Του Γιώργου Νούλη
Με την υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Εργασίας, με την οποία ορίζεται το περιεχόμενο και η μορφή της αίτησης καθώς και των δικαιολογητικών που απαιτούνται άνοιξε ο δρόμος για τη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων με βάση τον νέο νόμο 4307/2014 που ψηφίστηκε από τη Βουλή στα τέλη της περασμένης χρονιάς.
Η ενεργοποίηση του νόμου σημαίνει ότι χιλιάδας μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και επαγγελματίες της Λάρισας με κύκλο εργασιών έως 2,5 εκ. ευρώ (χρήση 2013), που είχαν στις 30 Iουνίου του 2014 επιχειρηματικό δάνειο σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών ή επίδικο ή ρυθμισμένο μπορούν να απευθυνθούν στις τράπεζες για διαγραφές δανείων και διακανονισμούς. Προϋπόθεση για τη ρύθμιση ή διαγραφή οφειλών προς χρηματοδοτικούς φορείς είναι η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμών οφειλών προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, εφόσον βέβαια υπάρχουν ενώ η αίτηση στις τράπεζες πρέπει να υποβληθεί μέχρι τις 31 Mαρτίου του 2016.
Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων του νομού που μπορούν να επωφεληθούν του νόμου, και να πετύχουν "κούρεμα" έως 50% των οφειλών σε τόκους, κεφάλαιο και προσαυξήσεις δανείων, είναι μικρές με οφειλές η κάθε μια έως 45.000 αλλά αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι το "κλειδί" της ρύθμισης το κρατούν οι τράπεζες. Τον πρώτο αλλά και τον τελευταίο λόγο για το αν μια επιχείρηση θα μπορέσει εν τέλει να «ενταχθεί» στη ρύθμιση τον έχει η τράπεζα καθώς είναι στη διακριτική της ευχέρεια να προχωρήσει σε διαφορετική ρύθμιση από αυτή που επιθυμεί η επιχείρηση ή και να αρνηθεί συνολικά τη διαγραφή ή και τη ρύθμιση.
Επίσης πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι επιχειρηματίες που θέλουν να ενταχθούν στη ρύθμιση θα πρέπει μέχρι τις 31/3/2015 να έχουν περάσει πρώτα από την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία και εν συνεχεία και αφού φυσικά έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών και ασφαλιστικών οφειλών, να περάσουν από την ή τις τράπεζες για την τελική ρύθμιση η οποία μπορεί να γίνει έως τις 31/3/2016.
ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ
Σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με όσα προβλέπει η ΚΥΑ, ο ενδιαφερόμενος, επιχείρηση ή ελεύθερος επαγγελματίας που επιθυμεί να υπαχθεί στη ρύθμιση, θα πρέπει να υποβάλει στην πιστώτρια τράπεζα τα ακόλουθα έγγραφα:
α) Αίτηση ένταξης βάσει τυποποιημένου υποδείγματος. Στην αίτηση αυτή ο ενδιαφερόμενος αναγράφει τα ακόλουθα στοιχεία: ονοματεπώνυμο, όνομα πατρός, όνομα μητρός, έτος γεννήσεως, τηλέφωνο επικοινωνίας, φαξ, mail, διεύθυνση, επάγγελμα, επωνυμία της επιχείρησης και στοιχεία επικοινωνίας με αυτή, ΑΦΜ δικό του και της επιχείρησης, ΔΟΥ δική του και της επιχείρησης, καθώς και ΑΜΚΑ. Με την ίδια αίτηση ο αιτών δηλώνει ότι αποδέχεται αφενός την με οποιοδήποτε τρόπο εξακρίβωση των στοιχείων του από την τράπεζα και αφετέρου ότι παρέχει την άδεια για κοινοποίηση των δεδομένων του προς λοιπές τράπεζες, την Εφορία, ασφαλιστικά Ταμεία καθώς και προς την εταιρεία μηχανοργάνωσης των ασφαλιστικών Ταμείων, δηλαδή την ΗΔΙΚΑ Α.Ε.
β) Βεβαίωση (επίσης βάσει τυποποιημένου υποδείγματος) με την οποία βεβαιώνει ότι πληροί τις προϋποθέσεις υπαγωγής στη ρύθμιση. Ο αιτών με την υποβολή της βεβαίωσης προσκομίζει τα ακόλουθα δικαιολογητικά: τα έντυπα Ε1, Ε3, Ε5, Ε9, εκκαθαριστικό φόρου εισοδήματος, εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ, φορολογική ενημερότητα, ασφαλιστική ενημερότητα, πίνακα χρεών από την αρμόδια ΔΟΥ, πίνακα χρεών από τον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα (σε περίπτωση βεβαίως που έχει χρέη προς Δημόσιο και ασφαλιστικά Ταμεία), πιστοποιητικό περί μη πτωχεύσεων (όπου υπάρχει πτωχευτική ικανότητα), πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης (όπου υπάρχει πτωχευτική ικανότητα), πιστοποιητικό περί μη λύσης της εταιρείας και πιστοποιητικό ποινικού μητρώου.
Η ίδια βεβαίωση περιλαμβάνει πίνακα στον οποίο ο αιτών καλείται να αναφέρει αναλυτικά την ακίνητη περιουσία του (εάν πρόκειται π.χ. για κατοικία και τη διεύθυνση αυτής), την αντικειμενική αξία, καθώς και στοιχεία για ακίνητα που έχουν μεταβιβασθεί μετά την 1/1/2010. Σε άλλο πίνακα ο αιτών καταγράφει την κινητή περιουσία του (καταθέσεις, μετοχές, μερίσματα, ομόλογα κ.λπ.) και την αξία αυτών, ενώ επίσης καλείται να αποτυπώσει τις υποχρεώσεις που απαιτούνται για τον προσδιορισμό της καθαρής περιουσιακής θέσης. Επίσης, ο αιτών υποχρεούται να αναφέρει σε άλλο πίνακα τα στοιχεία κάθε εταιρείας (επωνυμία, ΑΦΜ και ΔΟΥ) με έναρξη λειτουργίας μετά την 1η Ιανουαρίου 2010 την οποία ασκεί συγγενής πρώτου βαθμού ή σύζυγος του οφειλέτη.
