Στον νέο προϋπολογισμό αποτυπώνεται η πολιτική απόφαση της κυβέρνησης για αύξηση της χρηματοδότησης στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης μόνο για επενδύσεις και ταυτόχρονη μείωση της χρηματοδότησής τους για τις υπόλοιπες δαπάνες τους. Στο πλαίσιο αυτό, το 2017 οι ΟΤΑ πρόκειται να λάβουν 1 δισ. 404 εκατ. από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) έναντι 1 δισ. 276 εκατ. ευρώ που έλαβαν φέτος. Αντίθετα, από τον προϋπολογισμό πρόκειται να λάβουν 3 δισ. 37 εκατ. ευρώ έναντι 3 δισ. 229 εκατ. ευρώ που έλαβαν φέτος για τις υπόλοιπες δαπάνες τους.
Από την αύξηση της χρηματοδότησης μέσω του ΠΔΕ, το εθνικό σκέλος του οποίου αυξάνεται το 2017 στο 1 δισ. ευρώ από 750 εκατ. ευρώ φέτος, θα χρηματοδοτηθούν, σύμφωνα με το κείμενο του προϋπολογισμού, «κυρίως επενδυτικές δραστηριότητες των ΟΤΑ β΄ βαθμού (περιφέρειες) σε όλη τη χώρα, συντηρήσεις υποδομών, ενισχύσεις των ιδιωτικών επενδύσεων στο πλαίσιο υλοποίησης των αναπτυξιακών νόμων, δαπάνες για την αποκατάσταση ζημιών σε έργα υποδομής από σεισμούς, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές.
Επίσης, πέραν της χρηματοδότησης των παραπάνω τομέων, το εθνικό σκέλος ΠΔΕ αναμένεται να συμβάλει στο πλαίσιο της ασκούμενης κοινωνικής πολιτικής και στην υποβοήθηση κοινωνικών ομάδων με ιδιαίτερα προβλήματα διαθέτοντας αποκλειστικά εθνικούς πόρους για την κοινωνική πρόνοια, την καταπολέμηση της ανεργίας, τη δωρεάν κρατική αρωγή σε πληγέντες από φυσικές καταστροφές».
ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, το 2017 το ισοζύγιο του ενοποιημένου προϋπολογισμού των ΟΤΑ (δήμοι, περιφέρειες και τα νομικά πρόσωπά τους) προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 70 εκατ. ευρώ, θα υπάρχει δηλαδή πλεόνασμα αλλά θα είναι μειωμένο κατά 222 εκατ. ευρώ σε σχέση με την εκτίμηση για επίτευξη πλεονάσματος 292 εκατ. ευρώ το 2016.
Η διαφορά αυτή οφείλεται στη λήξη του προγράμματος ρύθμισης των οφειλών του Ελληνικού Δημοσίου προς τους ΟΤΑ (ν. 3756/2009 – παρακρατηθέντα) η τελευταία δόση του οποίου ύψους 214 εκατ. ευρώ πρόκειται να καταβληθεί ως το τέλος του 2016. Η μεταβολή των ανεξόφλητων υποχρεώσεων των ΟΤΑ προς τρίτους προβλέπεται να είναι μειωμένη σε σχέση με το 2016 κατά 22 εκατ. ευρώ. Το ισοζύγιο των νομικών προσώπων των ΟΤΑ προβλέπεται να ανέλθει στα 30 εκατ. ευρώ αυξημένο κατά 10 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2016.
Το ταμειακό ισοζύγιο των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού για το 2017 προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 95 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 253 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, τα έσοδα του ενοποιημένου προϋπολογισμού θα ανέλθουν στα 7.562 εκατ. ευρώ και θα είναι αυξημένα κατά 10 εκατ. ευρώ, έναντι του 2016. Οι συνολικές δαπάνες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προβλέπεται να ανέλθουν στα 7.466 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 263 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2016, εκ των οποίων οι δαπάνες για επενδύσεις αυξάνονται κατά 180 εκατ. ευρώ.
ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ
Οι συνολικοί πόροι που θα μεταβιβαστούν στους ΟΤΑ από τον τακτικό προϋπολογισμό του υπουργείου Εσωτερικών το 2017,
-για τους δήμους προβλέπεται να μειωθούν στα 2 δισ. 347 εκατ. ευρώ από 2 δισ. 567 εκατ. ευρώ φέτος, λόγω, όπως προαναφέρθηκε, της ολοκλήρωσης του προγράμματος καταβολής παρακρατηθέντων
-ενώ για τις περιφέρειες προβλέπεται να αυξηθούν στα 671 εκατ. ευρώ από 646 εκατ. ευρώ φέτος.
Ειδικότερα, οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) για τους δήμους πρόκειται να μειωθούν στα 2 δισ. 311 εκατ. ευρώ το 2017 από 2 δισ. 331 εκατ. ευρώ φέτος, ενώ για τις περιφέρειες προβλέπεται να αυξηθούν στα 671 εκατ. ευρώ από 616 εκατ. ευρώ φέτος.
Εκτός από τους ΚΑΠ προβλέπονται πιστώσεις ειδικής επιχορήγησης των ΟΤΑ. Το 2016, η ειδική επιχορήγηση για τους δήμους θα ανέλθει στα 22 εκατ. ευρώ και αφορά τη δαπάνη μισθοδοσίας από την επανασύσταση της δημοτικής αστυνομίας, ενώ για τις περιφέρειες ανέρχεται στα 30 εκατ. ευρώ. Για το 2017, προβλέπεται ειδική επιχορήγηση μόνο στους δήμους ύψους 37 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων, 22 εκατ. ευρώ αφορούν τη μισθολογική δαπάνη της δημοτικής αστυνομίας και 15 εκατ. ευρώ το κόστος απασχόλησης του προσωπικού καθαριότητας των σχολικών μονάδων, κατά το σχολικό έτος 2017-2018 (Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου 2017).
