζόμενους συντελεστές.
* Παρέχεται πρόσθετη έκπτωση 20% επί του ενιαίου ειδικού προστίμου για συγκεκριμένες κατηγορίες (αυθαίρετα από 1/1/1983 έως  1/1/1993)
* Επανακαθορίζεται ο τρόπος εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου με δυνατότητα καταβολής σε 80 μηνιαίες δόσεις.
* Προβλέπονται εκπτώσεις του ειδικού προστίμου ή προσαυξήσεις αυτού κυμαινόμενες από 10% έως 20% ανάλογα με την έγκαιρη ή μη υπαγωγή των ενδιαφερομένων στον νόμο. Επίσης παρέχονται εκπτώσεις που κυμαίνονται σε ποσοστό από 30-60% ανάλογα με την ολοκλήρωση συγκεκριμένων εργασιών (στατική ενίσχυση, ενεργειακή αναβάθμιση)
* Προσδιορίζονται εκ νέου οι απαιτούμενες προϋποθέσεις (πχ κριτήριο εισοδήματος) για την παροχή εκπτώσεων επί του προστίμου ή την αναστολή καταβολής δόσεων σε όσους ανήκουν σε ειδικές ομάδες πληθυσμού (ΑΜΕΑ, δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης κλπ).
ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΠΡΟΣΤΙΜΟ
* Εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις νέες ρυθμίσεις έως τις 8 Δεκεμβρίου 2017 το ενιαίο ειδικό πρόστιμο μειώνεται κατά 20%.
* Η μείωση υποχωρεί στο 10% εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή υπαχθεί στις νέες ρυθμίσεις από τις 9 Δεκεμβρίου 2017 έως τις  8 Ιουνίου 2018.
* Μειώνεται επίσης κατά 10% στις περιπτώσεις που υποβληθεί μελέτη στατικής επάρκειας ταυτόχρονα με τη δήλωση υπαγωγής. Αντίθετα, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο, αυξάνεται κατά 10%  όταν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις νέες διατάξεις από την 09/06/2018 έως την 08/12/2018, κατά 20%, εφόσον η νομιμοποίηση γίνει μετά την 09/12/2018 και κατά 10% αν βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχει εκδοθεί και ισχύουν ΠΔ καθορισμού όρων δόμησης.
* Το πρόστιμο θα καταβάλλεται σε 80 μηνιαίες δόσεις. Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής της μηνιαίας δόσης, το ανεξόφλητο ποσό θα προσαυξάνεται κατά 1% για κάθε μήνα καθυστέρησης. Για εφάπαξ καταβολή έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επομένου μήνα της ημερομηνίας υπαγωγής, παρέχεται έκπτωση 20% του προστίμου.
* Εάν καταβληθεί το 30% του συνολικού ποσού του προστίμου, έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επομένου μηνός της ημερομηνίας υπαγωγής η έκπτωση θα είναι 10%.