Η πιστώτρια τράπεζα μπορεί να ζητήσει και άλλα δικαιολογητικά πλην των παραπάνω, τα οποία ο οφειλέτης καλείται να προσκομίσει εντός εύλογου χρόνου, ο οποίος πάντως δεν προσδιορίζεται στην ΚΥΑ.
Εάν υπάρχουν συνοφειλέτες δεν υποβάλλουν ξεχωριστή αίτηση αλλά υπογράφουν την ίδια. Οι πιστώτριες τράπεζες υποχρεούνται να τηρούν αρχείο των αιτήσεων. Οι αιτήσεις αυτές, μάλιστα, και τα στοιχεία θα πρέπει να είναι πάντα στη διάθεση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, το οποίο επί της ουσίας αναλαμβάνει την παρακολούθηση εφαρμογής του νόμου.
ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
Oι οφειλέτες που θα ζητήσουν την "αναδιάρθρωση" του δανείου δεν θα πρέπει να έχουν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. «Kατσέλη» ή να έχουν εγκαίρως παραιτηθεί από αυτή, να μην έχουν λύσει ή παύσει τις εργασίες τους και δεν έχουν υπαχθεί πότε στον Πτωχευτικό Kώδικα. Επίσης, δεν θα πρέπει να έχουν καταδικαστεί οι ίδιοι και στην περίπτωση των νομικών προσώπων οι πρόεδροι, οι διευθύνοντες σύμβουλοι, οι διαχειριστές, οι εταίροι και κάθε εντεταλμένος με οριστική δικαστική απόφαση για φοροδιαφυγή, ή για λαθρεμπορία ή για απάτη σε βάρος του Δημοσίου και του ασφαλιστικού τομέα.
Yπενθυμίζεται ότι οι δανειολήπτες επιχειρηματίες μπορούν να πετύχουν από τις τράπεζες διαγραφές που δεν ξεπερνούν αθροιστικά το ποσό των 500.000 ευρώ και ισούνται τουλάχιστον με το 50% των συνολικών απαιτήσεων των τραπεζών κατά του οφειλέτη. Aν το ποσοστό διαγραφής είναι κάτω του 50% το υπόλοιπο δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 75% της καθαρής θέσης του επιχειρηματία. Σύμφωνα με τη ρύθμιση, και αυτό είναι σημαντικό να προσεχθεί, οι διαγραφές ανά χρηματοδοτικό φορέα αφορούν μία ή περισσότερες επιχειρηματικές πιστώσεις. Δηλαδή αν μια επιχείρηση χρωστάει π.χ. σε 2 τράπεζες 1,5 εκατ. ευρώ θα μπορεί να διαγράψει ανά τράπεζα από 500.000 ευρώ, δηλαδή συνολικά 1 εκ. ευρώ.
Η τράπεζα ωστόσο, όπως προαναφέραμε, παρέχει την αιτούμενη ρύθμιση ή και διαγραφή σύμφωνα με κριτήρια για την αξιολόγηση της ικανότητας του επιχειρηματία και μπορεί να παράσχει ρύθμιση ή και διαγραφή υπό διαφορετικούς όρους από τους περιλαμβανόμενους στην αίτηση. Σε περίπτωση διαγραφής πίστωσης που έχει εγγυηθεί μερικά το Ελληνικό Δημόσιο η σχετική διαγραφή κατανέμεται αναλογικά και στο εγγυημένο ποσοστό.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΜΕ ΧΡΕΟΣ
Αν οι δανειολήπτες έχουν και ληξιπρόθεσμα χρέη στην Εφορία δεν θα πρέπει να έχουν φορολογική ενημερότητα μέχρι τις 30 Iουνίου του 2014 και αν έχουν πάλι τέτοιες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία δεν θα πρέπει να έχουν ασφαλιστική ενημερότητα. Ή αν έχουν ενημερότητα θα πρέπει αυτή να έχει εκδοθεί λόγω ρύθμισης. O επιχειρηματίας, λοιπόν, αν υπάγεται στις περιπτώσεις με χρέη στο Δημόσιο, υπό τις προαναφερόμενες προϋποθέσεις, πρώτα θα κάνει αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση των 100 δόσεων, δηλαδή να έχει τακτοποιήσει τις οφειλές του στην Εφορία ή τα ασφαλιστικά ταμεία μέχρι τις 31 Mαρτίου του 2015. Aν κάνει αυτή τη ρύθμιση, τότε θα προσέρχεται στην τράπεζα. Eφόσον οι τράπεζες του διαγράψουν ή του ρυθμίσουν το δάνειο τότε θα προσέρχεται με τη σχετική βεβαίωση στην Εφορία ή το ασφαλιστικό ταμείο και ανάλογα σε ποια κλίμακα δόσεων και διαγραφής προστίμων έχει μπει, τότε θα δικαιούται επιπλέον 20% της διαγραφής.
Στο ενδεχόμενο που ο δανειολήπτης δεν είναι συνεπής στις ρυθμίσεις που έχει υπαχθεί για χρονικό διάστημα αθροιστικά μεγαλύτερο των τριών μηνών, τότε αναβιώνει όλο του το χρέος που διακανονίστηκε ή διαγράφηκε.