ΙΔΙΑ ΕΣΟΔΑ
Το 2017 αναμένεται, πάντως, να είναι αυξημένα κατά 43 εκατ. ευρώ τα ίδια έσοδα των ΟΤΑ, τα οποία πρόκειται να ανέλθουν στα 2 δισ. 317 εκατ. ευρώ έναντι 2 δισ. 274 εκατ. ευρώ το 2016.
Συγκεκριμένα, πρόκειται να αυξηθούν:
-τα έσοδα από ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα κατά 17 εκατ. ευρώ (1 δισ. 122 εκατ. από 1 δισ. 105 εκατ. το 2016),
-τα έσοδα από φόρους, λοιπά τέλη, δικαιώματα και έσοδα υπηρεσιών κατά 11 εκατ. ευρώ (472 εκατ. ευρώ από 461 εκατ.),
-τα λοιπά ίδια έσοδα κατά 3 εκατ. ευρώ (292 εκατ. από 289 εκατ. ευρώ),
-τα έσοδα παρελθόντων οικονομικών ετών κατά 11 εκατ. ευρώ (431 εκατ. ευρώ από 420 εκατ.).
ΑΝΤΙΔΡΑ Η ΚΕΔΕ
Οι προβλέψεις του προϋπολογισμού προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της ΚΕΔΕ, το διοικητικό συμβούλιο της οποίας συνεδριάζει εκτάκτως μεθαύριο το πρωί. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Γ. Πατούλης απέστειλε χθες επιστολή στους υπουργούς Εσωτερικών κ. Π. Σκουρλέτη και Οικονομικών κ. Ευ. Τσακαλώτο και ζητά πριν αρχίσει η συζήτηση του Προϋπολογισμού στη Βουλή «την έναρξη της διαβούλευσης και των διαπραγματεύσεων για την σταδιακή απόδοση της νέας γενιάς παρακρατηθέντων, που από το 2009 ως σήμερα ξεπερνούν τα 17 δισ. ευρώ, την πιστή και κατά γράμμα εφαρμογή του Ν. 3852/10 και τέλος την αναπλήρωση της εκ νέου μείωσης κατά 10% των πόρων της Αυτοδιοίκησης για το 2017 από άλλες πηγές».
Πίνακας 3.26 Ενοποιημένος προϋπολογισμός ΟΤΑ (σε εκατ. ευρώ) |
||||
Κατηγορία | 2016 | 2017 | ||
Προϋπ/σμός | Εκτιμήσεις | Προβλέψεις | ||
Α | Έσοδα (1+2+3+4+5+6+7) | 6.797 | 7.552 | 7.562 |
1 | Μεταβιβάσεις από Τακτικό Προϋπολογισμό | 3.256 | 3.229 | 3.037 |
2 | Επιχορηγήσεις από ΠΔΕ (περιλαμβανομένων των εσόδων από ΕΣΠΑ) | 835 | 1.276 | 1.404 |
3 | Τόκοι | 34 | 44 | 44 |
4 | Έσοδα από προγράμματα της ΕΕ | 1 | 17 | 17 |
5 | Λοιπά έσοδα | 2.041 | 2.274 | 2.317 |
- Έσοδα από ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα | 969 | 1.105 | 1.122 | |
- Έσοδα από φόρους, λοιπά τέλη, δικαιώματα και παροχή υπηρεσιών | 445 | 461 | 472 | |
- Λοιπά ίδια έσοδα | 224 | 289 | 292 | |
- Έσοδα ΠΟΕ | 403 | 420 | 431 | |
6 | Εισπράξεις υπέρ Δημοσίου και τρίτων | 630 | 711 | 743 |
Β | Έξοδα (1+2+3+4+5+6+7) | 6.553 | 7.203 | 7.466 |
1 | Αμοιβές προσωπικού | 1.811 | 1.801 | 1.840 |
2 | Προνοιακά επιδόματα | 737 | 737 | 734 |
3 | Τόκοι | 60 | 74 | 74 |
4 | Δαπάνες για επενδύσεις προ αποσβέσεων | 1.177 | 1.643 | 1.823 |
5 | Λοιπές δαπάνες | 2.090 | 2.211 | 2.225 |
- Πληρωμές ΠΟΕ | 493 | 378 | 422 | |
- Μεταβιβάσεις σε τρίτους | 540 | 599 | 600 | |
- Λοιπές λειτουργικές δαπάνες | 1.157 | 1.234 | 1.204 | |
6 | Αποδόσεις εσόδων υπέρ Δημοσίου και τρίτων | 678 | 738 | 770 |
Γ | Ταμειακό ισοζύγιο κατά ESA (Α-Β) | 244 | 348 | 95 |
Δ | Εθνικολογιστικές προσαρμογές | 71 | -57 | -25 |
1 | Μεταβολή ανεξόφλητων υποχρεώσεων προς τρίτους | 55 | -77 | -55 |
2 | Δεδουλευμένο ισοζύγιο των ΝΠ των ΟΤΑ | 16 | 20 | 30 |
Ε | Ισοζύγιο κατά ESA | 315 | 292 | 70 |
(1) Το αρνητικό πρόσημο σημαίνει έλλειμμα.
(2) Το θετικό πρόσημο στη μεταβολή των ανεξόφλητων υποχρεώσεων σημαίνει βελτίωση του αποτελέσματος.
Γιώργος Μακρής (ΑΘΗΝΑ)